به گزارش مشرق، سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران رسانههای داخلی و خارجی به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت. وی در ادامه به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
* رژیم صهیونیستی خودمخرب است
خطیبزاده در پاسخ به پرسش خبرنگار درباره اظهارات نفتالی بنت نخستوزیر رژیم صهیونیستی مبنی بر اینکه ایران تهدید موجودیتی برای اسرائیل است و هر کاری لازم باشد برای محافظت از خود انجام میدهیم، عنوان کرد: تهدید موجودیتی اسرائیل خود این رژیم نامشروع است.
وی افزود: این رژیم خودش خودمخرب است و خودش تهدید وجودی خودش است. اشغال و ترور و سیاستهایی که در پیش گرفته همه مبنای نامشروع بودن هر چه بیشتر این رژیم متجاوز و اشغالگر است. حد و حدود خودشان را میدانند و پیشتر هم پاسخهای لازم به آنها داده شده است.
* آمریکا باید بداند عضو برجام نیست
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی درباره اظهارات سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا مبنی بر اینکه ایران هنوز تمایلی برای بازگشت به برجام نشان نداده و اگر ایران به برجام برگردد ما نیز برمیگردیم، گفت: آمریکا باید بداند که عضو برجام نیست و به اعضای دیگر برجام نمیتواند اظهاراتی را منتسب کرده و یا درخواستهایی را داشته باشد. بهتر است اول از همه برادری خودش را ثابت کند. خوشحالیم که این اراده و نیت خود را مدام تکرار میکنند شاید برای اینکه فراموش نکنند تحریمهایی که به صورت غیرقانونی و فراسرزمینی توسط دولت قبلی اعمال و توسط این دولت ادامه یافت و برخی اضافه شد، میخواهند بردارند.
وی گفت: آنچه مهم است، عمل است و ما عملی که از دولت فعلی دیدیم متاسفانه در خلاف جهت اعلامی آنها بوده است.
خطیبزاده تصریح کرد: مسیر آمریکا برای بازگشت به برجام روشن است، باید بپذیرد به عنوان مقصر وضعیت فعلی از مسیری که رفته برمیگردد، برای بازگشت از این مسیر غلط هم باید تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی که بعد از خروج آمریکا از برجام اعمال کرده را همه یک جا و به صورت موثر بردارد و تضمین دهند هیچ دولتی در آمریکا مجددا جهان و حقوق بینالملل را به سخره نخواهد گرفت و این شرایط را تکرار نخواهد کرد.
* تیم مذاکراتی در وین توسط باقری هدایت میشود
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره مذاکرات آتی در وین گفت: آمریکا عضو برجام نیست و مسیر بازگشتش ابتدا از اطمینان ایران و ۱+۴ از رفع تحریمها میگذرد. مطمئنا آمریکا تا آن روز در کمیسیون مشترک برجام نمیتواند حاضر شود.
وی درباره ترکیب تیم مذاکراتی نیز افزود: مذاکرات در تاریخ اعلام شده آغاز خواهد شد و تیم مذاکراتی مطابق آنچه در قبل بوده توسط وزارت امور خارجه و مذاکره کننده ارشد ایران آقای باقری هدایت خواهد شد و ترکیبی از نهادها و ارگانهای مسئول در بخشهای مرتبط با رفع تحریمها حضور خواهند داشت و هیچ تغییر خاصی از حیث شخصیتهای حقوقی در این هیأت نخواهد بود. اشخاص و نامها یک موضوع ثانویه است.
* کاظمی قمی نماینده ویژه ایران در امور افغانستان به زودی سفری به کابل خواهد داشت
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره سفر احمد مسعود به تهران هم اظهار داشت: درباره سفرهای انجام شده به ایران از جمله در مورد افغانستان این سفرها همواره با آگاهی کابل و دوستان در جهات مختلف جامعه مدنی و گروههای افغانستانی انجام میشده و انجام میشود. هفتهای که گذشت در خصوص توافق بین شرکت توانیر و شرکت برشنا افغانستان درباره صادرات برق سفری انجام شد.
وی گفت که حسن کاظمی قمی نماینده ویژه ایران در امور افغانستان به زودی سفری به کابل خواهد داشت و این رفت و آمدها بین دو کشور همسایه در جریان بوده و ادامه خواهد یافت.
