گروه اقتصادی مشرق- یکی از مهمترین مطالب اقتصادی امروز روزنامهها، افشای پشت پرده خبر حضور هیئت نفتی آمریکایی در ایران است که هفته گذشته از سوی رسانههای اصلاحطلب با بزرگنمایی منتشر شد. معاون وزیر نفت توضیح داده که از سخنان او برداشت اشتباه شده و منظورش هیئت اروپایی بوده، نه آمریکایی.
سایر مطالب اقتصادی مهم روزنامهها در ادامه آمده است.
* آفتاب یزد
- باز هم خبر از حضور سرمایهگذاران غربی در ایران
روزنامه اصلاح طلب آفتاب یزد از اشتیاق شرکتهای خارجی برای حضور در صنعت نفت ایران گزارش داده است: گفتگوهای خبرنگار آفتاب یزد با برخی از نمایندگان شرکتهای خارجی در نمایشگاه نفت و گاز حکایت از علاقه مندی فراوان آنها برای سرمایه گذاری در ایران دارد به گونه ای که شماری از آنها مذاکرات تجاری با ایران را آغاز کرده اند هرچند که برای امضای قرار دادهای تجاری میخواهند تا زمان امضای توافقنامه جامع صبر کنند.
شاید دیگر این جمله که «سرمایه گذاران خارجی برای مراودات تجاری با ایران و سرمایه گذاری در کشورمان بسیار علاقه مند شده اند» عجیب نباشد. بیش از یک سال و نیم از آغاز به کار دولت یازدهم میگذرد و عوامل مختلفی خارجیها را به سرمایه گذاری در ایران ترغیب کرده است. رویکارآمدن دولتی که شعارش اعتدال و تعامل سازنده با جهان بوده و در سیاست خارجی ، مذاکرات هسته ای را از منظر عزت و مصالح عالیه نظام جمهوری اسلامی دنبال میکند چشم انداز دور جدیدی از سرمایهگذاری خارجی در ایران را روشن تر کرده است اما نباید از یاد برد که هر سرمایه گذار خارجی فقط تحت تاثیر مذاکرات حاضر نیست سرمایه اش را به ایران بیاورد بلکه تحولات اقتصادی کشورمان هم در نگاه و تصمیم او اثرگذار است.
گذشته از آمارهای داخلی، گزارشهای صندوق بین المللی پول و بانک جهانی، کاهش بسیار محسوس تورم در ایران را تائید کرده بر آغاز روند خروج اقتصاد ایران از رکود تاکید کرده اند. در مهمترین و اساسی ترین صنعت کشور که همان صنعت نفت و گاز میباشد علاقه سرمایه گذاران خارجی دو چندان شده است. بیستمین نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی در شرایطی روز گذشته به کار خود پایان داد که مدیران و کارکنان صنعت نفت عزم خود را برای محقق شدن اهداف بلند نظام در این بخش جزم کرده اند.
* ابتکار
- بیانیه لوزان بیتاثیر بود؛ نارضایتیها از وضعیت بورس تهران به اوج خود رسید
این روزنامه حامی دولت درباره بورس نوشته است: گویا وضعیت بورس قرار نیست به این زودیها درست بشود. از زمانی که بیانیه سوییس منتشر شد زمزمهها و اخبار مبنی بر بهبود وضعیت تالار شیشهای مخابره شد اما تا کنون به نظر میرسد نه تنها رونقی در معاملات حاصل نشده بلکه روز به روز نیز بر وخامت اوضاع افزوده میشود به طوری که ریزش شاخص بورس نگرانیهای سهامداران را افزایش داده و گلایهها و انتقادات فعالان بازار سرمایه را به اوج رسانده و در این شرایط برخی فرصت طلبها دست به کار شدهاند.
بازار سرمایه که در اولین روزهای سال جاری شرایط مثبتی را داشت و سهامداران را نسبت به آینده بازار در سل ۹۴ خوشبین کرده بود، پس از اینکه حدود دو هفته از سال جاری گذشت با روندی کاهشی مواجه شد و روزهای بسیار سخت و طوفانی را به خود دید، گرچه این روزهای سخت تا حدودی تعدیل شده است، اما شرایط بازار به اعتقاد سهامداران خوشایند نیست.بورس که در سال گذشته به ویژه در نیمه دوم روزهای خوشی را نداشت، به سال ۹۴ امیدوار شد و سهامداران در انتظار جبران زیان های خود بودند و در نهایت گرچه بورس تهران در فروردین ماه بازدهی ۷.۲ درصدی را داشت تا حدودی نسبت به بازارهای رقیب خود سوددهی را نصیب سرمایه گذارانش کرد، اما در نهایت با افت های پی در پی سهامداران را دوباره در نگرانی فرو برد و حال با گذشت یک ماه و نیم از سال جاری بورس به روزهای افول سال ۹۳ ادامه می دهد.
