سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارشها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژههای مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامههای کشور قرار میدهیم. در این ویژهنامه، نگاهی به آخرین مواضع جناحهای سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته میشود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافتهای مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
*********
روزنامههای امروز شنبه ۲۳ مهرماه در حالی چاپ و منتشر شد که تحلیل اغتشاشات در چند محله؛ سقوط دولت در انگلیس و ادامه اعتراضات در اروپا در آستانه زمستان سرد در صفحات نخست روزنامههای امروز برجسته شده است.
روزنامه آرمان امروز با اشاره به سقوط دولت در انگلیس نوشته است:
لیز تراس، نخست وزیر انگلیس بعد از یک ماه و نیم از سمت خود استعفا داد. به این ترتیب لیز تراس در میان نخست وزیران تاریخ انگلیس کوتاهترین دوره حضور در قدرت را به نام خود ثبت کرد. لیز تراس چهارمین نخست وزیر انگلیس است که ظرف شش سال اخیر قربانی اختلافات داخلی حزب محافظهکار میشود. وی در سخنرانی کوتاهی بیرون از ساختمان نخست وزیری انگلیس در لندن گفت، این را میپذیرم که در این شرایط نمیتوانم به ایفای وظیفهای بپردازم که حزب محافظهکار برایش مرا انتخاب کرد.
در ادامه این گزارش با اشاره به احتمال استقلال اسکاتلند پس از سقوط دولت تراس آمده است:
اسکاتلند علاقه مند است تا در اتحادیه اروپا باقی بماند اما به این خواسته توجه نشد. اسکاتلند برای جدایی از بریتانیا مسیر سختی را در پیش دارد و به این سادگی و به این زودی نمیتوان به این سمت رفت. اسکاتلند از نظر صنعتی و از نظر درآمدهای عمومی خیلی وضعیت روشنی را ندارد. بریتانیا ارتباطاتی با کشورهای مشترکالمنافع دارد و بر همین اساس اسکاتلند نیز منفعتهایی کسب میکند اما مشخص نیست پس از استقلال بتواند در این مسیر باقی بماند.
روزنامه سازندگی نیز جلد امروز خود را به لیز تراس اختصاص داده و او را «بانوی ناکام» میخواند. این روزنامه اصلاحطلب نوشته است:
رسانهها از ریشی سوناک، پینی موردانت و حتی بوریس جانسون به عنوان نامزدهای احتمالی جایگزینی تراس نام میبرند. نمایندگان حزب محافظهکار به سیاستهای اقتصادی تراس اعتراض کرده بودند. استعفای او پس از برداشتن مجموعهای از گامهای اشتباه رقم خورد، به ویژه اجرای یک برنامه اقتصادی که منجر به سقوط ارزش پوند بریتانیا و آشفتگی دولتش شد و تنها انتقاد مخالفان دولت بلکه هم حزبیهایش را در پی داشت و منجر به استعفای دو تن از اعضای ارشد کابینهاش نیز شد.
روزنامه صبح نو نیز عکس یک خود را به لیز تراس نخست وزیر مستعفی انگلیس اختصاص داده است. این روزنامه با عنوان «آنفلوانزای انگلیسی» از شدت یافتن بحران سیاسی و اقتصادی لندن گفته و به بررسی چرایی استعفای تراس پرداخته است. صبح نو به نقل از سیدجلال ساداتیان تحلیلگر مسائل بینالمللی نوشته است:
وقتی جانسون به دلایل اقتصادی و جنگ اوکراین و پیامدهای برگزیت نتوانست کشورش را اداره کند، نگاهها به سمت تراس و تشکیل کابینه از سوی او جلب شد. زمانی هم که اعتراضات درون حزبی برای چرایی انتخاب خانم تراس بلند شد که همه اعضای حزب باید رأی دهند، زمینه استعفای تراس هم رقم خورد. از سویی دیگر هم نباید فوت ملکه الیزابت را فراموش کرد که بی تأثیر در این تحولات نیست چرا که خیلی از نهادهای پشت پرده بریتانیا هنوز با آقای چارلز ملکه جدید بیعت نکردند و چارلز به مانند پدرش از پشتوانه لازم برخوردار نیست. این موضوعات دست به دست هم داد تا خانم تراس به عنوان یک نخست وزیر خام و بی تجربه دیده و در کوتاه مدت از قدرت کنار گذاشته شود.
روزنامه کیهان در تیتر یک امروز خود با عنوان «آشوبها جواب داد، دولت سقوط کرد اما در انگلیس» نوشته است: «پس از چند هفته تلاش بیوقفه رسانههای انگلیسی یا مستقر در انگلیس برای براندازی در ایران و صرف هزینههای سنگین برای این توهم خبر رسیده، نخستوزیر این کشور سقوط کرد.»
