به گزارش مشرق، با خروج بنی گانتس و گادی آیزنکوت از کابینه جنگی اسرائیل، بنیامین نتانیاهو ناچار شد این کابینه را منحل سازد.
هجوم غافلگیر کننده نیروهای مقاومت اسلامی فلسطین به مناطق جنوبی قلمرو تحت سیطره رژیم اسرائیل در روز هفتم اکتبر ۲۰۲۳ باعث شد کابینه ائتلافی نتانیاهو که از ۳۹ هفته قبل به شدت تحت فشار اعتراضات داخلی بر سر بحران اصلاحات قضایی هم بود، با یک تهدید موجودیتی روبهرو شود.
این تهدید باعث شد نتانیاهو دست التماس به سوی مخالفان خود دراز کرده و در وضعیت شدیداً بحرانی برای مدیریت جنگ از اپوزیسیون کمک بخواهد. پیوستن بنی گانتس به کابینه جنگی اگرچه اختیارات وسیعی را به وی داد، اما به نتانیاهو نیز کمکهای زیادی کرد.
اولاً نتانیاهوی شکست خورده آن روزها با پنهان شدن پشت محبوبیت (در آن مقطع) فوق العاده زیاد گانتس، تلاش میکرد تا حد زیادی از بحران مشروعیت فرار کند و با طولانی کردن جنگ، خود را از وضعیت مخالفت ۸۰ درصد جامعه رژیم صهیونیستی به مخالفت کمی بیش از ۵۰ درصد برساند.
دومین پیامد مهم تشکیل کابینه جنگی و محدود شدن مدیریت جنگ به این کابینه، از دور خارج شدن جناح راست افراطی بود که با اظهارات و سیاستهای تندروانه خود جامعه صهیونیستی را به شدت ناراضی و دو قطبی کرده بود.
سومین پیامد مهم حضور گانتس و آیزنکوت در کابینه، بهبود ارتباط کابینه نتانیاهو با ارتش رژیم صهیونیستی بود (که در جریان اعتراضات قضایی به شدت مخالف نخست وزیر شده بود). همچنین فشار بین المللی به ویژه از جانب متحدان خارجی اسرائیل، به دلیل حضور شخصیتهای میانهرو تعدیل می شد.
اکنون با خروج گانتس و آیزنکوت، نتانیاهو در هر چهار محور فوق یعنی برعهده گرفتن کامل مسئولیتهای جنگ، به مرکز میدان برگشتن مجدد راستگرایان افراطی، افزایش اختلافات با ارتش و متحدان بین المللی و از همه مهمتر، افزایش چشمگیر اعتراضات خیابانی، روزهای دشواری پیشرو دارد.
با انحلال کابینه جنگی که روزنامه یدیعوت آحارونوت آن را برای مقاومت در برابر درخواست ایتمار بن گویر، وزیر امنیت عمومی دانسته، اکنون نتانیاهو باید برای این کابینه جایگزینی پیدا کند. در این مورد با سه سناریو متفاوت روبهرو هستیم:
تشکیل حلقه خواص
نخستین سناریوی محتمل این است که پس از انحلال کابینه جنگی رسمی، نتانیاهو اقدام به تشکیل یک حلقه خواص کند که در ادبیات انگلیسی از آن به Kitchen Cabinet یاد میشود. این اصطلاح به معنای تشکیل حلقه ای غیررسمی از مشاوران شخصی در پیرامون یک چهره سیاسی است. تجربه کابینه جنگی و به ویژه بروز اختلاف نظر بر سر زمان بندی پایان جنگ، میزان اهمیت و اولویت توافق برای تبادل اسیران و نیز پاره ای از دیگر مسائل به نظر می رسد شانس تشکیل یک حلقه خواص و متشکل از افراد معتمد برای مدیریت امور جنگی در جبهه غزه و نیز جبهه شمالی را افزایش میدهد. مشخصاً نتانیاهو، یوآو گالانت، وزیر جنگ و سخی هنگبی، مشاور امنیتی نتانیاهو از اعضای اصلی این حلقه خواص خواهند بود.
احتمالاً چند عضو دیگر که در حلقه معتمدان نتانیاهو باشند نیز به آن افزوده خواهند شد. با توجه به اینکه رسانهها از شانس بالای شکلگیری این کابینه سخن به میان آوردهاند، باید تأکید کرد اگر چنین اتفاقی بیفتد، احتمالاً قصد نتانیاهو اخذ بقیه تصمیمات راهبردی در شرایط محرمانه خواهد بود. این امر می تواند تاثیرات مهمی در هر دو جبهه غزه و لبنان داشته باشد.
انتقال اختیارات جنگی به کابینه امنیتی
اصولاً کابینه امنیتی مسئول اصلی درگیریهای نظامی به حساب میآید. این کابینه در رژیم صهیونیستی معمولاً شش نفره است، اما با توجه به حضور هر دو شخصیت برجسته راست افراطی یعنی، ایتمار بن گویر و بتسلائل اسموتریچ، وزیر دارایی در کابینه امنیتی نتانیاهو که از تضاد امرای ارتش اسرائیل با خواستههای جناح راست افراطی از جمله ساخت مجدد شهرکهای صهیونیست نشین در غزه آگاه است، واگذاری این اختیارات به کابینه امنیتی برای او دردسرساز خواهد شد. به نظر میرسد این گزینه از کمترین شانس برای اجرایی شدن برخوردار است.
انتقال اختیارات جنگی به کابینه عادی
کابینه عادی نیز شاید بخشی از اختیارات جنگ را دریافت کند؛ حضور اکثریتی اعضای حزب لیکود و احزاب مذهبی در این کابینه باعث میشود، احزاب راست افراطی تنها ۲۰ درصد از کابینه را تشکیل دهند و نتانیاهو بتواند، از طریق رأی اکثریت، کارشکنی آنها را خنثی کند. بنابراین انتظار میرود حتی اگر کابینه مخفی جنگی نیز تشکیل شود، نتانیاهو برخی از تصمیمات جنگی را به صورت نمادین درون کابینه عادی بگیرد تا از شدت انتقادات بکاهد.