به گزارش مشرق، برنامه امواج شبهه در گفت و گو با دکتر علیرضا داودی(کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی) و دکتر محمدرضا محمودی (کارشناس و فعال حوزه رسانه) به بررسی حرکت رسانه های بیگانه از جزئیات اجرایی تا کلیات ایدئولوژیکی پرداخت.
رسانه هایی که از همان ابتدا بیگانه بودند
محمدرضا اشراقی- کارشناس- مجری: وضعیت رسانه های بیگانه در ۷۲ساعت قبل از مراسم تنفیذ ریاست جمهوری و پس از آن را چگونه ارزیابی می کنید؟
علیرضا داودی کارشناس ارشد رسانه و علوم شناختی در پاسخ به این سوال گفت: رسانه های بیگانه معمولا سه رفتار را راجع به جزئیات و کلیات در ایران مدنظر قرار می دهند. البته منظور از رسانه های بیگانه لزوما از سال ۵۷ به این طرف نیست، بلکه قبل از آن هم این رسانه ها نسبت به مردم بیگانه بودند، اما نسبت به وضعیت حاکم آن روز نوعی همگرایی و همسویی داشتند.
وی با اشاره به اینکه بی بی سی فارسی و صدای آمریکا از جمله رسانههای بیگانه ایدئولوژیکی محور هستند، گفت: مابقی رسانه های بیگانه نیز عمدتا کارکردی به مسائل نگاه می کنند. ولی وقتی از بی بی سی فارسی صحبت می کنیم حتما باید یادمان باشد که حتی اگر یک تبلیغ و یا یک قطعه موزیک پخش میکند، شک نکنید که در یک بسته ایدوئولوژیکی خود آن را بسته است. اما معنی ایدوئولوژی در شبکه اینترنشنال مورد وثوق نیست. بنابراین؛ وقتی صحبت از کلیات و جزئیات می کنیم اولا حتما باید یک تفکیک ایدئولوژیکی و کارکردی کنیم تا بدانیم با چه چیزی موضوع را پیش میبریم.
داودی در ادامه گفت: برای رسانه بیگانه مسئله مهدویت، حجت و ظهور با مراسم تنفیذ ریاست جمهوری فرقی نمی کند. چون بی بی سی اینگونه فکر می کند که هر کدام از آنها باید یک تعبیری داشته باشند که به بیان او ضد ایدئولوژیکی جمهوری اسلامی است و حتما باید به نحوی حرکت کند که جلوی یهودی، مسیحی و مسلمان اعم از شیعه و سنی به نحوی صف آرایی کند که هیچ گاه به مسئلهای تحت عنوان تحقق شرایط انتظار برای ظهور یا شرایط تحقق ظهور در بستر انتظار محقق نشود. بنابراین؛ برای رسانه بیگانه مهسا امینی، سال ۸۸، تنفیذ، اقتصاد و نسل z کارکرد پس از ایدئولوژی می شود. پس در راس کلیات، بحث بر سر زدن یک ایدئولوژی عملیاتی شده امروز است.
این کارشناس اضافه کرد: در روز یکشنبه مراسم تنفیذ صورت گرفت و اینستا و تویت ها در داخل شروع به کار کرده اند و اجازه ندادند که حتی یک ساعت از فرمایشات مقام معظم رهبری بگذرد. این در حالی بود که باید صبر پیشه می کردند تا نقد و یا تعریف بی جا سبب خروج از حالت تعادل نشود.
تلاش رسانه های بیگانه به منظور هموار بودن مسیر برای ایجاد اختلال در ایدئولوژی کلی
وی خاطرنشان شد: رسانه های بیگانه در مرحله اول مسئله ایدئولوژی را مطرح می کنند و در مرحله دوم، برهم زدن تعادل با ایجاد افراط و تفریط های بهشت و جهنمی سازی است که مغایر حرکت کلی به شمار می آید و نهایتا مرحله سوم طراحی مصادیق جدید یا تصورات برای مصادیق جدید است.
