گروه جنگ نرم مشرق- اخبار ایران و تحلیل‌های پیرامون آن به طور مستمر در رسانه‌های خارجی - اعم از غربی، شرقی و منطقه‌ای - منعکس می‌شود. نگاهی به موضوعات پرداخته شده درباره ایران می‌تواند تصویری کلی از نقاط تمرکز این رسانه‌ها در داخل و نحوه انعکاس و جهت‌دهی آن به فضای افکار عمومی در کشورهای خود و جهان ارائه دهد.
***
افترا خونخوار بودن یهودیان در رسانه‌های جریان اصلی ایران مطرح می‌شود
چندی پیش، سرویس گزارش ویژه مشرق در گزارشی به بررسی خون‌ریزی‌ها و خون‌خوری‌های قوم یهود در مراسمات مختلف پرداخته و با ارائه اسناد مختلف این واقعیت را مورد توجه قرار داد. این گزارش در وب‌سایت‌های خبری و تحلیلی ایران بازتاب‌هایی داشت.
پایگاه موسسه واشنگتن، در روز 18 آوریل در واکنش به انتشار این گزارش نوشت: وب‌سایت معروف ایرانی به نام «الف» مقاله‌ای با عنوان «چه افرادی در طول تاریخ خونخوارترین مردم بوده‌اند؟» منتشر کرد. این مقاله بلند با استفاده از عکس و ویدئو یهودیان را به کشتن غیریهودیان و استفاده از خون آنها برای مراسم مذهبی متهم می‌کنند.
این در حالی است که این گزارش در ابتدا توسط مشرق منتشر شده و بعد از آن وبسایتهایی مانند الف به بازتاب آن پرداختند.
مهدی خلجی نویسنده این گزارش در ادامه آورده است: الف تحت مالکیت و نظارت احمد توکلی، یکی از نمایندگان مجلس و وزیر اسبق کار و اموراجتماعی است. توکلی که یکی از اعضای برجسته محافظه‌کار ایران است مدرک دکترای خود را از انگلستان گرفته و پسرخاله برادران لاریجانی است. بلافاصله بعد از انتشار این مطلب در الف، سایت‌های دیگر چون مشرق این مطلب را بازنشر دادند.
نویسنده موسسه واشنگتن در قسمت دوم مقاله خود اعاهایی درباره یهودی‌ستیزی جمهوری اسلامی مطرح می‌کند و می‌نویسد: فرقی بین یهودستیزی و سامی‌ستیزی وجود دارد. سامی‌گرایی نوعی ایدئولوژی است که تا قبل از دهه 1870 وجود نداشت.
این تمایز همچنین در طرز تفکر ایران نسبت به یهودیان مشهود است. اگرچه یهودستیزی در سنت و ادبیات ایران اسلامی کاملاً مشهود است، اما این مساله کاملاً با یهودستیزی مدرنی که از زمان روی کار آمده انقلاب اسلامی مطرح شده متفاوت است. متفکران سکولار در اروپا و شوروی سابق بسیار متاثر از افکار ضدیهودیت بودند. این در حالیست که اسلام‌گراها تحت تاثیر نویسندگان اخوان المسلمین و دیگر نویسندگان ضدیهود دیگر بودند. به علاوه، برخی فقهای شیعه در عراق ادبیات ضدیهود را از دنیای عرب وارد ایران کردند.
در جمهوری اسلامی یهودیان اقلیت مذهبی رسمی را تشکیل می‌دهند که دارای نماینده در مجلس این کشور بوده و آزادند تا اعمال مذهبی خود را در سراسر کشور در کنیسه‌ها انجام دهند. با این حال، مقامات ایرانی بارها آشکار یا پنهان مطالبی را علیه رژیم صهیونیستی و یهودیان مطرح کرده‌اند و نظام هم هیچ اقدامی برای مهار تبلیغات ضدیهودی توسط تندروها انجام نمی‌دهد. در گذشته این صحبت‌ها تنها جنبه تاریخی داشت و به تاریخ صدر اسلام اشاره می‌کرد. اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی افکار ضدیهود بسیار افزایش یافته است و حتی به یهودیان تهمت خونخواری زده می‌شود.
