به گزارش مشرق، جاهای دیدنی اصفهان بسیار پرشمارند و آوازه‌شان تا کیلومترها آن‌طرف‌تر از ایران هم رفته است. بی‌دلیل نیست لقب نصف جهان را به آن داده‌اند. در این لیست از جاهای دیدنی اصفهان، تمامی مراکز دیدنی اصفهان و مناطق گردشگری اصفهان را دسته‌بندی کرده‌ایم و سعی کرده‌ایم از جاهایی بگوییم که سفرتان را جذاب‌تر می‌کند.
جاهای دیدنی اصفهان که نباید از دست بدهید
گشتن جاهای دیدنی اصفهان کار یکی دو روز نیست و باید برای دیدن کامل این شهر، هفته‌ها وقت گذاشت. به همین دلیل تعدادی از مشهورترین مکان های دیدنی اصفهان را برای شما لیست می‌کنیم.
میدان نقش جهان
کاخ چهلستون
عمارت عالی قاپو
کاخ هشت بهشت
عمارت منارجنبان
سی و سه پل
پل خواجو
مسجد امام
مسجد جامع اصفهان
مسجد شیخ لطف‌الله
مکان ها و بناهای تاریخی اصفهان
مکان های تاریخی اصفهان دقیقا همان‌جایی است که باید هنگام سفر به این شهر از آن‌ها بازدید کنید. برخی از مکان های تاریخی اصفهان عبارت‌اند از:
حمام شیخ بهائی
کاه چهلستون
عمارت عالی قاپو
مناره چهل دخترا
عمارت منار جنبان
میدان نقش جهان
برج کبوتران مرداویج
کاخ‌ها و ابنیه تاریخی اصفهان
بسیاری از جاهای دیدنی اصفهان را کاخ‌ها و ابنیه‌های آن تشکیل داده‌اند. در هرکدام از این بناها، می‌توانید هنرهای مختلفی را مانند نقاشی، کاشی‌کاری، گچ‌بری و مواردی دیگر ببینید.
در ادامه تعدادی از عمارت‌ها، کاخ‌ها و ابنیه تاریخی را معرفی می‌کنیم که اگر به معماری و هنرهای ظریف به‌کار رفته در ساختمان‌های تاریخی علاقه دارید، مشاهده این ابنیه را به شما پیشنهاد می‌کنیم. برخی از این بناها، تاریخچه جذابی دارند و اتفاقات مهمی در آن‌ها افتاده که کمی هم به آن‌ها پرداخته‌ایم.
میدان نقش جهان اصفهان
ساخت میدان نقش جهان یکی از برنامه‌های اصلی شاه عباس برای توسعه پایتختش بوده که امروزه به یکی از مهم‌ترین مراکز دیدنی اصفهان بدل شده است.
او تصمیم داشت که این میدان سرآمدی بر میدان‌های دیگر شهر باشد و به مرکز شهر تبدیل شود. در این میدان، برنامه‌های مختلفی مثل بازی چوگان، مراسم محرم و مانند آن‌ها برگزار می‌شده است. نام‌گذاری نقش جهان، به‌دلیل مجاورت این میدان در کنار باغی با همین نام بوده که وسعت بسیاری هم داشته است.
بعد از ساخت میدان نقش جهان، توسعه اصفهان چشمگیرتر شد و به‌دنبالش بناهای بیشتری ساخته شدند.
این میدان، نمادی از نوع ساختار شهرهای قدیمی است. در این ساختار، معمولاً مرکز شهر جایگاه حکومت و حکمرانان بوده، همین طور بزرگ‌ترین مسجد هم آنجا بوده و بزرگ‌ترین دهانه بازار منتهی به آن می‌شده است. به این شکل، سه نهاد شهرنشینی از جمله حکومت، دیانت و اقتصاد در یک محل هستند. اطراف میدان نقش جهان، حجره‌های مختلف، بازار، چندین مسجد، عمارت عالی قاپو و دیگر جاهای دیدنی اصفهان قرار گرفته‌اند.
به این ترتیب، می‌توانید با رفتن به این قسمت شهر، تعدادی از دیدنی های اصفهان را به‌ترتیب در یک زمان بازدید کنید.
آدرس میدان نقش جهان: قسمت شمالی شهر، بین خیابان‌های حافظ و سپه
کاخ چهلستون اصفهان
کاخ چهلستون اصفهان به‌دستور شاه عباس اول احداث و در زمان شاه عباس دوم با تغییراتی تکمیل شد. شاه عباس اول در این عمارت، جشن بیست و سومین سال جلوس خود را برگزار کرد و در زمان شاه عباس دوم هم از این عمارت بیشتر برای پذیرایی‌های رسمی استفاده می‌کردند. معماری عمارت چهلستون که از جاهای تاریخی اصفهان است، ترکیبی از معماری ایرانی، چینی و غربی دارد.
قسمت‌های مختلف چهلستون شامل تالار آینه، تالار ۲۰ ستون، ایوان‌های طرفین، اتاق‌های بزرگ شمالی و جنوبی در دو طبقه است. تالار اصلی هم سه سقف گنبدی زیبا دارد. در این کاخ، تزئینات گوناگون آینه‌کاری‌ها و کاشی‌کاری‌های چشم‌نوازی را می‌بینید که در طول زمان بارها مرمت شده‌اند. هر ستون کاخ، از تنه یک درخت چنار ساخته شده که روی آن تخته‌ای نازک و رنگ‌شده قرار دارد. در گذشته، این ستون‌ها مزین به آینه و شیشه‌های رنگی بوده‌اند.
برخی از قسمت‌های کاخ هم در زمان حکومت‌های مختلف، دست‌خوش تغییرات شده است. برای مثال درها و پنجره‌های نفیس منبت‌کاری، گره‌چینی‌ها و خاتم‌کاری‌ها در زمان ظل‌السلطان، پسر ارشد ناصرالدین شاه به عمارت مسعودیه منتقل می‌شود که از جاهای دیدنی تهران است.
آدرس کاخ چهلستون: میدان امام حسین، خیابان استانداری
عمارت عالی قاپو اصفهان
در ابتدا باید بگوییم که عمارت عالی قاپو اصفهان، به‌عنوان بخشی از میدان نقش جهان به ثبت جهانی رسیده است. بر اساس گفته مورخان، این عمارت در پنج مرحله ساخته شده. عده‌ای می‌گویند که ساخت عمارت از زمان شاه عباس اول شروع شده، اما برخی دیگر از مورخان بر این باورند که بنای اولیه عالی قاپو، پیش‌تر از شاه عباس گذاشته شده بوده است. با همه این‌ها، اتفاق نظر مورخان بر کاربری عمارت این بوده که از آن برای امور تشریفاتی، اداری و قضایی استفاده می‌کرده‌اند.
عالی قاپو، شش طبقه دارد و ارتفاعش به ۳۴ متر می‌رسد و طبق مستندات تاریخی، اولین بنای میدان نقش جهان به‌شمار می‌آید که برای مدتی هم بلندترین بنای شهر بوده است. تزئینات عالی قاپو در دوره‌های مختلف تغییر می‌کند و می‌توانید در آن نقوش گل و بته، طرح‌های اروپایی و تزئینات دیگری را ببینید.
جالب است بدانید که مورخان مختلف، نام این عمارت را متفاوت ذکر کرده‌اند. عده‌ای می‌گویند که اسم آن در ابتدا «دولت‌خانه مبارکه نقش جهان» بوده و بعدها به «عالی قاپو» تغییر پیدا می‌کند.
در همین عنوان هم، یعنی عنوان عالی قاپو، شُبَهاتی وجود دارد. تعدادی از مورخان نام آن را «علی قاپو» می‌دانند. برخی می‌گویند که درِ آن را از نجف اشرف و برای تبرک آورده‌اند و از این رو می‌گویند که «علی قاپو» نام ابتدایی آن است.
حضور در این عمارت و بازدید از هنرهای به‌کار رفته در آن حس کم‌نظیری دارد، حالا خودتان را روی ایوان این عمارت تصور کنید که دیدی وسیع به کل میدان نقش جهان دارد، حسی که شاید کمتر بتوانید آن را در فضایی تاریخی و بکر تجربه کنید.