کیهان در ادامه با کنایه به اصلاحطلبان نوشته است:
مدعیان اصلاحطلبی در نقش پادوهای شناختهشده مثلث آمریکا و اسرائیل و انگلیس و انگلوفیلهای دوران بحرانزدگی و درماندگی «بریتانیای صغیر» در حالی روز ۱۵ شهریورماه در رسانههای زنجیرهای به استقبال لیز تراس نخستوزیر انگلیس رفتند که او پس از گذشت تنها شش هفته استعفا کرد. سواری دادن مدعیان اصلاحات به انگلیس در حالی است که آنها با رسانههای معاند از جمله بیبیسی رسانه رسمی MI۶ انگلیس در سوژهها و گزارشها همپوشانی دارند و به سیاهنمایی، روایتسازی و مأیوسسازی مردم ایران مشغول هستند.
هجمه رادیکالها به یک پیشنویس
روزنامه تندرو هم میهن در شماره امروز خود ح به مجلس تاخته، آن هم خیل عجولانه! این روزنامه اصلاحطلب برای خط و نشان کشیدن برای مجلس یازدهم پیشنویس قانون فعالیت تشکلها است. هم میهن بدون اینکه منتظر بماند و تغییرات و چکشکاریهای این طرح را ببیند، همچنین بدون اینکه منتظر مشخص شدن نظر اکثریت نمایندگان نسبت به آن بماند آن را نقطهای سیاه بر پیشانی مجلس خوانده است!
هم میهن به نقل از حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاری نوشته است:
اگر پیش نویس به همین شکل تصویب شود، نقطه سیاسی بر پیشانی مجلس یازدهم خواهد بود. به نظر میرسد کسانی که پیش نویس قانون فعالیت تشکلها را مطرح کردهاند. به اتاق فکر قوی نیاز دارند و اگر تا کنون چنین بود و موضوع بررسی میشد، در نتیجه، این نگاه صرفاً امنیتی به سازمانها و تشکلها از میان میرفت. اولین اقدام تشکلهای مردم نهاد این است که از انباشت مطالباتی که منجر به اعتراضات گسترده میشود، جلوگیری میکند!
سرکوب به سبک فرانسوی
روزنامه جوان عکس یک امروز خود را به اعتراضات معیشتی در فرانسه و نحوه مواجهه پلیس با معترضان اختصاص داده و نوشته است:
پلیس فرانسه به رفتارهای خشونت آمیز در رسانههای جهان مشهور است. ژان لوک ملانشون، رهبر حزب چپگرای فرانسه تسلیمناپذیر و ائتلاف موسوم به نوپس از پلیس فرانسه اینگونه یاد میکند «پلیس میکشد!» آمار روز ششم اکتبر روزنامه لوموند مبنی بر اینکه از ابتدای سال جاری میلادی ۱۲ نفر بر اثر شلیک مستقیم پلیس در پی ادعای امتناع از رعایت قانون کشته شدهاند، این ادعا را اثبات میکند.
در ادامه این گزارش آمده است:
کارشناسان حوزه انتظامی معتقدند که پلیس فرانسه علاوه بر سابقه طولانی خشونت در انجام مأموریتهای خود، به سلاحهای نامتعارفی نیز مجهز است، برای مثال یک پلیس در آلمان فقط یک تپانچه ۹ میلیمتری دارد و بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا، معترضان و گروههای رادیکال را بدون نوعی نارنجک یا تیر پلاستیکی البیدی (LBD) مدیریت میکنند، اما در فرانسه نیروهای پلیس به سلاح گرم و البیدی مجهزند.
دوره اصلاحطلبی تمام شده است!
فیاض زاهد در شماره امروز روزنامه اعتماد با انشتار یادداشتی قابل توجه اعترافات جالبی را بر زبان آورده و نوشته است:
زمانی که کلاب هاوس در ایران در آستانه انتخابات ریاستجمهوری مورد استفاده قرار گرفت از علاقهمندان این اپلیکیشن بودم. امکانی که بتوانی به راحتی با هموطنان داخلی و خارجی حرف بزنی و بهطور زنده و بیپرده با برخی منتقدان و حتی مخالفان به گفتوگو بنشینی، تجربه جالبی بود. به ما امکان سخن گفتن برابر میداد و نیل به یک فهم مشترک. یاد دادن گفتوگو و به رسمیت شناختن تفاوتها در عین مخالفتها. هر چند از دوماه قبل به دلایلی با ارزیابیهایی که از تصمیم و روش ایران در پرونده هستهای داشتم دیگر کمتر در آن برنامهها حضور یافتم!
در ادامه این یادداشت آمده است:
در هفته گذشته فرصتی دست داد تا شبی به کلابهاوس بروم و با اصرار مدیران اتاق دقایق کوتاهی سخن گفتم. واکنشها برایم غیرقابل باور بود. من بهطور معمول طرفدارانی در ارائه نظراتم داشتم، اما اینبار عمده مخاطبان با فحاشی، خشم و نفرت از من استقبال کردند! موضوع آن همه تندی و پرخاش من نبوده و نیستم. این رادیکالیسم افسارگسیخته اگر منجر به هر تحولی شود، قطعاً یکی از آنها دموکراسی نخواهد بود. ما در زنجیره خشونتهای پی در پی همه خوب و بد خود را به تاراج مینهیم. باید برای این امر فکری کرد؛ اما اگر از من چاره بخواهید، پاسخی ندارم. من حتی امکان توجیه دختران خودم را نیز ندارم، چه برسد به دانشجویان یا نیروی مخاطب بیرونی.