به گزارش مشرق، سی و هشتمین جلسه سینما روایت با اکران و بررسی مستند« چشم در برابر چشم » برگزار شد. در جلسه نقد و بررسی «چشم در برابر چشم» سیدمحمدعلی صدری نیا نویسنده و کارگردان این مستند، محمدرضا شرف‌الدین رئیس انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس، عباس کریمی عباسی روزنامه نگار و منتقد سینما و رسول شادمانی کارشناس و مجری برنامه حضور داشتند.

صف کشیدن هشتاد دانشگاه برای اکران مستند

در ابتدای جلسه نقد و بررسی فیلم مستند «چشم در برابر چشم» رسول شادمانی با بیان اینکه  تا کنون 81 دانشگاه کشور برای اکران این مستند اعلام آمادگی کرده اند و 30 دانشگاه آن را اکران نمونده اند، مستند «چشم در برابر چشم» را اثری مهم در پرداختن به معضلی اجتماعی دانست  و از صدری نیا خواست تا درباره ساخت مستند توضیحاتی را ارائه کند. کارگردان مستند« چشم در برابر چشم» بار اشاره به اینکه بعد از چهار مورد اسیدپاشی در شهر اصفهان که هنوز مشخص نیست چه شخص یا اشخاصی در پشت آن حضور داشتند گفت: فضای جامعه در آن زمان ملتهب شده بود و خبر این اسیدپاشی از اصفهان فراتر رفت به طوری که حتی خیلی ها جرات نمی کردند از خانه بیرون بیایند و عده ای هم شروع کردند برای شوخی روی خانم ها آب پاشیدند. در آن زمان برخی از رسانه ها به ملتهب کردن فضا دامن می زدند و یک سری تناقض ها را به وجود می آوردند. رسانه های خارجی نیز به این فضای پارادوسیکال کمک می کردند. هدف تیم سازنده مستند این بود که کمک کند تا دیگر چنین اتفاقی نیفتد.

قصاص باعث حیات جامعه است

محمد رضا شرف الدین نیز با بیان اینکه فیلم به موضوع قصاص می پردازد، گفت: قصاص دستوری قرآنی است و همان طور که در خود قرآن اشاره شده است در قصاص حیات وجود دارد. همان طور که امام خمینی (ره) می فرماید همه آنچه را که در قران هست را باید پذیرفت؛ همه دستورات قرآنی موجب حیات انسان هستند. شرف الدین با بیان اینکه حیات و زندگی بالاترین هدیه به انسان است گفت: باید جامعه شناسان درباره اینکه چرا قصاص باعث حیات در جامعه می شوند بحث کنند.

رئیس انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس با تاکید بر اینکه نباید معضلات اجتماعی را با دید سیاسی نگاه کرد از برخورد برخی از رسانه ها با موضوعه اسیدپاشی در اصفهان گلایه کرد  و گفت: باید دو اصل را مورد توجه قرار دهیم اول انکه قصاص اصلی پسندیده و بسیار محترمی است دوم اینکه اسیدپاشی به عنوان معضلی اجتماعی نه از سوی مطبوعات بلکه از سوی جامعه شناسان مورد بررسی قرار گیرد و نتایج آن در اختیار جامعه و هنرمندان قرار گیرد تا بر اساس آن فیلم ساخته شود.

قصاص اصلی پذیرفته شده در میان همه ادیان الهی

عباس کریمی عباسی روزنامه نگار و منتقد سینما، در نقد و بررسی مستند«چشم دربرابر چشم» گفت: فیلم مستندی گزارشی است که در آن سه موضوع با هم پیوند می خورند و موضوع اصلی آن قصاص است. ساختار فیلم خیلی معمولی است و دوربین مردمی را نشان می دهد که درباره موضوعی صحبت می کنند، چند تصویری آرشیوی داریم و کارگردان هم پلان هایی را فیلمبرداری کرده است. اما باید به موسیقی خوب فیلم اشاره کنم در به موقع و به جا استفاده شده است، باعث می شود بیننده ارتباطی بهتری با مستند برقرار کند و احساسات بیننده را بر می انگیزد.

کریمی افزود: قبل از نقد فیلم باید این سوال را از تیم سازنده مستند پرسید که در این مستند به دنبال چه چیزی بوده اند و چه تاثیری را می خواستد برجای بگذارند.

وی با بیان مثال هایی از تاریخ معاصر آمریکا و انگلستان در مورد قاتل های سریالی که باعث ایجاد وحشت در جامعه شده بودند، گفت: عدم برخورد دولت های آن دو کشور با قاتلان زنجیره ای باعث شد تا مدت ها جو جامعه ملتهب شود و اینجا است که توجه می شویم چرا باید به قصصاص توجه کنیم.

این روزنامه نگار با انتقاد از فضای ایجاد شده از سوی رسانه های بیگانه در بوق و کرنا کردن مسئله قصاص و القای خشن بودن اسلام، گفت: در همه ادیان الهی قصاص وجود دارد و حتی در ادبیات جهان نیز می بینیم که رمانی با نام قصاص نوشته می شود که جزو 100 رمان برتر جهان قرار دارد.

عباس کریمی مستند «چشم در مقابل چشم» را دارای سه ضلع دانست که یک ضلع آن خانم بهرامی، ضلع دیگر موضوع اسیدپاشی و در ضلع آخر موضوع قصاص قرار دارد. این منقد سینما افزود: خانم بهرانی نقش اول فیلم را برعهده دارد که به عنوان قربانی درباره خودش صحبت می کند. بیننده با وی از نظر فطری ارتباط برقرار می کند اما در جایی که قرار است به اسیدپاشی در اصفهان برسیم مستند نمی تواند ارتباط خوبی با مخاطب برقرار کند و از موضوع دور می شود. این منتقد با اشاره به اینکه مستند سه رویکرد اجتماعی، سیاسی و کارکردهای رسانه دارد، گفت: «چشم در مقابل چشم» به خوبی توانسته است قدرت رسانه را نشان دهد.

