به گزارش مشرق، ششم بهمن‌ماه بود که ساترا به تمامِ شایعات در زمینه یک مکاتبه، پایان داد. جریان این مکاتبه به نامه‌نگاری پیمان جبلی رئیس صداوسیما با رئیس‌جمهور برمی‌گشت. ساترا در اقدامِ به جایی، موج شایعه و شائبه علیه صداوسیما را در دست گرفت و در قالبِ اطلاعیه‌ای توضیح داد که ماجرا از چه قرار بود. چرا این نامه‌نگاری اتفاق افتاده است؟

برخلاف یکسری از ادعاهایی همه‌چیز به انتشار بدون مجوز «سقوط» ربط نداشت؛ سریالِ «سقوط» و نگذراندن فرآیند قانونی گرفتن مجوز تولید و نمایش یک مصداق از ده‌ها تخلف دیگر است. تخلفاتی که هر روز بیشتر می‌شود و حتی به سریالی با نام «آکتور» هم برمی‌گردد که آن هم با تخلف نگرفتن مجوز تولید و نمایش منتشر می‌شود.

همه‌چیز در اطلاعیه توضیح داده شده که چقدر دامنه این تخلفات زیاد است. بی‌توجهی آشکار و عمدی پلتفرم فیلیمو به قانون و زیر پا گذاشتن مقررات علت پیگیری ساترا بوده است.

اما درباره مکاتبه رئیس رسانه ملی با رئیس جمهور نیز این‌طور نوشته: «مکاتبه رئیس رسانه ملّی با رئیس‌جمهور در جایگاه ایشان به عنوان رئیس شورای عالی فضای مجازی صورت گرفته و در آن ضمن ارائه گزارش تخلفات این پلتفرم درخواست اقدام قانونی شده است.»

در این اطلاعیه همچنین تأکید شده است: «ساترا در کنار فعالان تولید محتوا در فضای مجازی و در راستای حمایت از آنان همچنان به وظایف خود عمل می‌کند و در مقابل، در برابر هر گونه قانون شکنی و بی توجهی به حقوق مخاطبان و سایر فعالان، اقدامات قانونی لازم را انجام خواهد داد و در این راستا در مقابل تخطی و تخلف و سرکشی در برابر قانون کوتاه نخواهد آمد.»

امیدعلی مسعودی عضو هیأت علمی و رئیس دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره و رئیس هیأت مدیره انجمن سواد رسانه‌ای ایران درباره این مکاتبه و تخلفات فیلیمو و اتفاقات اخیر از جریان تنظیم‌گری کشورهای دیگر می‌گوید: به هر حال الان در تمام کشورهای دنیا بحث تنظیم‌گری بحثِ خیلی جدّی است.

شما کشور آلمان را نگاه کنید آنجا هم به طور جدّی روی پلتفرم‌های داخلی خودشان، اعمال قانون می‌کنند. بنابراین چون معمولاً آن‌ها دفاتری در خود آلمان دارند و آنجا اگر محتوایی خلاف قوانین و مقررات جمهوری فدرال آلمان انجام شود مجازات سنگینی برایشان در پی دارد و معمولاً این مجازات، نقدی است.

مسعودی افزود: تجربه‌ای که در اعمال قوانین و مقررات داریم، بهترین راه برای رعایت مقررات، تنبیه‌های نقدی است که در دنیا هم اعمال می‌شود. معمولاً پلتفرم‌ها را تعطیل نمی‌کنند؛ همچنین روزنامه‌ها و مجلات فعالیت‌شان تعلیق و یا متوقف نمی‌شود و طبق مقررات با آنها برخورد می‌کنند که بیشتر جرائم نقدی است. چند بار فیلیمو تخلف کرده اینکه دادگاه باید درباره‌اش تصمیم بگیرد یا ساترا می‌تواند بنابر اختیاراتِ قانونی که دارد این برخورد را انجام دهد؛ را نمی‌توانم به طور قطع بگویم. اما برخورد باید خیلی قاطعانه و جدّی اتفاق بیفتد.