* حفظ آرامش و ثبات در عراق مهم است
خبرنگاری درباره وضعیت آشفته در عراق بعد از انتخابات و راهبرد ایران برای کمک به دولت عراق سؤال کرد که خطیبزاده بیان کرد: آنچه مهم است حفظ آرامش و ثبات در عراق است. همه گروهها باید کمک کنند تا شاهد ثبات در عراق باشیم. بدخواهانی وجود دارند که مایلند انتقال قدرت در عراق به صورت مسالمت آمیز نباشد. ایران همواره از همه توان خود استفاده کرده که دوستان ما در دولت عراق بتوانند در مسیر حکمرانی خوب و با ثبات کارهای خود را انجام دهند.
وی درباره میانجیگری از سوی ایران بین گروههای مختلف در عراق نیز اظهار داشت: شرایط فعلی عراق شرایط میانجیگری نیست. دولت مستقری دارد که با حمایت جامعه بینالمللی و کشورهای همسایه از جمله ایران در چارچوب قانون اساسی عراق کارش را انجام میدهد و ایران هم همواره از همه توان خود بهره برده که ثبات در عراق حفظ شود.
خبرنگاری درباره دستور جو بایدن به تیم امنیت ملی خود برای کمک به نیروهای امنیتی عراق پس از سوء قصد به جان نخست وزیر عراق سؤال کرد که خطیبزاده گفت: همه باید به حاکمیت قانون در عراق احترام بگذارند. آمریکا هر چه زودتر منشأ ناامنی را از عراق خارج کند مردم و دولت عراق توانمند هستند امنیت کشور خود را حفظ کنند.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه آیا رویکرد گام به گام در مذاکرات از سوی ایران منتفی است؟ خاطرنشان کرد: اصل حاکم بر توافقات در وین تا همه چیز توافق نشده هیچ چیزی توافق نشده است. این اصل اساسی است که از روز اول گفته شده و الان هم با جدیت بیشتری پیگیری میشود. آنچه تا به امروز در وین گفته میشود پیش نویسهایی از گفتوگوها بوده و چون همه چیز توافق نشده عملا هیچ چیزی توافق نشده است. لذا تنها مسیری که الان وجود دارد مسیری است که ایران و ۱+۴ اطمینان حاصل پیدا کنند که عضوی که از برجام خارج شده و الان عضو برجام نیست و ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام است به تعهداتش در عمل پایبند باشد. اگر این اطمینان را یابیم همه اجزای توافق و اولویت آن یعنی رفع همه تحریمهایی که آمریکا بعد از خروج آمریکا اعمال کرده، حاصل شده آن وقت میتوانیم بگوییم در مسیر درست هستیم و موضوع گام به گام هیچ وقت بعد از آن مطرح نبوده است.
وی درباره قانون مجلس برای لغو تحریمها هم اعلام کرد: خیلی جای تعجب دارد که برخی وقتی درباره کشورهای خودشان صحبت میکنند فکر میکنند بعد از انجام تشریفات قانونی، قوانینی که در چارچوب تفکیک قوا لازم الاجرا شدند مسئولیت قطعی اجرای آن را دارند ولی وقتی به ایران میرسد توقع دارند آنچه به عنوان قانون قطعی در ایران است و تشریفات و مراحل قانونی را طی کرده و دولت موظف به انجام آن است با یک رفتار فراقانونی قابل دور زدن است.
خطیبزاده تصریح کرد: دولت جمهوری اسلامی ایران همانند همه دولتهایی که در فضای مردمسالاری نفس میکشد مقید است به قوانینی که تشریفات قانونی را طی کرده و قابل اجرا هستد و آنچه در مجلس شورای اسلامی تصویب شده توسط دولت و طابق النعل بالنعل اجرا خواهد شد.
* اجازه دهیم نهادهای ذیربط و قانونی در عراق بررسیهای خود را تکمیل کنند
خطیبزاده در پاسخ به سؤالی درباره سوء قصد به جان نخست وزیر عراق و اینکه به نفع چه کسانی است و اینکه آمریکا به دنبال راه انداختن جنگ شیعه شیعه در عراق است نیز بیان کرد: باید اجازه دهیم که نهادهای ذیربط و قانونی در عراق بررسیهای خودشان را تکمیل کنند. در تماس تلفنی دیروز امیرعبداللهیان با فؤاد حسین وزیر خارجه عراق این موضوع بحث شد که همه باید کمک کنیم که مسببان، آمران و عاملان این ماجرا پیدا شوند. مسیر ثبات عراق از همین مسیر همکاریها و حکومت قانون میگذرد. باید اجازه دهیم فضای مناسب برای نهادهای ذیربط امنیتی و نظامی در عراق بگذرد که در خصوص این واقعه بررسی خود را داشته باشند.
