سرویس فرهنگ و هنر مشرق - متاسفانه در چندین سال گذشته، بازیهای خارجی (وارداتی) به صورت بیوقفه، بدون نظارت سازمانی و به صورت گسترده در فروشگاههای مجاز و غیر مجاز در سراسر کشور توزیع میشود و نمایندگان مجلس بابت این اتفاق و عدم توجه وزارت ارشاد کارت زردی را اخیراً به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نشان دادند. (اینجا) در حوزه گیم و بازی نوعی عدم نظارت، به صورت گسترده وجود دارد و متولیان امر به سادگی این حوزه پرآسیب و پر مخاطب را رها کردهاند.
بیشتر بخوانید:
تهدید بازیهای رایانهای در کمین خانوادههای ایرانی +تصاویر
در گزارش پیشین مشرق گفته شد که بر اساس آمارهای ارائه شده تنها ۵ درصد بازیهای دیجیتالی که در ایران مورد استفاده هستند بومی بوده و جامعه ۲۳ میلیونی (که تا ۳۰ میلیون نفر نیز تخمین زده میشود) گیم بازان ایرانی که بیشتر آنان نیز در سنین شکلگیری شخصیتی هستند، از مجرای این بازیها تحت تأثیر شخصیتها و فرهنگ پرخشونت آثار وارادتی قرار گرفتهاند و این بازیها در حال تسخیر ذهن کودکان، نوجوانان و جوانان کشورمان هستند. نسبت بازیهای رایانهای داخلی و خارجی دقیقاً مثل نسبت سینماست که تولیدات خارجی به صورت آسانتر و راحتری از طریق سایتها و درگاههای اینرتنتی به صورت رایگان در اختیار کودکان، نوجوانان و جوانان کشورمان قرار میگیرد و کمبود بازیهای رایانهای ایرانی در این بازار، ناشی از عدم سیاست گذاری متولیان امر است. از سوی دیگر بازیهای کنسولی (بازیهای دستگاههای پلی استیشن و ایکس باکس) به صورت قاچاق در داخل کشور تولید و عرضه میشود.
نظر مدیرعامل بنیاد ملی بازیهای رایانهای درباره تولید بازیهای رایانهای بومی
بازیهای خارجی با محتوای مخرب میتازند
بازیهای رایانهای خارجی (PC و کنسول) در حالی که بازار در انحصار آنهاست به وفور در بازار عرضه میشوند. متأسفانه این بازیها در شرایطی عرضه میشوند که نظارتی بر محتوای آنها نیز انجام نشده است و بازیهای مضر، مستهجن و مبتذلی چون GTA, FarCry, Assassin, Call Of Duty, Max Payn ۳ و… با وجود ممنوعیت ظاهری عرضه در برخی عناوین به راحتی در بازار کشورمان عرضه میشوند!
عدم نظارت بر محتوای مخدوش خارجی و به عبارتی عرضه محصولات وارداتی بدون کنترل و ویرایش محتوا
برابر ماده ۲ اساسنامه بنیاد بهعنوان یکی از اهداف اصلی، یعنی "تبیین، تقویت و ترویج مبانی فرهنگی و هویت اسلامی ایرانی از طریق این صنعت با نگاه ویژه به کودکان و نوجوانان" و "حمایت و نظارت بر گسترش فرایند تولید، تأمین، واردات، صادرات، آمادهسازی، تکثیر و توزیع انواع بازیهای ویدئویی و رایانهای" است. متأسفانه در دوران مدیریت جدید بنیاد ملی بازیهای رایانهای، این وظیفه حساس و خطیر به صورت آشکار کنار گذاشته شده و فرآیند نظارت بصورت سیستماتیک از رویههای رسمی حذف شده است. به جای آن تنها بر نظام رده بندی سنی اِسرا ESRA اکتفا شده است.