* اعتماد
- با اين وضع راه رفتن دولت به هيچجا نميرسيم
این روزنامه در یادداشتی درباره وضعیت اقتصادی کشور و تاثیر آن بر بورس نوشته است: از سال گذشته تاكنون، هر چند در حرف شعار دفاع از توليد داخلي داده شده اما همهچيز گران شده است. از گاز تا نيروي كار، از ماليات تا جريمههاي محيط زيست. از قضا تمام اين اتفاقات با شعار بهبود وضعيت توليد انجام گرفته است. از قضا همه اين اتفاقات در حالي ميافتد كه توليدكننده حتي اجازه افزايش قيمت محصولات خود را هم ندارد.
بهطور مثال محيط زيست در حالي به جريمه واحدهاي توليدي، زير عنوان آلايندگي دست ميزند كه زمانيكه اين واحدهاي توليدي ساخته شد، فاصله زيادي با شهر و محل سكونت شهروندان داشت. حال شهرها بزرگ شدند، اما تاوان آن را نه شهرداري و نه نهادهايي كه عامل افزايش جمعيت شهرها و كوچ مردمان هستند، نميپردازند بلكه اين كار را واحدهاي توليدي و توليدكنندگان انجام ميدهند...
متاسفانه وضعيت به وجود آمده در بازار سرمايه سرنوشت ما است. اين سرنوشت هم ناشي از تصميمات مسوولان دولتي و نمايندگان مجلس است كه بهطور مثال به اسم كيفيسازي پالايشگاه ضربه بزرگي به اين بخش وارد كردند. آقاي نيلي در حالي به انتقاد از بانكها دست ميزنند كه گويا فراموش كردند كه قرار بود زمانيكه بانكها وارد بورس شدند، بدهيهاي قبلي آن توسط دولت پرداخت شود اما حالا ميگويد كه سود تقسيم نشود.
با كمال تاسف بايد گفت سيستم مالياتگيري در ايران بيش از هر زماني شبيه خراجگيري شده است. خراجي كه هيچ انصافي پشت آن وجود ندارد و اين باعث ميشود كه خدا هم از ما ناراضي باشد. در شرايطي كه نفت در بازارهاي جهاني با كاهش چشمگير روبهرو شده، توليدكننده هزينهاي كه بابت انرژي ميپردازد هيچ تغييري نكرده است.
در هفتههاي گذشته چندين اتفاق مهم افتاد تا مجددا وضعيت بازار بد شود. يكي از اين اتفاقات نقش مخربي است كه صندوق حمايت از بازار انجام داد و تمام كارهايي كه انجام داد به ضرر بازار شد. از طرف ديگر هم عرضههاي اوليه بهجاي اينكه با يك مكانيسم درست وارد بورس شوند، بر اساس تصميمات شخصي و پشت پرده اين كار صورت گرفت و شكست خورد.
در نهايت ميتوان گفت وضعيت بازار ايران به كف گرفتاريهاي خود رسيده و همه اينها كه بيان شد درددل بخش خصوصي است... ما هنوز نوع راه رفتن و سرعت راه رفتن دولت را درك نكردهايم، از اين رو دچار سرگشتگي ميشويم. با اين وضع راه رفتن دولت به هيچجا نميرسيم.
* تعادل
- وامدهی بانکها نسبت به دولت دهم تغییری نکرده است
روزنامه اصلاحطلب تعادل در نقد سیاستهای پولی دولت یازدهم نوشته است: با وجود اعلام برنامه انضباط مالي، اصلاح ساختار اقتصاد و سياستهاي پولي و بانكي در دولت يازدهم با هدف حمايت از توليد، اقتصاد مقاومتي و رشد سرمايهگذاريهاي توليدي، آمارها نشان ميدهد كه در فاصله اسفند سال91 تا آذرماه سال93 تغيير محسوسي در سهم عقود بانكي از مانده تسهيلات بانكها رخ نداده و سهم عقود مشاركت مدني و فروش اقساطي نهتنها كاهش نداشته بلكه در اين دوره 19ماهه به ميزان 6دهم درصد بيشتر شده و به حدود 69درصد كل تسهيلات بانكي رسيده است.