* تماسها بین ایران و عربستان قطع نشده
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره گفتوگو بین ایران و عربستان هم خاطرنشان کرد: تماسها بین ایران و عربستان قطع نشده است، البته بعد از دور چهارم گفتوگوی جدیدی به صورت حضوری انجام نشده است.
وی بیان کرد: گفتوگوها به صورت صریح و شفاف انجام شده و پیشرفت گفتوگوها منوط به این است که ریاض از اظهارات صرف رسانهای فراتر برود و اگر شاهد جدیت از سوی آنها باشیم، قطعا دور بعدی میتواند برگزار شود.
* هیچ وقت درباره دوستان خود با طرف ثالثی صحبت نکردیم/ منطق محاصره و فشار هیچ وقت به نتیجه نرسیده
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار المیادین درباره بحران اخیر بین لبنان و برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس و اینکه آیا این بحران بر مذاکرات ایران و عربستان تاثیر میگذارد؟ اظهار داشت: گفتوگوهای ایران و عربستان دوجانبه و مبتنی بر موضوعات مورد علاقه و نظر دو کشور است. هیچ وقت درباره دوستان خود با طرف ثالثی صحبت نکردیم که تاثیری از واقعهای بپذیرد.
خطیبزاده تصریح کرد: توصیه من به برخی کشورها این است که بدانند منطق محاصره و فشار هیچ وقت به نتیجه نرسیده و درباره لبنان هم به نتیجه نمیرسد و بهتر است همه چیز در فضای دیپلماتیک و دوجانبه به پیش برود.
* روابط ایران و ترکیه
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره روابط ایران و ترکیه نیز گفت: روابط ایران با ترکیه از حیث اقتصادی، سیاسی، مردمی، امنیتی همواره رو به گسترش بوده و در سالهای اخیر هم در ابعاد اقتصادی روابط نزدیکی داشتیم. البته هم ظرفیتها و پتانسیل روابط بیش از آن چیزی است که امروز محقق شده و هم برنامههای متعددی وجود دارد که بیشتر شاهد عملیاتی شدن توافقات باشیم.
وی گفت: انشاءالله در آینده نزدیک شاهد سفرهای دیپلماتیک در سطح یک و دو بین دو کشور خواهیم بود.
* امیدواریم شاهد توسعه هر چه بیشتر روابط و عدم تکرار سوء تفاهمات در حوزه رسانهای باشیم
خطیبزاده درباره روابط ایران و جمهوری آذربایجان و نحوه تعاملات بین دو کشور نیز بیان کرد: طی سه دهه گذشته همواره مخالف اشغال سرزمین آذربایجان بودیم و از تمامیت ارضی این کشور حمایت کرده و به آن احترام گذاشتیم و سال گذشته بعد از اینکه بخشی از مناطق اشغالی آزاد شد به ملت و دولت آذربایجان تبریک گفتیم و از این سالگرد استقبال میکنیم.
وی ادامه داد: آنچه بین دو کشور در جریان است عبور از سوءتفاهماتی که در سطح رسانهای مطرح شده است. اراده رهبران دو کشور بر گسترش روابط است و گفتوگوهای منظمی بین وزرای خارجه و مقامات دیگر در جریان است و امیدواریم شاهد توسعه هر چه بیشتر روابط و عدم تکرار سوء تفاهمات در حوزه رسانهای باشیم.
* گفتوگوی تلفنی امیرعبداللهیان و وانگ یی
این دیپلمات ارشد ایرانی درباره گفتوگوی تلفنی امیرعبداللهیان و همتای چینی گفت: این گفتوگو مفصل بود و هم ایران از ابتکارات چین حمایت کرد و هم دولت چین از مواضع ایران در رفع تحریمها حمایت کرد و موضع مشترک دو کشور درباره مسئولیت قطعی آمریکا نسبت به وضعیت فعلی در بحث برجام شاهدیم هم بیان شد.
