گروه جهاد و مقاومت مشرق - شهدای گمنام تنها آن شهیدانی نیستند که نام و نام خانوادگی روی مزارشان حک نشده است. انقلاب اسلامی ایران و 8 سال دفاعمقدس بسیار شهیدان گمنامی دارد که در پسکوچههای تاریخ یاد آنان به فراموشی سپرده شده است.
کتاب خیابان تبریز تلاشی است برای گردآوری خاطراتی که در چند دهه گذشته رخ داده و به گفته نویسنده در مقدمه کتاب، این خاطرات در ذهن شاگردان و دوستان شهید روز به روز کمرنگتر شده است. خیابان تبریز به زندگی معلم شهید «قدرتالله چگینی» میپردازد که در قزوین متولد شده و دوران نوجوانی خود را در آنجا سپری کرده است اما به دلیل مخالفت با رژیم پهلوی برای معلمی به اجبار راهی الیگودرز در استان لرستان میشود و پس از فعالیتهای موثر در قبل و بعد از انقلاب جلوی منزل خود در خیابان تبریز توسط منافقین به شهادت میرسد.
نویسنده این کتاب را در 8 فصل با نامهای: کودکی و نوجوانی، دوران انقلاب، دوران تبعید، حال و هوای معلمی، پس از پیروزی، ترور و شهادت، سخنرانیهای شهید و وصیتنامه شهید جمعآوری کرده است.
در هر فصل از این کتاب خاطرات کوتاهی از شهید نقل شده است که نام راوی هر خاطره به طور جداگانه مشخص نیست و در فهرست کتاب به نام تمام راویان اشاره شده است.
هر یک از این خاطرات با تیترهایی کوتاه و جذاب از سایر خاطرات جدا میشوند. با مرور خاطراتی که در کتاب بیان شده است میتوان به اهمیت مسائل اعتقادی، جذب حداکثری، اهمیت به بیتالمال و سایر ویژگیهای شخصیتی شهید پی برد.
برای نمونه خاطره زیر مربوط به زمانی است که شهید برای دوره اول مجلس شورای اسلامی کاندیدا میشود: در تمام مدت تبلیغات مدام به اعضای ستاد و مجریان تاکید و سفارش میکرد که «حق ندارید پوستر مرا روی دیوار خانه مردم بچسبانید و اگر خواستید این کار را بکنید باید از صاحبخانه اجازه بگیرید. اگر هم احیانا به اموال کسی خسارتی زدید، باید صاحبش را پیدا کرده و حلالیت بخواهید». اگر کسی این موارد را رعایت نمیکرد چگینی بیدرنگ عذرش را میخواست. یک بار به او گفتم: برادر من! چرا اینقدر سختگیری میکنی؟ بشدت ناراحت و عصبانی شد و گفت: همانطور که برای رفتن به مسجد نباید از راه فاضلاب وارد شد، مجلس را هم که مکان مقدسی است نباید با ضایع کردن حقوق مردم و انجام اعمال ناصواب و شبههناک آلوده کرد. کسی که میخواهد به مجلس برود باید همه چیز را رعایت کند.
هر چند این کتاب باعث شده یکی از هزاران شهیدی که نامشان در حال فراموشی است، دوباره به حافظه مردم بازگردد اما با توجه به سبک خاطرهنگاری که برای نگارش این کتاب از آن استفاده شده است، جنبههای زیادی از زندگی این شهید و راه و روش او پنهان باقی میماند، چنانکه در این کتاب اشاره چندانی به نحوه ارتباطات خانوادگی این شهید بویژه رابطه شهید با فرزندان و همسرش نشده است، در حالی که برای ارائه یک الگوی شاخص از یک شهید باید به تمام جنبههای زندگی او پرداخت.
میثم رشیدی مهرآبادی که پیش از این کتاب معلم شهر را درباره زندگی شهید چگینی به چاپ رسانده، این کتاب را با همکاری محسن نجفی نگاشته است که توسط انتشارات مجنون در 136 صفحه و با قیمت 7 هزار تومان به چاپ رسیده است.
*روزنامه وطن امروز