سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.
*******
** روحانی در ۱۰۰ روز نخست کاملا موفق تر از رئیسی بود
«جلال جلالی زاده» فعال سیاسی اصلاح‌طلب و نماینده سابق مجلس در مصاحبه با روزنامه آرمان گفت: «به نظر می‌رسد که مسئولان نباید با مشکلات مردم صرفا با گفتار درمانی برخورد کننــد بلکه باید مشکلات مــردم را با اتخاذ راهکارهای منــاسب حل و فصل کننـد. مشــکلات اقتصــادی خــانواده‌ها را کــلافه کــرده چــرا کــه مــردم در وضعیت معیشتی خوبی بــه ســر نمی‌برند. اما اظهــارنظرهای مسئولان و برخی بی‌توجهــی‌هــا به مطالبات مردم باعث شده که جامعه اعتماد لازم را به مسئولان نداشته باشند».
این فعال اصلاح طلب در ادامه گفت: «با توجه به عملکردی که در بیش از یک سال گذشته از مجلس و نزدیک به صد روز از دولت دیده‌ایم به نظر می‌رسد که چشم‌انداز روشنی از عملکرد قوا در آینده شاهد نباشیم. همین کسانی که از این تحریم‌ها استفاده کلان می‌برند از قدرتی برخوردارند که کسی جرات مخالفت با آنها را ندارد. کسانی که حرفی برای گفتن دارند و قدرت در دست آنهاست، آنطور که باید و شاید نمی‌دانند که مردم با چه گرفتاری‌هایی روبه رو هستند، عدم همدلی با مردم موجب شده که جامعه به سمت نا امیدی از بهبود وضع موجود حرکت کند».
همچنین «علی صوفی» وزیر تعاون دولت اصلاحات در مصاحبه با خبرآنلاین گفت: « دولت آقای روحانی در ۱۰۰ روز نخست کاملا موفق تر از دولت آقای رئیسی بود چون دولت آقای روحانی با آمادگی کامل سرکار آمد...به نظر می آید سفرهای استانی آقای رئیسی را اقناع می کند، او فکر می کند کار رئیس جمهور همین است. گرچه در دور دوم ریاست جمهوری آقای روحانی نیز مملکت به تدریج رها شد ولی الان به کل رها شده است».
این فعال اصلاح طلب در مصاحبه مذکور به کارنامه ۱۰۰ روز اول دولت روحانی اشاره کرده و آن را موفق نامیده است. این ادعا در حالی است که علیرغم آنکه در سال ۹۲ وعده گشایش اقتصادی ۱۰۰ روزه را داده بود به هیچ عنوان به آن عمل نکرد.
روحانی در ۲۲ فروردین ۹۶ – در هفته های پایانی دولت اول- در نشست خبری در پاسخ به این سوال که «شما در ابتدای دولت خود گفتید که مشکلات را در ۱۰۰ روز حل می‌کنید اما در آذرماه سال ۹۵ گفتید که مشکلات در ۴۰ سال آینده هم حل نخواهد شد، چه شد که نظرتان تغییر کرد؟ »؛ گفت: «خوب شد که این سؤال را مطرح کردید چون این دروغ را مرتب در برخی رسانه‌ها مطرح می‌کنند. من چه زمانی گفتم که ۱۰۰ روزه مشکلات را حل می‌کنم؛ آن چیزی که من گفتم این بود که اگر بتوانم در انتخابات پیروز شوم، کارهای انجام شده در پایان ۱۰۰ روز نخست را اعلام خواهم کرد».
وی در ادامه افزود: «عده‌ای مخرب آمدند و گفتند که روحانی گفته می‌خواهد ۱۰۰ روزه مشکلات را حل کند، آن کسی که یک شبه مشکلات را حل می‌کرد، فرد دیگری بود، ما نیستیم. مگر می‌شود مشکلات را در ۱۰۰ روز حل کرد؟ مشکلات را در ۴۰ سال هم که شما گفتید، نمی‌شود حل کرد. ۱۰۰ سال دیگر هم مشکلات حل نمی‌شود. مشکلات باید قدم به قدم حل شود. قدم به قدم این است که تورم پایین بیاید و رشد اقتصادی بالا بیاید و سرمایه‌گذاری انجام شود».
