سرویس جهان مشرق - کمتر از دو هفته مانده به برگزاری انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده، نظرسنجیها حاکی از برتری دموکراتها به رهبری «جوبایدن» است؛ هرچند فضای سیاسی آمریکا غیرقابل پیشبینی بوده و دقیقا نمیتوان گفت ۳ نوامبر چه اتفاقی در این کشور میافتد. با این وجود نظرسنجی جدید شبکه «سی بی اس نیوز» نشان میدهد که بایدن همچنان اختلاف ۱۰ درصدی خود با ترامپ را حفظ کرده است.
اما جمهوریخواهان با نمایندگی «دونالد ترامپ» که هیچ چیز نمیتواند مانع طمعورزیهای وی برای ادامه تاختوتاز در تالارهای کاخ سفید شود هرگز قصد ندارند به این راحتی میدان را برای حریف خالی کنند. آنها در این مسیر حتی به برگ کهنه رسوایی «هیلاری کلینتون» وزیر امور خارجه دولت سابق آمریکا و رقیب ترامپ در دوره قبل نیز متوسل شده و امیدوارند ایمیلهای افشا شده از کلینتون که سال ۲۰۱۶ ورق را به نفع جمهوریخواهان برگرداند، این بار نیز فرشته نجات ترامپ شود.
در هر صورت جنجالهای تبلیغاتی در آمریکا برای انتخابات روزهای پایانی خود را طی میکند و نکته جالب توجه آن است که به گزارش بسیاری از رسانهها اهالی خاورمیانه و رهبران آن بیشتر نگران نتیجه انتخابات ایالات متحده هستند تا خود آمریکاییها!
چرا اعراب نگران نتیجه انتخابات آمریکا هستند؟
در این میان شاید برخی دل خوش کرده باشند که غلبه جوبایدن بر ترامپ میتواند سیاستهای خصمانه واشنگتن و ماجراجوییهای آن در خاورمیانه را تعدیل کند. عدهای نیز معتقدند ترامپ یا بایدن فرقی ندارد؛ رویکرد آمریکا در قبال منطقه-چه متحدان-چه دشمنانش همواره یکی بوده و تنها دستورکار آن متفاوت است.
اما چرا برخی سران رژیمهای عربی منطقه تا این حد نگران شکست دونالد ترامپ هستند؟ در این زمینه وبگاه خبری- تحلیلی «میدل ایست آی» در یادداشتی از «نگرانی های جدی» عربستان سعودی و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس درباره شکست احتمالی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نوشت که سال های ریاست جمهوری ترامپ، با اعلام طرح ضد فلسطینی موسوم به «معامله قرن» شاهد یک تنظیم مجدد و عجیب در روابط ایالات متحده و کشورهای عربی بوده است. کلیت این معامله شامل این است که کشورهای عربی به ویژه کشورهای حوزه خلیج فارس دست از هر گونه مقاومت در برابر جاه طلبی های اسرائیل در فلسطین بردارند و در ازای آن کشورهای خلیج فارس در تقابلشان با ایران از حمایت کامل آمریکا و رژیم صهیونیستی برخوردار شوند.
به گزارش میدلایست آی، بعد دوم روابط بازتنظیم شده آمریکا و کشورهای عربی در دوره ترامپ، رویکرد عدم پرسش آمریکا درباره فروش تسلیحات به کشورهای خلیج فارس به همراه نادیده گرفتن نقض حقوق بشر از سوی متحدان عربی حوزه خلیج فارس بوده است.
از زمان مداخله عربستان سعودی و امارات در جنگ داخلی یمن و اقدامات ضدانسانی آنها و همین طور مصیبت های بزرگی که به مردم این کشور وارد کرده اند، اصرار ترامپ به فروش سلاح های تهاجمی به این دو کشور از نگاه مخالفان او در کنگره آمریکا بسیار بحث برانگیز بوده است.
قتل وحشیانه جمال خاشقجی، روزنامه نگار سعودی در ماه اکتبر ۲۰۱۸ در کنسولگری عربستان در استانبول و به دنبال آن، درخواست کنگره آمریکا مبنی بر پاسخگویی سعودی ها در قبال چنین جنایت بیشرمانه ای، نشان دهنده وجود تناقض میان رویکرد منفعت طلبانه ترامپ در روابط خارجی و تصمیمات کنگره این کشور است.
