گروه سیاسی مشرق - رسانههای مکتوب همواره نقش عمدهای در هدایت افکار عمومی و جریانسازی رسانهای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامهها، جایگاه ویژهای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامههای متعلق به جریان اصلاحطلب میپردازد.
روزنامههای اصلاحطلب روز دوشنبه را «انتخاباتی» آغاز کردند، این روزنامهها ابتدا به طرح استانی شدن حوزههای انتخابیه انتخابات مجلس شورای اسلامی پرداختند و سپس به راهبرد جریان سیاسی اصلاحات برای حضور در انتخابات سال آینده بهارستان تمرکز خبری-تحلیلی داشتند؛ در همین راستا صفایی فراهانی از اعضای حزب منحله مشارکت و از فعالان فتنه 88 در گفتوگو با روزنامه اعتماد پیرامون راهبرد اردوگاه سیاسی اصلاحطلبان برای حضور در رقابت حضور در صندلیهای سبز بهارستان اظهار داشت «وقتی یک تشکیلات سیاسی بخواهد در نهادی مثل مجلس فعالیت جدی داشته باشد، بدون تعامل با مجموعه حاکمیت کشور نمیتوانند شرایط حضور مناسب را پیدا کنند، چون نمیتوانند بدون تعامل در مجلس بهعنوان قوه مقننه نقش تعیینکنندهای داشته باشند پس راه عملکرد در یک شرایط عقلانی و با توجه به مجموعه شرایط کنونی تعامل است.»
روزنامه مردمسالاری
ارگان رسمی حزب مردمسالاری دوشنبه را با تیترهای «تصویب یکفوریت طرح استانی شدن انتخابات مجلس» و «مراسم چهلمین روز درگذشت آیتالله مهدوی کنی برگزار شد» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· دستور تبعیت تشکیلاتی اصلاحطلبان
روزنامه مردمسالاری در صفحه سیاسی خود به آمادهسازی اصلاحطلبان برای حضور در انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی پرداخته است؛ این روزنامه پیرامون دستور تبعیت تشکیلاتی اصلاحطلبان نوشت «حجتالاسلام سید هادی خامنهای در گفتوگو با ایلنا بابیان اینکه نسبت به اجماع احزاب اصلاحطلب برای انتخابات آینده مجلس شورای اسلامی بدبین نیستم، گفت در شورای هماهنگی جبهه اصلاحات، کمیته انتخابات تشکیلشده و هر تصمیمی که آنجا گرفته شود همه احزاب اصلاحطلب موظف به پیروی و حمایت از آن هستند.» و سپس دبیر کل نیروهای مجمع خط امام درباره رفتارهای مجلس در قبال افراد پیشنهادی وزارت علوم نوشت «یک عدهای در مجلساند که هرچند در اقلیت هستند اما بسیار فعالاند و شعاری چون «گروهی دیگر» در خارج از مجلس انتخاب کردهاند و با آن شعار میخواهند تمام حسابهایشان را با رقبایشان تسویه کنند و آن کلمه «فتنه» است که این کلمه، نه محتوایش و نه حدومرزش مشخص نیست و هر که را دوست داشته باشند و فعالیتش با خواستههای آنان جور درنیاید، به شکلی به فتنه ربطش میدهند و ذهنها را مشوش میکنند و فریب میدهند.»
روزنامه ابتکار
روزنامه ابتکار دوشنبه را به تیترهای «مأموریت پارازیتی روحانی به دولتمردان» و «فرصت بینظیر «توافق» را از دست ندهید!» اختصاص داد.
· مأموریت پارازیتی روحانی به دولتمردان
بعد از بنزین این بار نوبت به پارازیت رسیده است؛ روزنامه ابتکار در صفحه سیاسی خود پیرامون مأموریت وزیران دولت یازدهم نوشت «موضوع پارازیت در سالهای گذشته همواره محل برخورد نظرات برخی از فعالان حوزه سلامت و محیطزیست و حتی رسانه با مسئولان سیاسی و رسانهای کشور بوده است. بحث سرطانزا بودن این امواج رادیویی نیز یکی از مباحثی است که در برخی از برهههای زمانی از حد و اندازههای خود خارجشده و به موضوعی سیاسی نیز بدل شده است بهگونهای که برخی فعالان حوزههای مختلف خواستار تصمیمگیری صریح و شفاف دولت درباره این موضوع شدهاند. اینک وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات میگوید که سه وزیر و یک معاون رئیسجمهور از سوی دکتر حسن روحانی مأموریت یافتهاند که درباره موضوع پارازیتها گزارشی تهیهکرده و به دولت ارائه کنند تا بر مبنای این گزارش تصمیماتی گرفته شود.»
