سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.
*******
** تکاپوی «کاسبان برجام» برای تحمیل یک خسارت محض دیگر
روزنامه اعتماد در مطلبی با عنوان «ناامیدی از احیای برجام؟» به قلم «محمدصادق جوادی حصار» فعال اصلاح طلب نوشت:«باید به این واقعیت اشاره کرد که دولت سیزدهم از ابتدا اعلام کرده که مسائل کشور را به برجام گره نخواهد زد. با این فرض، باید گفت که وضعیت اقتصادی و معیشتی کشور به هیچ‌وجه مطلوب نیست و کفگیر اقتصادی دولت به ته دیگ خورده است. یعنی دیگر بودجه‌ای وجود ندارد که بخواهد توسط سوداگران و رانتخواران حیف و میل شود.»
در ادامه این مطلب آمده است:«اما چرا دولت صبر نمی‌کند تا روند احیای برجام محقق شود و بعد دست به این اصلاحات بزند؟ به نظر می‌رسد، دولت دیگر امیدی به گشایش از طریق تفاهم برجامی ندارد، بنابراین دست به کار شده تا اندک سرمایه‌ای که برایش باقی مانده را به نحوی مدیریت کند که طبقات محروم کمتر آسیب ببینند و اقشار برخوردار نیز هزینه‌های بیشتری پرداخت کنند. بر اساس ادله و نشانه‌ها، این احتمال قوی‌ترین احتمال موجود است. یعنی دولت پذیرفته که دیگر احیای برجامی در کار نخواهد بود، بنابراین تلاش می‌کند تا راهبرد مناسبی برای مواجهه با شرایط احتمالی فراهم کند.»
گره زدن معیشت مردم به برجام دیگر ترفندی نخ نما و کهنه شده است و افکارعمومی آن را نمی پذیرد. دولت روحانی با شعار چرخش همزمان چرخ کارخانه ها و سانتریفیوژها روی کار آمد اما هم در قلب راکتور هسته ای بتن ریخته شد، هم تعداد زیادی کارخانه و کارگاه تولیدی تعطیل و نیمه تعطیل شد و هم سفره مردم کوچک شد.
در ابتدای آغاز به کار دولت روحانی قیمت هر دلار حدود 3 هزارتومان بود. اما در همان دولت قیمت دلار تا آستانه 32 هزارتومان افزایش یافت یعنی ما شاهد افزایش 10 برابری قیمت دلار و افزایش 2 برابری تعداد تحریم ها در دولت بودیم که مدعی «تعامل با جهان» بوده و تاکید داشت که به زبان دیپلماسی و مذاکره مسلط است.
و اما اکنون بانیان و حامیان خسارت محض برجام با القای اینکه وضع فعلی نتیجه احیانشدن برجام است، در پی تحمیل خسارت محض دیگری به ملت ایران هستند.
اکنون بدون برجام، هم فروش نفت افزایش یافته و هم صادرات نفتی و غیرنفتی بیشتر شده و هم شتاب تورم مهار شده است. اما ظاهرا این روند برای کاسبان برجام خوشایند و قابل قبول نیست.
** دولت رئیسی، دولتِ گرانی های افسارگسیخته و اعتراضات مردمی است!
روزنامه شرق در یادداشتی به قلم «جاوید قربان اوغلی» فعال اصلاح طلب و دیپلمات سابق نوشت:«دولت سیزدهم بسیار زودتر از زمانی که تصور می‌شد با کاهش اعتماد مردم مواجه شد. اینکه چه عواملی این شرایط را سبب شد، نیازمند تحلیلی جداگانه در فرصتی دیگر است. گرانی‌های افسارگسیخته و اعتراضات مردمی که هر روز سفره‌هایشان کوچک‌تر می‌شود که اکنون به خطبه‌های ائمه جمعه و حامیان دولت نیز رسیده نتیجه ناکارآمدی در سامان‌دهی ضروری‌ترین مایحتاج مردم است. در صورت ادامه وضعیت نابسامان اقتصادی کشور با چالشی روبه‌رو خواهد شد. اشتباه رئیس دولت سیزدهم آن بود که بی‌توجه به واقعیت‌های حاکم بر شرایط کشور، در چند هفته مبارزات انتخاباتی و مناظره‌ها وعده‌هایی داد که پس از گذشت ۹ ماه نه‌تنها محقق نشد بلکه کشور را در شرایطی قرار داد که در صورت ادامه و عدم علاج فوری، تصویری خوشایند را برای روزها و ماه‌های پیش‌رو ترسیم نمی‌کند.»
در ادامه این مطلب آمده است:«به تأیید همه کارشناسان، تیم اقتصادی دولت جملگی «زیر متوسط» است. کارنامه 9ماهه غیرقابل دفاع آنها، کلیت دولت را نیز به‌شدت زیر سؤال برده است... در صورت شکست نهایی مذاکرات، اوضاع مانند هوای بهاری به سرعت تغییر خواهد کرد و حتی چین و هند نیز مانند دوره ترامپ از خرید نفت ایران خودداری خواهند کرد...اگر امروز برجام به سرانجام برسد، بهتر از فرداست. شرایط جدید ایران و مشکلات سنجاق‌شده بر توافق هسته‌ای را که ربطی به برجام ندارد و مانع اصلی بر سر راه احیای آن است، می‌توان در پرونده و مذاکرات جداگانه‌ای با آمریکا حل‌وفصل کرد.»