آدرس عمارت عالی قاپو: ضلع غربی میدان نقش جهان
کاخ هشت بهشت اصفهان
کاخ هشت بهشت در باغی با همین نام و در دوره شاه سلیمان ساخته شده است. بعدها در دوره قاجار، ظل‌السلطان، پسر ارشد ناصرالدین شاه که فرمانروایی اصفهان و به‌نوعی فرمانروایی قسمت جنوبی ایران بر عهده او بود، پیشنهاد ساخت مدرسه‌ای مانند دارالفنون را در اصفهان به ناصرالدین شاه می‌دهد.
در پی این پیشنهاد، عمارت هشت بهشت در طول حدوداً یک‌سال مرمت و بازسازی می‌شود. پس از اتمام مرمت، از اتاق‌های پایینی برای کلاس درس و از اتاق‌های بالایی برای کارگاه‌ها و کتابخانه استفاده می‌شد.
گفتنی است که کلاس‌های نظامی و تربیت افراد نظامی هم در این مدرسه انجام می‌گرفته است.
کاخ هشت بهشت با کاشی‌کاری‌های منقوش، طاق مقرنس چشم‌نواز، غلام‌گردش‌ها و قسمت‌های دیگرش، باعث شده بازدیدکننده‌ها زمان زیادی را برای دیدنش بگذرانند و در گوشه و کنارش عکاسی کنند.
ژان شاردن، جهانگرد فرانسوی در تعریف از این کاخ می‌گوید که هیچ نقطه‌ای از این کاخ از نظر شکل و ساختمان و تزئینات، شبیه دیگری نیست و در کل بسیار جذاب و دیدنی است. در نتیجه این کاخ از آن‌دست مراکز دیدنی اصفهان است که حتماً باید در لیستتان جای دهید.
آدرس کاخ هشت بهشت: خیابان باغ گلدسته، پارک شهید رجایی
عمارت منارجنبان اصفهان
بنیان این بنا، مربوط به دوره ایلخانی است. ساختمان این بنا مقبره‌ای برای عارفی با نام «عمو عبدالله کارلادانی» بوده و حدوداً ۳۰۰ سال بعد، دانشمندان دوره صفوی مناره‌ها را به بنا اضافه می‌کنند. این کار باعث می‌شود که به مرور توجه‌ها به مناره و تکان‌هایشان جلب شود و مردم از شناختن این زاهد؛ یعنی عمو عبدالله دور بمانند. تکان‌هایی که مناره‌ها می‌خورند، باعث ضعیف شدن و از دست دادن استحکام‌شان می‌شود.
بارها تصمیم گرفته‌اند که مانع از تکان‌دادن‌های مناره‌ها شوند و فیلم‌های مربوط به آن‌ها را نمایش بدهند، اما نتیجه همچنان مشخص نیست. منارجنبان کمی از شهر اصفهان فاصله دارد؛ اما اعجاب این بنا شما را به کشف رازی پنهان دعوت می‌کند.
آدرس عمارت منارجنبان: در ۶ کیلومتری به سمت غرب اصفهان، محله کارلادان، خیابان آتشگاه
آتشگاه اصفهان
درباره آتشگاه اصفهان، مطالب تاریخی فراوانی وجود دارد. هنوز قدمت و نخستین اقدامات برای بنا کردن اینجا از نظر تاریخی و به‌طور قطع مشخص نیست.
عده‌ای بر این باور هستند که ساخت آتشگاه به حدود ۲۵۰۰ سال پیش بازمی‌گردد و عده‌ای آن را متعلق به پیش از ساسانیان می‌دانند؛ با همه این‌ها، همچنان نمی‌توانیم بگوییم دقیقاً تاریخچه آتشگاه مربوط به چه زمانی است.
در ارتباط با کاربری‌های آتشگاه، فرضیات مختلفی وجود دارد. عده‌ای معتقدند که آتشگاه کاربری مذهبی و آیینی داشته و برخی هم بر این باورند که کاربری آن استراتژیک بوده است و به‌عنوان اقامتگاه سلطنتی و دژ دفاعی از آن استفاده می‌کردند.
برای رفتن به این مکان، نیاز به کمی کوهنوردی دارید، پس این موضوع را پیش از حرکت به سمت آتشگاه در نظر بگیرید.
آدرس آتشگاه اصفهان: در ۸ کیلومتری به سمت غرب شهر اصفهان
مناره چهل دختران
مناره چهل دختران اصفهان در دوره سلجوقیان و از آجر ساخته شده است. این مناره، سه کتیبه دارد که دوتای آن‌ها به خط کوفی نوشته شده‌اند و یکی دیگر از آن‌ها به خط نسخ است.
همین کتیبه‌ها، ارزش مناره را زیاد کرده‌اند، چراکه به‌عنوان سندی مکتوب به‌شمار می‌آیند و این مناره در اصفهان، تنها مناره کتیبه‌دار است. یکی دیگر از نکات مهم درباره این مناره ۲۹ متری، آن است که می‌دانیم مناره را در سال ۵۰۱ هجری قمری ساخته‌اند و نام معمارش هم روی کتیبه‌ها آورده شده است.
یکی از علل ساخت این بنا، نزدیکی به درگاه خداوند بوده است.
مناره از نظر ساختار معماری، آجرکاری و مصالح به‌کار رفته در آن بسیار مهم است و گردشگران را به خود جلب می‌کند.
مسئله جالب دیگری که در ارتباط با این مناره مطرح می‌کنند، بخت‌گشایی آن بوده است. مردم اصفهان می‌گویند که در زمان‌های گذشته، دختران دم بخت، کنار پایه یا روی پله‌های این مناره گردو می‌شکستند و همراه با کشمکش به مردم همان اطراف برای گشایش بختشان تعارف می‌کردند. مناره در یک محوطه باز قرار گرفته و برای بازدید از آن نیازی به تهیه بلیط ندارید.
آدرس مناره چهل دختران: خیابان سروش، خیابان شهید حسین بحری، خیابان سنجری
برج کبوتر مرداویج
این برج در زمان صفویه و در سه طبقه ساخته شده است. ارتفاع این برج به ۱۸ متر می‌رسد و قطر قاعده استوانه مرکزی آن، ۱۶ متر است. کبوترخانه مرداویج، هشت برج استوانه‌ای در اطراف و یک برج اصلی در مرکزش دارد.
حفره‌هایی که برای کبوترها در نظر گرفته‌اند، به‌اندازه بدن آن‌هاست تا پرنده بزرگ‌تر یا حتی پرنده‌های شکاری نتوانند در آن‌ها بروند. در گذشته، کبوتر نامه‌رسان هم در این برج داشته‌اند و از برج برای دیده‌بانی شهر نیز استفاده می‌کردند.
کاربری برج کبوترخانه مرداویج برای این بوده که بتوانند فضله‌های کبوتران را به‌عنوان کود برای مزارعشان جمع کرده و سپس استفاده کنند. خاک زمین‌های زراعی در برخی از نقاط، برای اینکه امکان کشت پیدا کنند، نیاز به کود و موجوداتی داشتند که در دفعیات کبوترها وجود داشته است.
آدرس برج کبوتر مرداویج: محله مرداویج، خیابان مرداویج
برج‌های کبوتر گورت
گَوَرت، نام روستایی است که تا مرکز شهر اصفهان فاصله خیلی زیادی ندارد. در گورت، بیشترین تراکم کبوترخانه‌ها را می‌بینید و همین امر اهمیت روستا را بسیار بیشتر کرده است.
بر اساس گفته یکی از مرمت‌کاران برج‌های کبوتر، زمانی در گورت حدود ۳۰ برج وجود داشته، اما امروزه تعداد آن‌ها به حدوداً ۲۰ برج رسیده است که بسیاری‌شان باید مرمت شوند.
برخی از این برج‌ها به‌گونه‌ای ساخته شده‌اند که بیش از دو هزار الی ۲۰ هزار کبوتر در آن‌ها جای می‌گرفته‌اند و هدف از ساخت آن‌ها، جمع‌آوری فضولات بوده است. گفتنی است که این برج‌ها در عهدهای متفاوت ایلخانی، صفویه و قاجاریه ساخته شده‌اند.
