به گزارش مشرق، مهمترین نهادهایی که در سالهای سینمای بعد از انقلاب تا امروز، بودجههای عمومی و دولتی را به تولیدات محصولات سینمایی میپرداختند، چند سالی است که بهشدت کمکار شدهاند و مدیران فرهنگی، در ۶ سال اخیر، بیشترین توجه خودشان را معطوف به سینمای خصوصی کردهاند و این مهمترین نقدی است که به این نهادها وارد است و ماحصلش چیزی نیست جز آن چیزی که با ورود پولهای مشکوک در سینما رخ داده است. سینمای خصوصی در این چند سال تبدیل به یکی از اصلیترین مکانها برای پولشویی و فرارهای مالیاتی شده چنان که در یکی دو سال اخیر زنگخطرها در این خصوص به صدا درآمد. از طرفی انتشار فهرست کمکهای مالی بنیاد سینمایی فارابی به برخی فیلمسازان سینمای ایران نشان میدهد که همچنان برنامهریزی دقیقی برای هزینهها وجود ندارد.
در این گزارش هزینه ۲۲۴ میلیون تومان برای چهار شماره مجله ماهنامه فیلمنگار آمده است که برای هر شماره ۵۶ میلیون تومان هزینه شده است. روز گذشته بنیاد سینمایی فارابی جدول هزینههای چهارماهه اول سال ۹۸ را منتشر کرد. اطلاعات گزارش عملکرد مالی بنیاد سینمایی فارابی همراه با ابهاماتی است. در پیوست یک این گزارش با عنوان حمایت از تحقیق و نگارش فیلمنامه و تولید فیلم سینمایی، مبلغ قرارداد بیش از ۱۱ میلیارد تومان است در حالی که مجموع عملکرد مالی با رقم دو میلیارد و۳۰۰ میلیون تومان و مانده بدهیهایی حدود چهار میلیارد تومان، به عبارتی میشود ۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان که با تفریق از کل مبلغ قراردادها چیزی حدود ۵ میلیارد تومان اختلاف حساب دیده میشود. ۵ میلیاردتومانی که در محاسبات گم شده است، یا اینکه در بخش حمایت از تولیدات سینمایی، ۲۷ فیلم مورد حمایت فارابی قرار گرفتند که به غیر از فیلم سینمایی «تختی» که تا ۲۵۰ میلیون تومان هزینه مشارکت آن اعلام شده است، مابقی حمایتها از فیلمسازانی است که در چند سال اخیر، هیچ فیلم شاخصی حتی برای بدنه سینما نداشتند. این اقدام خودش هم قابل تامل و نشاندهنده یک بلاتکلیفی و بیبرنامگی نهاد دولتی در پرداخت بودجه مالی به فیلمسازان است.
در این گزارش هزینه ۲۲۴ میلیون تومان برای چهار شماره مجله ماهنامه فیلمنگار آمده است که برای هر شماره ۵۶ میلیون تومان هزینه شده است. نکته جالب و تامل برانگیز این گزارش هزینهای است که برای حضور مدیران بنیاد فارابی در جشنواره فیلم کن صورت گرفته است. مطابق این لیست، هزینه حضور هیات اعزامی بنیاد فارابی در جشنواره فیلم کن، رقمی حدود ۶۵۷ میلیون تومان بوده است. البته از اردیبهشت امسال هنوز هیچ گزارش عملکردی از این حضور به رسانهها ارائه نشده است.
هزینه حضور هیات اعزامی بنیاد فارابی در جشنواره فیلم کن، رقمی حدود ۶۵۷ میلیون تومان بوده است.مجموعه هزینههای چهارماهه اول فارابی رقمی بالاتر از هشت میلیارد و ۶۰۰میلیون تومان است. البته در این صورت هزینه منتشر شده برای بخش حمایت از برگزاری سیوهشتمین جشنواره ملی فیلم فجر و جشنواره جهانی فیلم فجر فقط پنج میلیون تومان آمده است در حالی که سال گذشته بخش ملی جشنواره سیوهفتم فیلم فجر با هزینه ۶ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان برگزار شد و چند روز پیش هزینههای جشنوارههای جهانی فیلم فجر با رقمی بالای ۹ میلیارد تومان منتشر شد. احتمالا تا پایان سال این رقم بودجه میلیاردی در اختیار بنیاد سینمایی فارابی بهعنوان نهاد مسئول برگزاری سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر، اختصاص خواهد یافت. در بخش دیگری از این لیست آمده است که بنیاد سینمایی فارابی برای برگزاری جشنواره بینالمللی فیلم کودک و نوجوان و برگزاری همزمان در استانها، حدود ۱۵۸ میلیون تومان هزینه کرده است.
البته با توجه به هزینههای برگزاری این مدل جشنوارهها، این رقم نشاندهنده صرفهجویی قابلتوجهی برای تنها جشنواره اختصاصی سینمای کودک است. انتشار این شکل هزینهها، اقدام جسورانه و قابل تحسین سازمان سینمایی است که باعث شفافسازی موضوع مالی این سازمانهاست و فرصت را برای اصلاح رویه تسهیل میکند به شرط آنکه مدیران فرهنگی پاسخگوی انتقادها باشند. حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی روز گذشته در برنامه صبحبخیر شبکه سه سیما، در پاسخ به سوالی در مورد عدم پاسخگویی مدیران سینمایی در برابر ابهامات رسانهای مطرحشده درباره فهرستهای مالی گفت: «به اعتقاد من مهمتر از پاسخ، اصلاح رویههاست.
در این مدت ما میبینیم که درباره نسبت بالای هزینههای پشتیبانی نسبت به هزینههای تولیدی انتقاد شده که باید براساسا این انتقادها در اصلاح رویهها اقدام کنیم.» انتظامی در بخش دیگری از صحبتهایش گفت: «بهطور حتم شفافسازی هزینهها و درآمدهای مالی تنها یکی از شاخصهای شفافسازی است که اتفاقا در مرحله پیشپا افتاده است. به اعتقاد من شفافسازی یعنی پیشبینی پذیری؛ یعنی قبل از اینکه مراجعهکننده برای حمایت و مجوز به نهادی برود، احتمال۹۰ درصدی بدهد که چه واکنشی را بعد از مراجعه خواهد داشت و در عین حال نیز بتواند نتیجه مراجعه رقیبش را هم پیشبینی کند. این نوع شفافسازی در سازمان سینمایی به تدریج در حال انجام است. کما اینکه ما تصمیم داریم همه ضوابط را روشن کنیم و این آغاز شفافیت ما براساس ضوابط است که امیدوارم در برگیرنده واکنشهای مثبتی باشد.»