سرویس جهان مشرق - اندیشکده آمریکایی گیتاستون به بررسی اعتراضات علیه گذرنامههای کووید و واکسیناسیون اجباری در نقاط مختلف اروپا پرداخت و نوشت: این گذرنامهها که به واکسینهشدهها پاداش میدهند و واکسینهنشدهها را مجازات میکنند، بحث داغی درباره مشروطیت تلاشهای دولتها برای وادار کردن مردم به واکسینه شدن را به راه انداختهاند. فقط در دو هفته گذشته، صدها هزار نفر از مردم با انواع دیدگاههای سیاسی برای اعتراض به دستدرازی دولت و دفاع از آزادیهای مدنی در حداقل ۳۰۰ شهر اروپایی دور هم جمع شدهاند. تاکنون، این اعتراضها تأثیرات مورد نظر برای معکوس کردن سیاستهای دولت را نداشتهاند، اما نشان دادهاند که اروپاییها به طور کامل درباره مسئله واکسنهای کووید با یکدیگر اختلافنظر دارند.
مخاطبان گرامی، آنچه در ادامه میخوانید صرفاً ترجمه گزیده گزارشها و مقالات مذکور است و محتوا و ادعاهای مطرحشده در این گزارش صرفاً جهت تحلیل و بررسی رویکردها و دیدگاههای اندیشکدههای غربی منتشر شده است و هرگونه ادعا و القائات احتمالی این مقالات هرگز مورد تأیید مشرق نیست.
تظاهرکنندگان صرفاً خواستار اختیار و آزادیهای فردی و مدنی هستند
این اندیشکده مینویسد: برخی دولتها کوشیدهاند تا معترضان را با توصیف آنها توسط کلماتی مثل "ضدواکسنها"، "نفیکنندگان"، "منکران واکسن" و القاب بدتر بیاعتبار کنند. با توجه به بنرهای متعدد با کلماتی مثل "اختیار" و "آزادی" که در این رویدادها دیده میشوند، میتوان نتیجه گرفت که بسیاری از تظاهرکنندگان صرفاً خواستار اختیار و آزادی انتخاب هستند. به نظر میرسد بسیاری از آنها نگران هستند که دولتها در آینده از محدودیتهای کنونی کووید-۱۹ به عنوان نمونهای برای محدود کردن آزادیهای دیگر استفاده خواهند کرد.
منتقدان گذرنامههای کووید میگویند که دولتها از آنها برای اجباری کردن واکسیناسیون در زمانی که تلاشهای ایمنسازی در بسیاری از کشورهای اروپایی، احتمالاً به دلیل هراس عمومی در مورد خطرات ناشناخته واکسنها، متوقف شدهاند استفاده خواهند کرد.
افرادی که واکسن زدهاند اما به کووید-۱۹ مبتلا شدهاند
طبق گزارش مرکز پیشگیری و کنترل بیماری اروپا، به نظر میرسد که مردم اروپا تقریباً به طور مساوی در مورد واکسنها اختلافنظر دارند: تا تاریخ ۱۱ اوت، ۶۲ درصد از جمعیت بزرگسال اتحادیه اروپا - از کشورهای مختلف و با دیدگاههای متنوع - کاملاً واکسینه شدهاند. شواهد حاکی از آن است که بسیاری از واکسینهنشدهها منتظر اطلاعات بیشتری در مورد اثربخشی بلندمدت واکسنها هستند.
دادههای گزارش مرکز پیشگیری و کنترل بیماری اروپا نشانگر کاهش قابلتوجه نرخ واکسیناسیون در تقریباً تمام کشورهای اتحادیه اروپا در ماه ژوئیه هستند. این با افزایش گزارشها از عفونتهای پیشرفته همزمان شده است -افرادی که واکسن زدهاند اما به کووید-۱۹ مبتلا شدهاند- که اثربخشی واکسنها را زیر سؤال بردهاند. طبق دادههای مرکز پیشگیری و کنترل بیماری، حتی کسانی که دز اول را دریافت کردهاند، تمایلی به دریافت دز دوم ندارند.