در تاریخ معاصر ایران، ادبیات ضدیهود و ضد سامی‌گرایی در کتابها، رسانه‌ها و تبلیغات مذهبی یا سیاسی با هم مخلوط شده است. این مساله باعث می‌شود که صحبت‌های ضد رژیم صهیونیستی نظام توجیهی پیدا کند و یهودیان به عنوان مخالف پیشرفت نظام جمهوری اسلامی معرفی شوند.
اظهارات یونیسی، بهانه ایران‌هراسی
هدیه اوباما به ایران
به گزارش موسسه امریکن اینترپرایز، مایکل مورل معاون اسبق سازمان سیا و یکی از جاسوسان باتجربه آمریکا گفت که برخی مواقع نیازی به جاسوس نیست. گاهی کشورها به صورت علنی دقیقاً می‌گویند که درباره چه چیزی فکر می‌کنند و دارند برای انجام چه کاری برنامه‌ریزی می‌کنند. شما فقط باید گوش دهید.
نمونه واضح این مساله سخنان چند ماه قبل علی یونسی وزیر اسبق اطلاعات و مشاور فعلی رئیس جمهور ایران است. یونسی در کنفرانسی گفت که هدف ایران این است که به یک هژمون تبدیل شود - بطور خلاصه ایران به دنبال ایجاد مجدد امپراطوری پارسی است.
یونسی همچنین درباره ایران بزرگتر و فرهنگ ایرانی سخن گفت و به این مساله اشاره کرد که این فرهنگ می‌تواند اتحاد طبیعی در این منطقه ایجاد نماید.
یونسی با جملاتی که بسیار به گفتمان روسیه شباهت دارد درباره حفاظت از منافع همه مردم در منطقه صحبت کرد و گفت که همه مردم منطقه مردم ایران هستند.
مورل معتقد است که این نظرات در بین نخبگان ایران نیز وجود دارد و حتی می‌توان گفت که برای دهه‌هاست که ریشه در جامعه ایرانی وفرهنگ پارسی دارد.
مورل معتقد است که ایران راهبرد بزرگی برای دنبال کردن اهدافی دارد که در سخنان یونسی آمده است، راهبردی که بسیار به استفاده از عناصری نظیر حوثی‌های یمن یا حزب‌الله لبنان، حکومت بشار اسد در سوریه و گروههای جهادی سنی مثل حماس متکی است.
در حالیکه مورل از توافق هسته‌ای غرب با ایران حمایت می‌کند، معتقد است که این توافق می‌تواند منابعی را در اختیار ایران قرار دهد تا این راهبرد خود را دنبال نماید. وی گفت: حالا بیش از هر زمان دیگری آمریکا به راهبردی برای مقابله و محدود کردن ایران نیازمند است.
اخیراً، اوباما ابراز امیدواری کرد که مردم ایران به این باور برسند که در صورت عدم حمایت از گروههای نیابتی کشورشان می‌تواند به یک قدرت منطقه‌ای موفق تبدیل شود.
اما امید جای راهبرد را نمی‌گیرد. و توافق هسته‌ای که مطابق با خواسته‌های ایران است و منابع بسیاری هم در اختیار این حکومت قرار می‌دهد بعید است که بتواند تغییری در طرز فکر ایران ایجاد نماید. شاید هم نقطه مقابل آن اتفاق افتد.
ایران و پاکستان در زمینه افزایش تجارت دوجانبه به توافق رسیدند
به گزارش مجله دیپلمات، پاکستان هفته مفیدی از نظر دیپلماتیک پشت سر گذشت. تقریباً پس از گذشت دو روز از سفر رئیس‌جمهور چین، اسلام‌آباد برنامه پنج ساله‌ای را برای تسهیل تجارت با ایران نهایی کرد. انتظار می‌رود که این توافق باعث افزایش 5 میلیارد دلاری حجم تجارت بین دو کشور شود.
گفته می‌شود این توافق در تهران در جریان هفتمین اجلاس کمیته مشترک تجارت ایران-پاکستان نهایی شد. هیات پاکستانی به سرپرستی کورام دستاگیرخان وزیر تجارت پاکستان ملاقاتی با رضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران انجام داد.