· احمدینژاد تکذیب کرد
محمود احمدینژاد با «سکوت» خود این روزها پای ثابت تحلیلهای صفحههای سیاسی روزنامههای اصلاحطلب است؛ دفتر رئیسجمهور سابق کشورمان دیروز طی بیانیهای به این گزارشهای خبری واکنش نشان داد، در این بیانیه آمده است «اظهارات منتسب به دکتر احمدینژاد در خصوص آینده مجلس شورای اسلامی که در برخی از سایتهای خبری بازتاب یافت از اساس کذب محض بوده و قویاً تکذیب میگردد. در ادامه بیاخلاقی رسانهای و انتساب مطالب خلاف واقع به جناب آقای دکتر احمدینژاد که با اهداف خاص صورت میگیرد، برخی از سایتهای خبری اقدام به انتشار خبر غیر مستند کردند که بههیچعنوان واقعیت ندارد. اینگونه مطالب کذب در حالی است که دکتر احمدینژاد مطلقاً درباره مسائل سیاسی کشور و اشخاص اظهارنظر نکردهاند.»
روزنامه اعتماد
روزنامه اصلاحطلب اعتماد نیمتای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «نوید بازگشت آرامش به بازار ارز» و «مجلس آینده میتواند مجلس اعتدال باشد» اختصاص داده است.
· تعویق سؤال بهارستان از ظریف
گروه سیاسی روزنامه اعتماد به ارزیابی چرایی عدم حضور محمدجواد ظریف برای پاسخ به سؤال نمایندگان در صحن علنی مجلس پرداخته است؛ در همین راستا گروه سیاسی روزنامه اعتماد نوشت «هفت سؤال ۱۰۰ نماینده از وزیر امور خارجه دیروز هم مطرح نشد. وزیر آمادگی حضور داشت اما آنگونه که سؤالکنندگان میگویند برای آنکه دو روز پشت سر هم به حضور یک وزیر در مجلس شورای اسلامی نگذرد بازهم این سؤال به تعویق افتاد. سؤال اما به گفته طراحانش از دستور کار خارج نشده و قرار هم نیست که خارج شود اما زمان رسیدگی به آنهم مشخص نیست. پسازآنکه محمدجواد ظریف روز شنبه در صحن غیرعلنی مجلس حاضر شد طراحان این هفت سؤال اعلام کردند که روز یکشنبه قرار است به سؤال آنان از وزیر امور خارجه رسیدگی شود. بااینهمه از ساعات پایانی شنبهشب خبرها حکایت از احتمال نیامدن محمدجواد ظریف به مجلس داشت. نیامدنی که با توجه به چند بار به تعویق افتادن سؤال این ۱۰۰ نماینده از وزیر خارجه در وهله اول کمی عجیب به نظر میرسید. بااینهمه همان صبح دیروز مشخص شد که ظریف به صحن علنی مجلس نخواهد آمد.» و همچنین به نقل از جواد کریمی قدوسی از نمایندگان اصلی سؤالکننده از وزیر امور خارجه نوشت «دیروز خود وزیر خارجه اصرار داشت که امروز در صحن علنی حاضر شود و به سؤال تجمیع شده که به امضای ۱۰۰ نفر رسیده، پاسخ دهد؛ اما با توجه به اینکه روز گذشته وزیر خارجه در جلسه غیرعلنی پارلمان حضور یافته بود، اعضای هیات رئیسه و آقای لاریجانی اکراه داشت که وزیر خارجه دو روز پشت سر هم به مجلس بیاید و نظرش نسبت به این موضوع مثبت نبود»
· راهبرد اصلاحات؛ تعامل با حاکمیت
روزنامه اعتماد در صفحه سیاسی خود در گفتوگو با محسن صفایی فراهانی از اعضای برجسته حزب منحله مشارکت به ارزیابی شرایط سیاسی اردوگاه اصلاحات در شرایط کنونی پرداخته است؛ این فعال سیاسی اصلاحات در پاسخ به سؤالی درباره اینکه صحبتهای اخیر آقای خاتمی مبنی بر تعامل با حاکمیت چیست؟ فکر میکنید در این سالها و با توجه به تلاشهایی که برای مترادف قرار دادن جریان اصلاحات با برانداز و ضدانقلاب صورت گرفته این تعامل دچار لطمه شده است؟ اظهار داشت «فضای سیاسی کشورهای جهان سوم شرایط عادیای را تجربه نمیکنند و همیشه در شرایط نیمه بحرانی و پیچیدهای به سر میبرند. ممکن است در بحران کامل پیش بروند و گاهی هم مثل انتخابات ۹۲ در فضای نسبتاً بازتری همهچیز اتفاق میافتد وگرنه اینگونه نیست که ما تصور کنیم که فضا بسیار ایدئال است و مشکلی وجود ندارد. بدیهی است که اگر حاکمیت این نگاه را داشته باشد که با تکیه به رأی مردم میتواند مشروعیت بیشتری پیدا کند کشور به سمت شرایط بهتر و ایدئالتری پیش خواهد رفت. با توجه به شرایط تحریمها و مشکلات عدیده در روابط بینالملل، مطمئناً در مناسبات داخلی تأثیر زیادی میگذارد و مسائل بینالمللی و منطقهای که فضای عمومی را بستهتر یا بازتر و شرایط برای این تعامل و گفتوگو را بهتر یا بدتر میکند. بههرحال وقتی یک تشکیلات سیاسی بخواهد در نهادی مثل مجلس فعالیت جدی داشته باشد، بدون تعامل با مجموعه حاکمیت کشور نمیتوانند شرایط حضور مناسب را پیدا کنند، چون نمیتوانند بدون تعامل در مجلس بهعنوان قوه مقننه نقش تعیینکنندهای داشته باشند پس راه عملکرد در یک شرایط عقلانی و با توجه به مجموعه شرایط کنونی تعامل است.» عضو حزب منحله مشارکت پیرامون بدنه اجتماعی اصلاحات در انتخابات آتیه بهارستان بیان داشت «اگر اصلاحات پایگاه اجتماعی و تعامل مناسبی با بدنه اجتماعی نداشت مطمئن باشید در انتخابات سال ۹۲ نمیتوانست چنین نتیجهای را به وجود بیاورد. اگر میبینید نتیجه انتخابات ۹۲ برنده بودن اعتدال و اصلاحات است نشاندهنده این است که اصلاحات باوجود تمام فشارها توانسته سازمانیافتگی خود را حفظ کند. از سویی با این فشارها که سازمان و جریان فکری اصلاحات مختل نمیشود و کارکرد خود را از دست نمیدهد. اگر فضای انتخابات سالم برگزار شود بهترین افرادی که بر اساس عقلانیت و در جهت منافع عمومی تصمیم بگیرند در مجلس خواهند بود تا انتخابکننده فرد اصلح موردنظر را انتخاب کند ضمن اینکه اصلاحطلبان امیدوارند تنگنظری و گزینش کردن نیروهایی که کاندیدا میشوند بهجز از مجاری قانونی از مجاری دیگر بررسی نشود و سلیقههای فردی جایگزین قانون نشود. اگر انتخابات برگزار شود»
روزنامه شرق
روزنامه اصلاحطلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «22 کشور عرب: فلسطین را شناسایی کنید» و «بیمه هم نفتی شده است» اختصاص داد.
· احمدینژاد در دادگاه
رییس کمیسیون اصل 90 در گفتوگو با روزنامه شرق از برگزاری دادگاه احمدینژاد خبر داد؛ در همین راستا آمنه شیرافکن در صفحه سیاسی این روزنامه نوشت «از «نارمک» تا خیابان «خیام شمالی» راه زیادی نیست، شاید در ساعت پیک ترافیک یک ساعت و نیم راه باشد و شاید با مترو کمتر؛ اما مجتمع امام خمینی ساعت 10 صبح پنجم آذر 92 خالی از حضور رییس دولت دهم بود؛ رییسی که حالا باید در مقام متشاکی در دادگاه حاضر شود و نمیشود؛ به همان آب خوردنی که بسیاری از قوانین مجلس را ابلاغ نکرد و به همان سادگی که در رویه کاریاش انواع تخلفها گزارش شد و به هیچ جایی تمکین نکرد. این رویه خاص محمود احمدینژاد است؛ رییس دولتی که سبک سؤالبرانگیزی از مدیریت و ریاست را در تاریخ معاصر ایران به نام خود ثبت کرد و حالا آنطور که رییس کمیسیون اصل 90 به «شرق» خبر داده؛ «دادگاهش در غیاب او در حال بررسی و پیگیری است» نتیجه هنوز مشخص نیست اما پرونده حجیم است و پر شکایت.» این روزنامهنگار اصلاحطلب همچنین خبر داد که پرونده تخلف در سفر به نیویورک هم به کارنامه قضایی احمدینژاد اضافهشده است.
