به گزارش مشرق، گاهی اوقات افراد از مصرف مواد غذایی و خوراکیهای سالم فاصله میگیرند و به خوردن مواد بیارزش مانند خاک، چسب، مو، یخ و... رو میآورند. خوردن این مواد بیارزش نوعی اختلال است که به آن اختلال «پیکا» یا «هرزهخواری» میگویند.
فرد مبتلا به اختلال پیکا، بیشتر به سراغ اشیا و چیزهایی مانند خاک، گچ، رنگ، چسب، مو، یخ، فلزات و... میرود که به نوعی عجیب و گاهی خطرناک هستند. به خصوص اینکه فرد مبتلا به این اختلال به صورت غیرارادی چنین کاری را انجام میدهد و کم و بیش نمیتواند بهراحتی، میل خود را به خوردن مواد بیارزش کنترل کند.
در این مطلب علایم و خطرات این اختلال را بررسی کردهایم.
مبتلایان چه چیزهایی میخورند؟
افراد مبتلا به اختلال پیکا بیشتر هوس مواد غیرخوراکی زیر را میکنند: خاک یا خاک رس، شن و سنگریزه، کاغذ، یخ، چسب، مداد شمعی، پارچه، پشم، پلاستیک، نوارهای لاستیکی، شامپو و حتی خاکستر سیگار، علف یا قطعههای اسباب بازی.
در مواردی خانمهای باردار هم ممکن است در اثر کمبود آهن و روی، ولع و هوس خوردن خاک را زیاد داشته باشند اما باید به این نکته توجه داشت که یکی از اشتراکات افراد مبتلا به پیکا مصرف مواد غیرخوراکی است.
البته چنانچه نوزاد گاهی از روی ندانستن چیزی غیرخوراکی را در دهان بگذارد مبتلا به این اختلال نیست.
شایعترین علایم ابتلا به پیکا براساس ماده سمی یا غیرسمی که فرد مبتلا به پیکا مصرف میکند؛
شایعترین علایم این موارد هستند:
حالت تهوع، درد و گرفتگی شکم، معده درد، یبوست، اسهال، کمخونی و... در بسیاری از موارد، افرادی که تحت تاثیر بیماری پیکا قرار میگیرند، دچار سوءتغذیه میشوند.
همچنین، با توجه به اینکه بهخاطر رفتاری که انجام میدهند احساس شرم و خجالت میکنند، این موضوع را با سایرین و با پزشک کمتر در میان میگذارند.
چه سنی بیشتر در معرض پیکاست؟
اگرچه علت دقیق بروز این بیماری هنوز هم توسط محققان ناشناخته است اما شرایطی وجود دارد که باعث میشود فرد در معرض این بیماری قرار گیرد. به صورت کلی، پیکا ممکن است در هر سنی و برای هر فردی اتفاق بیفتد اما گروه خاصی از افراد بیشتر از سایرین مستعد این بیماری هستند: کودکان خردسال مخصوصا کودکان زیر 6 سال و افرادی که از رژیمهای غذایی سخت و غیر اصولی استفاده میکنند، همینطور خانمهای بارداری که ویارهای عجیب و غریبی دارند و البته افرادی که دچار سلامت روان نیستند؛ مانند افراد مبتلا به ناتوانیهای ذهنی، اسکیزوفرنی (اختلال ذهنی که فرد بین درک واقعیت و احساسات دچار مشکل است) و اختلالات اوتیسم (یک اختلال عصبی که بر نحوه ارتباط فرد با دیگران و یادگیری او تاثیر میگذارد) و در نهایت کسانی که دچار کمبود مواد مغذی مانند آهن، روی و کلسیم هستند. البته در مواردی استرس شدید در کودکانی که آزار و اذیت شده اند، میتواند زمینه هرزه خواری را فراهم کند.
عوارض اختلال پیکا چیست؟
عوارض این اختلال رابطه مستقیمی با چیزهایی دارد که فرد میخورد اما به طور عمده انسداد روده به دلیل معده دردهای مکرر و خوردن چیزهایی مثل مو، زخم معده، ایجاد خون در مدفوع، مسمومیت با سرب به دلیل خوردن تراشههای رنگ حاوی سرب، صدمات شدید به دندانها مانند شکستگی شدید دندان به دلیل جویدن فلزات و اجسام سخت و بیماریهای عفونی و انگلی به دلیل خوردن خاک جزو عوارض این اختلال خواهد بود.
همینطور نارسایی کبد به دلیل دفع نشدن سموم و مواد زاید ناشی از مدفوع یا خاک، یبوست و اسهال مزمن به دلیل خوردن مو که بدن نمیتواند آن را هضم کند، عوارض دیگری هستند که باید به سرعت با پزشک تماس گرفت.
ضمن اینکه اطرافیان فرد مبتلا، علاوه بر نگرانی برای سلامتش، باید با کمک یک مشاور یا درمانگر در صدد حل مشکلات روحی برای رفع کامل این اختلال بربیایند تا از تکرارش جلوگیری شود.