به گزارش «تعادل» سهم عقود مبادلهيي نيز در اين دوره نهتنها با افزايش مواجه نشده بلكه با كاهش اندك همراه بوده و عقود قرضالحسنه، اجاره به شرط تمليك، سرمايهگذاري مستقيم، سلف و مضاربه با كاهش سهم از مانده تسهيلات مواجه شدهاند.
نكته قابل توجه اين است كه مانده تسهيلات بانكها و همچنين عقود مختلف بانكي، متناسب با تورم رشد كرده و قدرت خريد تسهيلات فروش اقساطي در مقايسه با تورم در اين دوره افزايش يافته و قدرت خريد ساير عقود بهخصوص عقود مبادلهيي در اين دوره با كاهش قدرت خريد در مقايسه با تورم همراه بوده است.
بر اين اساس، ميتوان تحليل كرد كه با وجود تلاش دولت و بانك مركزي براي حمايت از توليد، تقويت توان تسهيلاتدهي بانكها و تغييري در تركيب تسهيلات در راستاي حمايت از توليد، هنوز تغيير محسوسي رخ نداده و مانده تسهيلات در مقايسه با تورم بيشتر نشده و سهم عقود مختلف از مانده تسهيلات نيز تغيير چنداني نداشته است و همچنان تمايل بانكها و متقاضيان وام به دريافت و پرداخت عقود مشاركتي نظير مشاركت مدني و فروش اقساطي روبه افزايش است.
مقايسه ميزان رشد تسهيلات بانكي به تفكيك عقود در دوره اسفند 91 تا آذر 93 يعني مقايسه عملكرد بانكها و موسسات اعتباري در پايان دولت احمدينژاد با عملكرد بانكها و موسسات اعتباري در آذر 93 يعني حدود يك سال و نيم بعد از شكلگيري دولت روحاني، نشان ميدهد كه تغيير ملموسي در سهم عقود تسهيلات بانكي رخ نداده است.
- طرح جامع مسكن؛ كاربردي يا شعاري؟
این روزنامه طرح جديد وزارت مسكن و شهرسازي را بررسي كرده و متذکر شده است: پس از 8سال چشم انتظاري طرح جامع مسكن رونمايي شد. انتشار اين سند ملي كه از ماهها پيش از سوي مسوولان وزارت مسكنوشهرسازي وعده داده شده بود روز گذشته رونمايي شد تا بدين طريق مسير اصلي دولت درحوزه مسكنوشهرسازي مشخص شده و چشمانداز بازار مسكن در سالهاي آتي ترسيم شود...
عليرضاخسروي، عضو كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي طرح جامع مسكن را طرحي غيركاربردي دانست و به «تعادل» گفت: اين طرح برنامه مشخص و كاربردي در حوزه مسكن ندارد به عبارت ديگر در اين طرح، تكليف بازار مسكن درسالهاي آتي مشخص نشده است. خسروي افزود: به عنوان نمونه دراين طرح تعداد واحدهاي لازم، زمان تحويل اين واحدها و... مشخص نشده به عبارت ديگر اين طرح بيش از اينكه كاربردي باشد ،شكل نظري به خود گرفته است.
وي ادامه داد: با توجه به شرايط ذكر شده نميتوان انتظار داشت كه اين طرح تاثير چنداني در بازار مسكن داشته باشد زيرا اين بازار ازسوي كارشناسان حوزه مسكن رصد ميشود و تغييرات و تحولات اين بازار از سوي اين افراد اعمال ميشود. اين عضو كميسيون عمران مجلس درپايان نمره نظري اين طرح را خوب اعلام كرد و گفت: اين طرح شرايط بازار مسكن را بهخوبي تشريح كرده اما در اين طرح چگونگي دستيابي به شاخصهاي بازار مسكن توضيح داده نشده است و اين طرح درحوزه برنامههاي كاربردي قرارنمي گيرد.
* جوان
- بدهی 5.3 میلیارد دلاری مشابه پرونده بابک زنجانی
روزنامه جوان از وجود پروندهای مشابه بابک زنجانی گزارش داده است: با وجود سكوت مديران وزارت نفت در قبال ماجراي بدهي 3/5 ميليارد دلاري يك شركت اماراتي به ايران، محسن قمصري مدير امور بينالملل شركت ملي نفت ايران براي نخستين بار نسبت به اين موضوع واكنش نشان داد و گفت: «اين شركت مشتري ماست نه دلال.»