* سفر باقری به فرانسه، آلمان و انگلیس و یکی دو کشور دیگر از جمله اسپانیا
سخنگوی وزارت خارجه درباره مذاکرات نیز گفت: علی باقری در خصوص مذاکرات نکتهای را قبلا گفته و اینکه با تمامی اعضای ۱+۴ گفتوگو میکند. لذا با چین و روسیه صحبت کرد و سفری به مسکو داشت و به خاطر پروتکلهای کرونایی انجام سفر بین تهران و پکن با برخی محدودیتها روبرو بود، ولی تلفنی رایزنی شد. با انریکه مورا هماهنگ کننده برجام گفتوگو شد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین گفت: علی باقری این هفته عازم چند کشور اروپایی است و به سه پایتخت اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس و همچنین احتمالا یکی دو کشور دیگر از جمله اسپانیا سفر خواهد داشت و این سفر در مقام معاون سیاسی انجام و موضوعات مختلفی گفتوگو خواهد شد که مورد علاقه دو طرف است در موضوعات دوجانبه و منطقهای. البته طبیعی است چون مذاکره کننده ارشد ایران است در خصوص موضوعات گفتوگوهای پیش رو هم صحبت خواهد کرد.
وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران مواضع خودش را برای دوستان خودش به صورت دقیق تشریح کرده و هم در سفرهای پیش رو تشریح خواهد شد.مادامی که ایران اطمینان قطعی نیابد که تحریمهای یکجانبه، فراسرزمینی و غیرقانونی آمریکا یک جا و موثر و قابل راستی آزمایی و همراه با تضمینهای لازم و عینی رفع نشود، اقدامات جبرانی خود را متوقف نخواهد کرد.
خطیبزاده بیان کرد: تا همه چیز توافق نشود هیچ چیزی توافق نخواهد شد.
* گروسی را به آسمان صاف اساسنامه آژانس و قوانین پادمان هدایت میکنم
سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به اظهارات اخیر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر اینکه بازرسی در ایران همانند پرواز در ابرهای متراکم است و اینکه تدابیر امنیتی درباره تاسیسات هستهای ایران زیاد شده و مشکلاتی را برای بازرسان ایجاد کرده، اظهار داشت: آقایی گروسی بهتر از هر کسی میداند که ابرهایی که ایشان از آن نام میبرد ابرهایی است که به صورت مصنوعی باور شده و با زیاده خواهی برخی از اعضای آژانس این اتفاق رخ داده است.
وی ادامه داد: من ایشان را به آسمان صاف اساسنامه آژانس و قوانین اجرایی و پادمان هدایت میکنم و این آسمان صاف و روشن است و خودش را اسیر رفتارهای غیرفنی برخی کشورها که به صورت سیاسی این مسائل را پیگیری میکنند، نکند. پرواز در آسمان شفاف قوانین لازم الاجرایی که با آن آشنا هستند برای ایشان هم راحتتر است.
* آمادگی برای حضور در ترتیبات دسته جمعی امنیت سایبری
وی همچنین درباره حمله سایبری اخیر به سامانه سوخت و اینکه برخی آمریکا و رژیم صهیونیستی را عامل آن میدانند نیز گفت: مراجع فنی باید در این باره اظهارنظر کنند. هیچ کس نمی تواند در خانه شیشهای بنشیند و دیگران را مورد حمله سایبری قرار دهد. همه میدانند توان ایران چیست و هم آسیب پذیریهای گسترده آنها را میدانند.
خطیبزاده ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران با برخی کشورها توافقنامه دوجانبه همکاری در حوزه امنیت سایبری داشته و آمادگی خود را اعلام میکند بتواند در یک ترتیبات دسته جمعی در امنیت سایبری حضور داشته باشد، ولی اینکه برخی کشورها و رژیمها بخواهند از این فضا سوء استفاده کنند پاسخهای خودشان را گرفتند و پاسخهای دردناکی گرفتند و بعد از این هم خواهند گرفت.
* ایران هیچ وقت درباره امنیت و منافع خود در هیچ جایی منفعل نبوده
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره اینکه گفته میشود نیروهای مقاومت در مرز ایران و عراق بعد از حملات اخیر آمریکا و رژیم صهیونیستی مواضع خود را ترک کردهاند، خاطرنشان کردک مواضع ایران روشن بوده و بارها هم گفته شده است.ما به برخی اخبار تایید نشده رسانههای جهتدار واکنش نشان نمیدهیم.