داودی تاکید کرد: در مسیر رسانه های بیگانه دولت چهاردهم، سیزدهم، دوازدهم و... مهم نیست. بلکه میزان هموار بودن مسیر برای ایجاد اختلال در ایدئولوژی کلی مهم است. که قطعا در این مسیر بی بی سی فارسی رتبه اول و صدای آمریکا رتبه دوم را به خود اختصاص می دهد.
رسانه بیگانه اجازه نمی دهند تا شما مسبب کوتاه شدن دوره غیبت شوید
اشراقی- کارشناس- مجری: به طور کلی رسانه بیگانه چگونه اصول اعتقادی و عملیاتی ادیان در قالب انقلاب های الهی را با موضوعات روز جاری هدف قرار می دهند و چگونه آرمان گرایی مومنانه، متشرعانه، مجاهدانه و عالمانه را نابود و یا جایگزین می کند؟
داودی اظهار داشت: رسانه بیگانه اجازه نمی دهند تا شما مسبب کوتاه شدن دوره غیبت شوید و هرکاری انجام می دهند تا شما به اندازه قطر رفتاری خود مانع تحقق ظهور شوید و دال مرکزی آن، این است که چگونه اجازه ندهیم که ایدئولوژی و آرمان نهایی محقق شود و این هدف رسانه بیگانه است. به همین دلیل رسانه بیگانه ۴روش را در طول تاریخ طی جنگ های صلیبی و اکنون نیز به واسطه جنگ های شناختی اجرا کرده اند و هیچ تفاوتی در ماهیت موضوع نیست و تنها در شکل و زمان شاهد این تفاوت هستیم.
وی افزود: اولین کاری که انجام می دهند بازخوانی رفتار کسانی است که می توانند با جنس رفتار خود این زمان را کوتاه کنند و توانایی محقق کردن شرط اصلی را داشته باشند. وقتی صحبت از اعتماد، توکل و توسل می کنیم بدین معناست که از یکسری مفاهیمی صحبت می کنیم که علی الاظاهر نماد عینی ندارد اما علی الباطل اگر نباشد نمی توان حتی یک گام هم برداشت و اگر این مسیر از مسیر انقلاب اسلامی از هر جنسی در یک کشور باشد، زده می شود. بنابراین؛ سیستم بیگانه در ابتدا به شناسایی این مسیر می پردازد و سپس به آن ضربه وارد می کند. مرحله دوم؛ معادل منفی پرقدرتشان را می سازد. یعنی اینکه در ایران شهید رجایی و شهید باهنر و شهید مطهری را داریم ولی در کنار آن کشمیری و مسعود رجوی را هم می سازند و شروع به معادل سازی می کند. در مرحله سوم؛ به طراحی مسیر موازی می پردازد و در مرحله چهارم که مرحله بسیار مهمی است. به طراحی ذی نفوذانی می پردازد که اصلاحا به آنها کارشناس می گویند. از این مرحله به بعد رسانه های بیگانه حرف خود را در قامت موسیقی یا برنامه های طنز و تفریحی نمی زنند بلکه حرف خود را بواسطه کارشناس منتقل می کند.
