گروه بین‌الملل مشرق - به دلیل اهمیت تحولات یمن، خبرنگار بین‌الملل مشرق گفتگویی با "حسین هانی‌زاده" کرده است. این کارشناس مسائل خاورمیانه در پاسخ به سوالات مشرق توضیح می‌دهد که جنبش انصارالله که با اعتراضات گسترده حوثی‌ها در یمن شکل گرفت، با طرح مطالبات مردمی در این کشور توانست شمار زیادی از مردم را با خود همراه کند. حوثی‌ها طی ماه‌های اخیر توانسته‌اند حوزه نفوذ خود را از مناطق شمالی و مرکزی یمن تا مناطق جنوبی نیز گسترش دهند و حتی کنترل مناطقی مهم مثل شهر عدن در نزدیکی تنگه استراتژیک باب‌المندب را نیز به دست بگیرند. هانی‌زاده تصریح می‌کند که با توجه به پیشرفت‌های انصارالله، عربستان سعودی با همکاری حکومت یمن و حمایت‌های آمریکا به دنبال آن هستند تا از اهرم‌هایی مثل داعش و همچنین القاعده که پایگاهی قوی در یمن دارد، جنبش انصارالله را سرکوب کنند و از سوی دیگر با اقدامات فریبکارانه سیاسی نظیر مذاکره با سران انصارالله و همچنین انتخاب نمایندگان وابسته به عربستان در پارلمان یمن از پیشروی‌های این جناح سیاسی جلوگیری کنند.
متن کامل مصاحبه خبرنگار بین‌الملل مشرق با حسین هانی‌زاده به شرح زیر است.
"حسین هانی‌زاده" کارشناس مسائل خاورمیانه
با‌توجه به اهمیت زیادی که تحولات یمن برای ایران و منطقه دارد، لطفاً تحلیلی از آخرین تحولات یمن ارائه بفرمایید و درخصوص منطقه "مأرب" هم توضیحی بدهید.
با‌توجه به اعتراضات گسترده "حوثی"ها و طرح مطالبات مردمی از سوی این جنبش، مخصوصاً جنبش "انصارالله" که جناح سیاسی حوثی‌ها را تشکیل می‌دهد، این اعتراضات با اقبال عمومی مواجه شد و بیش از 60 درصد مردم یمن با حوثی‌ها اعلام همبستگی کردند. گستره نفوذ حوثی‌ها در شمال و مرکز یمن مانند "سعده"، "صنعا"، "دهج" و "تعز" کاملاً مشخص است، زیرا حوزه نفوذ حوثی‌ها در طول سال‌‌های گذشته در این مناطق بوده است. اما با‌توجه به اعتراضات گسترده‌ای که صورت‌گرفته و همبستگی قبایل یمن، هم‌اکنون گستره نفوذ حوثی‌ها به "مکلا"، "حزرموت"، "عدن"، مأرب و تعز هم کشیده شده است. لذا به نظر می‌آید که الآن وضعیت در یمن با آن‌چه قبل از سرنگونی رژیم "علی عبدالله صالح" در سال 2012 بود، کاملاً تفاوت کرده است.
در حال حاضر نفوذ حوثی‌ها در مأرب که یک منطقه کاملاً مهمی است و همچنین عدن که در نزدیکی تنگه استراتژیک "باب‌المندب" است، نشان می‌دهد حوثی‌ها هوشمندانه تلاش می‌کنند دولت "عبدربه منصور هادی" را تحت فشار قرار دهند که به مطالبات ملت یمن و حوثی‌ها پاسخ بدهد.