وی یادآور شد: ولی یک موضوع روشن است تداوم رفتار تروریستی و اشغالگرانه رژیم اشغالگر قدس و حملات متعدد به خاک سوریه و حمایت دولت آمریکا و نیروهای نظامی آمریکا از برخی گروههای تروریستی در خاک سوریه وجود دارد. هم ایران و هم کشورهای دیگر به دقت این را زیر نظر داشتند و ایران هیچ وقت درباره امنیت و منافع خودش در هیچ جایی که حضور داشته منفعل نبوده است.
* آنچه برای ما مهم است مردم افغانستان هستند
خطیبزاده در پاسخ به سؤالی درباره قراردادها با طالبان و حضور ایران در بازار افغانستان اظهار داشت: سالهاست که به افغانستان برق صادر میکنیم و مردم افغانستان در وضعیت خطیری به خاطر کمبود انرژی به سر میبرند. برای ادامه صادرات و ادامه توافق بین شرکت توانیر ایران و شرکت برشنا افغانستان باید سفرهایی انجام میشد و انجام شده است. استاندار خراسان رضوی برای تسهیل تردد کامیونها و ادامه مراودات در حوزه سوخت و انرژی سفری به افغانستان داشت.
وی گفت: آنچه برای ما مهم است مردم افغانستان هستند.
* مواضع نزدیک ایران و چین
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به پرسشی اعلام کرد: مواضع ایران و چین درباره رفع تحریمهای آمریکا بسیار نزدیک به هم است و مواضع ما درباره تحریمهای غیرقانونی علیه پکن توسط واشنگتن نزدیک است. موضع ما همخوانی است. آمریکا به عنوان مقصر وضعیت فعلی و طرف خارج شده از برجام باید ثابت کند هم متعهد به برداشتن تحریمهاست و هم توان این کار را دارد و هم تضمینهای لازم را بدهد که در آینده حقوق بینالملل، کشورها و توافقات اینگونه به سخره گرفته نشوند.
* درباره منطقه با کسی صحبت نمیکنیم
وی درباره اظهارات صدراعظم اتریش مبنی بر اینکه توافق هستهای به دلیل عدم وجود مسائل موشکی و منطقهای توافق کاملی نیست ولی توافق ناقص بهتر از عدم توافق است، نیز بیان کرد: ما درباره منطقه با کسی صحبت نمیکنیم. منطقه ما باید بین کشورهای منطقه صحبت شود و اگر قرار باشد روزی درباره اتفاقات منطقه صحبت کنیم، کشورهایی که جنگ و خشونت و سلاح به این منطقه ارسال کردند متحد کسانی بودند که خون بیگناهان را ریختند و امروز مقصر وضعیت بسیار اسفبار انسانی در یمن هستند باید پاسخگو باشند. آنچه بر آن تمرکز داریم، بی عملی اروپا و همراهی خجالت بار برخی کشورها با تحریمهای آمریکا و رفع تحریمهای آمریکاست.
خطیبزاده ادامه داد: باید اجازه دهیم در فضای آرامی همه متمرکز شویم که شانس دوبارهای به آمریکا بدهیم که نشان دهد میتواند عضو مسئولی در حقوق بینالملل باشد.
* حفظ ثبات و آرامش در عراق
سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین درباره اظهارات سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مبنی بر آمادگی آمریکا برای کمک به عراق به منظور روشن شدن قضیه سوءقصد به جان الکاظمی هم گفت: در مورد موضوعات حاکمیتی معتقدیم حاکمیت و دولت عراق صلاحیت دارند خودشان اظهارنظر کنند. برای ایران آنچه مهم است حفظ ثبات و آرامش در عراق است و اینکه حاکمیت عراق با دخالتهای خارجی زیر سؤال نرود.
* کانونهای بحران در منطقه را باید خنثی کنیم
وی در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات وزیر خارجه کشورمان درباره طرح ایران برای همکاریهای منطقهای نیز اظهار داشت: آنچه ایران به ویژه طی چند ماه اخیر درباره سیاست حسن همسایگی گفته اصول آن را با همه کشورهایی که در ارتباط هستیم مطرح کردیم و این اصول به صورت عموم مورد استقبال همه کشورها واقع شده است.
خطیبزاده بیان کرد: مناطق بحرانی منطقه ما باید بتوانند با همکاری همسایگان به یک نقطه آرامش برسند. کانونهای بحران در منطقه را باید خنثی کنیم و این تمرکز اصلی ماست.
