*بخش عمده آیین افتتاحیه به پخش تیزرهایی که برای بخش بزرگداشت هنرمندان توسط پنج سینماگر مطرح سینمای ایران تهیه شده و مراسم تقدیر از «علیرضا زرین‌دست»، «حسین زندباف»، «جمال شورجه»، «محمد بزرگ‌نیا» و «داوود رشیدی» اختصاص دارد.
*محمد خزاعي دبير سي‌امين جشنواره بين‌المللي فيلم فجر، با همراهي مسئولان سينمايي و ستاد برگزاري جشنواره، از هنرمندان با شاخه‌هاي گل استقبال كرد.
*مراسم افتتاحيه به صورت رسمي ساعت ۱۸ با پخش سرود جمهوري اسلامي و تلاوت آياني چند از كلام الله مجيد و با اجراي محمدرضا شهيدي فر شروع شد.
* محمد خزاعی در خصوص جشنواره سي‌ام گفت: باغ درخت‌های مختلفی دارد، همه نوع طعم داریم، میوه‌های شیرین و تلخ هم هست، زیبایی باغ این است که میوه‌های مختلف داشته باشد، سینمای ما هم آدم‌های مختلف با فکرها و اندیشه‌های مختلفی را در این باغ دارد که دور هم جمع شدند و ما به آن‌ها افتخار می‌کنیم.
*در ادامه مراسم از «مهدی مسعودشاهی» دبیر دو دوره گذشته جشنواره فیلم فجر تقدیر شد.برای تقدیر از وی «جواد شمقدری» معاون امور سینمایی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و «محمد خزاعی» دبیر سی‌امین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر روی سن حاضر شدند.
*جواد شمقدري معاونت امور سينمايي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي گفت: : جشنواره فجر جذابیت ویژه‌ای دارد. مثل دوران کودکی که بسته‌های شانسی را با کنجکاوی باز می کردیم. جشنواره فجر هم همین جذابیت را دارد. این جشنواره همچنین آغاز سال نو سینمایی است.
*وی ادامه داد:در سال آینده تلاش می‌کنیم تا استراحتگاهی برای سالمندان سینما و عزیزانی که به دوره پیری و کهنسالی رسیده‌اند، فراهم آوریم تا هنرمندانی که برای نگهداری آن‌ها مشکلاتی وجود دارد در آن استراحتگاه حاضر شوند و بتوانیم به پاس عمری تلاش آن‌ها کاری انجام بدهیم.
*وی ادامه داد:در سال آینده تلاش می‌کنیم تا استراحتگاهی برای سالمندان سینما و عزیزانی که به دوره پیری و کهنسالی رسیده‌اند، فراهم آوریم تا هنرمندانی که برای نگهداری آن‌ها مشکلاتی وجود دارد در آن استراحتگاه حاضر شوند و بتوانیم به پاس عمری تلاش آن‌ها کاری انجام بدهیم.
*شمقدری ادامه داد : در حوزه فیلمهای دفاع مقدس امسال 7 فیلم داریم که بهترین فیلمهای جشنواره است و امیدواریم مورد توجه سینمادوستان و اصحاب رسانه باشد.
*در ادامه مراسم سید محمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان كرد: به پشتوانه جمعی از شما و سینماگران کشور، مقدمات تاسیس سازمان سینمایی کشور فراهم آمد و به امید خدا هفته آینده سازمان سینمایی رسما آغاز به کار میکند.
*در اين مراسم تيزرهاي مختلف جشنواره پخش شد. همچنين هيات داوران و انتخاب بخش‌هاي مختلف جشنواره سي‌ام در آنونس‌هاي مختلف معرفي شدند.
*در اقدامی که یادآور مراسم اسکار است، کلیپی از درگذشتگان سال گذشته سینمای ایران پخش شد.
*داوود رشيدي در ميان استقبال پر شور هنرمندان و هنر دوستان روي سن حاضر شد. براي تقدير از اين بازيگر پيشكسوت رسول صدرعاملي، كارگردان كليپ بزرگداشت او، روي سن آمد.