در ادامه، روحانی درپاسخ به خبرنگار که قصد داشت متن اظهارات چند سال پیش وی را یادآوری کند، افزود: «حافظه من کم نیست. دقیق می‌دانم چه گفته‌ام. من اعلام کردم در پایان ۱۰۰ روز دولت خود اعلام می‌کنم که چه کرده‌ام. آدمی که عقل نداشته باشد می‌گوید در ۱۰۰ روز مشکلات را حل می‌کند. مشکلات باید قدم به قدم حل شود. کار دولت باید مثبت بوده و از شما هم ممنونم که به آن دروغ بزرگ اشاره کردید. ما از روز اول برنامه‌ریزی کرده‌ایم و رشد اقتصادی و نرخ تورم کنونی نتیجه همان برنامه‌ریزی‌های ما است».
این در حالی است که روحانی در جریان رقابتهای کاندیداهای ریاست جمهوری در سال ۹۲ گفته بود: «راه‌حل‌های کوتاه‌مدت یک ماه و ۱۰۰روزه برای حل مشکلات و معضلات اقتصادی، اجتماعی و سیاست داخلی و خارجی در دولت تدبیر و امید پیش‌بینی شده است که با این برنامه ما می‌توانیم در یک فرصت کوتاه شاهد تحول اقتصادی باشیم».
لازم به ذکر است که روحانی علیرغم انکار وعده ۱۰۰ روزه در هفته های پایانی دولت اول، در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ نیز این وعده را تکرار کرد!
و اما کارنامه دولت رئیسی در ۱۰۰ روز اول، کارنامه ای قابل قبول و رضایت بخش است. تسریع و تحول در اجرای طرح واکسیناسیون کرونا، مدیریت کارآمد در غائله اخلال بنزینی، کلید زدن طرح جهش تولید مسکن، سفرهای استانی مستمر و برنامه ریزی شده، متوقف کردن روند بکارگیری مدیران پروازی در استان ها، عضویت در پیمان شانگهای و تمرکز ویژه بر دیپلماسی منطقه ای و نگاه به شرق از جمله اقدامات و رویکردهای دولت در سه ماهه نخست است.
در کنار این موارد باید به میراث دولت روحانی نیز اشاره کنیم. دولت قبل تنها در یک قلم، کشور را با تورم ۴۳ درصدی تحویل دولت سیزدهم داد.
** «لغو تحریم ها» در متن برجام نیست، نباید اصرار کنیم
روزنامه شرق در یادداشتی با عنوان «نگذاریم اجماع شکل بگیرد» به قلم «جاوید قربان اوغلی» فعال اصلاح طلب و دیپلمات سابق نوشت: «اصرار ایران بر لغو همه تحریم‌ها بر اساس مصوبه مجلس و تضمین عدم خروج به‌خودی‌خود به معنای تغییر در متن توافق قبلی است که به‌طور طبیعی موضع آمریکا را در تغییرات دیگر موجه جلوه می‌دهد... مطالباتی که فقط می‌توان بر سر میز مذاکره بین دو طرف، آن را تعدیل کرد و به توافقی متعادل دست یافت؛ امری که آمریکا از آن استقبال و ایران وقت خود را با مذاکره بی‌حاصل با بازیگران دیگر تلف می‌کند».
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «راهبرد مذاکرات با اتکا به اروپای منهای آمریکا به جایی نخواهد رسید...به باور نگارنده، زمان به سرعت در جهت مخالف منافع ایران حرکت می‌کند...در شرایطی که آمریکا بازیگر اصلی لغو تحریم‌هاست، شرط‌بندی ایران بر اروپا و گذاشتن همه تخم‌مرغ‌ها در سبد این سه کشور رویکرد ناصوابی است که نتیجه‌ای در بر نداشته و موضع ایران را ضعیف‌تر خواهد کرد».
روزنامه شرق در مطلب مذکور تاکید کرده که مسئله لغو همه تحریم ها در متن برجام وجود ندارد و ما نمی توانیم به آن اصرار کنیم. این در حالی است که رسانه های اصلاح طلب و از جمله روزنامه شرق در سال ۹۴ پس از امضای برجام تاکید کردند که «تحریم ها به تاریخ پیوست» و «صبح بدون تحریم فرا رسید» و «تحریم فروپاشید» و «جهان به ایرانِ بدون تحریم سلام کرد» و... و.