تمهیدات سختگیرانه در فرانسه برای اجباری کردن گذرنامه سلامت
اندیشکده گیت استون ادامه داد: در فرانسه، رئیسجمهور امانوئل مکرون جدیترین تدابیر در اروپا برای وادار کردن مردم به واکسینه شدن را اعلام کرده است. تا تاریخ ۹ اوت، "گذرنامه سلامت" برای دسترسی به بسیاری از مکانهای مرتبط با زندگی روزمره مورد نیاز است: مثل کافهها و رستورانها (از جمله تراسهای بیرونی)، هتلها، باشگاههای بدنسازی، مراکز خرید، هواپیماها، قطارها و اتوبوسهای راه دور، بیمارستانها (به جز اتاقهای اورژانس) و آسایشگاههای سالمندان. هرکسی که بدون نشان دادن یک گذرنامه معتبر وارد یک سازمان شود، باید جریمه ۱۶۰ دلاری را بپردازد. ساعاتی پس از اجرای این قانون، پلیس برای اطمینان از اجرای آن اعزام شد. در ایستگاه قطار گار دی لیون در پاریس، افرادی که از حملونقل عمومی استفاده میکنند باید دستبندهای آبی میپوشیدند.
مشاغل خاصی که نیازمند تماس نزدیک با مردم هستند (کارکنان خدمات درمانی، آتشنشانها، خدمتکارها) باید تا ۱۵ سپتامبر به صورت اجباری واکسینه شوند. کسانی که حاضر به رعایت مقررات نباشند ممکن است بدون حقوق از کار خود تعلیق شوند.
گذرنامه سلامت برای افراد ۱۲ سال به بالا در فرانسه اجباری خواهد شد
برای گرفتن گذرنامه سلامت، افراد باید اثبات کنند که به طور کامل با واکسن تأییدشده توسط اتحادیه اروپا واکسینه شدهاند؛ یک تست پیسیآر منفی یا تست آنتیژن از ۴۸ ساعت گذشته را ارائه دهند؛ یا گواهی بهبودی از کووید-۱۹ طی ۶ ماه گذشته را در اختیار داشته باشند. قانون گذرنامه سلامت از ۳۰ سپتامبر برای افراد ۱۲ سال به بالا اجباری خواهد شد.
در روز ۵ اوت، دادگاه عالی فرانسه (شورای قانون اساسی) حکم کرد که تمام تدابیر دولت برای گذرنامه کووید مطابق با قانون اساسی هستند - به استثنای اینکه کارمندان با قراردادهای مدتدار نباید اخراج شوند، اگرچه میتوان از پرداخت حقوق آنها امتناع کرد.
نیکلا دوپانت آینان نماینده مجلس فرانسه توئیت کرد:
"شورای قانون اساسی با قانونی کردن گذرنامه سلامت به خودش بیاحترامی کرده است. در نتیجه خردمندان قانون اساسی را پایمال میکنند و آزادیهای فردی و ارزشهای اساسی ما را زیر پا میگذارند. ارائه چند امتیاز در حاشیه این قانون، شرمآور بودن این تصمیم را تغییر نمیدهد. "
ژان لوک ملانشن نماینده مجلس اضافه کرد:
"تصمیمی بسیار ناامیدکننده توسط شورای قانون اساسی. این قانون از هیچ یک از آزادیهایی که توسط گذرنامه سلامت تهدید شدهاند حفاظت نمیکند. طنز تلخ: یک قرارداد مدتدار را نمیتوان فسخ کرد، اما میتوان پرداخت حقوق را به حالت تعلیق درآورد. "
اعتراض صدها هزار نفر به تدابیر کرونایی مکرون
تدابیر مکرون منجر به اعتراضات گسترده به مدت چهار آخر هفته متوالی شد. در روز ۷ اوت، صدها هزار نفر با پلاکاردهایی که روی آنها نوشته شده بود، "نه به دیکتاتوری"، "اختیار" و "مکرون، ما گذرنامه سلامت تو را نمیخواهیم" در حدود ۲۰۰ شهر فرانسه راهپیمایی کردند. از جمله این شهرها میتوان به اکس-آن-پرووانس، آلبرتویل، آوینیون، بایون، برژراک، کان، شامبری، شربورگ، فوا، گنگام، لا روشل، لیل، مارسی، متز، مونت دی مارسن، مونلوسون، مون پلیه، مولوز، نانسی، نانت، نربن، نیس، پاریس، پائو، پرپینیان، رنس، رن، روآن، استراسبورگ، تولون، تولوز و ولانس اشاره کرد.
