به گزارش مشرق، وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه از ناشران و مترجمان در سطح جهان حمایت می‌کند تا آثار نویسندگان ترک ترجمه و در دیگر کشورها عرضه شود. اتفاقی که می‌تواند به آشنایی بیشتر میان مردم دیگر کشورهای جهان و ادبیات ترکیه بینجامد. یک جست‌وجوی ساده روی سایتی به نام teda می‌تواند نشان دهد که ناشران ایرانی هم به این پروژه پیوسته‌و برخی با تدا همکاری‌هایی داشته‌اند.

همکاری با تدا می‌تواند شامل کمک‌های مادی هم شود، کمک‌هایی که ناشران مختلفی در سراسر جهان از آن استفاده می‌کنند، کپی‌رایت یک کتاب را از ناشر ترک گرفته و در ازایش ادبیات ترکیه را به زبان‌های دیگری برمی‌گردانند. اگر نام نویسندگان ترک را در بخش جست‌وجوی این سایت وارد کنیم، با ترجمه‌هایی که در کشورهای مختلف انجام شده، روبه‌رو خواهیم شد. اما آیا ایرانی‌ها هم از این امکان استفاده کرده‌اند؟ و این همه دعوا بر سر ناشر اختصاصی فلان نویسنده بودن آورده مالی برای ناشران دارد؟ برای رسیدن به پاسخ سؤال واژه ایران را در این سایت جست‌وجو کردیم و به بیش از صد عنوان کتاب رسیدیم. کتاب‌هایی که بررسی آنها خود اتفاق عجیب‌تری بود. همکاری‌های ناشران ایرانی و تدا طبق آنچه روی سایت وجود دارد، به سال ۲۰۰۷ برمی‌گردد، اولین کتاب‌ها در سال ۱۳۸۶ شمسی و با همکاری مشترک ناشران ایرانی و تدا شکل گرفته و بر اساس آخرین اطلاعات منتشرشده روی سایت تا سال ۱۳۹۷ ادامه داشته است.

اورامان را می‌شناسید؟
اورامان را می‌شناسید؟ یک ناشر که در حوزه کودک فعالیت کرده، سایتی ندارد و تنها اطلاعات موجود از آن در سایت‌های ایرانی یک شماره تلفن است که کسی هم پاسخگوی آن نیست، همین‌طور یک نام؛ نیلوفر الفت شایان. نام او به‌عنوان یک مترجم زبان انگلیسی ثبت شده، اما تعداد بالایی کتاب کودک از زبان ترکی استانبولی به فارسی ترجمه کرده است. از ۱۱۳ کتاب ترکی که با همکاری تدا به فارسی ترجمه شده، کمتر از ۲۰ عنوان کتاب به ناشران دیگر اختصاص دارد و همین جناب اورامان سراسر این فهرست را به خود اختصاص داده و تنها به ترجمه ادبیات کودک از این زبان پرداخته است.
یلدای قلم، مهد تمدن، ایران سنجش ، ماهی و دفتر نشر فرهنگ اسلامی دیگر ناشرانی هستند که نام‌شان در این فهرست دیده می‌شود و هر کدام تعداد معدودی کتاب را ترجمه کرده‌اند. در میان ناشران مطرح بازار کتاب، نشر ماهی هم کتاب «تفریحگاه خانوادگی» نوشته یکتا کوپان با ترجمه فرهاد سخا را با همکاری تدا منتشر کرده است. البته از آنجا که فهرست از سال ۹۷ به روز نشده است و تاریخ ثبت همین آخرین کتاب هم روی سایت نامشخص است، نمی‌توان قضاوت قطعی داشت و گفت این فهرست کامل است.

وقتی همه ادبیات ترک می‌خوانند
اگر در تدا گشتی بزنیم با نام کشورهای مختلفی روبه رو می‌شویم. ادبیات ترکیه به کشورهای مختلفی می‌روند و با حمایت مالی وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه در جهان مطرح می‌شوند. هر چند آثار برخی نویسندگان ترک ارزشمند است، اما حمایت‌های یورویی تدا قطعاً نقش مهمی در این گسترش و همه‌گیری دارد. البته باید گفت چه ایرادی دارد! خیلی هم خوب است که وزارت فرهنگ یک کشور در ازای دریافت حق کپی‌رایت از ناشران کشورش، به ناشران و مترجمان خارجی امتیازی بدهد و به گسترش و رونق نشر کشورش و معرفی ادبیات کشورش در جهان کمک کند! هر چند اگر تمام آنچه در ایران با حمایت تدا منتشر شده، همین مواردی باشد که روی سایت است، باید گفت ترک‌ها یا بازار ایران را چندان جدی نگرفته‌اند یا سیاست متفاوتی در برابر ایران پیش گرفته و در صدد معرفی و حمایت نویسندگان تقریباً ناشناخته ترک در ایران هستند.

*جام جم