انتخاب "خالد بحاح" به‌عنوان نخست‌وزیر یکی از مسائلی بود که در جریان گفتگوهای حوثی‌ها با دولت عبدربه منصور هادی محقق شد، اما ترکیب کابینه آقای خالد بحاح به گونه‌ای بود که شماری از وزرای کابینه مخصوصاً وزرای کلیدی مانند دفاع، خارجه، امنیت ملی و همچنین اطلاع‌رسانی، وابسته به عربستان سعودی هستند و لذا این امر اعتراضات حوثی‌ها را به دنبال داشت، زیرا بنا بود که از مجموع 35 وزیر در کابینه، یک چهارم از این وزرا به حوثی‌ها وابسته باشند، ولی متأسفانه این عمل صورت نگرفت و بار دیگر اعتراضات به خیابان‌ها کشیده شد و لذا الآن حوثی‌ها سعی می‌کنند از طریق ادامه تظاهرات در سراسر شهرهای یمن، دولت را تحت فشار قرار دهند.
"خالد بحاح" نخست‌وزیر منتخب یمن
وضعیت حوثی‌ها الآن به گونه‌ای است که عربستان و دولت منصور هادی درصدد تشکیل یک‌سری جنبش‌ها در مقابل حوثی‌ها هستند. برخی از قبایل یمن توسط عربستان سعودی مسلح شده‌اند تا بتوانند در آینده جلوی نفوذ حوثی‌ها را بگیرند.
عربستان سعودی حساسیت فوق‌العاده‌ای نسبت به حوثی‌های شیعه در یمن دارد، لذا تلاش می‌کند از طریق مسلح کردن قبایل مخالف حوثی‌ها یک جنگ داخلی را بر مردم یمن تحمیل کند. از یک سو عربستان سعی می‌کند که القاعده را در بخش‌های جنوبی یمن مانند عدن و حزرموت تقویت بکند تا با انجام عملیات تروریستی علیه حوثی‌ها، جایگاه حوثی‌ها را تضعیف کند و آن‌ها را از مناطق جنوبی خارج کند.
حوثی‌ها علی‌رغم گسترش نفوذ، در آینده با یک خطر جدی مواجه هستند و آن هم خطر جنگ داخلی و دخالت‌های عربستان سعودی است. عربستان سعی می‌کند از طریق مقابله غیرمستقیم با حوثی‌ها آن‌ها را تضعیف کند.
روزنامه "القدس العربی" ادعا کرده است که قرار است به زودی سفیر آمریکا در یمن با رهبر انصارالله دیدار کند. آیا این خبر صحت دارد و اگر این‌گونه است، دلیل این دیدار چه می‌تواند باشد؟
بله. درحال حاضر حوثی‌ها با آقای "جمال بن امر"، نماینده دبیرکل سازمان ملل در امور یمن، در حال مذاکره هستند. آمریکایی‌ها، انگلیسی‌ها، آلمانی‌ها و فرانسوی‌ها نسبت به تحرکات حوثی‌ها موضع‌گیری منفی داشته‌اند. علی‌رغم این‌که حوثی‌ها مطالبات مردمی داشته‌اند، اما موضع غرب و شش کشور خلیج فارس علیه حوثی‌ها کاملاً پررنگ بود.
"عبدالملک الحوثی" رهبر کنونی جنبش "انصارلله"
حوثی‌ها دامنه نفوذ خود را مخصوصاً در مناطق جنوبی یمن گسترش داده‌اند، از‌این‌رو ممکن است در آینده بر باب‌المندب که تنگه بسیار مهمی است، تسلط پیدا بکنند. لذا به نظر می‌آید آمریکایی‌ها سعی می‌کنند از طریق مهار کردن حوثی‌ها، آن‌ها را از حضور و نفوذ در این تنگه منع بکنند. به همین دلیل این احتمال وجود دارد که سفیر آمریکا در صنعا با رهبر سیاسی حوثی‌های یمن دیدار کند.
یکی از تهدیدات موجود علیه انصارالله یمن و حوثی‌ها، بحث القاعده است. القاعده یمن اعلام کرده است که با داعش بیعت می‌کند و علیه عربستان اقدام می‌کند. ازطرف‌دیگر، آن‌ها با حوثی‌ها تقابل می‌کنند و شمار زیادی را کشته‌اند. چنانچه امکان داشته باشد درباره القاعده یمن توضیح بفرمایید.