اسیدپاشی برخی رسانه ها روی امنیت اخلاقی جامعه

شادمانی کارشناس برنامه یکی از ایراداتی را که در مستند «چشم در برابر چشم» دیده می شود را عدم استفاده از کارشناسان مذهبی و حقوقی در پرداختن به موضوع قصاص دانست و گفت در صورت استفاده از نظرات این کارشناسان قطعا بیننده اطلاعات بهتری در این زمینه به دست می آورد.

صدری نیا کارگردان کار نیز گفت: ما چند سناریو برای کار داشتیم  که یکی از آنها پرداختن به موضوع اسیدپاشی در اصفهان بود که به دلیل فضای امنیتی اجازه چنین کاری به ما داده نشد. بنابراین به دنبال سناریوی دیگری رفتیم و به موضوع اسیدپاشی بر روی خانم آمنه بهرامی در سال 83 و اسیدپاشی اصفهان در سال 93 پرداختیم . در آن زمان لایحه امر به معروف و نهی از منکر هم در مجلس مطرح شده بود و برخی از رسانه ها با نگاه سیاسی به مسائل اجتماعی تلاش داستند تا قصاص و امر به معروف را سیاسی کنند. که تحلیل های غلطی داشتند. ماجرای اسیدپاشی در اصفهان نکته مهمی داشت که  برخی از رسانه ها می گفتند این کار برای امر به معروف و نهی از منکر است.  بحث ما این بود که چرا این رسانه ها چنین ادعایی را مطرح می کنند؟ به نظرم در آن زمان دو اسیدپاشی رخ داد ابتدا اسیدپاشی بر روی دختران و دومی اسیدپاشی رسانه ای  بر روی امنیت اخلاقی  جامعه.

رسانه های بیگانه مانند مگس هستند

عباس کریمی با تاکید بر اینکه حادثه اصفهان جنایتی سازماندهی شده بوده که در پشت آن اهداف سیاسی قرار دارد، گفت: جریان خانم بهرامی یک جنایت فردی است و نباید با ارتباط برقرار کردن میان آن و حادثه اصفهان دچار اشتباه شویم. اولی جنایتی با انگیزه شخصی است و دومی اقدامی برنامه ریزی شده.

محمد رضا شرف الدین از سازندگان این مستند برای پرداختن به  بحث رسانه های بیگانه و رسانه های همسو با آنها در داخل کشور تشکر کرد و آن را بحثی اساسی دانست. شرف الدین افزود: رسانه های بیگانه مانند مگس عمل می کنند که بر روی زخم و دمل های چرکی می نشینند و از آن تغذیه می کنند و از علوم ارتباطات برای تخریب چهره یا بالا بردن چهره ای دیگر استفاده می کنند.

رئیس انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس با بیان اینکه  برخی از موضوعات بسیار ساده به دلیل اهمیتی که رسانه ها به آن ها می دهند به ناگهان مهم می شوند. مرگ مرتضی پاشایی را یادآور شد و گفت پیش از مرحوم پاشایی بسیاری از افراد بر اثر سرطان در گذشتند از جمله مرحوم سیف الله داد کارگردان سینما، بعد از مرحوم پاشایی نیز بسیاری از افراد دچار سرطان شدند از جمله خواننده دیگری که فکر می کنم هنوز هم با سرطان دست و پنجه نرم می کند اما هیچ کدام از آن ها به اندازه خبر مرگ این خواننده جوان رسانه ای نشد. همه جنجال های رسانه ای نیز در زمانی پایان گرفت که  پدر آن مرحوم گفت پسرم از من خواسته بود برایش روضه حضرت علی اکبر بخوانم، آنجا که صحبت از روضه حضرت علی اکبر شد و معلوم گردید ذات این جوان پاک بوده دیگر رسانه های بیگانه دنبال کار را نگرفتند چون آنها دیدند وی زخم چرکی نیست که بخواهند بر روی آن بنشینند.

این فعال سینمایی همچنین گفت: باید به سینما برای پرداختن معضلات اجتماعی کمک کرد. در بسیاری از کشورهای جهان نیز بسیاری از معضلات با استفاده از سینما حل شده است. در ایتالیا برای مبارزه با پلیس فاسد و رشوه گیر از سینما کمک گرفته شد و با ساختن فیلم های مختلف درباره پلیس و ارتباط با مافیا معضلات تا حد زیادی کاسته شد.

شفیع آقامحمدیان کارشناس سینما نیز خلاء قانونی در مجازات اسیدپاشان را  یکی از عواملی دانست که در آن رسانه های داخلی آب به آسیاب دشمن ریختند. آقا محمدیان گفت: اگر قوانین ما در مورد قصاص چنین مجرمانی شفاف باشد اجازه فضا سازی به بیگانگان داده نخواهد شد.

لازم به ذکر است در ابتدای این جلسه کتاب «دستور زبان نما» وشته روی تامپسون، کریستوفر جی.بورن را با ترجمه‌ی محمد گذر آبادی، از جدید ترین محصولات نشر ساقی برای حضار معرفی شد.

سی و هشتمین جلسه سینما روایت عصر روز یکشنبه 6 اردیبهشت ماه در مجتمع فرهنگی اسوه واقع در خیابان انقلاب اسلامی نبش بهار جنوبی برگزار شد.