ترامپ پیش تر اعلام کرده بود هیچ گاه برای دستیابی به عدالت واقعی، قراردادهای سودآور فروش سلاح به عربستان را به خطر نخواهد انداخت. مادامی که رهبران کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به خرید نجومی سلاح های آمریکایی ادامه دهند، برای مقابله با ایران گوش به زنگ آمریکا باشند و به رژیم اشغالگر قدس اجازه دهند هر بلایی که می خواهد بر سر فلسطین بیاورد، ترامپ حاضر است بدون توجه به موارد نقض حقوق بشر یا دموکراسی از آنها حمایت کند تا بتوانند هر سیاستی را که برای امنیت خود لازم می دانند، دنبال کنند. ترامپ قبلا در مصاحبهای با «باب وودوارد» خبرنگار تحقیقی درباره محمد بن سلمان که به رغم رسوایی مربوط به خاشقجی همچنان در قدرت باقی مانده اظهار کرد: من او را نجات دادم.
هزینههای نجومی عربستان و امارات در کمپین ترامپ
لابی عربستان و امارات با بیش از ۲۰۰ دفتر، با کنگره و ۱۸ مرکز پژوهشی و بیشتر رسانههای اصلی آمریکا در ارتباط بوده و کانالهای ارتباطی بزرگی را ایجاد کرده اند. این لابیها در راستای تعیین خطوط رسانهها به شکل موثری با روزنامهنگاران و خبرنگاران بیشتر رسانههای داخلی آمریکا همکاری دارند. درواقع آنها با تزریق پول به اندیشکدههای آمریکایی، سیاستهای خود را توسط این اندیشکدهها نظریه پردازی میکنند. بنابراین طبیعی است که در صورت پیروزی نامزد مورد نظر این لابی ها، سیاست خارجی آمریکا در منطقه غرب آسیا تحت الشعاع نظرات کشورهای عربستان و امارات قرار خواهد گرفت.
دادستانی آمریکا اواخر ۲۰۱۹ هشت نفر از جمله «احمد الخواجه» سرمایهدار آمریکایی با اصلیت لبنانی و «جورج نادر» شهروند آمریکایی لبنانیتبار و مشاور سابق «محمد بن زاید» ولیعهد امارات را به اعطای غیر قانونی ۵/۳ میلیون دلار به کارزار انتخاباتی ترامپ در سال ۲۰۱۶ متهم کرد. اما مدتی بعد «احمد الخواجه» اعتراف کرد که دولتهای سعودی و امارات دهها و بلکه صدها میلیون دلار به طور غیرقانونی برای کارزار تبلیغاتی دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۶ هزینه کردهاند تا او به قدرت برسد و دست به مقابله با ایران بزند.
علاوه بر آن روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز در گزارشی اعلام کرد که نمایندگان ولیعهد عربستان و امارات قبل از انتخابات ۲۰۱۶ با دونالد ترامپ جونیور، پسر ترامپ برای گفتگو درباره کمک به کارزار انتخاباتی پدرش دیدار کرده بودند.
در دوره کنونی هرچند اسناد موثقی از کمکهای مالی مستقیم رژیمهای عربی برای پیروزی ترامپ منتشر نشده و احتمالا همانند دوره قبل مدتی بعد از اعلام نتیجه انتخابات افشا خواهد شد؛ اما باجهای بزرگی که این کشورها و به ویژه عربستان سعودی به بهانههای مختلف در اختیار رئیسجمهور آمریکا قرار میدهد نقش محوری در کمپین انتخاباتی وی دارد.
قمار اعراب بر مسئله فلسطین برای نجات ترامپ
اما صرف نظر از هزینههای مالی کلان که اعراب حوزه خلیج فارس عادت دارند برای ارباب آمریکایی خود خرج کنند؛ سنگینترین هزینهای که این رژیمها برای کمک به پیروزی ترامپ دادند، ایستادن در برابر آرمانهای عربی و اسلامی و مسئله فلسطین بود.
پس از شکست دونالد ترامپ در حل بحران اپیدمی کرونا و پیامدهای وخیمی که این معضل برای آمریکاییها داشت و شدت گرفتن رفتارهای نژادپرستانه وی در دوره اخیر، اعتراضات داخلی ضد سیاستهای ترامپ آن هم در استانه انتخابات شدت گرفت. در این میان رئیس جمهور آمریکا برای نجات نیاز به دستاوردی بزرگ برای جلب توجه لابی صهیونیستی به عنوان بزرگترین و بانفوذترین لابی در ایالات متحده که تحت حمایت دو حزب دموکرات و جمهوریخواه است داشت؛ دستاوردی که شیخنشینان خلیج فارس به آسانی در اختیار وی قرار دادند.