*داوود رشیدی که از استقبال گرم حضار اشک در چشمانش حلقه زده بود گفت: من «داوود رشیدی حائری» عضو خانه سینما هستم و عقیده دارم موفقیت امروز سینمای ایران حاصل تلاش و استعداد درخشان سینماگران و مدیران این عرصه بوده و هست و جز با همدلی و با هم بودن و دوری از پراکندگی نمی‌توان این راه پر افتخار را ادامه داد.
*رسول صدرعاملی کارگردان فیلم بزرگداشت «داوود رشیدی» در صحبت کوتاهی گفت: تمام بچه‌های تئاتر مدیون داوود رشیدی هستند، عزیزترین سینماگری که اولین فیلمم را در خدمت ایشان بودم و با ساخت این فیلم به ایشان ادای دین کردم.
*جمال شورجه پس از پخش کلیپ بزرگداشت‌اش گفت : استغفار می‌کنم از اینکه نتوانستم به اندازه زجرکشیدگانی که سال‌ها اسارت کشیده‌اند و انواع اهانت‌ها را شنیدند، خدمت کنم. استغفار می‌کنم از اینکه آنچه در رضای خدا و توصیه‌های معصومین در آن بود را نتوانستم به درستی انجام دهم. استغفار می‌کنم از اینکه قدر و منزلت جمهوری اسلامی ایران را آنچنان که شایسته است، ندانستم و سربازی خوبی برای رهبرم نبودم. از درگاه خدا به خاطر قصوراتم طلب عفو و بخشش دارم و از خدا می‌خواهم در راه خدمت به نظام که برگزیدم، مرا ثابت‌قدم گرداند و دعای خوبان را بدرقه راهم کند.
*جایزه یک عمر فعالیت سینمایی «جمال شورجه» را سیداحمد میرعلایی مدیرعامل بنیاد به وي اهدا كرد.
*كليپ بزرگداشت محمد بزرگ نیا كارگردان با سابقه سینما را واروژ كريم مسيحي كارگرداني كرده بود اما در سالن حضور نداشت. داوود ميرباقري و محمد حسيني براي تجليل از اين هنرمند روي سن حاضر شدند.
*بزرگ نيا بعد از گرفتن هديه خود گفت: هیجان پایین آمدن از پله‌ها باعث فراموشی‌ام شد. ممنونم که مرا لایق بزرگداشت دانستید، در حالی که می‌دانم دوستان دیگر از من لایق‌تر هستند.هیچ‌کدام از فیلم‌هایی که ساختم تولیدش در بخش خصوصی امکان نداشت و مدیران فرهنگی شرایطی را فراهم کردند تا بتوانم فیلم‌هایم را بسازم.
*داوود میرباقری در سخنان کوتاهی عنوان کرد : وقتي فيلم‌هاي بزرگ‌نيا را مي‌بينم طعم «كشتي آنجليكا» را از ياد نمي‌برم. اميدوارم بزرگ‌نيا عزيز «كشتي آنجليكا» سينماي ايران را به جايي كه شايسته است برساند.
*محمدعلي باشه آهنگر سازنده كليپ علیرضا زرین دست و مجيد انتظامي براي تقدير از وی روي سن آمدند. زرین دست بعد از گرفتن هديه خود گفت: با تشکر از آقای دکتر حسینی و آقای شمقدری و تمام عواملی که این بزرگداشت را برای من در نظر گرفتند، امیدوارم در سالهای آتی برای کسانی که سال‌ها در سینمای ایران فعالیت کردند مراسم بزرگداشت برگزار شود. میان بزرگان سینمای ایران باید به نام‌هایی چون ناصر تقوایی و بهرام بیضایی اشاره کنم.