طرف پاکستانی دغدغه‌های خود را درباره سیاست‌های ایران برای حمایت از محصولات داخلی از جمله ممنوعیت‌های واردات، تعرفه بالای منسوجات و سیستم بوروکراسی واردات مطرح کرد.
اگرچه دو کشور مدت‌هاست که درباره افزایش حجم تجارت دوجانبه بحث و تبادل نظر می‌کنند، اما تحریم‌های بین‌المللی ایران و روابط اسلام آباد و واشنگتن طرف پاکستانی را محدودیت مواجه کرده است.
ملاقات این هفته سبب شد تا خوش‌بینی‌هایی نزد طرفین ایجاد شود و اگر تحریم‌های ایران پس از امضای توافق هسته‌ای برداشته شود انتظار می‌رود که روابط تجاری دو کشور چند برابر شود.
جب بوش به شدت از اوباما به خاطر توافق هسته‌ای ساده‌لوحانه انتقاد کرد
به گزارش پایگاه فری‌بیکن، جب بوش فرماندار اسبق فلوریدا چارچوب توافق هسته‌ای دولت اوباما با ایران را محکوم کرد و آن را بسیار ساده‌لوحانه خواند. وی همچنین گفت که این توافق باعث افزایش بی‌ثباتی می‌شود و حمله نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی را بسیار دشوارتر می‌سازد.
وی ادامه داد: این باور در دولت اوباما وجود دارد که این توافق می‌تواند مسیر ایران را تغییر دهد. ولی من فکر می‌کنم که این باور اشتباه است چرا که در زمان مذاکرات نیز ایرانی‌ها همچنان شعار «مرگ بر آمریکا» سر می‌دهند.
بوش به عنوان یکی از کاندیداهای احتمالی ریاست جهوری آمریکا سال 2016 افزود که چارچوب توافق هسته‌ای مشکلاتی دارد چرا که این امکان را برای تهران فراهم می‌سازد تا توان موشکی و دفاعی خود را تقویت نماید.
وی همچنین درباره خبرهای اخیر مبنی بر ارسال سامانه اس-300 روسیه به ایران گفت: اگر به روس‌ها اجازه دهید که این سامانه پدافند هوایی را که در دنیا بهترین است را در اختیار ایران قرار دهند، این مساله باعث می‌شود استفاده از یکی از اهرم‌های ما یعنی همان گزینه نظامی دشوارتر شود.
وی همچنین با اشاره به این مساله که با توافق هسته‌ای، آمریکا اهرم فشار اقتصادی خود را نیز از دست می‌دهد گفت که این توافق می‌تواند تکثیر هسته‌ای را در منطقه ترویج نماید.
روسیه به بحران خاورمیانه نیاز دارد: آیا هدف از تحویل اس-300 به ایران کمک به این کشور است؟
به گزارش اندیشکده بروکینگز، تصمیم پوتین برای لغو ممنوعیت فروش سامانه اس-300 به ایران بسیاری از کارشناسان را شگفت‌زده کرد. اما، اوباما با بی‌تفاوتی به این تصمیم روسیه واکنش نشان داد. در حقیقت، زمانبندی پوتین درست بود چرا که دیگر کسی نمی‌تواند او را به عنوان عامل بر هم‌زننده توافق لوزان معرفی نماید و این اقدام وی قطعاً می‌تواند بر توافق نهایی که قرار است تا آخر ماه ژوئن حاصل شود تاثیر گذارد.
مسکو همین مهارت را در استفاده از زمان به سود خود در اواخر ماه نوامبر نشان داد، زمانی که دو هفته قبل از پایان مهلت گفتگوهای هسته‌ای قراردادی را با ایران برای ساخت دو راکتور به امضا رسانید.
قطعاً این فرمان اجرایی به این معنا نیست که این سامانه‌ها بارگیری و آماده ارسال به ایران هستند؛ در حقیقت، این موشک‌ها که در سال 2007 فروخته شدند دیگر تولید نمی‌شوند. مقامات روس معتقدند که نیازی به تنظیم قرارداد جدید نیست و تنها هزینه‌های جانبی ارتقاء سامانه به مدل اس-300 وی‌ام باید پرداخت شود. ایران مشتاق است که این سامانه را به خدمت بگیرد، اما نقدینگی ایران محدود است و فرصتی چانه‌زنی را نباید از دست داد. روسیه آمادگی لازم برای دادن تخفیف خوب را دارد. فروش این سامانه مزایای بیشتری برای کرملین دارد: کرملین به دنبال تضعیف نظام تحریم‌هاست. مساله‌ای که می‌تواند به نوبه خود باعث تضعیف تحریم‌های غرب علیه روسیه شود.