جنس تفکر زیست در حال رسانه های بیگانه به شدت ما را از آینده آرمانی دور می کند
این کارشناس افزود: ما ۱۰۰هزار پیام سه رسانه اصلی از جمله CNN، BBC WORLD و یکی از شبکههای عربی را که کاملا در اختیار غرب هستند بررسی کردیم و به پیام های آنها به مخاطب خود در حالتهای مختلف از جمله غم، شادی و ... پرداختیم تا ببینیم نسبت به مسئله ای تحت عنوان "وعدهی در آینده" چیست؟ این شبکه ها وقتی می خواهد به مردم آمریکا وعده مثبتی در آینده بدهد، اساسا کمتر از ۳یا ۴ درصد پیام، متعلق به آینده است. عمدتا مختص به حالی است که باید کش پیدا کند. در کشورهایی مانند دبی، امارات، قطر و کشورهای عربی چیزی تحت عنوان آرمان فلسطین در آینده و یا در اروپا چیزی تحت عنوان انسانیت تثبیت شده در آینده معنا نشده است و به طور کلی ایالات متحده آمریکا بعد از ده ماه کشتار مردم بی گناه فلسطین دو دانشگاه اعتراض می کنند و این نشات گرفته از این است که این موضوع را مربوط به حال اکنون خود نمی بینند و دعوای فلسطینی ها و اسرائیل را مربوط به خودشان می دانند. پس وقتی صحبت از دیافراگم اصلی پیام می کنیم مفهوم آنها اساسا آینده روشن و متعلق به یک جریان ایدئولوژیکی نیست. جنس زیست در حال که به شدت نزدیک به حال فاسد است شما را از آینده آرمانی دور می کند و اجازه نمی دهد درباره آن فکر کنید و از همین جا نظام نامه شبهات شروع می شود. به طور مثال نماز خواندن به چه درد می خورد برای آینده ای که هیچ کس از آن آگاهی ندارد. بنابراین؛ یکی از مهمترین اتفاقاتی که رسانه های بیگانه بر آن متمرکز شده اند جداسازی از آینده و نگه داشتن مردم در حال است و حال را بر پایه گذشته تحریف شده گره می زنند و این جملات را عنوان می کنند که اگر شاه بود ما یکساعت قطعی برق نداشتیم. بدین ترتیب دیگر مسئله ای تحت عنوان انتظار و مهدویت دیگر معنا نخواهد داشت.
مردم نیاز به تفکر ظهور دارند
اشراقی- کارشناس- مجری: در این دنیایی که همه سعی دارند تا مردم را تنها به حال خود سوق دهند، به نظر شما جای یک رسانه مهدوی خالی نیست؟
داودی در پاسخ به این سوال گفت: قبل از اینکه نیاز به رسانه ای مخصوص به مهدویت داشته باشیم، نیاز به تفکر ظهور داریم. اگر اعتقاد ما بر این است که ما دست برتر هستیم پس اساسا تقلید از راه و روش بی بی سی معنا ندارد. بی بی سی برای انتقال مفهوم خود به ذهن مخاطب در ابتدا به ظاهر منشی در برنامه های خود می پردازد بعد از آن به اندام واره کلام خود میپردازد. اگر من به عنوان یک رسانه این روش بی بی سی را پیش ببرم، بدین معناست که به سراغ تقلید ظاهر او رفته ام و پیام را رها کردم و وقتی به سراغ ظاهر او رفته ام یعنی به مرور زمان باطن او نیز به من سرایت خواهد کرد. پیام رسانه بیگانه فاقد روح است و فقط دارای سازه است. این در حالی است که پیام ما روح دارد و نباید آن را با تقلید از روش های رسانه بیگانه آلوده کرد.
بشر هیچ گاه خالی از ایدوئولوژی نیست
اشراقی- کارشناس- مجری: با توجه به پیش درآمد و صحبتی که شکل گرفت و گریز به جمله دونالد ترامپ پس از حادثه تیراندازی برای خود جلوه سازی می کند که از ایدئولوژی که سعی می کنند در یک سمت دیگر دنیا به آن حمله کنند، وام گرفته است و می گوید دست خدا بر شانه من بود و من را خداوند نجات داد و نماینده خدا بر ارض الهی هستم. این چگونه ایدئولوژی از منظر آنهاست که یک سمت جهان اگر حق و سمتی دیگر باطل باشد آنها می توانند تا میتوانند راجع به آن صحبت کنند و به تولید محتوا بپردازند و ازآن خود کنند و این طرف را تحت فشار قرار دهند که از آن ایدئولوژی ناب اسلامی و الهی و سبزی مقدس تهی شود؟
محمدرضا محمودی کارشناس و فعال حوزه رسانه در این رابطه توضیح داد: بشر هیچ گاه خالی از ایدوئولوژی نیست. اریک هامبرگر اریکسون یکی از روانشناسان مطرح در بحث توکل و آرامش مطلب مهمی را بازگو کرده و شقوق مختلف آرامش در زندگی را برمی شمارند و در نهایت به این موضوع می رسند که باور به خدا و قدرت لایتنهایی بالاترین رکن آرامش در زندگی بشر است و به همین دلیل بشر همواره به این مسئله نیاز داشته است. آنها از این ایدئولوژی در مسیر حرکت خود استفاده می کنند ولی این ایدئولوژی را در کشورمان به سخره می گیرند.