*حسین زندباف پس از پخش کلیپ بزرگداشت‌اش در آیین افتتاحیه سی‌امین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر درسخنانی گفت:دلم درد است برای مسائلی که وجود دارد و باید از بزرگانی که مرا یاری کردند تشکر کنم و یادشان را گرامی بدارم. مانند مرتضی افشار و روح‌الله امامی که در بین ما نیستند. همچنین دوست گرامی و از دست رفته‌ام مهدی رجائیان، گل‌افشان و مهرزاد مینویی که یکی از آزادمردهای سینمای ایران بود.
*رانه خلیج فارس با صدای رضا یزدانی پایان‌بخش مراسم امشب بود: «تا وقتی اینجا ایرانه/ خلیج، باید فارس باشه». مراسم افتتاحیه جشنواره سی‌ام به پایان رسید. مراسمی که چه از لحاظ دکور، چه از نظر نظم و چه از حیث اجرا در سطحی بسیار بالاتر از سالهای قبل برگزار شد.
*حسن نجفي سازنده فيلم تقدير از جمال شورجه پس از قرار گرفتن روي سن گفت: شمقدري زندگي من را ويران كرد!
*احترام برومند در افتتاحیه جشنواره فیلم فجر به همراهی نکردن شوهرش برای حضور روی سن اعتراض کرد.وقتی داوود رشیدی برای تقدیر روی سن تالار وحدت حاضر شد، به دلیل تعدد پله های دکور، در پایین آمدن دچار مشکل شد.
*بعد از تشویق های متوالی حضار، احترام برومند، همسر رشیدی که تمام مدت او را ایستاده تشویق کرد، گفت: پایین آمدن از این پله های زیاد برای فردی به سن و سال داوود رشیدی کار راحتی نیست و باید فردی را کنار او می گذاشتند تا در پایین آمدن او را همراهی می کرد.شهیدی فر به خاطر این اتفاق تا پایان مراسم چند بار از برومند و رشیدی معذرت خواهی کرد.
*سینما دوستانی که نتوانستند به تالار وحدت راه پیدا کنند، این مراسم را از پشت میله‌های تالار وحدت دنبال کردند.مردم برای مصطفی زمانی کف زدند اما حضور محمدرضا شریفی نیا واکنش‌های دیگری در پی داشت.رضا عطاران نیز یکی دیگر از سینماگرانی بود که مورد توجه قرار گرفت. رضا عطاران نیز در 10 دقیقه ابتدایی مراسم افتتاحیه حضور داشت و برای فرار از هر گونه مصاحبه قبل از شروع مراسم، پشت لابی تالار وحدت نشسته بود.
* شهیدی فر در میان مراسم نام تعدادی از هنرمندان از جمله پیمان معادی، مهناز افشار، امین زندگانی، نسرین مقانلو، علیرضا رئیسیان، فرهاد آئیش، رضا عطاران، شقایق فراهانی، محمدرضا شریفی نیا و... را خواند که با عنوان هر شخصی مخاطبین وی را تشویق می کردند. البته تعدادی نیز در سالن حضور نداشتند.
* مثل همیشه بساط گرفتن امضا و عکس یادگاری از هنرمندان در سالن انتظار وحدت به راه بود و جلوی در ورودی مانند سالهای گذشته تعدادی از علاقمندان به سینما در فکر تهیه کارتی برای ورود به سالن بودند.
* این مراسم با 15 دقیقه تاخیرآغاز شد که یکی از دلایل آن به خاطر بارندگی بود.
*تمام سکانس های فیلم های بخش های مختلف جشنواره به نمایش در آمد. اما خبری از صحنه های فیلم های بخش خارج از مسابقه یا همان آینه سینمای ایران نبود.
* تازه‌‌ترین ساخته عبدالرضا کاهانی که در فهرست اولیه فیلمهای بخش مسابقه سینمای ایران جشنواره قرار نداشت، بعد از مدتی با 32 فیلمی شدن آثار بخش رقابتی به بخش مسابقه راه یافت و از آن روز تاکنون همچنان پخش فیلم در جشنواره محل سئوال است.