* مواضع ما با صراحت و بدون لکنت بیان شده
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره ترور نخست وزیر عراق و تیتر برخی روزنامهها در این باره مبنی بر نمایشی بودن این ترور نیز اظهار داشت: مواضع ایران در سیاست خارجی را وزیر خارجه و سخنگوی وزارت خارجه مطرح میکنند و مواضع ما با صراحت و بدون لکنت بیان شده است. جامعه ایرانی جامع پر از گفت وگو است و این یکی از زیباییهای این جامعه است ولی مواضع ایران توسط دستگاه دیپلماسی مطرح میشود.
وی گفت:از همه دعوت میکنم بر ثبات و امنیت در عراق و حاکمیت قانون در این کشور تمرکز کنند.
* منتظریم جدیت را از دوستان در عربستان ببینیم
خطیبزاده درباره مذاکرات ایران و عربستان نیز خاطرنشان کرد: در فضای رسانهای نباید به آنچه در پشت درهای بسته مذاکرات گفته میشود، پرداخت. نه به این دلیل که گفتن این مباحث خوب نیست، بلکه به این دلیل که شاید مانع باشد و تا زمانی پخته نشده و به نقطهای نرسیده، بیان آن بیش از آن که کمک کند، مانع باشد.
این دیپلمات ارشد ایرانی گفت: گفتوگوهای ما دوجانبه و درباره مسائل منطقهای و مورد اختلاف دو کشور است و به صورت صریح و شفاف بوده و الان منتظریم جدیت را از دوستان در عربستان ببینیم و آن وقت میشود مسیر پیش رو را حدس زد.
* در وین پیشرفتهایی داشتیم و این پیشرفتها قابل توجه بود و بن بستهای قابل توجهی هم داشتیم
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره اینکه مشخص نیست مقطع شروع مذاکرات از چه زمانی است و آیا قرار است نتایجی که در ۶ دور مذاکرات وین کنار گذاشته شود یا از آنها استفاده شود؟ اظهار داشت: آنچه تا به حال در وین گفته شده اگه به سند کمال و تمامی رسیده بود در وین اعلام میشد. یکسری پیش نویسهایی در وین گفتوگو شد که پیشرفتهایی در آن حاصل شده بود و نکات اختلافی هم باقیمانده بوده. اصل اساسی حاکم بر مذاکرات وین این است که همه چیز توافق شود تا توافق شود. یعنی تا همه چیز توافق نشود، هیچ چیزی توافق نمیشود.
وی ادامه داد: آنچه در وین انجام شد پیش نویس توافقاتی بود که به آن رسیدی. ما به آن توافق در وین نرسیدیم. هم آمریکا هم ۱+۴ و هم ایران میدانند. نقاط اختلافی کاملا روشن است. در چند موضوع بن بست داشتیم و بن بست هم حاصل از لجاجت آمریکا بر حفظ میراث شکست خورده ترامپ بود و متاسفانه رویکرد تیم مذاکره کننده آمریکا در وین این بود که بخشی از تحریمهای ترامپ را حفظ کند و انرژی بسیار زیادی از ایران و ۱+۴ را گرفتند برای اینکه میراث ترامپ را حفظ کنند.
خطیبزاده اضافه کرد: پاسخ ما در آن مقطع و الان یکی است، تصمیم سیاسی لازم دارند میخواهند میراث شکست خورده و غیرقانونی و خجالت بار ترامپ را حفظ کنند، یا دوست دارند به تعهدات خودشان که تعهدات شفافی هم بوده برگردند.
این دیپلمات ارشد ایرانی افزود: متاسفانه آمریکا رویکرد یکجانبه گرایانه خود را هنوز کنار نگذاشته است. دولت آمریکا یکجانبه گرایی را در بوق و کرنا میکرد و متاسفانه این رویکرد در برخی از مقامات آمریکایی رسوب کرده است. امروز آن رویکرد یکجانبه را در لغو تحریمها اعمال میکنند میگویند ما لیست قرمز، سبز و ... داریم. مادامی اینها تغییر نکند، در وین تغییری اتفاق نمیافتد.
وی گفت: در وین پیشرفتهایی داشتیم و این پیشرفتها قابل توجه بود و بن بستهای قابل توجهی هم داشتیم.