آدرس برج‌های کبوتر گورت: دهستان قهاب، روستای گورت
خانه‌های تاریخی اصفهان
اصفهان، زمانی پایتخت ایران بوده است. به‌واسطه نقش برجسته و پررنگ این شهر در طول زمان‌های مختلف، می‌توانیم اهمیت آن را به‌خوبی درک کنیم.
موقعیت شهر به‌گونه‌ای بوده که به مرور سبب بیشتر شدن جاهای دیدنی اصفهان هم شده است. خانه رجال سیاسی، شخصیت‌های مهم و افراد تأثیرگذار این شهر، معمولاً کمی متفاوت‌تر از باقی خانه‌ها هستند و تعداد آن‌ها هم کم نیست.
به همین خاطر، در این قسمت، چندتا از خانه‌هایی را معرفی می‌کنیم که در حال حاضر به‌عنوان یک جای دیدنی اصفهان معرفی می‌شوند.
خانه جواهری در اصفهان
این خانه معماری اسلامی دارد و به سبک قاجار و در همان دوره ساخته شده است. نقشه و فرم این خانه مربعی شکل است و در وسط آن حیاط قرار دارد. بخش اصلی خانه در قسمت جنوبی قرار گرفته و جالب است بدانید از سایر قسمت‌ها کمی بلندتر است.
در خانه جواهری، تزئینات مختلفی وجود دارد که توجه‌تان را جلب می‌کند. گچ‌بری، نقاشی و درهای ارسی بخشی از زیبایی‌های این خانه هستند. برای بازدید از خانه جواهری نیازی به پرداخت هزینه بابت بلیط ندارید.
آدرس خانه جواهری: خیابان ابن سینا
خانه مشیرالملک اصفهان
این خانه مربوط به زمان قاجار است. ظل‌السلطان به هر شهری که می‌رفته در آنجا یک حاکم انتخاب می‌کرده است. او در اصفهان، میرزا حبیب‌الله انصاری ملقب به مشیرالملک را به‌عنوان حاکم انتخاب می‌کند. مقر فرمانروایی مشیرالملک هم در همین خانه بوده است. خانه در ابتدا حدود ۱۴ هزار مترمربع بوده و مدرسه‌ای که حالا در کنار آن قرار دارد، زمانی جزوی از این خانه محسوب می‌شده و پادگان آن بوده است.
خانه بعدها واگذار می‌شود و در حال حاضر هم بخشی از آن، موزه است.
در این خانه می‌توانید نقاشی‌های چشم‌نواز، گچ‌بری‌های زیبا و آینه‌کاری‌هایی درخشان را ببینید. به گفته مسئولین، خانه مشیرالملک طبق بررسی‌هایشان بزرگ‌ترین ارسی در ایران را دارد. خانه در نزدیکی میدان نقش جهان از دیگر جاهای دیدنی اصفهان قرار گرفته و می‌توانید با پای پیاده به هر یک سر بزنید.
خانه تاریخی معتمدی (ملاباشی)
سبک‌های هنری خانه ملاباشی، متأثر از دوره‌های مختلف است که به حالت تلفیقی درآمده است. سبک و سیاق معماری دوران صفویه، زندیه و قاجاریه را می‌توانیم در این خانه ببینیم. ملاباشی، یکی از منجمان ناصرالدین شاه بوده و زمانی که به اصفهان می‌آید، این خانه را برای سکونت انتخاب می‌کند. خانه سالیان بعد توسط فردی به‌نام معتمدی خریداری می‌شود و پس از آن در دست مرمت و بازسازی قرار می‌گیرد.
خانه معتمدی یا همان خانه ملاباشی، بخش‌های مختلفی مثل یک شاه‌نشین جذاب، ارسی ۹ دری، نقاشی‌های روی گچ و تزئینات دیگری هم دارد. علاوه بر این‌ها، اشیاء این خانه تاریخی، تزئینی و عتیقه هستند و بر جذابیت و ارزش آن افزوده‌اند. برای بازدید این خانه، باید پیش از رفتن به آن تماس بگیرید و بازدید خود را هماهنگ کنید، چراکه ممکن است ظرفیت مجموعه تکمیل شده یا خانه برای انجام پروژه‌های عکاسی و مانند آن رزرو باشد. با ورود به این خانه، یک نوشیدنی هم برای شما سرو می‌شود.
خانه دهدشتی اصفهان
نمی‌توانیم اطلاعات خیلی دقیقی را درباره تاریخ خانه دهدشتی بیابیم، اما به‌طور قطع این خانه مربوط به دوره قاجار است و سبک معماری اروپایی و ایرانی دارد.
خانه دهدشتی در دوران مختلف، بارها بازسازی و مرمت شده و در حال حاضر از آن به‌عنوان کافه رستورانی با نام هوگر استفاده می‌کنند. البته شما می‌توانید با پرداخت مبلغ ورودی و به‌صورت جداگانه، از این خانه بازدید کنید؛ اما نوشیدن و میل کردن غذایی لذیذ در این کافه رستوران، بسیار لذت‌بخش‌تر از فقط بازدید کردنش است. در خانه دهدشتی می‌توانید غذاهای متنوعی انتخاب کنید.
خانه، یک فضای داخلی و یک فضای خارجی دارد و شما می‌توانید با در نظر گرفتن سلیقه‌تان، بهترین جا را انتخاب کنید. با رزرو قبلی، امکان این هم وجود دارد که با خانوده و جمع‌های دوستانه به این خانه بروید و جشن‌های کوچک‌تان را برگزار کنید. یکی دیگر از مزیت‌های این خانه، نزدیکی به سایر دیدنی های اصفهان است.
خانه مشروطه اصفهان
خانه مشروطه اصفهان، متعلق به یکی از رهبران جنبش مشروطه در اصفهان، یعنی نورالله نجفی اصفهانی است. این خانه به سبک قاجاری بنا شده و می‌توانید در آن زیبایی‌های گچ‌بری‌های برجسته، آینه‌کاری‌ها و درهای ارسی را ببینید.
خانه مشروطه که از جاهای دیدنی اصفهان است، دو شاه‌نشین دارد که یکی در شمال و دیگری در جنوب ساختمان قرار گرفته‌اند. یک اندرونی و یک بیرونی و تعداد ۱۲ اتاق، بخش‌های دیگر این خانه را تشکیل داده‌اند.
خانه مشروطه در زمان قدیم، محلی برای تجمع علما، آزادی‌خواهان، مردم و رجال سیاسی بوده است و از همین روی هم نام آن را مشروطه گذاشته‌اند. به‌تعبیری این خانه، موزه‌ای برای جنبش مشروطیت در اصفهان به‌شمار می‌رود.
عمارت انگورستان ملک اصفهان
در زمان نادرشاه، اینجا زمین انگوری بوده که نادرشاه آن را به‌جای مالیات تصاحب می‌کند. در زمان قاجار، مسئول امور مالیات یعنی ملک‌التجار، در این محل عمارتی بنا می‌کند که به انگورستان معروف می‌شود. هدف از احداث این بنا، برپایی مراسم عزاداری و تعزیه‌خوانی بوده است. با اینکه انگورستان ملک در طول زمان بارها دست‌خوش تغییر می‌شود و حتی قسمت‌هایی از آن نابود می‌شود، باز هم تماشایی و دیدنی است.
عمارت، یک حیاط مرکزی، سفره‌خانه و حیاط بیرونی و بخش‌های دیگری هم دارد. حیاط مرکزی انگورستان ملک ستون‌هایی بلند با روکش چوبی و سرستون‌هایی مقرنس دارد که پایه این ستون‌ها از سنگ هستند و طرح‌هایی از گلدان‌های حجاری شده دارند.
حتی طرح این ستون‌ها هم تفاسیری دارد. سفره‌خانه این عمارت دو طبقه است و با ارسی‌هایی زیبا، آن را مزین کرده‌اند.
در قسمت شمالی عمارت، اتاقی وجود دارد که در آن هنر گچ‌بری، آینه‌کاری، نقاشی و کاشی‌کاری به زیبایی کار شده است. در این اتاق به وصیت ملک‌التجار، او و همسرش دفن شده‌اند.
