اشتغال معصومه ابتکار به مسائل سیاسی که پیش از این هشت سال ریاست سازمان محیط زیست در دوران اصلاحات و ریاست کمیته محیط زیست شورای شهر تهران را در سوابق کاری خود دارد، به دامنه انتقادات نسبت به عملکرد وی افزوده است.

منتقدان بر این اعتقادند که سیاسی کاری محیط زیست در زمان مدیریت وی سبب شده تا وضعیت محیط زیست کشور وخیم‌تر شود؛ زیرا وی محیط زیست را پوششی برای افعال سیاسی خود قرار داده و از این رو کمتر به مسائل زیست محیطی کشور توجه می‌کند. عملکرد وی در موضوع خوزستان از جمله مسائلی است که به دامنه انتقادات اینچنینی افزوده است اما این تنها موضوعی نیست که در دایره سیاسی کاری‌های معصومه ابتکار می‌گنجد.

پارازیت‌هایی که منشأ سیاسی دارند!

مساله پارازیت از جمله مباحثی است که همواره رسانه‌های ضد انقلاب به سبب اهداف سیاسی که دنبال می‌کنند توجه ویژه‌ای به آن داشته و دارند و در مانورهای خبری خود به طور گسترده‌ای به آن می‌پردازند.

معصومه ابتکار نیز در این زمینه سخنان شائبه برانگیزی دارد که دست‌آویزی برای رسانه‌های ضدانقلاب شده است. فحوای سخنان ابتکار درباره پارازیت به نوعی همان خط خبری است که رسانه‌های ضدانقلاب دنبال می کنند. سرطان‌زا بودن سیگنال‌های پارازیت و همچنین منشاء ارسال این سیگنال‌ها از جمله مباحثی است که از سوی معصومه ابتکار قبل و بعد از ریاستش در سازمان محیط زیست مطرح شده است. وی حتی در جایی گفته است که به خاطر جلوگیری از توسعه ارسال پارازیت‌ها در انتخابات شورای شهر تهران رد صلاحیت شده است. [1]

ابتکار پس از اینکه دوباره به عنوان رئیس سازمان محیط زیست منصوب شد، موضوع پارازیت‌ها را به عنوان یک موضوع سیاسی با پوشش زیست محیطی مطرح کرد.

وی درباره پارازیت‌ها اظهار کرده است: موضوع پارازیت با وجود آنکه متولی مشخصی ندارد از سوی سازمان حفاظت محیط زیست و سایر دستگاههای مسئول در حال پیگیری است. در این زمینه همه دستگاه‌های کشور موظف به رعایت استاندارد هستند. [2]

همین موضوع موجب انتقاد برخی از نمایندگان مجلس نسبت به وارد شدن خرده حساب‌های سیاسی در عملکرد مسئولان محیط زیست کشور شد.

دکتر مرندی، عضو شاخص کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی در مصاحبه با یک روزنامه، درباره شایعه بیماری‌زا بودن پارازیت‌ها گفت: «کمیسیون بهداشت چندین جلسه با حضور نمایندگان و کارشناسان وزارت بهداشت، بهداشت محیط با تخصص اشعه، مخابرات و صدا و سیما برگزار کرد و همه به اتفاق به این نتیجه رسیدند که این پارازیت‌ها سرطانزا نیست ولی متاسفانه «تبلیغات سیاسی» با مباحث فنی ترکیب و سخنانی با هدفی خاص ایراد می‌شود. گاهی فردی می‌خواهد با دولتی مبارزه کند و سیاسی‌کاری کند و این مباحث را تکرار می‌کند ولی تأکید می‌کنم آنچه در کمیسیون بهداشت با مشارکت همه ارگان‌ها به دست آمد، آن بود که «پارازیت‌ها سرطانزا نیست.»[3]

معضل فراگیر سیاسی کاری در سازمان محیط زیست

موضع گیری سیاسی در قبال مسائل زیست محیطی از جمله معضلات فراگیر این سازمان و اظهارات مسئولان آن در زمان ریاست معصومه ابتکار است.

موضوع بنزین‌های تولیدی پتروشیمی‌ها و واردات بنزین از جمله مباحثی بود که از اوایل ریاست معصومه ابتکار بر این سازمان مطرح شد و چندماهی فضای رسانه‌ای کشور در قبال سازمان محیط زیست را به خود مشغول کرد. معصومه ابتکار در این زمینه نیز با موضعی سیاسی به سراغ آلودگی هوای تهران رفت. وی در اینباره دولت قبل و بنزین تولیدی پتروشیمی‌های کشور را عامل آلودگی هوای تهران قلمداد کرد و حتی نسخه‌های جالب توجهی برای در امان بودن تهرانی‌ها از آلودگی هوای تهران پیچید.