القاعده به‌هرحال توسط عربستان در یمن تقویت شده است. درگذشته، علی عبدالله صالح برای باج‌گیری از غرب و آمریکا سعی می‌کرد با برگ القاعده بازی بکند و شرایطی فراهم کند که هم القاعده در یمن حضور داشته باشد و هم ارتش یمن با القاعده در مواقع مورد نیاز علیه حوثی‌ها وارد عمل شود. لذا القاعده در حال حاضر پایگاه محکمی در جنوب یمن دارد. مخصوصاً در مناطق اطراف عدن و مکلا و حزرموت. به همین دلیل به نظر می‌رسد که القاعده یک خطر بالقوه برای حوثی‌ها است و نه عربستان.
این‌که داعش اعلام کرده که با عربستان مقابله خواهد کرد، این یک جنگ زرگری است. زیرا داعش دست‌پرورده عربستان است. این گروهک تروریستی هیچ‌گاه علیه عربستان وارد عمل نخواهد شد. زیرا شخص "بندر بن سلطان" رئیس سازمان اطلاعات عربستان در تقویت و شکل‌گیری داعش نقش داشته است. القاعده و داعش علیه عربستان وارد عمل نخواهند شد، مگر این‌که در آینده عربستان بخواهد کمک‌های خودش را به این دو گروهک قطع کند.
در اختیار گرفتن کنترل باب‌المندب توسط حوثی‌ها و شیعیان چه اهمیتی می‌تواند داشته است؟ لطفاً یک توضیح کلی هم درخصوص باب‌المندب بدهید.
باب المندب در واقع یک تنگه‌ای است که دریای سرخ را به دریای عمان و عرب متصل می‌کند و از اهمیت دریانوردی بالایی برخوردار است. هر کسی بر این تنگه مسلط باشد، می‌تواند در رفت‌وآمد آزاد کشتی‌ها ایجاد اختلال کند و به همین دلیل آمریکا و غرب از این‌که حوثی‌ها بخواهند به تنگه هرمز دسترسی پیدا کنند، به‌شدت وحشت دارند، زیرا غرب و آمریکا و حتی عربستان و کشورهای عرب منطقه حوثی‌ها را امتدادی از ایران می‌دانند و لذا حضور آن‌ها را در نزدیکی تنگه باب‌المندب برنمی‌تابند. از‌این‌رو سعی می‌کنند با درگیری‌های داخلی و تقویت القاعده و حتی داعش، حوثی‌ها را به نوعی سرکوب کرده و آن‌ها را از اطراف تنگه باب‌المندب دور کنند. حضور حوثی‌ها می‌تواند به‌هرحال یک اهرم فشاری علیه غرب و آمریکا تلقی شود.
موقعیت تنگه باب‌المندب
نظرتان درباره اطلاع‌رسانی در خصوص پیشروی‌ها و موفقیت‌های انصارالله در رسانه‌ها چیست؟
نکته خاصی که به نظر می‌رسد باید مورد توجه قرار بگیرد این است که حوثی‌ها نباید محدوده و برگ‌های بازی خود را رو بکنند، بلکه باید بسیار آهسته و چراغ خاموش سیاست‌‌های خود را در یمن ادامه بدهند. توطئه خطرناکی از سوی عربستان و آمریکا و کشورهای غربی علیه حوثی‌ها تدارک دیده شده است. حوثی‌ها باید هوشمندانه برخورد بکنند و از طرح مطالباتی نظیر سهم‌خواهی در کابینه صرف‌نظر نمایند و برای یک استراتژی طولانی‌مدت و مهم‌تری برنامه‌ریزی کنند تا خطر عربستان و جنگ داخلی را از یمن دور بکنند.