شایان ذکر است، کارکرد نظام رده بندی سنی ESRA تنها رده بندی و دسته بندی بازیها بر اساس محتوای آنها پس از پالایش محتوای مخدوش بازی میباشد! همچنین برابر قانون، بازیهای خارجی باید توسط شرکتهای واسطه داخلی که در اصطلاح به آنها Localizer (لوکالایزر =بومی ساز) گفته میشود منتشر و عرضه گردند. فرآیند ویرایش و پالایش محتوای مخدوش این بازیها نیز باید توسط لوکالیزر ها و تحت نظارت وزارت فرهنگ و ارشاد (واگذاری اختیارات به بنیاد ملی بازیهای رایانهای) صورت گیرد.
عدم نظارت بنیاد بر نحوه فعالیت این شرکتها سبب شده تا بازیهای رایانهای خارجی (کنسول و پی سی) بدون نظارت، با محتوای اُورجینال و بدون سانسور به خصوص در حوزه بازیهای کنسولی و به بهانه عدم امکان ویرایش از نظر فنی، در بازار عرضه و منتشر شوند!
موضوعی که نافی مواد ذکر شده از اساسنامه بنیاد ملی بازیهای رایانهای به شمار میرود. این بازیها در سایه نوسانات قیمت ارز دچار افزایش قیمت نیز شده و سود زیادی را نصیب ناشرین غیر قانونی خود در ایران ساخته اند. فرار از این وظیفه و احاله آن به موضوعی نامرتبط مانند نظام ردهبندی سنی اِسرا (ESRA) بهمثابه انجام یک قصور آگاهانه و شانه خالی کردن از انجام وظایف بنیاد به شمار میرود که شایسته رسیدگی قضائی و قانونی میباشد.
برخی از بازیهای مستهجن خارجی که اکنون در بازار داخلی به راحتی به فروش میرسد:
GTA
این بازی یک بازی جهان باز است. یک بازی کاملاً مستهجن جنسی به شمار میآید. اطلاق این واژه بدین معنا است که در این بازی بازیگر از آزادی عمل کامل برخوردار است و میتواند به کلوپ رقص برهنه Strip Dance برود و یک فاحشه را انتخاب کرده و اعمال جنسی با وی انجام دهد، یا بصورت یک همجنسباز یک مرد را برای عمل جنسی برگزیند و این کار را انجام دهد.
Fahrenheit: Indigo Prophecy
استودیوی بازی سازی Aspyr Media که با تولید و عرضه بازی Knights of the Old Republic محبوبیت زیادی کسب کرد، یک بار دیگر با پروژهای جدید در صدد جذب مخاطبین بیشتر برآمده است. این استودیو بر خلاف دیگر استودیوها، زیاد به نوآوری اهمیت نمیدهد. همانطور که بازی Knights of the Old Republic این استودیو از روی آثاری با همین نام که از زیر مجموعههای داستانهای جنگ ستارگان میباشد تولید شده است.
FarCry
داستانِ بازی FarCry در شهری فرضی به نام Hope County واقع در ایالتِ مونتانای امریکا جریان دارد. جایی که اخیراً یک واعظِ مذهبی به نام Joseph Seed در بین مردمِ سر برآورده و سعی دارد آنها را از یک پیشامدِ ناگوارِ قریب الوقوع آگاهی دهد. جوزف برای رسیدن به این مهم، گروهی از پیروان با نام Eden's Gate (دروازههای بهشت) را دورِ خود جمع کرده تا در ظاهر به کمکِ آنها بتواند این هدف را محقق سازد. اما این کار در واقع به ایجادِ فرقهای افراطی، زورگو و بی رحم منجر شده که از هیچ کاری برای رسیدن به اهدافِ پنهانی خود دریغ نمیکنند. ارتباطِ مردم با شهرهای دیگر قطع میشود و آسایش و امنیتِ شهروندان با خطرِ جدی مواجه میشود.
لیستی از برخی بازیهای غیر مجاز موجود که در غفلت بنیاد ملی بازیهای رایانهای در بازار دراختیار عموم قرار دارد جهت بهرهبرداری به شرح زیر معرفی میگردد.