رئیس هیأت مدیره انجمن سواد رسانه‌ای ایران خاطرنشان کرد: اطلاع دارم که چندین بار اخطار داده شده، جلساتی برگزار شده و صحبت‌های فراوان داشته‌اند. اما متأسفانه برخی از فیلم‌هایی که پخش می‌شود که از سویِ ساترا اصلاحیه‌هایش اعلام شده و اعمال نشده‌اند تخلف‌های جدّی‌اند. حتی متخصصین هم از پخشِ برخی صحنه‌ها رضایت ندارند که باید این سکانس‌ها و پلان‌ها حتماً اصلاح می‌شد.

وی تصریح کرد: حتماً باید دید که قانون و مقررات درباره این تخلف‌های رسانه‌ای چه می‌گوید. تا جایی که یادم می‌آید درباره مطبوعات، یک زمانی قوانینی مثل شلاق و اینها بود و قضات این‌ها را رفته رفته به جرائم نقدی تبدیل کردند و فضا را به سمتی بردند که نشریات تعطیل نشود و در چارچوب قوانین کار کند. چون فیلیمو و این پلتفرم‌ها هم کارکنانی دارند و هم حقوق مخاطب در این زمینه اهمیت دارد. باید به هر دو احترام گذاشته و در اعلامِ تخلفات و برخورد با آن، درنظر گرفته شوند.

مسعودی با اشاره به اینکه نظارت بر نمایش‌خانگی بنابر قانون در اختیار صداوسیماست، گفت: من اعتقاد دارم مکاتبه به موقع و رفتار حرفه‌ای بوده است. ساترا زیرمجموعه صداوسیمات و بنابر تفسیر شورای نگهبان و ارجاع به قانون اساسی، نظارت بر محتوای نمایش‌خانگی در اختیار رسانه ملّی است. امیدوارم این برخورد باعث شود حاشیه‌ها به پایان برسد و پلتفرم‌های دیگر مسیر غیرقانونی و متخلفانه را در دستور کار قرار ندهند.

وی افزود: به طور کل اساس تنظیم‌گری و نظارت بر حفظ حریم فرهنگی جامعه و حریم خصوصی افراد است. بنابراین اگر محتوایی خلاف این باشد جامعه متضرر می‌شود و اگر تعمدی باشد طبعاً مجازات سنگین‌تر است. اگر یک اتفاقی ناخواسته و غیرعمد باشد خیلی قانون باید با ملایمت بیشتری برخورد کند.

اما اگر این فرآیند تعمدی است و می‌خواهد محتوایی را که گاهی در برخی از این آثار می‌بینیم یک فرد عادی هم که نه در ساترا و نه در بیرون از این مجموعه، کارشناس باشد و فضای فیلم و محتوایش را بداند، این رفتار را نمی‌پذیرد.

رئیس هیأت مدیره انجمن سواد رسانه‌ای ایران با اشاره به مجازاتِ متخلفین در شبکه نمایش‌خانگی تأکید کرد: برخی از این نمادها حتی نمادهای صهیونیستی است. احتمالاً ناخودآگاه بوده اما وقتی مراجع ذیربط می‌گویند باید اصلاح شود این اتفاق نیفتد دیگر ناخودآگاه نبوده و حتماً عمدی در کار است. مجازات در این مورد سنگین‌تر می‌شود. با توجه به اینکه چندین بار به فیلیمو تذکر داده شده و نامه‌نگاری شده است. وظیفه نظارت همین است که اگر یک محتوایی برخلاف آنچه که در قانون اساسی و قوانین بالادستی و آیین نامه‌های ما جاری است، اعمال شود بایستی با متخلف برخورد جدّی شود.

وی در پایان افزود: تعطیلی یک پلتفرم آخرین راه حل است و باید نهادهای حاکمیتی کمک‌ کنند که روند فعالیت سکوی متخلف اصلاح شود. در کشورهای اروپایی و حتی کشورهای اسلامی عمدتا سعی می‌کنند رسانه را حفظ کنند و با شخص متخلف برخورد می‌شود و جرائم نقدی سنگینی برای آن درنظر می‌گیرند.

جریمه را طوری قرار می‌دهند که از درآمدِ آن پلتفرم و رسانه کم کند تا جایی که برایش مقرون به صرفه نباشد و دیگر سراغِ این تخلفات نرود. در مجموع نامه آقای جبلی و برخورد با این تخلفات را تأیید می‌کنم و معمولاً پلتفرم‌ها بایستی با ساترا تعامل داشته باشند که خدایی ناکرده در این اثناء حقوق مخاطبین از بین نرود.