به گزارش «جوان»، قمصري در نشستي خبري با بيان اين مطلب به زواياي ديگري از اين پرونده اشاره كرد: «بدهي شركت اماراتي بابت خريد ميعانات گازي از ايران 3/5 ميليارد دلار است و خريدار اين محمولهها ميعانات گازي را براي پالايشگاههاي اماراتي برده است، بنابراين خريدار مستقيم ميعانات گازي محسوب ميشود نه واسطه. از سال ۲۰۱۴ با تغيير سياست شركت ملي نفت ايران به بدهيهاي نفتي اين شركت اماراتي افزوده نشده است. در مورد تسويه اين رقم بدهي نيز بايد بانك مركزي اعلام كند.»
اين سخنان قمصري در حالي راهي خروجي رسانهها شد كه نگاهي عميقتر به اين پرونده به خوبي مؤيد اين مطلب است كه پرونده فوق شبيه پرونده بابك زنجاني است؛ هر دو طرف نفت ايران را دريافت كردهاند و پولي بابت آن به حسابهاي بانك مركزي واريز نكردهاند اما مدير امور بينالملل شركت ملي نفت آن را رد ميكند.
- ضرر 64 هزار ميلياردي سهامداران در دولت يازدهم
روزنامه جوان از شرايط وخيم سهامداران بورس هم گزارش داده و نوشته است: ارزش بازار سهام كه در پايان دولت دهم در محدوده بيش از 350 هزار ميليارد تومان قرار داشت، هماكنون كه 22ماه از دولت تدبير و اميد ميگذرد با 64هزار ميليارد تومان افت به رقم 286هزار ميليارد تومان نزول كرده، اين در حالي است كه افت ارزش بازار در اثر افت سهام پديد ميآيد، بدين ترتيب اهالي بازار سرمايه ايران در دولت روحاني بيش از 60 هزار ميليارد تومان ضرر كردهاند.
به گزارش «جوان»، كاهش قيمت سهام زمينه كاهش ارزش بازار سهام را به همراه دارد، اين در حالي است كه از زمان روي كار آمدن دولت يازدهم تاكنون 64 هزار ميليارد تومان از ارزش روز بازار بورس تهران كاسته شده است كه اين رقم معادل دو سال بودجه عمراني عملياتي شده كشور ميباشد.
در روزهاي پاياني دولت دهم ارزش بورس بيش از 350 هزار ميليارد تومان برآورد ميشد، اما هماكنون كه حدود 22ماه از روي كار آمدن دولت حسن روحاني ميگذرد ارزش بازار سهام در محدوده 286هزار ميليارد تومان قرار گرفته است.
گفتني است شاخص كل بازار سهام كه انعكاسدهنده بازدهي بازار است، هم اكنون در محدوه 63 هزار واحد قرار گرفته، اين در حالي است كه اين نماگر اقتصادي با در نظر گرفتن ميانگين رشد خود در دولتهاي نهم و دهم روزگاري رؤياي 90هزار واحد و حتي 100هزار واحد را در سر ميپروراند اما نحوه مديريت اقتصاد كلان كشور و همچنين بيتجربگي مديران متولي مديريت بازار بورس اين بازار را به كما برده است.
لازم به ذكر است از ابتداي سال 93 تاكنون بازدهي بازار حدوداً منفي بوده است، طوري كه اين بازار منفيترين بازدهي را در ميان بازارهاي رقيب كسب كرده است.
خوشبيني حاصل از روي كار آمدن دولت يازدهم مدتهاست در بازار بورس فروكش كرده، اين در حالي است كه بورس به عنوان آينه تمام نماي اقتصاد به طور معمول دگرگونيها را در اقتصاد زودتر درك ميكند، از همين رو كارشناسان اقتصادي با در نظر گرفتن شرايط فعلي بورس، حال و روز اقتصاد ايران را وخيم معرفي ميكنند و براين باورند كاهش تورم و رشد اقتصادي اسمي است و در عالم واقع شرايط چندان مطلوب نيست.
به نظر ميرسد وعده و وعيدهاي دولت يازدهم ديگر بازار بورس را در مسير صعود قرار نخواهد داد، اين در حالي است كه اهالي بازار سرمايه در دولت يازدهم بسيار ضرر ديدهاند و حدود64 هزار ميليارد تومان از ارزش بازار به باد رفته است كه اين امر يعني متضرر شدن تعداد زيادي از سهامداران بازار سهام.
* جهان صنعت
- هیات نفتی آمریکایی، اروپایی از آب درآمد!
روزنامه اصلاحطلب جهان صنعت افشاگری جالبی کرده و نوشته است: هفته گذشته خبری مبنی بر سفر هیات نفتی آمریکایی به تهران منتشر شد که قرار بود این هیات با تعدادی از مسوولان و سازندگان صنعت نفت ایران دیدار و گفتوگو داشته باشند.