· جدال نامهها به سبک مطهری
علی مطهری بار دیگر دستبهقلم شد، این بار خطاب نامهاش امامجمعه مشهد است تا بار دیگر اسم وی در صدر صفحات سیاسی روزنامههای اصلاحات باشد؛ روزنامه شرق در صفحه سیاسی خود اینگونه از نامه نماینده تهران در بهارستان روایت کرده است «مطهری در نامه به علمالهدی نوشته که «بهتر است حامی و پشتیبان منطقی و دوست دانای ولایتفقیه باشیم و ناخودآگاه به این اصل مترقی و حیات آفرین ضربه نزنیم» او در بخشی دیگری از نامهای که در روز گذشته منتشر کرد، تأکید کرد «دوستان و هواداران شما در مشهد متأسفانه در نقل سخنان من در دانشگاه فردوسی تقوا و انصاف را رعایت نکردند، گاهی سؤال و جواب را مخلوط کردند، حتی در انتشار فایل صوتی این نقایص وجود داشت...» نماینده تهران در ارتباط با سخنان علمالهدی به برخی حرفهای او استناد کرده «اینکه فرمودهاید کسی حق ندارد نظر مخالف خود را در مقابل نظر رهبری قرار دهد» (نقل به مضمون) گذشته از اینکه این سخن با سیره پیغمبر اسلام و علی علیهالسلام سازگار نیست و امیرالمؤمنین در بیان حقوق و وظایف متقابل حاکم و رعیت، از ضرورت نصیحت حاکم توسط مردم در علن و خفا سخن گفتهاند (النصیحه فی المشهد و المغیب) با سیره و نظر رهبر انقلاب نیز همخوانی ندارد. ایشان در دیدار با دانشجویان در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر 22 اسفند 1379 فرمودند «اینکه گفتند از رهبری انتقاد نمیکنند، شما بروید بگویید انتقاد کنند. ما که نگفتیم از ماکسی انتقاد نکند، ما که حرفی نداریم، من از انتقاد استقبال میکنم» البته بدیهی است که بیان انتقاد باید با حفظ جایگاه و احترام ولیفقیه باشد.»
روزنامه آرمان امروز
روزنامه آرمان امروز صفحه اول خود را به تیترهای «تفاوت زیادی بین معین و فرهادی نیست» و «ساختار مجلس تغییر میکند» اختصاص داد.
· جبهه پایداری در حال مصادره آینده اصولگرایان است
گروه سیاسی روزنامه آرمان امروز در صفحه سیاسی این روزنامه به گفتوگو با امیر محبیان، دبیر کل حزب نواندیشان ایران پیرامون وضعیت اصولگرایان پرداخته است؛ این فعال سیاسی پیرامون فعالیت جبهه پایداری گفت «جبهه پایداری محصول اختلال در روند طبیعی اصولگرایی است؛ نه نگرش و نه منش و نه روش جبهه پایداری شباهتی با مرام معتدل اصولگرایی ندارد؛ آنها شعارهای اصولگرایان را بلندتر از آنها فریاد میزنند تا جوانان صادق پیرو اصولگرایی را جذب کنند؛ تا حدودی هم موفق شدهاند. بزرگترین سرمایه اصولگرایان و آینده آنها همین جوانان صادقاند که پایداری در حال مصادره از اصولگرایان هستند؛ پایداری در حال مصادره آینده اصولگرایان است» وی سپس با دفاع از طرح ایده نو اصولگرایی تصریح کرد «در هر سه حوزه نگرش و منش و روش مشکلاتی به وجود آمده است؛ اصولگرایان ظرفیتهای زیادی در اختیاردارند که به خاطر رفع نکردن معضلات معطلمانده است. قدرت تشکیلاتی اصولگرایان بسیار قدرتمند است و شبکه بزرگی از هواداران را در اختیاردارند. اصولگرایان هوادارانی جدی و باانگیزههای اعتقادی دارند که رویکرد اصولگرایی را تمام وجود زندگی کردهاند و به آن بهعنوان یک بازی سیاسی ننگریستهاند. این شبکه گسترده و پایکار اکنون منتظر تصمیمات کارآمدند ولی متأسفانه شاهد سکوت بعضاً منفعلانه سران اصولگرایی و حتی فوت چهرههای کلیدی و معتدل در سطح سران و در مقابل فعالیت تندروهایی هستند که بهمرور در حال مصادره شعارهای ارزشمند اصولگرایان و رادیکالیزه کردن آنها هستند»
روزنامه ایران
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «بانکها آماده رفع تحریمها شوند» و «4 عضو کابینه مأمور بررسی پارازیتها» اختصاص داد.