پل‌ها تاریخی اصفهان
عبور رودخانه زاینده‌رود از وسط شهر اصفهان، سبب شده تا برای رفت‌وآمد راحت‌تر، پل‌های مختلفی را در طول مسیر این رودخانه بسازند. شیوه ساخت و قدمت این پل‌ها، آن‌ها را به آثاری بسیار مهم و به‌نحوی جزو مناطق گردشگری اصفهان درآورده است. موضوع وقتی جالب‌تر می‌شود که بدانید این پل‌ها فقط برای رفت‌وآمد راحت‌تر نبوده‌اند و برخی از آن‌ها مخصوص عبور درباریان بوده‌اند و حتی برای هدایت مسیر آب هم استفاده می‌شده‌اند. در ادامه پل های اصفهان را معرفی می‌کنیم که از جاهای تاریخی اصفهان هستند.
سی و سه پل اصفهان
سی و سه پل از شاهکارهای معماری ایران در زمان صفویه است که به دستور شاه عباس اول، توسط الله‌وردی خان ساخته می‌شود. از آنجایی که الله‌وردی خان مأمور ساختن این پل بوده، سی‌وسه پل را با همین نام، یعنی الله‌وردی خان هم می‌شناسند. مصالح استفاده شده در این پل، ساروج، سنگ و آجر است و طولی برابر با ۲۹۵ متر و عرضی برابر با ۱۴ متر دارد.
سی و سه پل اصفهان محل برگزاری برخی از جشن‌ها مانند جشن آب‌پاشان بوده است. این پل، خیابان چهارباغ عباسی را به خیابان چهارباغ بالا متصل می‌کرده. شاردن، گردشگر فرانسوی، این پل را اثری شگفت‌آور توصیف می‌کند. راه رفتن روی این پل، شما را به عهد صفویه می‌برد و اگر شب‌هنگام اینجا را ببینید، جذابیتش چندبرابر می‌شود. البته اگر هنگام پرآبی زاینده روز از سی و سه پل بازدید کنید، زیبایی وصف‌نشدنی را شاهد خواهید بود، درصورتی‌که زاینده‌رود بدون آب شما را یاد تور کویر خواهند انداخت.
پل خواجو اصفهان
پل خواجو به عقیده عده‌ای از کارشناسان، نقطه اوج صنعت پل‌سازی در ایران است. معماری و شیوه مهندسی برای ساخت این پل، آن را بسیار پراهمیت کرده است.
پل خواجو که به پل شاهی و پل بابارکن‌الدین هم معروف است، در زمان شاه عباس دوم ساخته شده و مدت زمان ساخت آن را از ۱۰۵۷ تا ۱۰۷۷ هجری قمری می‌دانند. این پل به‌عنوان سد هم عمل می‌کرده و مهم‌ترین دلایل ساخت آن نزدیک‌تر کردن راه و ایجاد منظره‌ای زیبا در بخش عمیق زاینده‌رود و اطراف آن بوده است.
در گذشته و در اطراف رودخانه و حوالی پل خواجو، عمارت‌ها و باغ‌هایی وجود داشتند که زیبایی منطقه را دوچندان کرده بودند؛ اما متأسفانه در حال حاضر، دیگر اثری از برخی از آن‌ها نیست.
در ساخت این پل، از آجر و سنگ استفاده شده که علاوه بر استحکام بخشیدن به بنای پل، آن را مزین هم کرده‌اند. کاشی‌کاری و گچ‌بری هم از دیگر تزییناتی است که می‌توانید در پل خواجو ببینید. پل خواجو در زمان‌های مختلف مرمت شده، برای مثال پس از مرگ شاه عباس دوم و همچنین در زمان ناصرالدین شاه قاجار. جالب است بدانید در زمان حکمرانی ظل‌السلطان برای گرامی‌داشت ترقیات او، اطراف پل را تخته‌بندی می‌کردند و درون آن قایق و کشتی می‌انداختند و با آتش‌بازی در محیط و نورانی کردن آنجا، جشن می‌گرفتند.
پل چوبی اصفهان
پل جوئی، نام درست‌تری برای این پل است که در زمان شاه عباس دوم ساخته شده. از روی این پل، جوی یا جوئی عبور می‌کرده که برای آبیاری باغ‌ها از آن استفاده می‌کردند و به همین واسطه به آن جوئی می‌گفتند؛ اما عامه مردم آن را با عنوان چوبی شناختند و همچنان هم بیشتر با همین نام آن را می‌شناسند. از این پل برای عبور و مرور هم استفاده می‌کردند، منتها رفت‌وآمد روی آن فقط مخصوص خانواده شاه، امیران و سفیران بوده است و ازاین‌رو پلی سلطنتی محسوب می‌شده است.
در طول پل، دو برج شش ضلعی هم وجود دارد که به کافه تبدیل شده‌اند و فضای جذابی را ایجاد کرده‌اند. پل جوئی یا پل چوبی بین دو پل خواجو و سی و سه پل قرار گرفته است که منظره زیبایی را از زاینده‌رود، به‌شرط پرآب بودنش، به‌نمایش می‌گذارد.
پل مارنان اصفهان
پل مارنان، محله عباس‌آباد را به قسمت غربی جلفا متصل می‌کند و احتمال می‌دهند که این پل به دستور شاه طهماسب ساخته شده باشد. احتمال دیگری که برای ساخت این پل می‌دهند، این است که ساختن آن در دوره ساسانی پایه‌ریزی شده و در دوره صفوی کامل شده است.
البته پل مارنان در دوره‌های مختلف دست‌خوش مرمت‌هایی هم بوده است. از جمله نقش‌های دیگر این پل علاوه بر اتصال دوسوی پل به یکدیگر، امکان استفاده از آن به‌عنوان آب‌بند بوده است.
موزه‌های اصفهان
از مهم‌ترین جاهای دیدنی اصفهان، موزه‌های آن هستند. موزه‌ها همیشه تاریخ و سرگذشت واضحی را از شهر و منطقه‌های مختلفش عنوان می‌کنند.
تعدد موزه‌های اصفهان و دسته‌بندی آن‌ها این امکان را به شما می‌دهند تا اگر با تور داخلی به این شهر سفر کردید، بتوانید گردشی کامل را در این شهر تجربه کنید و آنچه بر شهر گذشته، بهتر درک کنید.
موزه هنرهای تزئینی اصفهان (رکیب خانه)
این موزه شامل دو بخش است که یکی بخش نمایشگاه دائمی و دیگری، بخش نمایش موقتی آثار است. در این موزه می‌توانید آثار مختلفی را از زیورآلات، منسوجات، تابلوهای رنگ و روغن، ظروف سفالی، مینیاتور، نسخ خطی و همچنین آثاری از دوره‌های صفویه، قاجاریه و دوره معاصر مشاهده کنید. گفتنی است که ساختمان این موزه که عمارتی تاریخی است، مرمت و بازسازی شده و در حال حاضر از جاهای دیدنی اصفهان به‌شمار می‌آید.
موزه موسیقی اصفهان
موزه موسیقی اصفهان توسط دو استاد موسیقی اصفهانی تأسیس شده است و در آن بیشتر سازهای ایرانی و محلی گوناگون به‌نمایش در آمده‌اند. علاوه بر بخش سازهای ایرانی، سازهای خارجی هم در این موزه وجود دارند. در مجموع حدود ۴۰۰ نوع ساز در این موزه هست و برخی از آن‌ها هم اهدایی گردشگرانند.
بر اساس گفته مدیران موزه، بسیاری از گردشگران خارجی فکر تنوع زیاد سازها را نمی‌کردند و با دیدن این موزه، بسیار تعجب کرده‌اند. حتی برخی از آن‌ها اظهار کرده‌اند که ایران به‌اندازه یک قاره، ساز دارد! در موزه موسیقی اصفهان که موزه‌ای خصوصی است، آثار تاریخی و به‌تعبیری عتیقه هم وجود دارد. در حین بازدیدتان از این موزه، یک راهنمای تخصصی همراه شما هست و ویژگی‌های آثار و موارد لازم را شرح می‌دهد.