عدم فهم عموم مردم و نیاز به حضور یکی از دلایل طولانی شدن غیب است
وی با تاکید بر اینکه باید مراقب باشیم تا رسانه های بیگانه ما را بازیچه دست خود قرار ندهند، به مسئله مهدویت اشاره کرد و گفت: یک از بزرگترین عللی که ما حضرت حجت ابن الحسن را در بین خود نداریم، عدم فهم عموم مردم و عدم ضرورت حضور و نیاز به ایشان است که لزوم ضرورت این موضوع در جامعه وظیفه رسانه هاست.
اشراقی- کارشناس- مجری: جاهلیت آخر الزمانی در چه زمانی به کارهای دشمن ضریب می دهد و کجا دشمن به واسطه رسانه خود به این جاهلیت ضریب می دهد؟
محمودی در اینباره گفت: جاهلیت آخر الزمانی فضایی است که ما بعضا در برخی از اخبار شبکه اینترنشنال شاهد هستیم. جاهلیت مدرن، جاهلیتی است که بواسطه ابزارهای پیشرفته از نعمت حقیقت و واقعیت محروم می شوید.
چاره ای نداریم باید به ارتقاء سطح سواد رسانه ای خود بپردازیم
اشراقی- کارشناس- مجری: آیا مشغول شدن به امور روزمره به جاهلیت مدرن ضریب می دهد؟
وی عنوان کرد: فضای روزمرگی ما با فضای رسانه ای عجین شده است و به دلیل اینکه چاره ای نداریم باید به ارتقاء سطح سواد رسانه ای خود بپردازیم. ما نمی توانیم از این فضا غافل شویم و برنامه ای مانند اینستاگرام جدا از مفرح بودن آن یک فضای تجاری نیز به شمار می آید و وقتی فضایی رنگ و بوی اقتصادی به خود می گیرد حذف آن به راحتی نخواهد بود. بنابراین؛ بهترین کار این است که دانش استفاده از این ابزار را به مردم آموزش دهیم.
شناخت خود ما را به مسیر مهدویت هدایت می کند
اشراقی- کارشناس- مجری: در حال حاضر که تمام رسانه ها می کوشند تا آخرین چیزی که به یاد می آوریم مسئله مهدویت باشد نسخه چیست و مخاطب متشرع و مجاهدی که می خواهد خود را از این آفت دور کند چه باید بکند؟
محمدی در این رابطه گفت: دعای ِ اللَّهُمَ عَرِّفْنِی نَفْسَک یا دعای معرفت دعایی از امام صادق(ع) است که برای حفظ دین و ایمان در سختیها و تردیدهای دوران غیبت به خواندن آن سفارش شده و پاسخ به این سوال است. اولین مسئله ای که ما را به سمت و سوی مهدویت سوق می دهد، شناخت خود است. گاهی باید از بالا نگاه کنیم و نگاهمان را از فضای روزمره خارج کنیم. وقتی خود را بشناسیم و نیازهای معنوی خود را بشناسیم، ضرورت امام را درک خواهیم کرد. بنابراین؛ مهمترین راهکار این است که خود را به خوبی بشناسیم و رسانه می تواند این راهکار را به ما بدهد. تا زمانی که دید خوب و جامعی نسبت به انسان آمیخته شده از جنبه حیوانی و الهی نداشته باشیم و نیاز در فضای معنوی در ما شکل نگیرد، طبعا نیاز به معصوم و ولی نیز در ما پدید نخواهد آمد. این یکی از نقاطی که در فضای رسانه مغفول مانده است و تقریبا خبری از آن نیست.