* طبق جدول نمایش، فیلم در اولین روز برپایی جشنواره در سینماهای بهمن یک و دو و کیان اکران خواهد شد، اما اظهارات در مورد مجوز نمایش آن متناقض است.
*انتظار می‌رود قبل از نخستین نمایش «بی‌خود و بی‌جهت» در سئانس ساعت 13 سینما بهمن وضعیت نمایش آن در جشنواره روشن شود. در این فیلم بازیگرانی چون نگار جواهریان، رضا عطاران و پانته آ بهرام بازی می کنند و در خلاصه داستان آن آمده: «محسن، مژگان، الهه و احمد: چی کار کنیم این همه اثاث رو؟!»
*همزمان با آغاز جشنواره فجر برنامه هفت هم مثل سال گذشته پوشش کامل خود را از جشنواره از دیشب شروع کرد.
*زندباف که میهمان برنامه هفت بود با بیان اینکه اگر حرف بی ربطی زدم به حساب خواب آلودگی من بگذارید گفت : بیشتر دید سینمای امروز ما کاسبکارانه است.سینمای ما مدیون بزرگانی چون ساموئل خاچیکیان است.
خلاصه صحبتهای زرین دست که مهمان برنامه هفت بود:
*حاصل نیم قرن فعالیت من 112 فیلم است.در 22 سالگی اولین فیلمم را فیلمبرداری کردم.
*اکثر دست اندرکاران جشنواره مرا جلوتر از زمان خودم می دانستند.
*مرحوم فخیمی کار مرا تحسین می کرد.
*برای فیلم فرزند خاک سیمرغ و لوح گرفتم.
* فیلمی که به حد کمال رسیده باشد نداشته ام.
*پیشنهاد فیلمبرداری دوربین روی دست بدهند می پذیرم.
*زرین دست با بیان خاطرات شیرین و تلخ خود گفت: اولین پیروزی لذت بخش من مسلخ بود که در کاخ جوانان به عنوان بهترین فیلم برگزیده شده بود که برای من شگفت آور بود.اما خاطره تلخ من از موفقیت در فیلم خط قرمز در جشنواره اول فجر بود.فیلمی که به خاطر موفقیت در آن کارگردانهای معروفی چون ری پور و کیمیایی به من زنگ زدند و تبریک گفتند.فردای آن روز برای دریافت جایزه رفتم اما به من گفتند آقای انبار گفته به فیلمهای 35 میلیمتری جایزه ندهند من هم همانجا اورا نفرین کردم.فیلم نمایش عمومی نشد و پروانه اش لغو شد. جالب است بدانید این قضیه در موذد فیلم نقطه ضعف هم که من فیلمبرداری کردم تکرار شد.
خلاصه سخنان جمال شورجه دیگر مهمان برنامه هفت :
*رشته اصلی من گرافیک بود اما بدلیل ضرورت و درخواست مسئولین سال 59 به کارگردانی و مونتاژ روی آوردم.
*اولین آرم شورای انقلاب فرهنگی را من زدم.
*در جنگ با دوربین آشنا شدم.
*از صد نفری که در زمان جنگ با هم بودیم پس از بازشدن دانشگاهها فقط 30 تا 40 نفر باقی ماندیم.
*اولین فیلم مجید مجیدی را که یک فیلم 16 میلی متری بود من تدوین کردم.
* مونتاژ فیلم صدای پای نور شمقدری برعهده من بود.
*در این سه دهه سعی کرده ام روبه جلو حرکت کنم و فیلم بعدی من از فیلم قبلیم بهتر باشد.به نظر خودم 33 روز تکمیل ترین کارم باشد.
*در پاسخ به این سوال جیرانی که چرا وارد ساخت فیلم شهری امروز نمی شوی گفت : فکر کنم مضامین به جا مانده از انقلاب و جنگ آنقدر هست که دهها شورجه هم فیلم بسازند کم است.
*من لیاقت این بزرگداشت را نداشتم و کسانی دیگر برتر از من هستند که شایسته تقدیرند.