* الان در نقطهای نیستیم که درباره مشروعیت هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان صحبت کنیم
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره به رسمیت شناختن طالبان نیز بیان کرد: ما الان در نقطهای نیستیم که درباره مشروعیت هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان صحبت کنیم. دولت فراگیر به شمول همه اقوام و قومیتها در افغانستان به عنوان دولت مسئول، مسیری است که جامعه جهانی منتظر آن است. سیاست ما روشن است براساس خواست و اراده مردم افغانستان نمیتوانیم مردم افغانستان را تنها بگذاریم و هیأت حاکمه سرپرستی مواضع ایران و کشورها را میداند و از آنها خواستیم به عنوان هیأت حاکمه مسئول عمل کنند..
* دستگاه قضایی ما با رأفت اسلامی عمل میکند
خطیبزاده درباره وضعیت نازنین زاغری نیز اظهار داشت: موضوع انسانی در بستر انسانی خود باید پیگیری شود. متاسفیم که برخی در انگلیس و کشورهای دیگر موضوعات انسانی را گروگان برخی موضوعات سیاسی کردند. دستگاه قضایی ما با رأفت اسلامی عمل میکند و اجازه میدهد برخی متهمان در منزل باشند. همه طرفها را دعوت میکنم که اجازه دهند مجاری تفکیک قوا در چارچوب خودش عمل کند. اگر این سؤال را از لندن بپرسید، میگویند دادگاه صالحه ما مستقل عمل میکند و براساس مستندات و الان ورود ما یعنی امر سیاسی در امر قضایی و در همین جا هم همین حاکم است.
* مذاکره میکنیم تمام حقوق حقه مردم ایران استیفا شود
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه ما در آستانه مذاکرات در وین آیا حسن نیتی از سوی آمریکا دیدیم و اگر حاضر نشوند داراییهای ما را آزاد کنند همچنان به مذاکره ادامه میدهیم؟ بیان کرد: ما مذاکره میکنیم تمام حقوق حقه مردم ایران استیفا شود. آنچه آقای امیرعبدالللهیان گفت این بود که دولت آمریکا اگر میخواست نشان دهد با دولت گردنکش ترامپ فرق دارد، میتوانست بسیاری از اقدامات اعتمادساز را انجام دهد که نه تنها انجام نداده، بلکه ما را بیش از پیش مصمم کرده که تا زمانی تضمینهای عینی لازم گرفته نشده، هیچ توافقی انجام نشود.
* افتتاح سد در دجله
افتتاح سد در دجله توسط اردوغان سؤال دیگری بود که در این نشست مطرح شد که خطیبزاده گفت: موضوعات آب در منطقه ما رو به وخامت است. دو رویکرد است که این موضوع همکاری شود یا موضوع اختلاف. توافقات مرزی و قراردادها در خصوص آب میتواند کمک کند کشورها موضوعم مدیریت آب را موضوع همکاری قرار دهند. رویکردهای یکجانبه قطعا نتایج زیان باری در حوزه انسانی و محیط زیست خواهد داشت.
* مسائل داخلی آمریکا، رقابتها و گروکشیها به خودشان مربوط است
خطیبزاده در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه جمهوریخواهان اگر بر سر کار آیند به هیچ توافقی متعهد نمیشوند نیز بیان کرد: حقوق بینالملل در این خصوص کاملا روشن است. در حقوق بینالملل تقسیمهای که بین نهادهای قدرت در داخل کشورها وجود دارد به رسمیت شناخته نشده است. دولتها نماینده رسمی حاکمیتها و کشورها هستند. برای ما تفاوتی نمیکند کدام حزب در آمریکا حاکم است. سیاست داخلی آمریکا به خودشان مربوط است. دولتهای آمریکا نشان دادند به قوانین بینالمللی پایبند نیستند حتی به قوانین تصویب شده در کنگره. مسائل داخلی آمریکا، رقابتها و گروکشیها به خودشان مربوط است.
وی افزود: آنچه میدانیم این است که آمریکا آنچه را امضا میکند در حقوق بین الملل موظف به اجراست، ولی این دفعه با آگاهی بیشتر و مصممتر نسبت به اخذ تضمینهای عینی به جامعه بینالملل و حقوق بینالملل که توسط دولت در آمریکا به بازی گرفته نشود حرکت خواهیم کرد.
* روابط چند لایه و تمدنی ایران و هند
سخنگوی وزارت خارجه همچنین درباره مناسبات ایران و هند و همچنین شبه قاره و سفر وزیر خارجه به دهلی نو و برقراری روادید گردشگری از سوی ایران گفت: با هماهنگیهای انجام شده و واکسیناسیون گسترده در ایران و مسیری که در کنترل همه گیری کرونا پیگیری شده و پروتکلهای سخت گیرانه در مبادی ورودی و مناطق توریستی ورود گردشگران به ایران را تنظیم میکنیم. سفارتخانهها دستورالعملها را گرفتند و ویزاها به صورت محدود در حال صدور است.
