سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و مطالب رسانه‌های کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز ۰۷:۳۰ با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

سلبریتی‌هایی که «آقا تختی» نیستند

«سیدعلی صالحی»، از شاعران پیشکوست کشورمان، به تازگی طی یادداشتی که در خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) منتشر شد به معنای اجتماعی کلمه «سلبریتی» پرداخت.

او در بخش پایانی یادداشت خود در این رابطه می‌نویسد:

«من با این ورودیه خواستم به واژه وارداتی سلبریتی برسم که الساعه، با نوعی هدایتِ مشکوک، به یک دشمنامِ گزنده تبدیل شده است. تا همین دهه پیش، معنایِ سَهله آن، چیزی نزدیک به «ستاره» بود، «معروفِ ملی» را هم متبادر می‌کرد، اما آرام آرام، این واژه فقیر، محکوم به تبعید در تعبیری دیگر شد. انحراف در مراوده معنا در جامعه و رسانه‌ای، اتفاقِ آسانی است. شرایط همان طور که ادبیاتِ زیستی را رقم می‌زند، زیستِ ادبیات را نیز به میل خود معنا می‌کند. «سلبریتی» در مرز کلام و کنایه، ناگهان «خیابانی» شد! شد زینت المجالس! مارلن براندوی کبیر سلبریتی مثبتِ مردم بود، هوادارِ ستمبران بود. محمدعلی کلی سلبریتی بود، بی‌نظیر و مردم دوست. اما ستاره‌شده‌گی نیز به روزگار ما تن به هرزه‌گی در تعبیر داده است. رسانه‌ها می‌نویسند پولِ زلزله‌زدگانِ کرمانشاه در دست سلبریتی‌ها، مفقود… بعضی کلمات چنین چندش‌آور می‌شوند. فضای زلزله بوئین زهرا و عیاریِ تختی را با زلزله کرمانشاه در اکنون مقایسه کنید.

«سلبریتی» بوده یگانه‌ای که بویِ لجن و لقبِ «هِرری‌ی‌ی‌ی‌!» به خود گرفته است. شنیدن آوای این واژه، وجدانِ آدمی را مضروب می‌کند. کلمات می‌آیند، زندگی می‌کنند و می‌میرند.کلماتِ مصرفی مثل سلبریتی که در آغاز با قبول «مسئولِ محبوبیت» آمد، اما امروز زیر آوارِ شهرتِ شنیع، به شعبده رسانه بدل شده است. پرسش این است، شهرتِ زهرآگین یا محبوبیت شفابخش !؟»[۱]

*متأسفانه، اتفاقی که نباید در زندگی برخی سلبریتی‌های ایرانی رخ داده است...

و آن اینکه وازدگی آنها از مردم، اصرار بر جدایی از بدنه جامعه، احساس تفرعن بر اثر پول‌های بادآورده، شب‌های اکران خصوصی، سیاه‌نمایی از شرایط کشور و اصرار بر خارجی‌مسلکی؛ سبب‌ساز یک تصویرسازی بد از معنای سلبریتی شده است.

همان مفهومی که صالحی نیز به آن اشاره دارد.

جریان سلبریتیزم، همچنین با عدم شناخت کافی از روحیات مردم ایران مثل ضد اجنبی بودن، به عمق آن تصویر بد افزوده است و البته پایان این بازی نیز برای هیچکس مشخص نیست.

به تازگی در محافل خصوصی و حلقه‌های منتقدین بحثی مطرح است که چرا برخی سلبریتی‌ها همزمان بر شرایط بد ایران و مثلاً آفریقا بودن کشورمان! اصرار دارند (و در مقابل به تعریف و تمجید از کشورهای غربی می پردازند) اما در عین حال بر ماندن در ایران و استفاده از مواهب کشور اصرار دارند و از ایران مهاجرت نمی‌کنند!

این انگاره و سؤال، می‌تواند واقعیت‌ها و ناواقعیت‌های مواضع برخی سلبریتی‌های ایرانی را با وضوح بیشتری در مقابل چشم مردم بگذارد.

***

پهپاد انتقام‌جوی آمریکا بر فراز تهران!

تنها چند روز پس از هدف قرار گرفتن پهپاد فوق پیشرفته آمریکا توسط پدافند هوایی کشورمان، روزنامه همشهری، ارگان شهرداری تهران، در شماره دوشنبه گذشته خود طی گزارشی مدعی «گرسنگی و کم‌غذایی مردم ایران» شد.

همشهری در این گزارش که در صفحه اول و تیتر اول منتشر شده، می‌نویسد:

«افزایش هزینه درمان درپی اوضاع سخت اقتصادی باعث شده که مردم از هزینه‌های مهم زندگی بزنند و مصرف انواع میوه‌ها، پروتئین‌های گوشتی، شیر و لبنیات و… را کاهش دهند، اتفاقی که به اعتقاد پزشکان تغذیه می‌تواند سلامت جامعه را با چالش روبه‌رو کند.»