درحالی که «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی درحال دست و پنچه نرم کردن با بحران کرونا و پیامدهای اقتصادی آن و اول از همه پروندههای فساد خود بود، صهیونیستها هدیهای از ترامپ دریافت کردند که هیچ یک از روسای جمهور تاریخ ایالات متحده به آنها نداده بود.
عادیسازی روابط با کشورهای عربی جهت اعمال نفوذ آسانتر و گستردهتر بر آنها و سپس کل منطقه رویای دیرینه اسرائیل بود که رژیمهای مرتجع عربی آن را تحقق بخشیدند. بسیاری از ناظران و تحلیلگران معتقدند که توافق امارات و بحرین با تلآویو یک صلح مجانی و یکطرفه بود.
تاکنون دستاوردهای توافق سازش اعراب با صهیونیستها تنها در منافع طرف دوم خود را نشان میدهد؛ علاوه بر ابعاد مثبت سیاسی، اسرائیلیها بلافاصله بهرهبرداریهای اقتصادی خود را از این توافق آغاز کردهاند. اما شبکه خبری الجزیره در این زمینه نوشت: تأثیر واقعی عادی سازی اعراب و رژیم صهیونیستی تا حد زیادی به پیروزی ترامپ در انتخابات و تحولات سیاسی اسرائیل بستگی دارد.
عادیسازی با رژیم اشغالگر و کودک کش اسرائیل بیشترین بهایی است که اعراب برای پیروزی ترامپ در انتخابات آینده پرداخت کردهاند. رژیمهای عربی با این کار نفرت همیشگی جهان عربی و اسلامی و از همه مهمتر ملت خود را به جان خریدند و حتی ممکن است در دراز مدت حکومتشان نیز به خطر بیفتد.
اصل؛ دشمنی مشترک با ایران
یکی از بزرگترین وجوه مشترک رژیمهای عربی با دولت آمریکا دشمنی مشترک آنها ضدایران است و یکی از دلایلی که موجب شد آنها زیر چتر صهیونیستها بروند همین توهم «دشمن دشمن تو، دوست تو است» میباشد. «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی چندی پیش در مصاحبه با نشریه «تایم» ضمن تکرار ادعاهای بیاساس علیه جمهوری اسلامی ایران، تأکید کرد، ایران دشمن مشترک عربستان و رژیم صهیونیستی است. ما با اسرائیل دشمن مشترکی داریم و به نظر میرسد، بتوانیم در حوزههای بسیاری همکاری اقتصادی بالقوه داشته باشیم.
محمد بن سلمان و محمد بن زاید و عبدالفتاح السیسی و خلیفه حفتر در لیبی که به شکل همه جانبه تحت حمایت دولت ترامپ هستند هرگز راضی به شکست وی در انتخابات آینده آمریکا نیستند. البته این به معنای آن نیست که طرفهای مذکور بعد از ترامپ٬ با آمریکا دشمن میشوند؛ بلکه آنها همچنان همپیمان ایالات متحده باقی میمانند٬ اما باید مورد محاسبه و توبیخ دولت جدید قرار بگیرند.
در صورت پیروزی دموکرات ها در انتخابات ایالات متحده، به احتمال قوی دولت بایدن و رهبران دموکرات کنگره به دنبال بازنگری کاملی در روابط آمریکا با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس خواهند بود. اتخاذ مواضع سخت علیه این رژیم ها هزینه چندانی در سطح بین الملل برای واشنگتن در بر نخواهد داشت، اما تاثیر بسیار مثبتی بر رای دهندگان آمریکایی دارد.
قصد نداریم بگوییم اهداف خاورمیانهای بایدن و ترامپ متفاوت یا اینکه سیاست دموکراتها در قبال ایران متعادلتر از جمهوریخواهان است و چه بسا سخنرانیهای اخیر جو بایدن علیه سرکوبگری رژیمهای عربی و نیز پرداختن به پرونده ترور جمال خاشقجی یک پروپاگاندای تبلیغاتی باشد؛ اما حکومتهای عربی که اصل دشمنی با ایران را ترویج میکنند در هراساند با شکست ترامپ، سیاست خصمانه واشنگتن در قبال تهران وارد بعد اعتدالی شود که با مزاج عجول و افراطی اعراب سازگار نیست.