این دیپلمات ارشد ایرانی افزود: روابط ایران و شبه قاره تابع اراده طرفهایی است که در گفتوگوهنا همواره اعلام کردند به دنبال گسترش آن هستند. ایران و هند رایزنیهای نزدیکی دارند و روابط ایران و هند روابط چندلایه و تمدنی و تاریخی و فرهنگی است.
وی در خصوص برگزاری نشست گروهک تروریستی منافقین با همکاری مجلس سنای ایتالیا نیز اظهار داشت: گروهک ورشکسته منافقین به مردم خودشان خیانت کرده و مردم خودشان را ترور کردند و با صدام دشمن درجه یک ملت هم پیمان شدند و گروهکی به این حد از حضیض اخلاقی و رفتاری نمیتواند طرف هیچ کشور یا شخصیت حقیقی و حقوقی برجستهای باشد مگر اینکه آنها خودشان را در سطح این گروهک پایین آورده باشند.
خطیبزاده ادامه داد: همه را دعوت میکنم به سابقه و ماهیت این گروهک توجه کنند. البته ایران در چارچوب مجاری دیپلماتیک همواره این موضوعات را پیگیری کرده است.
* مرزهای بینالمللی باید به رسمیت شناخته شود
خطیبزاده در پاسخ به سؤال دیگری درباره اظهارات معاون وزیر خارجه روسیه درباره کریدور بین نخجوان و جمهوری آذربایجان و اینکه این کریدور تحت حاکمیت آذربایجان است، بیان کرد: مواضع ایران درباره توافق بعد از جنگ کاملا روشن است و بارها گفتیم. از رفع اشغال جمهوری آذربایجان استقبال کرده و به مقاومت مردم این کشور تبریک میگوییم.
وی بیان کرد: مرزهای بینالمللی باید به رسمیت شناخته شود و همکاریهای منطقهای باید گسترش یابد و روابط جمهوری آذربایجان و ارمنستان به عنوان دو همسایه باید در مسیر عادی سازی حرکت کند و ایران همه تلاش خود را کرده که از همه ابزارهایش در این راستا کمک بگیرد.
* ایران به صورت کاملا قانونی و بنا به دعوت دولت مرکزی سوریه در این کشور است
خبرنگاری درباره حمله پهپادی به پایگاه التنف در سوریه و اینکه سنتکام ایران را پشت این حمله خواند و نامه جمهوریخواهان به بایدن برای کنار گذاشتن دیپلماسی سؤال کرد که خطیبزاده اظهار داشت: کم نبوده که اتفاقاتی رخ داده و بعد از آن اتهاماتی بدون سند و مدرک علیه ایران اعلام شده است. کشورهایی که نیروهای نظامی خود را بدون دعوت دولت مستقر و دولت مرکزی سوریه در این کشور مستقر کرده و سیاستهای تروریستی خود را ادامه میدهند و از گروههای تروریستی حمایت میکنند، منبع و منشأ ناآرامی و گرفتاری در منطقه و به ویژه سوریه هستند.
وی گفت: ایران به صورت کاملا قانونی و بنا به دعوت دولت مرکزی سوریه در این کشور است و به خوبی میداند چگونه از منافع خود حفاظت کند.
* نفتکش توقیف شده توسط سپاه
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره نفتکش توقیف شده توسط سپاه پاسداران و بحث احضار سفیر ایران در ویتنام نیز بیان کرد: در خصوص خبرسازیهای برخی رسانههای خارجی اظهارنظر نمیکنم. آنچه روشن است ما در تماس نزدیک با دولت ویتنام هستیم و مراحل کشتی در حال انجام است. خدمه دسترسیهای عادی کنسولی دارند و به محض اینکه مسائل فنی حل شود، موضوعی در خصوص کشتی ویتنامی وجود ندارد و موضوع احضاری هم در میان نیست.
وی درباره روایتهای غیرواقعی برخی رسانههای خارجی به نقل از منابع آمریکایی نیز بیان کرد: فکر میکنم آنچه تا به امروز توسط مقامات ایران گفته شده روشن است و اظهارنظر متفاوتی لازم نیست.