وی در جلسه شورای شهر تهران، در پاسخ به سوال اسماعیل دوستی، یکی از اعضای شورای شهر، تاکید کرد که کیفیت بنزین غیر استاندارد عامل اصلی آلودگی شهرهاست و بعد به خانواده هایی که کودک بیمار یا خردسال دارند توصیه کرد از تهران بروند که این راه سریع ترین راه برای گریز از آلودگی هواست.[4]

این موضوع هم جنجال و حواشی زیادی در کنار موضوع پارازیت‌ها برای سازمان محیط زیست کشور به پا کرد تا همچنان این سازمان با ریاست خاص خود به عنوان یکی از جنجالی‌ترین سازمان‌های دولت یازدهم تا به امروز شناخته شود.

دیدار از قربانیان اسیدپاشی تا شیخ حامی فتنه و شرکت در همایش‌های اصلاحات

پس از اینکه وزیر بهداشت جهت بررسی اوضاع سلامت مردم خوزستان سفری به این شهر انجام داد، اسماعیل کهرم، مشاور معصومه ابتکار در سازمان محیط زیست با الفاظی توهین آمیز و سخیف به این اقدام هاشمی با این استدلال که این موضوع به وی مربوط نبوده است، اعتراض کرد؛ این درحالی است که رئیس سازمان محیط زیست بعضا دست به اقداماتی زده است که در حیطه کاری وی نبوده است.

سفر به اصفهان و دیدار از قربانیان حادثه اسید پاشی در آبانماه سال جاری از جمله مواردی بوده است که معصومه ابتکار در کنار فعالیت زیست محیطی‌اش به آن پرداخته است.

وی در گزارشی که در اینباره در وبلاگ شخصی‌اش به نگارش درآورده، می گوید: « در این دیدار که پدر و همسر خانم ابراهیمی هم حضور داشتند، پیام دکتر روحانی مبنی بر ضرورت رسیدگی به وضعیت ایشان و پیگیری موضوع تا ریشه کنی اینگونه اتفاقات در کشوررا ابلاغ کردم و ضمن ابراز امیدواری برای بهبودی این خانم جوان گفتم که در مقابل این حرکت جنایت آمیز و غیر قابل قبول، همه دولتمردان ابراز تاسف کرده و خواهان برخورد جدی هستند.»[5]

سفر معصومه ابتکار به قم و دیدار وی با آیت الله صانعی در مهرماه سال جاری نیز یکی دیگر از اقدامات خارج از حیطه کاری وی است که در حوزه سیاسی و جناح سیاسی متبوعش قابل تعبیر و تفسیر است. [6]

شرکت ابتکار در همایش سه روزه نمایندگان تشکل‌های دانشجویی‌ اصلاح‌طلب که از 26 تا 28 آذرماه سال جاری در اردوگاه شهید باهنر تهران با حضور خاتمی و عارف برگزار شد از جمله دیگر موارد اشتغال وی به کارهای سیاسی و جناحی در این میان است.[7]

با این حال گویا دامنه کارهای سیاسی ابتکار بیش از مواردی است که رسانه‌ای شده است، در این باره جواد کریمی قدوسی، نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی نسبت به این موارد واکنش نشان داده است و در مصاحبه با یکی از خبرگزاری‌ها بیان داشته «متأسفانه نه تنها تحرک لازم را از جانب رئیس سازمان محیط زیست در خصوص بحران خوزستان ندیده‌ایم، بلکه اخبار بسیار نگران‌کننده‌ای از اقدامات سیاسی ایشان شنیده‌ایم.» [8]

وی دایره این اقدامات سیاسی را از کمک رسانی به زندانیان فتنه سال 88 تا واردات بنزین توسط نزدیکان ابتکار با رانت وی گسترده دانسته و بیان داشته است: «‌یکی از آن اخبار این است که خانم ابتکار مسئولیت حمایت و پشتیبانی از زندانیان مربوط به فتنه 88 و کمک‌رسانی به آنان را بر عهده گرفته که امیدواریم صحت نداشته باشد یا اینکه در بحث واردات بنزین‌های غیراستاندارد با اسم بنزین‌های یورو 4 ولی با هدف خواباندن تولید داخلی و آن هم با رانت نزدیکان خودش، اقداماتی انجام داده است؛ در اخبار موثقی که به دست ما رسیده رانت برخی نزدیکان خانم ابتکار در بحث واردات بنزین محرز شده و این اخبار به دست تک تک نمایندگان مجلس رسیده است.»[9]

با این حال آنچه از ظواهر امر پیداست، برخی از مواضع سیاسی در نوع تصمیمات سازمان محیط زیست که وظیفه خطیری در زمینه نگهداری از میراث طبیعی کشورمان بر عهده دارد، لحاظ می‌شود که این موضوع می‌تواند در آینده ضربات سختی به پیکره محیط زیست که در برخی از موارد با بحران‌های سختی مانند بحران ریزگردهای خوزستان و خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کند، وارد سازد. از این رو سازمان محیط زیست نیازمند نوع مدیریتی است که با تدبیر لازم کشور را نسبت به خطرات زیست محیطی ایمن سازد و به موقع و با پیش‌بینی‌های لازم همه هم و غم خود را در این را مصروف دارد.