در زمان تغییر مدیریت در ایران خودرو، جریان اصولگرایی با چنین تغییری مخالفت کرد ، اما برخی مسئولان دولتی که پیش از آن نیز نشان داده بودند توجهی به تذکرات دلسوزانه اصولگرایان ندارند، در این مورد هم بر تصمیم اطرافیان منحرف خود پافشاری کرد و محرابیان وزیر وقت صنایع توانست منطقی را برکنار کند و نجمالدین را جایگزین او سازد.
اینک که دوره مدیریت 4/5 ساله وی به پایان رسیده، فرصت مناسبی است برای بررسی عملکردها.
از آنجا که منطقی در فروردین سال 1388 برکنار شد، سال 1387 آخرین سال عملکرد وی محسوب میشود. طبق گزارش حسابرسیشده از عملکرد ایران خودرو در سال مالی منتهی به 30 اسفند 1387 که به امضای نجمالدین هم رسیده، در سال مذکور سود عملیاتی شرکت ایرانخودرو بیش از هزار میلیارد تومان بود. اما آمار سال 1391 نشان میدهد برای نخستین بار طی چند سال اخیر شرکت ایرانخودرو به زیان رسیده است.
مجموع بدهیهای جاری و غیرجاری ایرانخودرو نیز در سال 1391 نسبت به 1387 حدود 2 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است.
شاخص |
واحد |
عملکرد سال 87 |
عملکرد سال 91 |
خالص فروش |
میلیارد تومان |
9400 |
7000 |
سود ناخالص |
میلیارد تومان |
1860 |
319 |
سود عملیاتی |
میلیارد تومان |
1026 |
(22) |
سود قبل از مالیات بر درآمد |
میلیارد تومان |
627 |
(397) |
سود خالص |
میلیارد تومان |
524 |
(397) |
جمع بدهیها |
میلیارد تومان |
6783 |
9656 |
با توجه به تغییر مدل خودروهای تولیدی، مقایسه رقم تولیدات ایرانخودرو در دو مقطع زمانی 1387 و 1391 آسان نیست، با این حال کاهش 42 درصدی تولیدات ایرانخودرو در سال 1391 نسبت به 1390 به خوبی نشاندهنده شدت بحران در این شرکت است که نقش مدیریت را در آن نمیتوان نادیده گرفت.
هرچند مدیران خودروساز تلاش کرد ناکامیهای ایرانخودرو را تماما به پای تحریمها بنویسند، اما مروری بر عملکرد این مدیران نشان میدهد فرصتسوزیها و سوءتدبیرها در دوره مدیریت او تاثیر مستقیمی در زیاندهی ایرانخودرو داشته است.
مثلا در سال 1388 در حالی که هنوز
حکم مدیرعاملی نجمالدین خشک نشده بود او به سبک دولتهای نهم و دهم، در همان
روزهای آغازین مدیریتش در ایران خودرو، تقریبا بیشتر اقدامات پیش از خود را نفی
کرد و حتی پروژه دومین محصول ملی ایران خودرو (X12 یا همان رانا) را به حالت تعلیق درآورد.
او در توجیه این اقدام، پروژه را غیر اقتصادی دانست و گفت که ایران خودرو میخواهد به جای X12 ، با کمک چینیها، خودرویی زیر 10 میلیون تومان بسازد. اما در نهایت این استراتژی راه به جایی نبرد و ایران خودرو دوباره پرونده X12 را از بایگانی بیرون کشید. پروژهای که غیر اقتصادی عنوان شده بود، حالا باید منجی بزرگترین خودروساز ایران میشد و ایران خودروییها آنقدر با آب و تاب در موردش حرف میزدند که گویی اصلا آن را روزی کنار نگذاشته بودند.
مدیر عامل سابق ایران خودرو در حالی امروز در مراسم تودیع خود از واردات خودروهای خارجی انتقاد کرده بود که خوب است روزی گفته شود که خودروهای خارجی کیزاشی و ویتاراهای این شرکت نصیب چه کسانی شد؟
همچنین به این سوال پاسخ دهند که چرا برخی مدیران انتصابی وی در این شرکت حاضر نبودند با خودروهای 20 میلیونی که وی امروز در مراسم تودیع خود از آنها نام برده بود رفت و آمد کنند ؟
و در پایان جا دارد مدیر عامل سابق ایران خودرو به این سوال جواب دهند که با چه صلاحیت و مدرک مرتبطی سال ها در راس مدیریت بزرگترین بانک خصوصی کشور تکیه زدند ؟