در صورتی که نخواهید راهنمایی همراه شما باشد، می‌توانید این موضوع را مطرح کنید. کار جالب دیگر این موزه، اجرای موسیقی زنده برای بازدیدکنندگان است که بر همین اساس، قیمت بلیط متغیر می‌شود. در ضمن می‌توانید با هماهنگی پیشین، تعداد نوازنده‌های بیشتری را برای اجرای زنده درخواست کنید که این امر به تعداد شما هم بستگی دارد.
موزه تاریخ طبیعی اصفهان
این موزه در سال ۱۳۶۷ در یکی از بناهای باستانی زمان تیموریان راه‌اندازی شد که با نام تالار تیموری آن را می‌شناسند. مجموعه آثار این موزه را دکتر جعفریان، استاد دانشگاه اصفهان طی ۳۷ سال جمع‌آوری کرده است. برخی از آن‌ها خریداری، برخی گردآوری و دیگر آثار هم به روش‌های مختلف به‌دست آمده‌اند.
این آثار در دسته‌بندی‌های متنوعی به‌نمایش درآمده‌اند و شامل شاخه‌های علوم گیاهی، جانوری، جغرافیایی، زمین‌شناسی و موارد دیگر می‌شوند. هدف از احداث این موزه، حفظ میراث و ایجاد زمینه تحقیق بوده است و جنبه‌های مختلف آموزشی و تحقیقی را دربرمی‌گیرد.
موزه عصارخانه شاهی اصفهان
عصارخانه شاهی در واقع همان کارخانه روغن‌کشی بوده است که در آن، روغن بذرهای مختلف را می‌گرفتند و از کاربردهای متنوعشان بهره‌مند می‌شدند. این روغن‌ها کاربردهای گوناگونی در زمینه‌های صنعتی، خوراکی و درمانی داشته‌اند. برای مثال به‌جای پیه حیوانات از آن‌ها برای روغن چراغ و روشنایی استفاده می‌کردند. از بذرهای باقی‌مانده هم به‌عنوان کود بهره می‌بردند.
در این موزه، مجسمه‌هایی ساخته‌اند که با مشاهده آن‌ها می‌توانید متوجه نحوه عملکرد و روند روغن‌گیری شوید و فرآیند آن در گذشته را بهتر درک کنید. موزه عصارخانه اصفهان از نظر معماری هم پراهمیت است و نشان از نحوه ساخت‌وسازها در گذشته دارد.
موزه در بازار قیصریه قرار گرفته، جایی که متعلق به زمان صفویان است، از همین رو احتمال می‌دهند که برای دوره صفویه باشد. در این موزه می‌توانید یک دیوار را ببینید که به آن جرز می‌گویند و برخی از ضرب‌المثل‌های قدیمی را به این شکل، بهتر درک می‌کنید.
باغ موزه پروانه اصفهان
این باغ موزه در منطقه ناژوان قرار گرفته است که خود منطقه به‌تنهایی یکی از جاهای دیدنی اصفهان است. باغ موزه پروانه‌ها، ترکیبی از فضای گلخانه و قسمت‌هایی است که برای نمایش پروانه‌ها اختصاص داده‌اند. در مجموع تعداد ۴۸ قاب در این مجموعه وجود دارد که تعداد ۲۲۰۰ پروانه را به نمایش می‌گذارند. در جهان ۱۷ خانواده پروانه کشف شده است که هشت تا از این خانواده‌ها ایرانی هستند و می‌توانید آن‌ها را در این باغ موزه ببینید. البته گونه‌های خارجی هم در این مجموعه یافت می‌شوند.
موزه صدف اصفهان
موزه صدف، اولین موزه تخصصی صدف‌ها و حلزون‌های دریایی در کشور به‌شمار می‌آید و کاپیتان حسن خواجه ظرف مدت ۲۵ سال آثار آن را جمع‌آوری کرده است. این آثار از خلیج فارس، دریای عمان، دریای خزر و سایر دریاها و اقیانوس‌های سراسر جهان جمع‌آوری شده‌اند. مجموع این آثار حدود ۱۶۰۰ نمونه هستند و تقریباً ۷۰۰ گونه را شامل می‌شوند. یکی از نکات جالب درباره این موزه، این است که رنگ همه صدف‌ها، حلزون‌ها و آنچه که به‌نمایش گذاشته شده‌اند، طبیعی هستند.
کلیساهای اصفهان
اصفهان، کلیساهای بسیار زیبایی دارد و برخی از آن‌ها از نظر تاریخی هم بسیار مهم و شاخص هستند. با مهاجرت ارامنه به بخش جلفای اصفهان، به‌تدریج بر تعداد این کلیساها هم افزوده شد. البته پیش از آن در اطراف اصفهان هم خانواده‌های ارمنی حضور داشتند، اما به‌تدریج بر تعداد آن‌ها افزوده شد.
تعدادی از این کلیساها در نزدیکی هم قرار گرفته‌اند؛ بنابراین می‌توانید با برنامه‌ریزی دقیق، بازدیدی کامل از آن‌ها انجام دهید.
کلیسای وانک اصفهان
کلیسای وانک را می‌توانیم مهم‌ترین کلیسای شهر اصفهان بدانیم. از حیث هنرهای به‌کار رفته در این موزه، تاریخ و معماری این کلیسا، وانک جزو شاخص‌ترین کلیساهای کشور است و چندین بار هم طرح معرفی آن برای قرارگیری در لیست ثبت جهانی یونسکو بررسی شده است. کلیسای وانک را با توجه به کلیسای سنت استپانوس جلفای آذربایجان ساخته‌اند و زمان ساخت آن هم مربوط به دوره سلطنت شاه عباس دوم می‌شود.
در شمال محراب این کلیسا، موزه‌ای دو طبقه ساخته‌اند که دو تالار دارد و حدود ۸۵۰ اثر را در آن نمایش داده‌اند. این موزه در سال ۱۹۰۵ تا ۱۹۰۶ ساخته شده و هدف آن حفظ نسخ خطی و اشیاء تاریخی است.
یک انجیل متعلق به قرن دهم که روی پوست نوشته شده است و همچنین یک قرآن که به زبان ارمنی ترجمه شده، از جمله آثار آن هستند. مهم‌ترین اثر، تار مویی است که روی آن آیه‌ای از انجیل نوشته شده است و فقط با چشم مسلح باید آن را ببینید.
تابلوهای گچ‌بری، نقاشی، زیورآلات، منسوجات و البسه ارامنه و آثاری دیگر، از جمله اشیائی هستند که می‌توانید در این موزه آن‌ها را مشاهده کنید.
کلیسای بیت اللحم اصفهان
بیت اللحم را یکی از باشکوه‌ترین کلیساهای اصفهان می‌دانند که علاوه بر زیبایی‌های داخلی کلیسا، نمای خارجی آن هم جذاب است. این کلیسا در زمان شاه عباس صفوی و توسط یکی از تجار آن زمان به‌نام خواجه پطرس ولیجانیان ساخته شده است.
در حال حاضر هم آرامگاه این تاجر و چند نفر از خانواده‌اش در این کلیسا قرار دارد. روایت‌های مختلفی هم از چرایی ساخت این کلیسا مطرح کرده‌اند که یکی از آن‌ها به‌خاطر شلوغی کلیسای حضرت مریم و برای جلوگیری از ازدحام جمعیت در آن بوده است.
دیوارهای داخلی کلیسای بیت اللحم با گچ پوشانده شده‌اند و نقاشی‌های بسیار زیبایی روی آن‌ها کشیده شده است که موضوعیت آن‌ها داستان‌های انجیل است. پایین دیوارها هم با کاشی‌های لعاب‌دار کامل شده. ساختمان بنا با خشت و آجر است و در دو طبقه احداث شده که طبقه بالایی آن مخصوص بانوان بوده است. بیت اللحم در زمان مظفرالدین شاه هم تعمیر می‌شود.
کلیسای هاکوپ اصفهان
کلیسای هاکوپ در نزدیکی کلیسای مریم مقدس و در حیاط آن است که در سال ۱۶۰۷ میلادی ساخته شده است. طبق ادعای سایت «خلیفه‌گری اصفهان و جنوب ایران»، کلیسای هاکوپ، قدیمی‌ترین کلیسای ارامنه در جلفاست.