در برخی از شهرها، از جمله گرنوبل و کمبری، صاحبان رستورانها برای اعتراض به گذرنامههای سلامت از باز کردن محل کار خودشان خودداری کردند. در آوینیون، صاحب یک کافه در حمایت از صاحبان رستورانها در شهر یک "گذرنامه ضدسلامت" به وجود آورد. در بزانسون، ساکنان برای اعتراض به گذرنامه سلامت در مقابل بیمارستان محلی تجمع کردند. در روآن، ساکنان جلوی ایستگاه آتشنشانی محلی تظاهرات کردند تا از مأموران آتشنشانی واکسینه نشده که در معرض خطر از دست دادن شغل خودشان بودند حمایت کنند. در مارسی، افسران پلیس برچسبهایی با این پیام روی لباس خود چسباندند: "بدن من، اختیار من: من واکسینه نخواهم شد. "
ناظران برآورد کردهاند که در روز ۷ اوت تقریباً ۸۷۰ هزار نفر در سراسر فرانسه به تظاهرات پیوستهاند. اتحادیه پلیس فرانسه گفت که تا ساعت ۳ بعد از ظهر حدود ۵۰۰ هزار تظاهرکننده دور هم جمع شده بودند. وزارت کشور فرانسه ادعا کرد که تعداد کل معترضین فقط ۲۴۰ هزار نفر بوده است.
رئیسجمهور مکرون معترضین را "غیرمنطقی"، "بدبین" و "فریبکار" خطاب کرد. او افزود:
"اگر فردا پدر یا مادر خود یا مرا آلوده کنید، من قربانی آزادی شما هستم، در حالی که شما امکان استفاده از چیزی برای محافظت از خود و من را داشتید. و به واسطه آزادی شما ممکن است با یک گونه جدی و خطرناک از ویروس وارد بیمارستان شوید. بنابراین کادر درمانی مجبور میشوند برای مراقبت از شما دست از مراقبت از شخص دیگری بردارند. این آزادی نیست، بلکه بیمسئولیتی و خودخواهی است. "
حضور گسترده مردم در اعتراضات مکرون را نگران کرده است
علیرغم این سخنان قاطع، حضور گسترده مردم در اعتراضات قطعاً مکرون را نگران کرده است، که پیش از انتخابات ریاستجمهوری فرانسه در آوریل ۲۰۲۲، در نظرسنجیها رقابت تنگاتنگی با رقیبش مارین لو پن دارد. طی اقدامی که ممکن است نشانگر تأثیرگذاری اعتراضات باشد، دولت در ۷ اوت اعلام کرد که تستهای پیسیآر منفی به جای ۴۸ ساعت مثل گذشته، تا ۷۲ ساعت معتبر خواهند بود.
مانفرد هافربرگ، مفسر آلمانی، وضعیت در فرانسه را اینطور شرح داد:
"ناگهان وضعیت در فرانسه تغییر کرده است. دیروز، مسئله اصلی دفاع از واکسیناسیون اجباری برای کارکنان سیستم بهداشت و ترابری و آتشنشانی بود. امروز مسئله اصلی محرومیت افراد واکسینهنشده از زندگی عمومی است.