در گزارش همشهری همچنین می‌خوانیم:

«نمی‌توان این واقعیت را پنهان کرد که تورم بالا و افزایش قیمت مواد غذایی، به تغییر جدی در ساختار سفره مردم و حذف و کاهش مصرف برخی اقلام غذایی که برای بدن لازم و حتی حیاتی است، منجر شده و سبب شده تا مردم به کالری‌های میان‌تهی و غذاهای بی‌ارزش روی بیاورند که تنها شکم‌پرکن هستند... امروز مشکل ما این است که مردم دسترسی به غذاهای مورد نیاز و حتی میوه و سبزیجات را به‌دلیل تورم و گرانی ندارند!» [۲]

*چهره‌ها و رسانه‌های اصلاح‌طلب که اوضاع فعلی کشور و از جمله گرانی‌ها را پدید آورده‌اند؛ مدتی است که همنوا با برخی از جریانات خارج از کشور بر «گرسنگی» مردم ایران و «بحران نان» تأکید می‌کنند.

پیش از این مصطفی تاجزادهدر اظهاراتی با کنایه به سیاست‌های دفاعی کشور گفته بود ما گرسنه هستیم و عده‌ای می‌خواهند بروند سواحل مدیترانه ![۳]

روزنامه شرق هم در نوروز امسال، گزارشی را در ویژه‌نامه خود منتشر کرد و مدعی کم شدن غذای مردم ایران به دلیل گرانی و حتی بروز بیماری به دلیل کم‌غذایی و سوء تغذیه شد .[۴]

قبل از این افراد و این رسانه‌ها نیز دانلد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا بود که در توییت‌ها و مصاحبه‌های خود شروع به گفتن از وجود گرسنگی در ایران کرد. او حتی به تازگی از این گفت که خریدن نان هم برای ایرانی‌ها مشکل شده است.

این اصرارها بر شیوع گرسنگی در ایران که همزمان با اصرار بر خطر وقوع جنگ و ناکارآمدی حکومت توسط اصلاح‌طلبان آغاز شده‌اند اما واقعیت ندارند و صرفاً برای دمیدن بر آتش فتنه اقتصادی است که بیان می‌شوند.

زیرا اگرچه دولت اصلاح‌طلبان باعث بروز گرانی و مشکلاتی در معیشت مردم شده است اما قدرت خرید ایرانی‌ها در خرید غذا هنوز هم نسبت به آمریکا و فرانسه که با میلیون‌ها گرسنه رسمی مواجه‌اند بیشتر است. (اشاره به وجود ۴۰ میلیون محتاج نان شب در آمریکا و نتایج نظرسنجی پیو مبنی بر گرسنگی ۲۰ درصد از فرانسوی‌ها)

شاخص جهانی گرسنگی موسوم به GHI نیز تصریح دارد که ایران اسلامی جزو سیرترین کشورهای جهان قرار دارد و به هیچ وجه با معضل شیوع گرسنگی مواجه نیست.

نظرسنجی‌های جدید ایسپا هم گویای این است که ۷۰ درصد از کسانی که در ایران، وضعیت اقتصادی خود را بد ارزیابی کرده‌اند، گفته‌اند که چند بار در هفته گوشت مرغ مصرف می‌کنند.

در همین حال باید اشاره کرد که نرخ کالری در ایران بعنوان اصلی‌ترین شاخص اندازه‌گیری گرسنگی در جهان، یکی از ارزان‌ترین نرخ‌های جهان است.

در اشاره به اصرارهای اصلاح‌طلبان مبنی بر شیوع گرسنگی در ایران همچنین می‌توان به صحبت‌های اخیر یک مقام دولتی نیز اشاره کرد که از «انبوه نان خشک و سطل‌های زباله مملو از مواد غذایی هدر شده در بسیاری از شهرهای ایران» گفته بود .[۵]

شاهد مثال جالب دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که میزان واردات گوشت قرمز در ایران در تنها در ابتدای سال ۹۷، به اندازه ۱۲۰۰ درصد نسبت به مدت مشابه خود در سال‌های قبل رشد داشت [۶] و حتی برخی آمارها می‌گوید در سال ۹۷ به اندازه مصرف ۲۰ سال گذشته، گوشت به کشور وارد شد. طبیعیست که مصرف شدن این مقدار گوشت نیز به وضوح نشان می‌دهد که ادعاها درباره کم شدن مصرف ایرانی‌ها تا چه اندازه دروغ و ناواقعی است.

هرگز کسی منکر نیست که مردم ایران، این‌روزها به دلیل سیاست‌های دولت اصلاح‌طلبان، عدم التزام دولت به نظارت بر قیمت‌ها و گران شدن برخی اقلام؛ مجبورند از میان خریدهای خود بکاهند و صرفه‌جویی بیشتری انجام دهند اما این مشکلات را بایستی در سرجمع مقایسه قدرت خرید نسبت به سال‌های قبل، ارزان بودن کلی غذا در ایران و افزایش قدرت خرید ایرانی‌ها بر اساس شاخص‌هایی مثل ضریب جینی و شاخص PPP به نظاره نشست.