پلان اولیه این کلیسا به شکل صلیب بوده؛ اما بخشی از آن تخریب می‌شود و پلانی مستطیلی باقی می‌ماند. ساختمان اصلی این کلیسا با آجر و خشت درست شده و دیوارهای داخلی با گچ پوشیده شده‌اند و نمای خارجی کلیسا را کاهگل کرده‌اند.
کلیسای مریم مقدس اصفهان
کلیسای مریم مقدس، دومین کلیسای تاریخی اصفهان است که سال ساخت آن مربوط به ۱۶۱۰ میلادی می‌شود و به‌مرور به آن تزئینات هم اضافه می‌شود. سبک معماری کلیسا ارمنی است. این کلیسا در سال ۱۶۱۳ تکمیل می‌شود، در سال ۱۶۵۱ تا ۱۶۶۶ میلادی کاشی‌هایی به آن الحاق می‌شود و نقاشی‌هایش هم مربوط به سال ۱۶۶۶ میلادی است.
کلیسای مریم مقدس را یک تاجر ارمنی به‌نام خواجه آدویک باباکیان ساخته است. این کلیسا بعد از کلیسای وانک، دومین محوطه بزرگ را دارد و در آن مراسم مختلفی برگزار می‌شود. اما پیش از بازدید، حتما از شرایط بازدید این کلیسا مطمئن شوید.
مساجد و مدرسه‌های اصفهان
اصفهان بروید و از مساجد آن که جزو با ارزش‌ترین مکان های دیدنی اصفهان محسوب می‌شوند، بازدید نکنید؟ امکان ندارد! تعدادی از این مسجدها در نزدیکی یکدیگر هستند و می‌توانید آن‌ها را با یک برنامه‌ریزی دقیق به‌شکل هم‌زمان مشاهده کنید.
در اصفهان می‌توانید برخی از زیباترین بناهای کاشی‌کاری‌شده دنیا را ببینید. علاوه بر مساجد، در اصفهان مدرسه‌های دیدنی هم هست که بازدید از زیبایی‌های آن‌ها خالی از لطف نیست.
مسجد امام
مسجد امام را با نام مسجد جامع عباسی و مسجد شاه هم می‌شناسند. این مسجد که در دوره صفوی و با دستور شاه عباس اول در بیست و چهارمین سال سلطنتش ساخته شده است.
مسجد امام، شاهکاری از معماری، نجاری، کاشی‌کاری و هنرهای دیگر در قرن یازدهم به‌حساب می‌آید. این مسجد از مهم‌ترین بناها با معماری اسلامی در ایران است و با تکیه بر تجربیات گذشتگان در طرح بنا و تزئینات به اوج تحول معماری مساجد در ایران رسیده است.
ساختن مسجد در سومین مرحله از ساخت طرح میدان نقش جهان شروع شده است. بیست سال پیش از شروع ساخت مسجد، بناهای اولیه میدان نقش جهان صرفاً برای چوگان‌بازی و اسب‌دوانی بوده است. به همین خاطر برابری محور میدان با قبله مطرح نبوده است.
پس از اینکه مسجد را می‌سازند، جهت قبله را برای ساخت مسجد در نظر می‌گیرند. برای همین است که جهت مسجد با میدان تفاوت دارد. کاشی‌کاری، طرح‌های اسلیمی و کتیبه‌ها، زیباترین قسمت‌هایی هستند که می‌توانید در این مسجد مشاهده کنید.
مسجد جامع اصفهان
یکی از زیباترین جاهای دیدنی اصفهان، مسجد جامع آن است که می‌توانید تحولات معماری ۱۴ قرن را درونش ببینید. این مسجد از قسمت‌های مختلفی ساخته شده است که هر کدام از آن‌ها جذابیت خاص خود را دارند.
گنبد نظام‌الملک، تاج‌الملک، صحن چهار ایوانی، شبستان‌ها و مدرسه مظفری، برخی از این قسمت‌ها هستند. سبک ساخت مسجد جامع اصفهان، به‌صورت چهار ایوانی بوده است که سبکی ایرانی محسوب می‌شود و از قرن پنجم به بعد رواج پیدا می‌کند.
این مسجد به دستور وزیر ملک‌شاه سلجوقی ساخته می‌شود و در آن مجموعه‌ای از صنایع معماری و هنرهای زیبای ایران بعد از اسلام مشاهده می‌شود.
مهم‌ترین مصالحی که در ساخت مسجد جامع اصفهان به‌کار رفته است، آجر است و باید بگوییم که بنا در دوران مختلف مرمت شده است. در ایوان غربی می‌توانید سقف مقرنس را ببینید، قسمت شمالی خطوط کوفی قرار دارند و رونق هنر معماری سلجوقی در قسمت شرقی نمایان است.
مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان
از معروف‌ترین و زیباترین مساجد دنیا از نظر معماری، مسجد شیخ لطف‌الله است که بین سال‌های ۱۶۰۲ تا ۱۶۱۹ قمری ساخته شده. دستور ساخت این مسجد را شاه عباس صفوی داده و نام آن هم به‌نام عالم بزرگ عهد صفویه یعنی شیخ لطف‌الله جبل عاملی است.
سبک معماری این مسجد، سبک اصفهانی است و کاشی‌کاری‌های معرق داخلی و بیرونی آن با خط ثلث نوشته شده‌اند. تزئینات و هنر به‌کار رفته در محراب این مسجد هم بسیار زیباست و ظرافت چشم‌گیری دارد.
آرتور پوپ درباره مسجد شیخ لطف‌الله می‌گوید که خیلی سخت می‌توانیم بگوییم این اثر، ساخته دست بشر است و کمترین نقصی در آن وجود ندارد.
مسجد حکیم اصفهان
یکی دیگر از جاهای دیدنی اصفهان، مسجد حکیم این شهر است. این مسجد علاوه بر معماری زیبایی که دارد، به‌واسطه کتیبه‌هایش بسیار ارزشمندتر شده است. روی این کتیبه‌ها تاریخ‌های ۱۰۶۷ تا ۱۰۷۳ قمری نوشته شده‌اند.
ساختمان بنا مربوط به دوره صفویه است و کتیبه‌های گوناگون از آن دوره، با خطوط ثلث و نستعلیق در قسمت‌های مختلفش دیده می‌شود. این خطوط زیبا، کار خوشنویسان دوره صفویه است. مسجد حکیم هم به‌صورت چهار ایوانی ساخته شده است.
مدرسه چهارباغ اصفهان
مدرسه چهارباغ در زمان شاه سلطان حسین صفوی، آخرین پادشاه سلسله صفویه ساخته شده است. تقریباً می‌توانیم بگوییم که این مدرسه، آخرین بنای باشکوه از دوران صفویه است و هدف اصلی از ساخت آن، تدریس به طلاب بوده که همچنان هم همان کاربری را دارد.
در حال حاضر، نام این مدرسه تغییر پیدا کرده و به مدرسه علمیه امام صادق تبدیل شده است؛ اما در گذشته این مدرسه را با نام‌های مدرسه سلطانی و مدرسه مادر شاه هم می‌شناختند.
ساخت مدرسه چهارباغ اصفهان از سال ۱۱۱۶ تا ۱۱۲۶ قمری به‌طول انجامیده است. قسمت‌های مهم و زیبایی که می‌توانید در این مدرسه ببینید، معماری بنا، کاشی‌کاری، در تزیین شده با طلا و نقره، منبر مرمرین، پنجره‌های چوبی مشبک و خطوط نستعلیق است.
باغ‌های اصفهان
جریان رودخانه زاینده‌رود و انشعب آن و همچنین موقعیت مکانی اصفهان، سبب شده‌اند که در این شهر، باغ‌های مختلفی هم ایجاد شوند که هر کدام بسیار دیدنی هستند. برای آبیاری برخی از این باغ‌ها از آب زاینده‌رود استفاده می‌کردند. در این قسمت، تعدادی از باغ‌های اصفهان را معرفی می‌کنیم.
