به گزارش مشرق، وزارت امور اقتصادی و دارایی یکی از ۱۹ وزارتخانه ایران و مسئول تنظیم سیاستهای اقتصادی و مالی کشور، اجرای سیاستهای مالیاتی، طراحی و اجرای برنامه همکاریهای اقتصادی و سرمایهگذاریهای مشترک با کشورهای دیگر است.
در حال حاضر سید احسان خاندوزی بهعنوان وزیر امور اقتصاد و دارایی فعالیت میکند.
ایرانیان از زمان هخامنشیان برای دریافت مالیات و امور مالی کشور دفاتر و سازمانهای مرتبطی داشتند. در زمان ساسانیان اخذ مالیات صورت کاملتری بخود گرفت و سه نوع مالیات به نامهای اراضی، سرشماری و سرانه دریافت میشد. پس از تسلط اعراب به ایران، در زمان حجاج بن یوسف ثقفی دفاتر مالیاتی از فارسی به عربی برگردانده شد و در دوره سلجوقی با دستور عبدالملک کندری وزیر طغرل مجددا به فارسی برگردانده شد.
در زمان سلطنت صفویه تجارت خارجی و درآمد گمرکی به مالیاتی اضافه و در دوره افشاریان گسترش بیشتری یافت. در دوره قاجاریه وضع مالیه کشور بواسطه جنگها، مسافرتها و ضعف پادشاهان رو به رکود گذاشت و با زحمات طاقت فرسای امیرکبیر گامهای سودمندی برداشته و برای وصول، نگهداری و مصرف خزانه مقررات جدیدی وضع گردید.
قبل از مشروطیت شاهان تمام درآمدها و عواید کشور را در اختیار داشته و تمام مخارج نیز به فرمان و تصویب شخص او صورت میگرفت. در آن زمان مردم صاحب مجلس و پارلمان نبودند و شاه شخصی به نام وزیر دفتر) وزیر مالیه مامور میساخت تا بودجه کشور را تنظیم کند. در هر استان مسئول هر کتابچه در مرکز یک مستوفی بود. این مستوفیان عدهای کارمند داشتند که آنان را میرزا قلمدان میگفتند. رئیس مستوفیها را مستوفی الممالک میگفتند که همان وزیر مالیه بود.
با انقلاب مشروطه در سال ۱۲۸۵ اولین کابینه قانونی تشکیل و ناصرالملک به عنوان نخستین وزیر مالیه از مجلس شورای ملی رای اعتماد گرفت ایشان با همان روال سابق ادامه کار داده و به دستور وی محل کنونی رادیو تهران که محل اداره گمرک بود به وزارت مالیه اختصاص یافت. در سال ۱۲۸۹ ادارات هفتگانه وزارت مالیه تصویب و تشکیل گردید و مهمترین ادارات در آن زمان خزانه داری کل، گمرک و وصول عایدات بود. پس از مدتی محل وزارت مالیه به پارک اتابک، محل کنونی سفارت شوروی سابق انتقال یافت.
مطابق قانون ۱۲۹۴ وزارت مالیه به نه اداره تقسیم گردید که عبارت بودند از: دایره وزارتی، تشخیص عایدات و خالصه جات و مسکوکات، خزانه داری کل و دیون عمومی و وظایف، گمرکات، محاکمات مالیه، کمیسیون تطبیق حوالجات، پرسنل و ملزومات و مجلس مشاور عالی برای محاکمات اداری بود.
از سال ۱۳۰۰ به بعد دگرگونیهای زیادی در وزارت مالیه رخ داد. از جمله اینکه تعدادی حدود چهل شرکت دولتی تاسیس و بعدا منحل گردیدند سازمان به دو قسمت مالی و اقتصادی تقسیم و به وسیله دو معاون و هفت مدیر اداره میگردید و نیز در سال ۱۳۲۹ سازمان وزارت دارائی با تقلیل ادارات مورد تصویب قرار گرفت و بالاخره در سال ۱۳۵۳ قانون تشکیل وزارت امور اقتصادی و دارائی با ۶ ماده به تصویب مجلس شورای ملی سابق رسید.
حوزههای وزارت اقتصاد:
- مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی
- مرکز فناوری اطلاعات، امنیت فضای مجازی و اقتصاد هوشمند مرکز بازرسی، مدیریت عملکرد و پاسخگویی به شکایات دفتر وزارتی مرکز حراست مرکز اطلاعات مالی مرکز عالی دادخواهی مالیاتی
- مرکز مدیریت بدهیهای عمومی و روابط مالی دولت
معاونان وزارتخانه:
- خزانه دار کل کشور
- معاونت امور بانکی، بیمه و شرکتهای دولتی
- معاونت توسعه مدیریت و منابع معاونت امور حقوقی و مجلس معاونت سیاستگذاری اقتصادی سازمان امور مالیاتی کشور گمرک جمهوری اسلامی ایران سازمان خصوصی سازی
- سازمان سرمایه گذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران
آدرس وزارت اقتصاد: تهران، منطقه ۱۲، محله پامنار، میدان امام خمینی، خیابان همایون، پلاک ۲
تلفن وزارت اقتصاد:
۰۲۱-۳۳۹۶۷۱۰۰،
۰۲۱-۳۳۹۶۷۲۰۰،
۰۲۱-۳۳۹۶۷۳۰۰