اما نه فقط محرومیت از تمام زندگی. کیوآر کد برای استفاده در کارخانههای بزرگ و پرداخت مالیات مناسب نیست. دولت تدابیر خودش را به خوبی تدوین کرده است – انجام هرگونه تفریح و سرگرمی وابسته به واکسیناسیون است. آیا میخواهید یک لیوان نوشیدنی در کافه بنوشید؟ واکسینه شوید. آیا میخواهید با قطار به ملاقات مادرتان بروید؟ واکسینه شوید. آیا میخواهید خرید کنید؟ واکسینه شوید. "
"این یک واکسیناسیون کاملاً اجباری از طریق روشهای مخفی و غیرصادقانه است. فرد واکسینه نشده هنوز میتواند به صورت رایگان تست کرونا بدهد. اما از ماه سپتامبر باید خودتان هزینه تست را بپردازید. سپس اگر تاریخ تست شما گذشته باشد باید برای رفتن به یک رستوران ۵۰ یورو بیشتر بپردازید. و هرکسی در آلمان که اکنون سر خود را به نشانه افسوس برای فرانسه تکان میدهد، باید چهار هفته دیگر صبر کند تا ببیند چه اتفاقاتی در آلمان در حال رخ دادن است. "
آلمان زندگی را برای واکسینهنشدهها دشوار خواهد کرد
در آلمان، جایی که اعتراضهای مرتبط با ویروس کرونا ماهها در جریان بوده است، صدراعظم آنگلا مرکل قول داده تا زندگی را برای واکسینهنشدهها دشوار کند. پس از یک "نشست کرونا" در روز ۱۰ اوت میان دولت مرکزی و رهبران ۱۶ ایالت فدرال آلمان، مرکل تهدید کرد که اجازه خروج واکسینهنشدهها از خانه را نخواهد داد، در حالی که واکسینهشدهها میتوانند زندگی روزمره خود را ادامه دهند. او هشدار داد: "اگر همچنان شاهد افزایش افراد مبتلا به کرونا باشیم، قطعاً رفتار متفاوتی با واکسینهشدهها نسبت به واکسینهنشدهها خواهیم داشت".
دولت در تاریخ ۹ اوت اعتراف کرد که قصد داشته حقوق افراد واکسینهنشده را بیش از پیش محدود کند. وزارت بهداشت آلمان در پاسخ به تحقیق مجلس اظهار داشت:
"وقتی زمان مناسب برای تدابیر سختگیرانه علیه افراد واکسینهنشده فرا برسد، دولتهای فدرال و ایالتی همچنان برای حفاظت از خود و حفاظت از کل جامعه وارد عمل خواهند شد. "
ولفگانگ کوبیکی، نایبرئیس دموکرات آزاد، حزب لیبرال کلاسیک آلمان، نسبت به نقش در حال گسترش دولت در زندگی شخصی شهروندان واکنش نشان داد:
"ظاهراً دولت فدرال همسو کردن تدابیر خود با منافع مردم عادی را کنار گذاشته است. در عوض، حالا شهروندان باید صراحتاً از دست خودشان هم محافظت شوند.
"کسانی که شهروند مسئول را به عنوان یک عامل خطر در نظر میگیرند که مجبور میشود برای منفعت خودش بر خلاف میل خود عمل کند، دیگر نمیتوانند ادعا کنند که به نفع کشور و شهروندانش عمل میکنند. رهبران ۱۶ ایالت فدرال آلمان باید به این بیانیه توجه کنند و آگاه باشند که نباید انتظار هیچگونه سیاست کرونایی متوازن و مطابق با قانون اساسی را از دولت فدرال داشته باشند. "
واکنش تند پرتیراژترین روزنامه آلمان نسبت به سیاستهای مرکل
بیلد، پرتیراژترین روزنامه آلمان، واکنش خشمگینی نسبت به سیاستهای مرکل داشت:
"صدراعظم، ما خواستار اتحاد هستیم (پایان تفرقه و وحشت) – حقوق برابر برای همه مردم، واکسینهشده و واکسینهنشده؛ عدالت (پایان نقض آزادی ما) – ما میخواهیم حق اعتراض داشته باشیم، ما میخواهیم همه به کلیسا یا استادیوم فوتبال بروند؛ و آزادی (هر کس میتواند انتخاب کند که واکسینه شود یا خیر، ما نیازی به دستورات شما نداریم)."
گئورگ گفرون، مفسر تیهیس آینبلیک، مرکل را به تبدیل شهروندان به سوژههای مطالعه (موشهای آزمایشگاهی) متهم کرد:
"هرکسی حقوق غیرقابل انکاری در قانون اساسی دارد. این همچنین شامل حق انسجام شخصیت نیز میشود، که در نتیجه خودمختاری هر فرد را تضمین میکند. این موضوع بارها و بارها در تاریخ جمهوری فدرال مورد استناد قرار گرفته است - ضمناً، این یکی از نکاتی بود که باعث شد جمهوری فدرال ارزش زندگی کردن داشته باشد، چون به نظر میآمد که امنیت و حفاظت از آزادی فردی و خودمختاری در آن تضمینشده هستند.