باغ گل‌ها در اصفهان
بزرگ‌ترین فضای سبز در این استان، باغ گل‌های اصفهان است که در مساحت ۶۷ هزار متر مربع و کنار حاشیه رودخانه زاینده‌رود ساخته شده است. در این باغ گونه‌های گیاهی فراوان و متنوعی آورده‌اند که شما می‌توانید همه آن‌ها را در کنار هم ببینید.
برای طراحی و ساخت این باغ گل، از باغ‌های ایرانی، انگلیسی و ژاپنی بهره گرفته شده است که این طرح‌ها در جای‌جای باغ مشهود هستند. یکی از مزیت‌های باغ گل‌های اصفهان، چند وجهی بودنش است؛ یعنی تفریحی، فرهنگی، آموزشی و تحقیقی محسوب می‌شود.
حالا که صحبت از گل شد، بهتر است از شهر همسایه اصفهان یعنی کاشان هم صحبت کنیم. این باغ گل آدم را یاد کاشان می‌اندازد و می‌توانید با استفاده از تور کاشان، در کنار بازدید از اصفهان، از این شهر زیبا هم دیدن کنید.
پارک جنگلی ناژوان و آکواریوم اصفهان
پارک جنگلی ناژوان یکی از باغ‌های اصفهان است که درون آن چند جای دیدنی مطرح هم قرار گرفته است. آکواریوم اصفهان یکی از همین دیدنی‌هاست که شما را از این شهر تاریخی به دل مدرنیته پرتاب می‌کند.
آکواریوم اصفهان نخستین تونل آکواریوم ایران است که درسال ۱۳۹۷ افتتاح شد. این آکواریوم توانسته از پنج قاره دنیا، بیش از ۳۰۰ گونه از آبزیان آب‌های شور و شیرین را درون خود جمع‌آوری کند، به‌نحوی که از خطرناک‌ترین ماهی‌ها گرفته تا انواع کوسه‌ها در این آکواریوم وجود دارد.
آکواریوم اصفهان یکی از مکان های دیدنی اصفهان محسوب می‌شود که برای همه افراد خانواده مناسب است و جنبه آموزشی هم دارد. درضمن با بازدید از این آکواریوم با یک تیر چند نشان را می‌زنید، زیرا این جای دیدنی اصفهان در یک پارک جنگلی قرار گرفته است که می‌توانید حسابی در آنجا تفریح کنید.
محله‌ها و بازارهای اصفهان
قدم‌زدن در محله‌ها و بازارهای شهر اصفهان به‌تنهایی به‌عنوان یک کار تفریحی تلقی می‌شود. مخصوصاً اگر بخواهید پس از این قدم‌زدن سراغ شکم‌گردی در اصفهان بروید و دلی از عزا دربیاورید. دیدن خانه‌های قدیمی، فروشگاه‌ها و مغازه‌هایی که بافت قدیمی شهر را دارند، از جمله جذابیت‌های محله‌ها و بازارهای اصفهان برشمرده می‌شوند.
بازار قیصریه اصفهان
بازار قیصریه در ضلع شمالی میدان نقش جهان قرار گرفته است و ساخت آن هم بر اساس طرحی از زمان شاه عباس بوده است.
این بازار، مسجد جامع و مسجد شاه را به یکدیگر مرتبط می‌کند. از نکات جالبی که در ارتباط با این جاذبه می‌توانیم بگوییم، این است که هر بخشی از بازار متعلق به صنفی بوده و نامی ویژه با توجه به آن صنف داشته است. این بازار در حال حاضر بیشتر محل اجتماع قلمکارها، بافتنی‌های دستی و صنف‌های دیگر است. در اینجا می‌توانید انواع سوغات اصفهان را هم تهیه کنید.
سردر بازار قیصریه با کاشی معرق، مقرنس‌ها و نقاشی‌های رضا عباسی تزیین شده است و در قسمت‌های مختلف آن همچنان تزئینات و نقاشی‌های دیگر باقی هستند. بازار قیصریه و اطراف آن از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که شامل سرا، حمام، مدرسه، مسجد، تیمچه و چندجای دیگر است. وسط این بازار هم چهارسو شاه‌عباسی قرار دارد که از مهم‌ترین چهارسوهای اصفهان محسوب می‌شود.
محله چهارباغ عباسی اصفهان
در زمان شاه عباس اول و به‌دستور او، طرح ساخت خیابانی عریض و طویل از محله دروازه دولت تا دامنه کوه صفه کشیده شد. این خیابان و محله، گردشگاهی برای خانواده‌های سلطنتی، درباریان و اهالی شهر بوده است. در محل احداث این خیابان، تعداد چهار باغ با نام‌های احمدسیاه، فلارن، کاران و بکر وجود داشتند که بر اساس وجود همین چهار باغ، این نام برایش انتخاب شده است.
خیابان چهار باغ به دو قسمت تقسیم می‌شود که یکی چهارباغ عباسی یا چهارباغ کهنه است، دیگری چهارباغ علیا یا چهارباغ بالا نام دارد. چهارباغ عباسی تا سی و سه پل کشیده شده است و چهارباغ علیا تا نزدیکی دامنه کوه صفه امتداد یافته است.
در واقع این نکته حائز اهمیت است که خیابان چهارباغ علیا که طویل‌تر هم هست، بعد از شاه عباس ساخته شد؛ اما طرح آن در زمان شاه عباس ریخته شده بود. زیبایی این خیابان به‌خاطر درخت‌های چنار و نهری است که از میان آن می‌گذرد.
محله جلفا در اصفهان
شاه عباس صفوی برای اینکه بتواند از تجربه ارمنی‌ها و توان تجاری و صنعتی‌شان استفاده کند، آن‌ها را از ارمنستان شرقی به ایران کوچاند و در محله جلفا اسکان داد. ارمنی‌ها به این محله «نورجوقا» می‌گفتند که به معنای «جلفای نو» است.
اینکه تعداد ارامنه منتقل شده به جلفا چند نفر بوده، دقیقاً مشخص نیست و افراد و منابع مختلف، تعداد آن‌ها را متفاوت ذکر کرده‌اند. یکی از نکات جالب در آن دوره، حق اقامت نداشتن مسلمانان در جلفا بوده است.
جلفا در همان زمان حدود ۱۳ کلیسا داشت که همچنان مهم‌ترین آن‌ها، کلیسای وانک است. محله جلفا دو بخش است که بنیان یکی در زمان شاه عباس اول گذاشته شده و دیگری در زمان شاه عباس دوم سر و سامان گرفته است. در هردو محله از جلفا، کوچه‌ها، میادین، گرمابه، کاروانسرا و بخش‌های دیگری وجود دارد که دیدنی هستند. پیشنهاد می‌کنیم که به کافه‌های محله جلفا هم سری بزنید. برخی این محله را مانند اروپایی کوچک در اصفهان ایران نامیده‌اند.
حمام‌های تاریخی اصفهان
اصفهان هم مانند بسیاری از شهرهای دیگر، تعدادی حمام تاریخی دارد که معماری، سیستم گرمایشی و نحوه ساخت آن‌ها بسیار درخور توجه است. در این قسمت به معرفی حمام‌های تاریخی اصفهان می‌پردازیم که برخی از آن‌ها جزو قدیمی‌ترین حمام‌های ایران هستند. جالب این است که بدانید بعضی از این حمام‌ها قدیمی، مرمت شده‌اند و به عنوان حمام دوباره فعال شده‌اند و از این رو باعث شده‌اند به تجربه ویژه‌ای برای مسافران تبدیل شوند.
حمام شیخ بهائی اصفهان
یکی از عجیب‌ترین جاهای دیدنی اصفهان، حمام شیخ بهائی آن است. گفته شده این حمام با مهندسی شیخ بهائی ساخته شده است و نکات جالب توجهی دارد که امروزه نیز درخور توجه هستند. شیخ بهائی از دانشمندان بزرگ عهد صفویه بوده که در معماری، مهندسی، ریاضیات و چند رشته دیگر مهارت داشته است.
