به گزارش مشرق، برنامه امواج شبهه در گفت و گو با دکتر حمیدرضا حسینی دانا (رئیس اندیشکده رسانه و فضای مجازی) و دکتر نوید کمالی (تحلیلگر حوزه رسانه و بین الملل) به بررسی مدل تولید محتوا در رسانه های بیگانه پرداخت.
دشمن در پی تخریب شناخت مخاطب است
محمدرضا اشراقی -کارشناس- مجری: چرا رسانه های بیگانه فارسی زبان دیرینه سالی است که بر جمهوری اسلامی ایران تمرکز کرده اند و اکنون در این بزنگاه تاریخی به لحاظ سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و همه شئون زندگی بشری همچنان سعی می کنند، بر مخاطب ایرانی تاثیرگذاری از جنس فراموشی داشته باشند؟
حسینی دانا رئیس اندیشکده رسانه و فضای مجازی در پاسخ به این سوال گفت: در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی مدام شاهد این وضعیت هستیم. انقلاب اسلامی همواره مسیر روشنگری را دنبال کرده است و انقلابیون نیز همیشه سعی می کردند تا تمام آلودگی ها را از بین ببرند تا فطرت بشری را با حقایق مواجه کنند. ولی در مقابل دشمن سعی می کند تا این فضا را مجدد آلوده کند که این آلودگی می تواند شامل اضافه کردن اطلاعات آلوده و یا بی خاصیت باشد تا با این روش نسل جوان و حتی انقلابی را از هدف خود دور کند. آنچکه می تواند ما را از این آلودگی نجات دهد، شناخت و معرفت ما نسبت به داشتههای فرهنگی ما است. ما باید شناخت خود را به درک تبدیل کنیم و درک خود را به تصمیماتی تبدیل کنیم که به نفع جامعه است. قطعا دشمن هیچ گاه اجازه فراغ بال به مخاطب برای رسیدن به خودشناسی و بازشناسی هویت را نمی دهد. با وجود پلتفرم های امروزی دشمن سعی بر آن دارد تا مردم را با جامعه جهانی همراه سازد و سعی دارند اطلاعاتی را در اختیار ما قرار دهد که ممکن است باعث تخریب شناخت ما شود.
وی افزود: در سال های اخیر شاهد هنجارهایی هستیم که دشمن سعی دارد تا در رفتارهای خُرد جوانان و در امتداد آن در بین ملت ها و به شکل کلان در بین الملل نیز شکل بگیرد و آن هم ناراحت شدن برای هر چیز، فقط برای یک بار است. به همین دلیل است که شوخی، مطایبه و به استهزاء گرفتن بسیاری از ارزش ها در جوانان افزایش پیدا کرده است. در حوزه بین الملل نیز همین اتفاق در حال رخ دادن است، به عنوان مثال در ترور شهید هنیه نیز شاهد این امر بودیم و سعی داشتند از این قضیه به سرعت گذر کنند.
دشمن از روند جدید اربعین هراس دارد
اشراقی -کارشناس- مجری: به نظر شما دستاویز قرار دادن موضوع بزرگی به نام اربعین در رسانههای بیگانه چه هدفی را دنبال می کند؟
رئیس اندیشکده رسانه و فضای مجازی در اینباره گفت: اربعین در سال های اخیر روند جدیدی را در رفتار جامعه مسلمان دنیا ایجاد کرده است و دشمن دوست ندارد این روند شکل پایدار به خود بگیرد. بنابراین؛ سعی می کند تا روندی دیگر ایجاد کند.
وی افزود: سال ها رسانه های معاند، حتی رسانه های فارسی زبان، اربعین را جدی نمی گرفتند. اما سال گذشته، بویژه امسال سعی کرده تا با تمام توان به منفی سازی بپردازد و عاشقان را دلزده کنند تا بدین شکل این روند کند شود.
نیازمند خلاقیت های جدید در رسانه هستیم
حسینی دانا با اشاره به اینکه در رسانه نیازمند خلاقیت های جدید هستیم، اضافه کرد: رسانههای داخلی باید مراقب باشند که در این هیاهو همه چیز را سهل و ممتنع نگیرند و اتفاقا می بایست به تکرار نقاط قوت خود بپردازیم و با صدای بلند آن را فریاد بزنیم.
اشراقی -کارشناس- مجری: رسانه بیگانه در آینده نزدیک به دنبال تصویرسازی چه چیزی برای مخاطب است؟
وی اظهار داشت: همکاری رسانه های بیگانه با اسرائیلی ها به وضوح مشخص است، اسرائیلی ها تا آنجا که می توانند به مظلوم نمایی خود ادامه می دهند و با یک ادعای دروغین خود را قدرت بزرگ مطرح می کنند، تنها راه رسانههای مقاومت برای خنثی کردن نقشه های دشمن آشکارسازی واقعیت به جهان است.