تعداد زیادی از آلمانیها میخواهند واکسیناسیون را کنار بگذارند
"اما اکنون مشخص شده است که تعداد زیادی از آلمانیها و افراد دیگری که در اینجا زندگی میکنند، واقعاً میخواهند واکسیناسیون را کنار بگذارند. دلایل این تصمیم متنوع هستند. دولت فدرال به دلیل آشفتگی دائمی در سیاست کرونایی خود نمیتواند خودش را از نقش داشتن در ایجاد بلاتکلیفی در میان مردم و در نتیجه از دست دادن اعتماد مردم تبرئه کند.
"اکنون اوضاع همین طور است که میبینیم. واکسن وجود دارد، اما بخش قابلتوجهی از مردم آن را نمیخواهند. البته، شک و تردید در مورد اثربخشی آن و ترس از عواقب بلندمدت نیز در این تصمیم تأثیرگذار هستند. اینجاست که شاهد پیامدهای برگزار نشدن یک بحث علمی باز هستیم.
"هرکسی که میخواهد از حق خود برای امتناع از واکسیناسیون استفاده کند، باید در آینده برای خدمات مختلفی مانند رفتن به رستوران یا سینما مبالغ زیادی را بپردازد، زیرا تستهای پیسیآر برای اغلب افرادی که واکسینه نشدهاند اجباری هستند.
"ممکن است قضات قانون اساسی اجازه چنین کاری را بدهند، اما یک انسان عادی که اطلاعات قانونی مناسبی دارد آن را قبول نخواهد کرد، چون باید بر خلاف اشخاص ثالث برای استفاده از حق خودش پول بپردازد. پس برابری در پیشگاه قانون کجاست؟ "
اعتراض هزاران نفر از مردم به گذرنامه سبز کووید در بیش از ۸۰ شهر ایتالیا
در ایتالیا، هزاران نفر از مردم به گذرنامه کووید دولت اعتراض کردهاند، که قانون اجباری شدن آن در ۶ اوت اجرایی شد. در اختیار داشتن گذرنامه سبز برای ورود به کافهها و رستورانها (فقط سرپوشیده)، باشگاههای بدنسازی، سالنهای سینما و بسیاری از اماکن دیگر ضروری است. گذرنامه سبز که داشتن آن برای افراد ۱۲ سال به بالا الزامی است، از ۱ سپتامبر در دانشگاهها و حملونقل راه دور اجرایی خواهد شد.
لوچانا لامورجزه، وزیر کشور ایتالیا، گفت که پلیس برای انجام بازرسیهای سرزده به منظور اجرای این قانون به رستورانها و کافهها اعزام خواهد شد. کسانی که این قوانین را رعایت نمیکنند باید تا ۴۷۰ دلار جریمه بپردازند؛ کسب و کارها با جریمه تعطیلی به مدت پنج روز مواجه میشوند. کارمندان دانشگاهی که در پاییز سال جاری از این قوانین پیروی نکنند بدون پرداخت حقوق از کار خود تعلیق خواهند شد.
برای گرفتن گذرنامه سبز، افراد باید اثبات کنند که حداقل اولین دوز واکسن کووید را در ۹ ماه گذشته دریافت کردهاند؛ یا یک تست پیسیآر منفی یا آزمایش آنتیبادی از ۴۸ ساعت گذشته را ارائه دهند.
در روزهای اخیر، هزاران معترض با فریادهای "نه به گذرنامه سبز" و "آزادی، آزادی" در بیش از ۸۰ شهر ایتالیایی از جمله فلورانس، میلان، ناپل، رم و تورین راهپیمایی کردهاند. یک معترض در جنوآ گفت:
ما نه ضد واکسن و نه طرفدار واکسن هستیم. ما حامی حق اختیار و انتخاب آزاد هستیم. کسانی از ما که نمیخواهند واکسینه شوند این کار را به دلیل طرز تفکر خودشان انجام نمیدهند، بلکه چون تردیدهای بسیاری در مورد این مسئله وجود دارد که در واقع یک واکسیناسیون دستهجمعی آزمایشی است.
