به گزارش مشرق، احسان یارشاطر از اعضای فرقه بهاییت (که دو سال پیش در آمریکا درگذشت) با سوءاستفاده از بیت‌المال و غارت اموال ملت ایران، کار این دایرهًْ‌المعارف را از دورانی شروع کرد که در ایران مدیر «بنگاه ‌ترجمه و نشر کتاب» بود ولی در واقع به‌عنوان مدرس در دانشگاه کلمبیا فعالیت می‌کرد. بر اساس اسناد موجود قرار بود که یارشاطر بر اساس تفکرات ضاله فرقه بهاییت و اندیشه‌های صهیونیستی حامی ‌آن، با بودجه هنگفتی از ایران، فرهنگ و دانشنامه‌ای ظاهرا برای ایرانیان نوشته و منتشر کند. این در حالی بود که وی دفتری در نیویورک (محل اقامتش از دهه ۱۳۴۰) برای «بنگاه‌ ترجمه و نشر کتاب» دایر کرده بود و بودجه‌اش را از ایران تامین می‌کرد.

نخستین بودجه ‌این پروژه، مبلغی بالغ بر دو میلیون دلار بود که در سال ۱۹۷۴ از سوی سازمان برنامه و بودجه ‌ایران تامین شد تا کار دایرهًْ‌المعارف ایرانیکا آغاز شود. این پروژه توسط بنیاد موقوفه ملی آمریکا (NED) از موسسات وابسته به سازمان CIA در دانشگاه کلمبیا شروع شد و طی این سال‌ها ادامه داشت. اما در حالی که مجلدات قبلی آن طبق معمول توسط مرکزی موسوم به احسان یارشاطر در دانشگاه کلمبیا چاپ و منتشر می‌گردید، بنیاد دانشنامه ایرانیکا وابسته به فرقه ضاله بهاییت شکایتی علیه کلمبیا طرح نمود که حقوق این پروژه متعلق به آنهاست و از همین روی اخیرا جلد شانزدهم دایرهًْ‌المعارف یادشده برای اولین بار از سوی بنیاد دانشنامه ایرانیکا منتشر شد و سپس کار چاپ ایرانیکا به علت دعوای یادشده، متوقف گردید.

لازم به ذکر است بر اساس اسناد ساواک و همچنین بنیاد پهلوی سابق، احسان یارشاطر و همسرش که هر دو از وابستگان اداره اطلاعات آمریکا در سفارت این کشور در تهران بودند، سوءاستفاده‌های مالی بسیاری در طول دورانی که «بنگاه ‌ترجمه و نشر کتاب» را در اختیار داشته ولی اغلب در خارج کشور اقامت داشتند، انجام دادند از جمله زمین‌خواری و تصاحب املاک بسیاری در تهران و شمال کشور و همچنین بهره‌برداری سوء از موقعیت شغلی و استفاده از اموال و بودجه عمومی حتی برای مسافرت‌های شخصی و درمان و اقامت در خارج کشور و علاوه ‌بر دریافت حقوق‌های چند هزار دلاری، برداشتن پول‌های هنگفت از بودجه «بنگاه‌ ترجمه و نشر کتاب» به ‌حساب دفتر نیویورک از جمله مبلغ ماهانه ۲۵۰۰ دلار که هیچ‌گاه بابتش بیلان و گزارشی ارائه  نکردند. احسان یارشاطر طبق آخرین نامه‌نگاری با تهران در اوایل پیروزی انقلاب مبلغی بالغ بر ۴ میلیون تومان (حدود ۶۰۰ هزار دلار آن روز)  به صندوق بنگاه بدهکار بود که هرگز پرداخت نکرد. برای اطلاعات بیشتر درباره احسان یارشاطر و فعالیت‌هایش در ایران و آمریکا و همچنین کارنامه «بنگاه ‌ترجمه و نشر کتاب» به کتاب «فرانکلین در تهران» که توسط دفتر پژوهش‌های موسسه کیهان به‌عنوان جلد ۶۴ از مجموعه نیمه پنهان منتشر شد، مراجعه کنید.