رسانه، ابزاری راهبردی و استراتژیک برای غرب
کمالی تحلیلگر حوزه رسانه و بین الملل در ادامه این گفتگو بیان کرد: رسانه برای غربی ها یک ابزار راهبردی و استراتژیک است. با این ابزار می توان افکار عمومی را در سطح محلی و فرامنطقهای به سمت سیاست های مطلوب خود هدایت کرد.
تفرقه بیانداز و حکومت کن!
وی با بیان اینکه جامعه غربی تمایل دارد تا سیاست استعماری خود را در قبال کشورهای اسلامی پیش ببرد، گفت: دشمن نمی خواهد هیچ گاه میان کشورهای اسلامی وفاق، همدلی و انسجام شکل بگیرد. به همین دلیل به تولید محتواها و خبرهایی می پردازد که باعث ایجاد شکاف میان دولت ها شود تا با این روش اتحاد دولت های اسلامی را تضعیف کرده و سیاست های خود را تحمیل کند.
این تحلیلگر حوزه رسانه و بین الملل خاطرنشان شد: در تمام عرصه ها از جمله فرهنگی، رسانهای، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دشمن به واسطه ظرفیت های راهبردی رسانه و جهتدهی به افکار عمومی تلاش می کند تا منافع خود را پیش ببرد و در این راستا برای دشمن ایران، عربستان، امارات، اکراین و... تفاوتی ندارد.
روابط بین ملت ها محور مشترک در اربعین
اشراقی -کارشناس- مجری: در معجزه اربعین شاهد روابط بین ملت ها هستیم، به طور مثال در عمود 707، موکب امام رضا(ع)جایگاهی تحت عنوان Who is Imam Mahdi?"" برای افراد خارجی تعبیه شده بود که به شدت بازخورد داشت. ترکیب این سه مولفه، در دستگاه محاسبات رسانه غرب را چگونه ارزیابی می کنید؟ که چنین راهپیمایی با چنین کارکردهایی می تواند رابطهساز آخرالزمانی باشد.
کمالی در این رابطه گفت: به روابط میان ملت ها و مردم دیپلماسی عمومی گفته می شود و اربعین نمود دیپلماسی عمومی جامعه تشییع و ورای جهان اسلام است. در رویداد اربعین نه تنها شیعیان بلکه اهل سنت نیز در آن شرکت می کنند و از تمام نقاط جهان در این راهپیمایی حضور پیدا میکنند.
وی افزود: در دیپلماسی عمومی اربعین، محور مشترک است و اگر بر این ارزش تمرکز کنیم، اختلافات کمرنگ خواهد شد و این امر موجب اتحاد و همدلی می شود و این همان چیزی است که دشمن از آن هراس دارد.
باید رسانه خردمند داشته باشیم
کمالی به تمرکز مهندسی تصویر دشمن و لزوم وجود رسانه خردمند اشاره کرد و گفت: متاسفانه ما بر نحوه تصویرسازی دشمن از رویدادها، ارزشها و فرهنگ ها دقت نمی کنیم. دشمن سعی دارد تا با ایجاد سوءگیری ذهنی نسبت به اربعین کاری کند که از جمعیت سال بعد کاسته شود. بنابراین؛ ما باید به اصلاح این خطاها بپردازیم و این امر با فعالیت های خردمندانه در رسانه میسر خواهد شد.
وی عنوان کرد: برآورد دشمن این است که چون در جامعه شکاف نسلی صورت گرفته، آسیب پذیر هستیم و به ظن آنها بواسطه این آسیب پذیری میتوانند با بسیج ظرفیت ها کاری کنند که سیاست های آنها را بپذیریم. لذا؛ در سال های مختلف از بحران سال 1401 تا کنون به بهانه های مختلف سعی بر تولید و تعمیق شکاف و القای ترس با هدف ایجاد بی ثباتی در جامعه پرداختند.
تحریک عواطف برای مدیریت ادراک مخاطب
کمالی در پایان با تاکید بر اینکه نمایش واقعیت امری بسیار مهم است، گفت: اسرائیلی ها و رسانههای هم پیمان آنها مانند بی بی سی فارسی دلسوز مخاطب فارسی زبان نیست و سعی میکند تا این تصویر را به ذهن مخاطب القاء کند که اسرائیلی ها مظلوم هستند چون به خوبی می دانند که جامعه خاورمیانه یک جامعه احساسی است به همین دلیل به تولید محتوایی میپردازد و سبب تحریک عواطف و احساسات آنها شود و این تکنیکی است که آنها برای مدیریت ادراک مخاطب از آن استفاده می کنند.
گفتنیست؛ برنامه «امواجشبهه» گفتگویی تخصصی پیرامون ماهیتشناسی و رفتارشناسی رسانههای فارسیزبان بیگانه است که با هدف روشنگری و افشای تکنیکهای رسانهای است، روزهای یکشنبه و سهشنبه ساعت ۱۶ به مدت 60 دقیقه از آنتن این شبکه به نشانی موج افام ردیف ۱۰۳,۵ مگاهرتز پخش میشود.