چه چیزی در پسِ تصمیم روسیه برای فروش این سامانه به ایران وجود دارد؟ از زمان موفقیت روسیه در از بین بردن زرادخانه‌های شیمیایی سوریه، کرملین همیشه به دنبال فرصتی می‌گشت تا نقش محوری خود را در خاورمیانه مطرح نماید. روسیه این نقش را برای یکی از مشکلات جدی می‌خواهد که در حال حاضر با آن مواجه است: قیمت پایین نفت. افزایش تولید نفت ایران می‌تواند حتی این قیمت را پایین‌تر نیز بیاورد. تنها شانس روسیه برای فرار از این مشکل این است بحران مختل‌کننده‌ای را ایجاد نماید که مانع جریان نفت خلیج فارس شود. موضع اصولی کرملین در مخالفت با مداخله نظامی در یمن و اشتیاق آن برای فروش این سامانه به ایران بخشی از راهبرد روسیه برای تسهیل چنین بحرانی است. در حقیقت، شکست عربستان در حمله به یمن می‌تواند آل‌سعود را بسیار درباره مقاصد ایران نگران سازد و احساس آسیب‌ناپذیری هم می‌تواند ایران را برای اعمال قدرت بیشتر ترغیب نماید.
با این حال، اقدام ناگهانی پوتین برای ارسال سامانه اس-300 به ایران نمی‌تواند موفقیتی برای او به ارمغان آورد. روسیه می‌داند که کشوری وجود دارد که مانع ایجاد شوک در بازار نفت می‌شود و روسیه نمی‌تواند به منافع آن آسیبی وارد آورد. چین مقصود روسیه از لغو ممنوعیت فروش سامانه اس-300 به ایران را فهمیده است، اما پوتین نمی‌تواند ریسک بیشتری انجام دهد. اوضاع مناقشات منطقه ایران دائماً در حال تغییر می‌باشد. مسکو ریسک بزرگی انجام داده است زیرا بلندپرواز‌ی‌های مسکو بسیار بیش از امکاناتی است که در اختیار دارد و همچنین حلقه افرادی که افراد پوتین را احاطه کرده‌اند چندان تخصصی درباره خاورمیانه ندارند.
مقامات اطلاعاتی آمریکا: شیعیان یمن نیروهای نیابتی ایران نیستند
مقامات اطلاعاتی آمریکا درباره استفاده از این ادبیات که شیعیان یمن نیروهای نیابتی ایران هستند هشدار داده و به این نکته اشاره کردند که تهران در واقع سال گذشته برای تصرف شهر صنعا مشورت‌هایی به آنها می‌داد. این گروه که به نام حوثی شناخته می‌شود و اعضای آن این گروه را انصارالله می‌نامند از افراد قبیه زیدی تشکیل شده‌اند که مذهب آنها شیعه است. در ماه سپتامبر سال گذشته، انصارالله با استفاده از نابسامانی به وجود آمده در نتیجه بهار عربی به سمت صنعا پیشروی کردند و توانستند بر این شهر مسلط شوند.
این اقدام حوثی‌ها باعث شد بسیاری از افراد در منطقه خاورمیانه ایران که حکومت شیعی‌اش روابط قوی مذهبی و ایدئولوژیکی با جامعه زیدی یمن دارد را متهم به استفاده از این گروه به عنوان گروهی نیابتی به منظور ایجاد بی‌ثباتی در مناطق جنوبی عربستان سعودی نمایند.
در واشنگتن هم قانون‌گزارانی که با توافق هسته‌ای بین ایران و غرب مخالفند دائماً به ارتباط بین ایران و حوثی‌های یمن اشاره می‌کنند. این قانون‌گزاران استدلال می‌کنند در حالیکه تهران در ظاهر با توقف برنامه هسته‌ای خود موافقت کرده است، اما این کشور به صورت مخفیانه در تلاش است تا تمامی شبه‌جزیره عربستان را دچار بی‌ثباتی نماید.