این روزنامه اصلاح طلب در شرایطی که بیش از ۶ سال از امضای برجام سپری شده است تازه یادش افتاده که در متن برجام به مسئله لغو تحریم ها اشاره نشده بود. سوال اینجاست که وقتی روحانی در سال ۹۴ گفت که به واسطه برجام تمامی تحریم ها یکباره لغو خواهد شد و نه تعلیق، پس چرا این روزنامه اصلاح طلب و این دیپلمات سابق اعتراض نکردند و اعلام نکردند که اظهارنظر رئیس جمهور و دیگر اعضای دولت وی از جمله ظریف، خلاف واقع است.
چرا رسانه های اصلاح طلب در سال ۹۴ وقتی دولت با عجله در پی بتن ریزی در قلب راکتور هسته ای و از کار انداختن سانتریفیوژها بود، تاکید نکردند که نباید پیش دستانه این اقدام را انجام داد چرا که هیچ تضمینی مبنی بر لغو تحریم ها به واسطه برجام وجود ندارد.
لازم به ذکر است که تیم مذاکره کننده هسته ای در دولت روحانی و به ریاست ظریف، لغو تحریم های کاتسا، ایسا، سیسادا و تحریم چرخه دلار را در برجام نگنجاندند و یکی از علت های اصلی لغو نشدن تحریم ها علیرغم بتن ریزی در قلب راکتور هسته ای، همین مسئله می باشد.
متاسفانه دولت روحانی در مسئله برجام به شروط ۲۸ گانه و از جمله شروط ۹ گانه رهبری عمل نکرده و خسارت محض برجام را رقم زد.
** جمعیت زیر خط فقر در «دولت اصلاح طلبان» دو برابر شد
روزنامه اعتماد در مطلبی با عنوان «جمعیت زیر خط فقر در سه سال اخیر دو برابر شد» نوشت: «فرشاد مومنی گفت: نتایج پژوهش‌ها به ویژه مطالعه موسسه عالی پژوهش نشان می‌دهد که در دوره سه ساله ۹۶ تا ۹۹، جمعیت زیر خط فقر بیش از دو برابر شده و این نیازمند گفت‌وگوهای جدی است و باید بررسی شود که چه عواملی موجبات ایجاد این شوک را فراهم کرده است!؟».
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «این نحوه جهش جمعیت به زیر خط فقر در تاریخ بیش از صد ساله کشور بی‌سابقه بوده و این امر نیازمند آن است که از ده‌ها زاویه به آن نگاه شود».
این روزنامه اصلاح طلب اذعان کرده است که جمعیت زیر خط فقر در «دولت اصلاح طلبان» دو برابر شده است. در دولت روحانی ضریب جینی به عنوان شاخص شکاف طبقاتی از ۳۶۵ هزارم در سال ۱۳۹۱ به ۴۰۰ هزارم در سال ۱۳۹۹ رسید یعنی افزایش ۹.۵ درصدی شکاف طبقاتی در دولت روحانی رخ داده است که بالاترین میزان در دهه‌های اخیر است.
دولت سیزدهم در شرایطی کلید پاستور را تحویل گرفت که متوسط رشد اقتصادی ۸ ساله دولت روحانی فقط ۱.۲ درصد بود که کمترین رقم بین دولت‌ها است.
در دولت روحانی حجم نقدینگی ۸ برابر شد و از ۴۷۹ هزار میلیارد تومان در پایان دولت دهم به ۳۸۲۰ هزار میلیارد تومان در پایان دولت دوازدهم رسید.
نرخ ارز از متوسط ۳۲۷۰ تومان در تیرماه ۱۳۹۲ به حدود ۲۶ هزار تومان در ماه پایانی دولت روحانی افزایش یافت که بیشترین رشد قیمت ارز در سالهای پس از انقلاب است.
قیمت مسکن در تهران در تیرماه ۱۳۹۲ کمتر از ۳.۷ میلیون تومان بود در حالی که در تیرماه ۱۴۰۰ به بالای ۳۰ میلیون تومان رسید یعنی ۷۲۲ درصد گران شد.