توزیع بازیهای سانسور نشده غیر مجاز در درگاههایی مثل دیجی کالا و بامیلو
ایجاد درگاه برای عرضه آزادانه بازیهای رایانهای ایرانی مشابه کشورهای غربی بدون نظارت محتوایی
عملکرد پر شائبه مدیریت فعلی بنیاد ملی بازیهای رایانهای و ناتوانی ایشان در مدیریت فرهنگی، در حال حاضر یک فضای مشوق را برای جامعه گِیمِر های نوجوان و جوان کشورمان تشکیل داده است که مخاطبین آن (طیف زیر ۱۹ سال) جسماً در فضای فیزیکی جمهوری اسلامی تنفس کرده و به زندگی آموزشی در دوران تحصیل خود میپردازند، اما در اتمسفر کاملاً آمریکایی به سر میبرند. پر واضح است و آینده یک نسل ۲۳ میلیونی چه خواهد شد؟
توییت کریمی قدوسی درباره حذف نظارت در حوزه تولید بازیهای داخلی
نتیجه این سیاست وجود بازیهای مسئله دار، اروتیک، آموزش دهنده جرم و خشونت در کافه بازار و دیگر فروشگاههای رسمی داخلی است. بازیهای زرد و مروج سبک زندگی جاهلی و ادبیات لمپنی دهه ۴۰ که رد آنها به تازگی از سینمای ایران کمرنگ شده است مانند: لوتی ۱ و ۲، اژدر خان، موتوری، برقصا، قصههای تعاملی شهرزاد، لوتیها، قیصر، چاله میدون، پسرخوانده و … میراث این تفکر میباشد.
به کارگیری ابزار خشونت و قتل در یک بازی داخلی
رها نمودن وظیفه قانونی صدور مجوز انتشار بازیهای داخلی و خارجی
همانطور که در سطور بالا اشاره شد، با حذف مجوز تولید از سوی بنیاد سبب کاهش نظارت و حضور مؤثر بنیاد بر انتشار بازیهای رایانهای داخلی و خارجی در فضای مجازی شده و این امر باعث ایجاد حس عدم نظارت و استقلال عملی برای (فروشگاهها) مارکت های مجازی گردیده است. به نحوی که به صورت خودسرانه اقدام به خرید و انتشار بازیهای خارجی به صورت مستقیم یا از راه تأسیس شرکتهای اقماری پوششی وابسته به خویش مینمایند و بازیهای داخلی نیز بدون نظارت بنیاد منتشر میشود.
اعطای رسمی هولوگرام به بازیهای خارجی بدون در نظر داشتن محتوا
مطابق سیاستهای اعلام شده از سوی بنیاد ملی بازیهای رایانهای، طرح چاپ هولوگرام روی بازیها خارجی، اخذ عوارض از ناشرین این بازیها و اختصاص آن به حمایت از بازیهای ایرانی، یکی از برنامههای رسمی بنیاد میباشد. درج هولوگرام بنیاد ملی بازیهای رایانهای به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران بر یک محصول فرهنگی، به معنای کنترل و تأیید محتوای آن میباشد که نمونههای خریداری شده با هولگرام برای اثبات این موضوع در دسترس است. در صورتی که بسیاری از لوحهای Blue-Ray بازیهای پلی استیشن و ایکس باکس موجود در بازار بدون هیچ نظارتی همراه با هولوگرام در مارکتهای مشهور و معتبری منتشر و عرضه میشوند. (چندین نمونه از بازیها با هولوگرام بنیاد ملی بازیهای رایانهای از فروشگاههای اینترنتی خریداری شده و اسناد آن نزد مشرق موجود است)
بازیهایی که درصد بسیاری از آنها محتوایی ناسالم و مضر دارا هستند! بی گمان خریداران و خانوادههای مصرف کننده، به اعتبار هولوگرام به محتوای محصول مورد نظر (لوح بازی) اعتماد میکنند و اجازه خرید آن را به فرزند خویش میدهند و هیچکس امکان نظارت و باز ببینی آن را پیش از فرزندش ندارد!
****
بعد از انتشار این گزارش، خبر کناره گیری حسن کریمی قدوسی از مدیرعاملی بنیاد بازی های رایانه ای منتشر شد. این خبر را کریمی قدوسی در توییتر خود اعلام کرد.