اما در گزارشی که اخیراً در روزنامه هافینگتون پست به چاپ رسیده است آمده است که مسئولان اطلاعاتی آمریکا هنوز متقاعد نشده‌اند که ایران در حال هدایت اقدامات حوثی‌هاست. در این گزارش آمده است که ایران با پیشروی حوثی‌ها به سمت پایتخت مخالف بوده است و تلاش کرده است تا از آن ممانعت به عمل آورد. هافینگتون پست به نقل از یک مسئول اطلاعاتی آمریکا که می‌خواهد نامش فاش نشود می‌نویسد: این اشتباه است که حوثی‌های را نیروهای نیابتی ایران به شمار آوریم. ایران در حقیقت کنترل و فرماندهی بر این نیروها ندارد.
اگر این گزارش درست باشد، ارزیابی اطلاعاتی آمریکا به این معناست که تهران بیش از آنکه به دنبال به راه انداختن جنگ نیابتی در یمن باشد، در واقع به دستیابی به توافق هسته‌ای علاقمند است. به علاوه، افرادی که می‌گویند که حوثی‌های یمن توسط ایران کنترل می‌شوند به نظر می‌رسد که این واقعیت را نادیده می‌گیرند که زیدی‌های شاخه‌ای از اسلام را دنبال می‌کنند که با مذهب ایران بسیار متفاوت است.
نتایج یک نظرسنجی: اوباما خیلی با ایران ملایم رفتار می‌کند
به گزارش پایگاه فری‌بیکن، نظرسنجی که در شبکه فاکس نیوز از رای‌دهندگان ثبت‌نام شده انجام شد نشان می‌دهد که تعداد زیادی از رای‌دهندگان معتقدند که موضع باراک اوباما در قبال ایران بسیار ملایم است و آمریکا نباید با ایران مذاکره کند.
بیش از نیمی از رای‌دهندگان این عقیده را داشتند و تنها 2 درصد معتقد بودند که اوباما موضع سختگیرانه‌ای در قبال ایران دارد. 50 درصد از رای‌دهندگان همچنین گفتند که اوباما کاری اشتباهی می‌کند که با ایران مذاکره می‌کند زیرا از ایران انتظار نمی‌رود که به توافق احترام گذارد.
همچنین 65 درصد معتقد بودند که ایران تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا محسوب می‌شود و 29 درصد این عقیده را نداشتند.
ترس سه‌گانه نخبگان عرب
به گزارش پایگاه لابلاگ، یک مزیت گفتگوهای بین پارلمانی این است که نمایندگان مجلس آزادی عمل بیشتری به نسبت دیپلماتها برای ابراز عقایدشان دارند. زمانیکه نمایندگان مجلس نماینده دولت‌های مستبد خود نیز باشند، آنها باید نظرات رسمی کشور خود را مطرح نمایند، در غیراینصورت به این افراد اجازه داده نخواهد شد وارد مجلس شوند.
همین مساله درباره ملاقات بین‌پارلمانی که در 20 آوریل در بروکسل با اعضای پارلمان بحرین انجام شد رخ داد. این ملاقات در چارچوب هیات پارلمانی اروپایی برای برقراری روابط با شبه‌جزیره عربستان انجام شد.
از زمانیکه که مذاکرات هسته‌ای غرب با ایران شروع شده است، رهبران غربی تلاش کرده‌اند تا دغدغه‌های امنیتی هم‌پیمانان خود را درباره توافق احتمالی مرتفع سازند. اما، آنچه اغلب نادیده گرفته می‌شود تمایز بین امنیت مردم و امنیت نخبگان و رژیم‌ها در خلیج‌فارس است.
دورنمای راهبردی نخبگان در منطقه خلیج فارس با سه ترس مشخص می‌شود: ترس از فارس‌ها، شیعیان و جنبش‌های مردمی اسلام‌گرا. ایران عامل اصلی این ترس‌هاست. سطح و شدت این ترس از یک کشور به کشور دیگر متفاوت است، اما احساسات منفی در بحرین و عربستان شاید غیرمنطقی است.