· انتخابات بهارستان استانی میشود؟
روزنامه ایران در صفحه سیاسی خود به طرح انتخاباتی بهارستان نشینان برای استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی پرداخته است؛ ابراهیم بهشتی در این گزارش خبری نوشت «نمایندگان مجلس روز گذشته به یکفوریت طرحی رأی دادند که در صورت تصویب نهایی انتخابات مجلس شورای اسلامی بهصورت استانی برگزار میشود. «استانی شدن حوزههای انتخابیه انتخابات مجلس شورای اسلامی» عنوان طرح یادشده است که هرچند با قید دو فوریت آمادهشده بود، اما در صحن علنی با قید یکفوریت مطرح شد. این طرح که با امضای 169 نماینده آمادهشده از دورههای گذشته مجلس موردبحث بوده که تاکنون به فرجامی نرسیده است. بر اساس این طرح، حوزههای انتخابیه به دو بخش اصلی و فرعی تقسیمشده است که حوزه انتخابیه اصلی استان است و حوزههای فرعی هم حوزههای شهرستانهاست. در این طرح همه مردم یک استان برای انتخاب نمایندگان همه شهرستانها یا حوزههای انتخابیه رأی میدهند. مثلاً برای انتخاب نمایندگان مردم تهران در مجلس همه مردم استان اعم از ورامین، رباطکریم، شهرری و... باید رأی بدهند و مردم تهران هم در انتخاب نمایندگان حوزههای ورامین و رباطکریم تأثیر دارند. همچنین در صورت تصویب این طرح انتخابات دومرحلهای نمیشود. طراحان باهدف رفع برخی ایرادات و مشکلات موجود در قانون انتخابات مجلس و ارتقای سطح کیفی مجلس و بخصوص متمرکز کردن توجه نمایندگان به امور ملی بهجای مسائل منطقهای آن را ارائه کردهاند. در مقدمه این طرح 5 مادهای اهداف زیر موردتوجه قرارگرفته است؛ پرداختن نمایندگان به بررسی امور ملی و پرهیز از صرف اوقات نمایندگی برای امور جزئی با حفظ ویژگی محلی و ملی بودن مسئولیت نمایندگی و جایگزین کردن برنامه محوری بهجای شخص محوری، ارتقای سطح کیفی و افزایش کارایی مجلس از طریق ایجاد امکان انتخاب داوطلبان شاخصتر با صلاحیتهای برتر، حذف رقابتهای شدید و اختلافبرانگیز قومی و قبیلهای و تقویت همبستگی ملی، کاهش تعداد داوطلبان و هزینههای اجرایی انتخابات، افزایش میزان و تسهیل امکان مشارکت عمومی، کنترل تخلفاتی نظیر خرید رأی و تقویت فرهنگ تحزب.»
روزنامه شهروند
روزنامه اصلاحطلب شهروند با تیترهای «توقف خریدوفروش در بازار ارز» و «90 هزار ایرانی نمیدانند مبتلا هستند» میزبان نگاه خوانندگانش بود.
· مصادره پاشایی از سوی دولتیها
صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی دانشگاه، روز گذشته پس از گذشت دو هفته از فوت مرتضی پاشایی، دیروز در صفحه شخصیاش در فیسبوک تحلیلهای پیرامون حضور گسترده مردم در مراسم تشییعجنازه این خواننده را بررسی کرده و در بخشی از این مطلب نوشته بود: «احتمالاً اگر دولتیها حدس میزدند که بیش از یکمیلیون نفر به مشایعت جنازه مرتضی پاشایی خواهند آمد و اگر حدس میزدند که ۹۰، ۸۰ درصد آنها جوان هستند و خیلی از آنها حجاب درستوحسابی هم ندارند، یا تدابیر دیگری برای مراسم خاکسپاری میاندیشیدند یا سعی میکردند اگر میشد او را به نفع خودشان مصادره کنند؛ اما زمانی متوجه شدند چه جمعیتی برای مرتضی پاشایی آمده که دیگر دیر شده بود.»