گفتنیست، ایران در شاخص ضریب جینی (نابرابری درآمدی) رتبه‌ای بهتر از آمریکا و چین و حتی ترکیه دارد و در شاخص برابری قدرت خرید یا PPP نیز در جایگاه هجدهم جهان است که به زودی به جایگاه پانزدهم می‌رسد.

برخی محافل تحلیلی معتقدند یک جریان سیاسی خاص در کشور قصد دارد با بزرگنمایی از مشکلات؛ اجازه دیدن واقعیت‌های ایران و جهان را به مردم ندهد و با این کار سبب‌ساز ایجاد وقوع فتنه اقتصادی در خیابان‌های ایران شود.

***

مرتضی حاجی:

این بحث خیلی مطرح است که دولت چه کارهایی می‌توانسته انجام دهد که نکرده است

«مرتضی حاجی»، فعال اصلاح‌طلب و از عاملان وضع موجود کشور به تازگی در بخشی از یک مصاحبه که سایت اعتمادآنلاین منتشر کرد، ضمن تأکید بر حمایت اصلاح‌طلبان از دولت آقای روحانی گفته است:

«اتفاقاتی که در معیشت مردم افتاده غیر از آن انتظاراتی است که در دوره انتخابات مطرح شده بود. دولت بنا بود دولت تدبیر و امید باشد. خب به تدبیرش خیلی کار نداریم، ولی امید خیلی کاهش پیدا کرده است و این را همه احساس می‌کنند!»

او در ادامه می‌افزاید:

«این بحث هم خیلی مطرح است که مثلاً دولت چه کارهایی می‌توانسته انجام دهد که نکرده است؟ چه چیزهایی دستش بوده که مضایقه کرده است؟ علی‌القاعده مردم به چهره کسی رای ندادند و به برنامه و شعارهایی که مطرح شد رای دادند. چون اگر به چهره بود، خوشگل‌تر از آقای روحانی هم بودند که مردم به آنها رای بدهند.»

حاجی همچنین با تأکید بر اینکه اقتصاد خرد خانواده باید تأمین شود، از این گفته است که اصلاح‌طلبان نسبت به انقلاب و سرنوشت کشور احساس مادری دارند ![۷]

*بدیهیست که اگر حاجی راست می‌گفت و اصلاح‌طلبان احساس مادری می‌داشتند؛ فتنه ۸۸ بر پا نمی‌شد، در انتخابات دولت دوازدهم شاهد حمایت دوباره اصلاح‌طلبان از دولتی با یک کارنامه ضعیف نبودیم و این روزها نیز به جای اصرار بر اشتباهات گذشته، شنوای واژه «عذرخواهی» از اردوگاه اصلاحات بودیم...

در بحث سؤال مورد اشاره حاجی مبنی بر مضایقات دولت نیز چندیست که تعدادی از تحلیلگران و مجامع تحلیلی کشور، نگاه‌ها و تأملات مدقّانه‌ای نسبت به این مسئله دارند.

مشرق نیز چندی قبل در یک گزارش با تأکید بر اینکه اگر دولت اهل فتنه اقتصادی نیست باید برخی اقدامات ضروری را در اقتصاد انجام دهد؛ از اقداماتی مثل «نظارت بر قیمت‌ها» صحبت کرد که دولت می‌تواند اما به هر دلیلی انجام نمی‌دهد ![۸]

ستاد دولت بایستی آگاه باشد که در خلأ زندگی نمی‌کند و ارکان کشور هر روز و هر شب به این سؤالات آشکار فکر می‌کنند.

در اینجا لازم به توضیح است که اظهارات حاجی مبنی بر کاهش یافتن امید مردم صحیح نیست و حتی جامعه‌شناسان از این می‌گویند که امید مردم در لحظات بروز مشکلات بیشتر می‌شود. بیشتر شدنی از آن رو که با رأی بهتر، زمینه رفع این مشکلات را فراهم آورند.

برخی معتقدند شرایط فعلی کشور، دست‌ساخته تعمدی اصلاح‌طلبان است تا با راحتی بیشتری بتوانند از مقاصد سیاسی خود مثل تأکید بر ورشکستگی نظام جمهوری اسلامی، سیاه بودن اوضاع، ناامیدی مردم و بی‌دستاوردی انقلاب اسلامی سخن بگویند.

راهی که تحلیلگران می‌گویند قرار است منجر شود به بروز «فتنه اقتصادی» و تکرار اغتشاشات دیماه ۹۶...

***

1_ http://ibna.ir/fa/doc/note/277210

2_ http://newspaper.hamshahri.org/id/61580

3_ mshrgh.ir/891831

4_ mshrgh.ir/944980

5_ mshrgh.ir/966158

6_ https://www.isna.ir/news/97031406770/

7_ https://etemadonline.com/content/313277

8_ mshrgh.ir/938744