در «دولتِ اصلاح طلبان» یا همان «دولت سوم و چهارم خاتمی» تعداد کشته های کرونایی به حدود 700 نفر رسید. روحانی گفته بود واکسن کرونا، سوهان قم نیست که فراوان باشد!
در «دولتِ اصلاح طلبان» شاهد صف های عریض و طویل برای خرید مرغ و قطعی برق در سراسر کشور و قطعی گاز در فصل سرما در استان های شمالی بودیم.
در «دولت سوم و چهارم خاتمی» شاهد برباد رفتن حدود 60 تن طلا و از بین رفتن حداقل 18 میلیارد دلار بودیم. در روزهای گذشته «محسن علیزاده» نماینده مجلس در توئیتی نوشته بود:« بازگشت به دوران کوپن زمانی آغاز شد که مسیرهای دور زدن تحریم به بهانه شفافیت افشا گردید، میلیاردها دلار ارز و صدها تن طلا به رانتخواران داده شد، صدها هزار میلیارد تومان اوراق بدهی برای آینده به ارث گذاشته شد.اگر عده‌ای نجابت می‌کنند شما سواستفاده نکنید!».
دولت قبل که مقامات ارشد آن از اعضای ارشد ستادهای میرحسین و کروبی بودند، با اعلام ارز ۴۲۰۰ تومانی به عنوان ارز تک نرخی آن‌هم برای همه کالاها قیمت ارز را ۸ برابر، قیمت طلا را ۱۰ برابر ، قیمت مسکن را ۷ برابر ، قیمت خودرو را ۶ برابر و قیمت بقیه کالاها را تا ۳۰۰ درصد افزایش داد.
و اما در دولت رئیسی، از یکسو آمار کشته های کرونایی از 700 نفر به 7 نفر کاهش یافت و صف های عریض و طویل خرید مرغ برچیده شد و قطعی برق و گاز نیز متوقف شد.
دولت سیزدهم، میراث شومِ دولت سوم و چهارم خاتمی را تحویل گرفت و تنها در یک قلم ماهیانه 10 هزارمیلیارد تومان برای تسویه بدهی دولت قبل پرداخت کرد.
در دولت قبل، رئیس جمهور صبح جمعه اعلام کرد که تازه متوجه گرانی بنزین شده است! و در همان دولت شاهد اجرای غلط طرح سهمیه بندی بنزین و ایجاد آشوب و التهاب در کشور بودیم.
حالا جماعتی که این شاهکارهای فراموش نشدنی را ثبت کرده اند، با بی انصافی اقدامات مثبت دولت سیزدهم را انکار و طوری القاء می کنند که کشور در وضعیت بن بست قرار داشته و آینده تاریک و سیاهی پیش روی مردم قرار دارد.
انگار نه انگار که چه میراثی برای این دولت به جا گذاشتند و انگار نه انگار که اکنون تمام کشورهای جهان درگیر تبعات جنگ در اوکراین بوده و آمریکا و کشورهای اروپایی هنوز در مبارزه با کرونا درجا می زنند.
** کاری که دولت روحانی انجام نداد و به دوش دولت سیزدهم افتاد
روزنامه آرمان در مطلبی نوشت:«دولت باید درخصوص تاثیرات و تبعات اصلاح ارز 4200 اطمینان بدهد. آزادسازی ارز ترجیحی کار درستی است. اگر دولت این کار را از روی مطالعه انجام داده باشد و بتواند تبعات تورمی آن را مهار کند اقدام بسیار خوبی است و جلوی بسیاری از رانت‌ها را می‌گیرد زیرا عده‌ای از این مسیر به رانت رسیده‌اند اما اگر نتوانند آثار تورمی و اقتصادی آن را مدیریت کنند ممکن است نتیجه عکس داشته باشد. اگر دولت برای اصلاح ارز 4200 تصمیم گرفته است باید کار را با قاطعیت و تدبیر جلو ببرد چراکه شوک‌های تورمی و آثار و تبعات آن روی اقلام و ارزاقی که مردم هر روز با آن مواجه هستند، می‌گذارد.»
در ادامه این مطلب آمده است:«وقتی که ارز به شکل دونرخی است و عده‌ای از سال‌های گذشته از این ارز به جیب زده‌اند مشخص است که از جیب مردم دزدیده‌اند. وقتی که دولت به دنبال این سیاست رفته است باید در جریان بحث‌های تورمی و فشاری که روی سفره‌های مردم می‌گذارد، باشد و اگر بتوانند این مسائل را مدیریت کرده و جلوی آن ضربه‌ها را بگیرد سیاست، سیاست درستی است... اصلاح ارز 4200 تومانی اقدام بسیار بزرگی است.»
حدف ارز 4200 تومانی اقدامی بود که می بایست در دولت روحانی انجام می شد، اما دولت قبل نه شهامت اجرای آن را داشت و نه همتی برای انجام آن.
پیش از این «حسین مرعشی» دبیرکل حزب کارگزاران در مصاحبه با روزنامه سازندگی اذعان کرد که دلار ۴۲۰۰ تومانی، «استخوانی در گلو» است. «عباس عبدی» فعال اصلاح طلب نیز در توئیتی نوشته بود: «دو پوست موز زیر پای دولت(رئیسی) است. اول ادامه دلار ۴۲۰۰ تومانی. دوم حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی. انتخاب کنید که کدام گام را برخواهید داشت؟».
دلار ۴۲۰۰ تومانی تنها یک نمونه از میراث اقتصادی دولت روحانی برای دولت سیزدهم است. میراثی که حامیان سابق آن، از آن به عنوان پوست موز زیر پای دولت و استخوان در گلو نام می برند.