سرویس جهان مشرق- بن‌بست در سیاست خارجی آمریکا نسبت به قدرت منطقه‌ای ایران موجب شده گاهی نه تنها کاری از دست تصمیم‌سازان آمریکایی برنیاید، بلکه با اقدامات نمایشی یا عجولانه، عرصه را بر خود تنگ‌تر کنند.  

اندیشکده باسابقه شورای آتلانتیک در گزارشی به قلم پیا هیچر با عنوان «پویش فشار حداکثری در حال تقویت سپاه پاسداران است» به تاریخ ۱۱ آگوست ۲۰۱۹، اتفاقاتی که از زمان آغاز سیاست ترامپ مبنی بر فشار حداکثری به ایران رخ داده را بررسی کرده و به چند دلیل مدعی شده که ترامپ با این سیاست و علی رغم میلش، سپاه پاسداران را در داخل و خارج ایران تقویت کرده است.

پیا هِچر متخصص مسائل خاورمیانه و کارشناس روابط ایران و آمریکا است. وی در زمینه مسائل هسته‌ای نیز قلم می‌زند و تجربه همکاری با مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگه شیکاگو و مؤسسه بین‌المللی مطالعات راهبردی (IISS) را در کارنامه دارد.

۱- خروج از برجام، تأیید آمریکاستیزی بود

ترامپ با خروج یکجانبه از توافق هسته‌ای، «ایدئولوژی ملی‌گرایانه و ضدامپریالیستی» را در ایران گسترش داد، یعنی همان چیزی که «محور مأموریت سپاه پاسداران انقلاب  اسلامی» است. نویسنده مدعی شده است بعد از ناآرامی‌های سال ۸۸ در ایران، سران سپاه پاسداران به این نتیجه رسیده بودند که خیلی از جوانان ایرانی دیگر با «زبان مذهبیِ» حکومت ایران ارتباط برقرار نمی‌کنند بنابر این ملی‌گرایی را در مرکز تبلیغات خود قرار دادند و حالا ترامپ با اقدام خود، تلاش آنها را به ثمر رسانده است.

نویسنده اذعان می‌کند ملی‌گرایی ارتباط زیادی با هدف ضدامپریالیستی سپاه دارد و پیش از این نیز در چند نقطه تاریخ ایران نیز این دو هدف منطبق شده بود، مثل دولت ملی‌گرای مصدق که با نفوذ غرب در صنعت نفت ایران در افتاد و سپس بر اثر «کودتایی با سازمان‌دهی ام‌آی۶ و سیا» برکنار شد. حالا به نظر  او افراشتن پرچم ایران بر فراز نفتکشِ توقیف‌شده انگلیسی اقدام هوشمندانه سپاه پاسداران در همین راستا بود و هم اینکه نشان می‌داد ایران در مقابل دولتی که استعمارگری‌اش در منطقه فراموش‌شدنی نیست، ایستاده است.

پیا هیچر پیام سپاه پاسداران را در حمله به پهپاد آمریکایی و توقیف کشتی انگلیسی «بسیار روشن» می‌داند: «ایران شاید از نظر نظامی دست پایین را داشته باشد، اما به هیچ وجه از مقابله به قدرت‌های امپریالیستی قدیم و جدید ابایی ندارد».

۲- تورم و فشار اقتصادی، ‌مردم را از غرب زده کرده است

از سال ۲۰۱۸ میلادی با بازگشت تحریم‌ها یا به قول ترامپ  «سخت‌ترین تحریم‌های تاریخ»، ‌ تورم در ایران تا ۵۰% بالغ شد و این مسأله زندگی مردم را تحت فشار قرار داد. طبیعی بود که مردم وقتی می‌شنوند آمریکا «غیرقابل اعتماد و مستکبر» است، حالا از نظر احساسی هم آن را با جان و دل می‌پذیرند و این در شرایطی است که سپاه پاسداران با آمریکا سر سازش ندارد. پس مردم سپاه را در کنار خود می‌بینند.

۳- سپاه با مقابله نظامی با آمریکا در خلیج فارس محبوبیت می‌یابد

با توجه به دو مورد بالا، حالا سپاه پاسداران می‌تواند به راحتی پهپاد آمریکایی را در تنگه هرمز سرنگون کند و نه تنها از پیامدهای انتشار فیلم آن نگران نباشد، ‌ بلکه با این کار در داخل ایران نیز محبوبیت بیاید. بنابر این سیاست آمریکا در این یک سال و اندی کار را به جایی رسانده که مردم ایران سپاه پاسداران را در گسترش قدرت نظامی ایران در منطقه و حاکمیت بر امنیت تنگه هرمز،  تحسین و تشویق می‌کنند.

جمع‌بندی

تحلیلگر شورای آتلانتیک نهایتاً می‌نویسد ترامپ هم نتوانست جلوی سپاه را بگیرد و حالا سپاه پاسداران نشان داد که شعارهایش توخالی نیست و اگر نیاز باشد، کارهای زیادی از دستش برمی‌آید. «تا زمانی که ایالات متحده به این راهبرد ادامه دهد، جایگاه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را تحکیم می‌بخشد».

منابع

https://www.atlanticcouncil.org/blogs/iransource/maximum-pressure-campaign-is-bolstering-iran-s-revolutionary-guards

https://www.linkedin.com/in/piahecher