تظاهرات ۱۰۰ هزار نفری مردم در لهستان
در لهستان، بیش از ۱۰۰ هزار نفر در روز ۷ اوت در شهر کاتوویتسه دور هم جمع شدند تا با محدودیتهای دولتی مخالفت کنند. برگزارکنندگان "راهپیمایی آزادی" گفتند که هدف آنها "مقاومت در برابر ظلم و ستمی است که در طول یکسال و نیم گذشته به وجود آمده است. " راهپیمایان با نمایش شعارهایی از دولت خواستند تا "تفکیک بهداشتی" و "واکسیناسیون اجباری" را متوقف کنند. تشکیلات رسانهای لهستان به طور کلی از انتشار گزارش درباره این راهپیمایی خودداری کردند.
یاروسواف کاچینسکی، معاون نخستوزیر لهستان، گفت که دولت "متعهد شده است که هر کاری میتواند برای محافظت در برابر کووید-۱۹ انجام دهد" و افرادی که واکسینه نشدهاند باید در معرض "محدودیتها" قرار بگیرند. او چنین افرادی را "به شدت خودخواه" و "فاقد همدلی" خطاب کرد. او افزود: "محدودیتهای آزادی برای مواقعی هستند که آزادی شما بر حقوق دیگران تأثیر میگذارد. هیچکس نمیتواند دیگران را در معرض خطر از دست دادن جان یا سلامتی قرار دهد. "
طبق گفته سایت نوتس فرام پولند، عموم مردم در مورد این مسئله اتفاق نظر ندارند. این سایت به نظرسنجی ویرتوالنا پولسکا در روز ۲۴ ژوئیه اشاره کرد که نشان داد اگرچه اکثریت (۵۴٪) لهستانیها فکر میکنند که باید محدودیتهایی برای افراد واکسینهنشده در نظر گرفته شود، اما در مورد تدابیر خاص با یکدیگر اختلافنظر داشتند:
"بیش از ٪۴۰ گفتهاند آنهایی که واکسینه نشدهاند باید از ورود به رستورانها و کافهها منع شوند، در حالی که تقریباً ٪۵۵ با این نظر مخالف بودند.
"علاوه بر این، ٪۳۴ از پاسخدهندگان گفتند که واکسیناسیون باید برای استفاده از مراکز خرید الزامی باشد، در حالی که ٪۵۹ از مردم با آنها مخالف بودند. بیش از ٪۳۰ از مردم خواستار محدود کردن سفرهای ریلی برای مسافران واکسینهنشده بودند، در حالی که تقریباً دو برابر آنها (تقریباً ٪۶۲) با این نظر مخالفت کردند.
"اکثریت مردم (۵۷٪) با ایجاد محدودیت برای دسترسی به پارکهای تفریحی و نهادهای فرهنگی مخالف بودند، در حالی که ٪۳۷ به نفع آن رأی دادند. بیش از سه چهارم مردم (۷۶٪) با ممنوعیت استفاده افراد واکسینهنشده از مراکز درمانی مخالفت کردند. حدود ٪۲۱ با آنها مخالف بودند. "
تظاهرات در دیگر مناطق اروپا
در ایرلند شمالی، جایی که برنامه گذرنامه کووید-۱۹ به دلیل افشای اطلاعات که منجر به دسترسی کاربران به اطلاعات شخصی سایر کاربران شد به حالت تعلیق درآمده بود، مسئولین صدها درخواست جعلی را نپذیرفتند.
در اسپانیا، هزاران نفر برای اعتراض به گذرنامههای کووید در مادرید تجمع کردند. همچنین راهپیمایی برای اعتراض به تلاشهای دولت برای واکسینه کردن کودکان، در روز ۱۴ اوت در بیش از ده شهر اسپانیایی انجام شد.
در سایر مناطق اروپا نیز اعتراضات مرتبط با کووید در اتریش، بلژیک، بلغارستان، کرواسی، قبرس، چک، دانمارک، استونی، فنلاند، یونان، ایرلند، لتونی، لیتوانی، مالت، مولداوی، نروژ، پرتغال، رومانی، سوئد، سوئیس و بریتانیا برگزار شده است و کماکان ادامه دارد.