ترس از فارس‌ها: مقامات این کشورها بر این نکته تاکید می‌کنند که مشکل آنها ایران نیست، بلکه سیاست‌های انقلابی و توسعه‌طلبانه نظام ایران است. با این حال، این مساله را می‌توان به سختی باور کرد. علت ترس از ایران این است که این کشور بازیگر مهم منطقه‌ای است.
نمایندگان مجلس بحرین بر این نکته تاکید می‌کنند که ایران مصمم است که در منطقه خاورمیانه امپراطوری پارسی را به وجود آورد. آنها به صورت ضمنی به این نکته اشاره می‌کردند که ملی‌گرایی ایرانی بدون توجه به نظرات سیاسی و مذهبی ویژگی اصلی تمامی ایرانی‌هاست.
یکی از علمای هل تسنن به صراحت گفت که ایران از رژیم صهیونیستی نیز خطرناک‌تر است. وی گفت: اگر صهیونیست‌ها را تهدید به نابودی نکنید، آنها به شما آسیبی نمی‌رسانند. اما ایرانی‌ها می‌خواهند ما را به هر قیمتی بکشند.
در این سخنان هیچ نشانه‌ای از درخواستهای مکرر وزیر امور خارجه ایران برای بحث درباره چارچوب امنیت منطقه‌ای با حضور تمامی بازیگران وجود ندارد. همچنین، این ایده که فارس‌ها که نیمی از جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند می‌توانند سرزمین‌های عربی را به تسخیر خود در آوردند بسیار عجیب به نظر می‌رسد.
ترس از شیعیان: عرب‌های ترسو به شیعیان در سراسر منطقه خاورمیانه به ابزار دست ایران برای توسعه امپراطوری انقلابی خود می‌نگرند. این دیدگاه این حقیقت را نادیده می‌گیرد که برخلاف صحبت‌های مطرح شده، انقلاب ایران هرگز یک انقلاب فرقه‌گرایانه متکی بر شیعیان نبوده است. اگرچه در این انقلاب از ارزش‌های شیعی از قبیل شهادت یا قیام علیه بی‌عدالتی استفاده شد، اما این انقلاب در انحصار شیعیان یا مسلمانان نبود. اگر ایران تنها به شیعیان متکی می‌شد، آزادی عمل و قدرت نرم آن بسیار محدود می‌شد.
اگر ایران با مردمان شیعی خود توانسته است در کشورهای عربی تاثیرگذار باشد به دلیل سیاست‌های تبعیض‌آمیز کشورهایی نظیر عربستان و بحرین و همچنین بی‌تفاوتی غرب است. این مساله گزینه دیگری به جز نزدیکی به ایران برای شیعیان به وجود نمی‌آورد.
این مساله بدین معنا نیست که آنها دارند طبق نظر ایران عمل می‌کنند. به عنوان مثال، ایران به حوثی‌های یمن هشدار داد که به دنبال تملک قدرت نباشند.
ترس از اسلام‌گراها: عربها بسیار از جنبش‌های مردم‌گرایانه اسلام‌گرا در هراسند. بحرینی‌های معتقدند که هدف این جنبش‌ها ازبین بردن حکومت‌های معتدل و روی‌کار آوردن حکومت‌های اصولگرا است. در این بافت، ایران تهدیدی می‌شود برای کاری که انجام می‌دهد و مدلی که ارائه می‌دهد: سیستمی که در نتیجه انقلاب مردمی ایجاد شد و بسیار مخالف ساختارهای فئودال و پادشاهی در خلیج فارس است.
برخلاف آنچه که درباره استبدادی بودن نظام ایران مطرح می‌شود، جمهوری یکی از ستونهای نظام ایران است. حامیان جمهوری اسلامی همیشه از انتخابات منظم در این کشور به عنوان نمادی برای برتری ایران بر پادشاهای مستبد خلیج‌فارس یاد می‌کنند.
هیچ نشانه‌ای مبنی بر اینکه ایران می‌خواهد انقلاب خود را به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر کند وجود ندارد. در حقیقت، برداشت پادشاهی‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس از تهدید ایران بسیار غلوآمیز است. ایران همیشه قربانی مناسبی برای بی‌کفایتی نخبکان عرب در کشورداری بوده است.