طراحی ساعت آفتابی حرم امام رضا، مهندسی حصار نجف و معماری مسجد امام از جمله اقدامات او بوده‌اند. گرمابه شیخ بهائی یکی دیگر از شاهکارهای اوست.
این حمام فقط با یک شعله، گرم نگه‌داشته می‌شده و افزون بر این، شعله شمع خاموش نمی‌شده. هنوز نمی‌توانیم با قطعیت درباره چگونگی عملکرد سیستم گرمایشی این حمام توضیحی بدهیم؛ اما احتمال می‌رود که گاز متان حاصل از فاضلاب مسجد جامع از طریق لوله‌هایی به حمام منتقل می‌شدند و شعله را روشن نگه می‌داشتند.
غیر از این همچنان احتمال می‌رود که مخزن حمام از طلا بوده و به‌خاطر گران‌بها بودن آن، این موضوع را مطرح نکردند. طلا با رسانایی زیادش، خیلی سریع‌تر گرم می‌شده و اتلاف انرژی هم بسیار کاهش پیدا می‌کرده است.
حمام قاضی اصفهان
اگر دوست دارید تجربه حمام در یک گرمابه سنتی از زمان صفویه را داشته باشید، حمام قاضی بهترین پیشنهاد برای شماست. این حمام سال ۱۰۷۳ قمری و در زمان شاه عباس دوم ساخته شده است. مکان احداث این حمام کنار شهشهان و در محله دردشت است که بسیار پر رفت‌وآمد بوده است.
همین عامل در کنار معماری هوشمندانه و باشکوه این حمام، رونق بسیاری را برای حمام قاضی همراه داشت. تقریباً تا دوران پهلوی، رونق حمام حفظ می‌شود، اما پس از آن به‌سبب کمتر شدن میل مردم به استفاده از این نوع حمام‌ها، رونق حمام قاضی هم کم شد.
حمام قاضی، بخش‌هایی مثل خزینه، گرمخانه، چال حوض و جاهایی دیگر دارد که هر کدام کاربری خاص خود را دارند. بعدها در زمان قاجار، حمام را دوقلو کردند.
پس از بازسازی و مرمت، امکان استفاده هم‌زمان برای بانوان و آقایان را در حمام قاضی فراهم کردند. یکی از اهداف بهره‌برداری از این حمام، گسترش سنت و فرهنگ است. فراموش نکنید که فقط زمانی می‌توانید این حمام را ببینید که بخواهید از آن استفاده کنید.
دو پکیج در این حمام ارائه می‌شود که یکی شستشو با دلاک است و دیگری بدون دلاک و توسط خود فرد انجام می‌شود. پکیج‌ها شامل پذیرایی هستند و کسانی که به این حمام می‌روند امکان استفاده از استخر و جکوزی را هم دارند.
حمام علی قلی آقا اصفهان
از دیگر حمام‌های بازمانده عهد صفوی، حمام علی قلی آقا است که توسط دو برادر سرشناس در همان عهد ساخته شد. این حمام تا چند سال پیش به‌عنوان یک حمام عمومی استفاده می‌شده است؛ اما امروزه به موزه مردم‌شناسی بدل شده و می‌توان اطلاعات خوبی را از فرهنگ و آداب حمام رفتن در زمان‌های قدیم، در این حمام به‌دست آورد.
در حمام علی قلی آقا مجسمه‌هایی قرار داده‌اند که نحوه شست‌وشو و حمام کردن و مراحل آن را می‌توانید ببینید. غیر از این مورد، می‌توانید کاشی‌کاری‌ها، نقاشی‌ها و قسمت‌های مختلف این حمام را هم ببینید و با هنر عهد صفویه بیشتر آشنا شوید.
آرامگاه‌های اصفهان
هر شهری، نام‌آوران و افراد مشهوری دارد که افتخار مردم شهر و کشور هستند. اصفهان هم افراد شاخص کمی را ندارد، دراین‌باره تعدادی از آرامگاه‌های افراد مشهور را معرفی می‌کنیم تا بتوانید هنگام سفر به این شهر، از آن‌ها دیدن کنید. معمولاً برای بازدید از آرامگاه‌ها، نیاز به پرداخت بهایی نیست و خیلی راحت می‌توانید از این دست جاهای دیدنی اصفهان بازدید کنید.
آرامگاه صائب تبریزی در اصفهان
صائب تبریزی از شاعران به‌نام عهد صفوی است که بسیار پرآوازه بوده و همچنان هم از شعرهای او استفاده می‌کنند. آرامگاه این شاعر با الهام از معماری صفویه ساخته شده است و تا مدت‌ها ناشناخته باقی‌مانده بوده. آرامگاه صائب که مکان های دیدنی اصفهان است، در باغی شخصی قرار گرفته که برای اولین بار توسط استاد همایی کشف می‌شود.
استاد همایی در پی تکمیل کتاب تذکره‌القبور، در جستجوی قبور متبرکه بوده که به محله و خانه‌ای می‌رسد که آرامگاه صائب در آن بوده است.
آرامگاه او قوس‌هایی جناغی و سقفی آینه‌کاری دارد که بر زیبایی آن افزوده است. سنگ قبر صائب تبریزی از سنگ مرمری یکپارچه ساخته شده که در وسط آن سنگ قبر اصلی قرار گرفته است.
روی کتیبه این آرامگاه، شعری از صائب نوشته شده که آن را یک خوش‌نویس در عهد صفوی نوشته است. این آرامگاه، آرامگاه خانوادگی صائب تبریزی است.
آرامگاه باباقاسم در اصفهان
بقعه باباقاسم، یکی از برجسته‌ترین آرامگاه‌های دوره ایلخانی است که تزئیناتش، این آرامگاه را از سایر بناهای دیگر متمایز می‌کند.
این بقعه یک هرم هشت‌وجهی دارد که روی هر کدام از این وجوه، اسماء متبرکه با کاشی‌های فیروزه‌ای‌رنگ نوشته شده است. شبستان این آرامگاه، تزئینات مقرنس و آجرکاری دارد و کاشی‌کاری‌های معرق‌کاری شده‌ای را هم می‌توانید در این آرامگاه ببینید. باباقاسم عارف بزرگ ایرانی بوده که در اوایل قرن هشتم و در اصفهان زندگی می‌کرده است.
تخت فولاد اصفهان
تخت فولاد یکی از مهم‌ترین قبرستان‌ها در اصفهان و مخصوصاً بین شیعیان است. قدمت تخت فولاد احتمالاً به پیش از اسلام بازمی‌گردد و از آن زمان تا به امروز، افراد بسیاری در این مکان دفن شده‌اند.
احتمال می‌رود که تخت فولاد از قدیمی‌ترین قبرستان ایران است. به‌طور تقریبی بیش از دو هزار عالم، عارف و بزرگان و مشاهیر دیگر در این آرامگاه آرمیده‌اند. برای مثال یکی از معروف‌ترین افرادی که در تخت فولاد اصفهان مدفون است، استاد کسایی، نی‌نواز نامدار ایرانی است.
در تخت فولاد، تکیه‌های مختلفی وجود دارند. تکیه رکن‌الدین، تکیه آقا مجلسی، تکیه میرفندرسکی و ... معمولاً در این تکیه‌ها یک مقبره در وسط قرار گرفته و در اطراف آن هم چند اتاق است. در تخت فولاد می‌توانید هنرهای معماری مختلفی را هم ببینید.
سخن آخر
مجموعه‌ای از جاهای دیدنی اصفهان که نظر بیشتر مردم را به خودشان جلب کرده بودند در این مطلب از لست‌سکند گردآوری کردیم.
علاوه بر آن‌ها، تعدادی از جاهایی که بین عموم مردم کمتر شناخته‌شده بودند هم اضافه کردیم تا آن‌هایی که دوست دارند کمی تجربه متفاوت‌تری از سفر به این شهر کسب کنند، این امکان برایشان مهیا باشد. حالا اگر قصد سفر به این شهر را دارید، می‌توانید با جزئیات دقیق‌تری برنامه‌ریزی کنید و بیشتر مکان های دیدنی اصفهان را ببینید. به این شکل کمتر جایی را از دست می‌دهید.
۰۲:۱۶ - ۱۴۰۳/۰۱/۰۳
