به گزارش مشرق به نقل از مؤسسه واشنگتن، کارشناس این اندیشکده معتقد است که تلاش حاکمان جدید نظامی مصر برای تغییر تصویر ارتش در نظر مردم بیفایده است و برای نمونه احمد محمد علی، سخنگوی پیشین ارتش و مشاور احتمالی مطبوعاتی السیسی را بررسی کرده و تصریح میکند که اوضاع برای هیچ کدام از این افراد و به خصوص السیسی، باب میل ایشان پیش نخواهد رفت.
چندی پیش از کودتای جولای سال ۲۰۱۳ که ارتش مصر را عملاً در رأس قدرت در مصر قرار داد، افسران ارشد حول عبدالفتاح السیسی، وزیر دفاع وقت، حلقه زدند تا در مورد نگرانیهای خود در مورد تصویر ارتش بحث کنند. شانزده ماه حاکمیت نظامی مستقیم پس از کنار زده شدن حسنی مبارک، به اعتبار ارتش صدمه زد و این افسران ارشد امیدوار بودند که با روی کار آمدن یک رئیس جمهور غیرنظامی، یعنی محمد مرسی، این خسارت جبران شود. در این نشست، که ویدئوی آن توسط وبسایت رصد، یکی از سایتهای حامی اخوانالمسلمین منتشر شد، یکی از افسران پیشنهاد میدهد که سیسی فرد دیگری را به جای احمد محمد علی، سخنگوی ارتش، انتخاب کند «تا تصویر مردم از ارتش را تغییر و به تصویری مطلوب تبدیل کند» ـ تصویری که معمولاً ژنرالهای کهنهکار و کارکشته را به سرهنگهایی جوان ترجیح میدهد. اما سیسی با این پیشنهاد مخالفت کرد و گفت: «احمد علی برای زنان بسیار جذاب است.»
احمد علی اولین سخنگوی رسمی ارتش در چهار دهه گذشته است و جوانی و کاریزمای نسبی را برای استراتژی روابط عمومی خود، ضروری میبیند، به ویژه پس از کنار زده شدن مرسی در تابستان سال گذشته؛ که البته این استراتژی جواب داد: «افسر خوشتیپ»، نام مستعاری که برای او انتخاب شده، موضوع بسیاری از مباحث در شبکههای اجتماعی بوده و معمولاً تصاویری از او در لباس غیر نظامی و در انظار عمومی، منتشر میشود. به زعم یکی از ستون نویسان الاهرام، احمد علی «نماید جوانگرایی در ارتش» است که تحت رهبری السیسی محقق شده است.
اما در پایان ماه ژوئن مشخص شد که احمد علی بیش از این یک افسر یونیفورم پوش نخواهد بود. در رویدادی که کاملاً انتظار آن میرفت، وی از سمت خود به عنوان سخنگو استعفا داده و ارتشبد محمد غنیم، یکی از افسران پیشین اطلاعات ارتش، به جای او انتخاب و این سمت را عهدهدار شد.
در حالی که هنوز معلوم نیست احمد علی در چه سمتی قرار خواهد گرفت، اما احتمال میرود که یا به عنوان مشاور رسانهای یا به عنوان سخنگو به دولت السیسی بپیوندد. به هر ترتیب، این فرایند، دوران گذار طبیعی برای او به شمار خواهد رفت. السیسی نیازمند یک کارشناس روابط عمومی قابل اعتماد و توانمند در کنار خود است و احمد علی کاملاً برای رفع این نیاز مناسب است.
علاوه بر این وی یکی از اعضای آزمون پس داده در میان افسران ارتش است که به عنوان یکی از مبارزان ـ متفکران مصری شناخته میشود. در سال ۲۰۰۴، احمد علی اولین افسر مصری بود که از دانشکده مطالعات پیشرفته نظامی ارتش آمریکا در فورت لیونوورث، کسب رتبه نمود و فارغ التحصیل شد. یک دهه پیشتر از این نیز احمد علی وارد آکادمی نظامی سلطنتی سندهارست انگلیس شد. تجربه احمد علی در خارج از کشور، که بیشتر آن هم توسط نیروهای مسلح مصر تأمین مالی شد، نشان میدهد که مصریها پیشتر از این ظرفیتهای او را درک کرده بودند.
یکی از همقطاران احمد علی در فورت لیونوورث او را فردی «بسیار باهوش، متفکر و خوش بیان» معرفی میکند. وی میگوید که احمد علی تمام تلاش خود را میکرد تا در همه امور بهترین باشد. اما به رغم شهرت وی، خروجیهای آکادمیک واقعی احمد علی ـ به ویژه تزی که در هنگام تحصیل در آمریکا ارائه کرد ـ تحلیلی از تاریخ مصر ارائه میدهند که بیشتر مبتنی بر اوهام و خیالات و نه واقعیات هستند.
تز احمد علی تحت عنوان «راه و رسم مصریها در جنگ: سنتی از مواجهات برتر در قرن بیست و یکم»، انبوهی است از اطلاعات پیماشی در مورد درگیریهای نظامی و جنگهای مختلف در دوران فراعنه، اسلام و مدرن در تاریخ مصر. احمد علی تلاش میکند تا ریشههای فرهنگ استراتژیک مصر را ردیابی کند تا شاید «دریافتهای منحصر به فرد مصریها در مورد هنر جنگ را بیابد» که به اعتقاد او میتواند «شیوههای نوینی را برای رویارویی با چالشهای کنونی و آتی» که متوجه کشور هستند، به دست دهد.
احمد علی
به هر ترتیب در پیش گرفتن یک چنین لحن و شیوهای از فردی همچون احمد علی انتظار میرفت. همانند بسیاری دیگر از افسران خارجی که در آمریکا تحصیل کردهاند، صرف حضور او در یک مؤسسه نظامی آمریکایی باعث موفقیت و رشد او در ارتش مصر شده است. لذا شکی نیست که بین آنچه که وی در زمان تحصیل خود نگاشته و آنچه که اکنون از ذهن او میتراوشد، استمرار وجود داشته و او هنوز هم به همان اوهام و تصورات ایمان دارد.
برای مثال، احمد علی مدعی است که ارتش باید «خود را با انقلاب اطلاعاتی جاری، همراه سازد» و از «تکنولوژی اطلاعات» بهره ببرد. از جایگاه او در اتاق توجیه مطبوعاتی نیروهای مسلح، وی واقعاً همین کار را میکند. حسابهای کاربری او در توئیتر و فیسبوک، منابع رسمی برای اخبار مربوط به ارتش هستند. بنابر اظهارات خود او، ارتش «از تجربیه دوران گذار خود درس فراوان گرفته است.» کار او به عنوان سخنگو، یا هر آنچه که السیسی برای او در نظر گرفت، «مبارزه با دروغ و شایعه» بود.
اما اگر احمد علی به چهره و صدای جنگسالار جدید مصر تبدیل شود، عملی ساختن یک چنین ادعایی برای او بسیار دشوار خواهد بود. آنچه که در سه سال گذشته ثابت شده و چون و چرایی در آن نیست، آن است که ریاست جمهوری، هر چند که در مجموع خود تقصیر و دخالتی در آن ندارد، در برابر ناآرامی و شورش، مصون نیست. به محض آنکه در کانون توجه قرار گیرید، خطرات افزایش چشمگیری مییابند و با در نظر گرفتن چالشهای که پیشروی مصر هستند، چشم انداز موفقیت بسیار ناامید کننده است، حتی برای باسوادترین افسر نظامی مصر.
منبع: تسنیم