یکی از خبرگزاریهای کشور اعلام کرد که عباس شعریمقدم، معاون وزیر نفت ضمن تایید خبر سفر هیات نفتی آمریکایی به تهران گفته است: «پیشبینی میشود با سفر این هیات نفتی آمریکایی به تهران و در صورت لغو تحریمهای صنعت نفت در آینده شاهد حضور شرکتهای بزرگ بینالمللی نفت و گاز آمریکا در ایران باشیم.»
اما پس از انتشار این خبر نخستینبار سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا این خبر را تکذیب کرد. جف راتکه با بیان اینکه تجارت با ایران هنوز زود است، تصریح کرد در صورتی که هر اقدامی مغایر با تحریمهای ایران توسط افراد یا شرکتهای آمریکایی انجام شود، دولت آمریکا در این خصوص دست به اقدام خواهد زد و تاکید کرد که موضع واشنگتن این است که هنوز تجارت در ایران آزاد نیست.
راتکه در ادامه گفت: تایید این خبر دشوار است و در خبر منتشر شده به نام هیچ فرد یا شرکتی که از جمله اعضای این هیات باشند اشارهای نشده است.
بیژن زنگنه، وزیر نفت نیز در حاشیه بیستمین نمایشگاه نفت و در پاسخ به سوالی مبنی بر ورود هیات نفتی آمریکایی به کشور گفت: ورود هیات نفتی آمریکایی را من هم شنیدم ولی نه تایید میکنم و نه تکذیب و در جریان آن نیستم.مهندس علیاکبر شعبانپور، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس در پاسخ به سوال خبرنگار «جهانصنعت» مبنی بر اینکه آیا تاکنون مذاکراتی با هیات نفتی آمریکایی داشتهاند یا خبر گفت: طی چند روز اخیر و همزمان با برگزاری بیستمین نمایشگاه نفت مراجعات زیادی از طرف شرکتهای اروپایی یا کرهای در حد صحبت صورت گرفته ولی با آمریکاییها تاکنون مذاکراتی صورت نگرفته است.موضوع حضور هیات نفتی آمریکایی به دلیل تاییدها و تکذیبهای مختلف به نوعی گنگ مانده بود تا اینکه دیروز عباس شعریمقدم در نشست خبری که در آخرین روز بیستمین نمایشگاه برگزار شد ضمن گلایه از برخی رسانهها که صحبتهای وی را متناقض منتشر کردند، گفت: من درباره حضور شرکتهای آمریکایی صحبتی نکرده بودم اما گفته شد که من اعلام کردم قرار است شرکتهای آمریکایی در هفته منتهی به نمایشگاه نفت در ایران حضور داشته باشند که این موضوع کذب محض بود.
شعریمقدم گفت: من در دیداری با یک شرکت اروپایی متوجه شدم که آنها یک شریک آمریکایی دارند و در واقع شریک آمریکایی از طرف اروپایی خواسته است تا ضمن حضور در بازار ایران برای حضور در پروژههای مختلف نوبت بگیرند اما از صحبتهای من اینگونه برداشت شد که قرار است هیاتی از آمریکاییها به ایران بیایند که این موضوع به طور کامل دور از واقعیت است.
* دنیای اقتصاد
- وعده بازگشت خودروسازان خارجی پس از توافق ژنو، محقق نشد
این روزنامه حامی دولت درباره نتایج توافق ژنو بر صنعت خودروی کشور نوشته است: پس از برگزاری دومین همایش بینالمللی صنعت خودرو در تهران که همزمان با لغو تحریمهای خودرو از سوی آمریکا و همچنین روند رو به مثبت مذاکرات هستهای در سال گذشته بود، اظهاراتی در مورد ورود زود هنگام شرکای پیشین و خودروسازان مطرح دنیا به کشورمان در رسانههای مختلف شنیده یا دیده میشد.
در این بین برخی از مسوولان صنعتی کشور و حتی مدیران عامل شرکتهای خودروساز با تایید حضور دوباره خودروسازان، به عقد قراردادهایی اشاره میکردند که گویای ورود زود هنگام شرکای سابق به صنعت خودرو بود. این در شرایطی است که بازگشت یا ورود خودروسازان خارجی به ایران در آذرماه 92 یعنی بعد از اولین توافق هستهای کلید خورد حال آنکه از آن سال تاکنون تنها شاهد اظهارنظرهای مختلف مسوولان صنعتی و حتی مدیران شرکتهای خودروساز در این زمینه هستیم، ولی تا امروز شاهد حضور خودروساز خارجی در کشورمان نبودهایم.
به این ترتیب بهرغم مخالف برخی از نهادها، رسانهها و حتی نمایندگان مجلس و دستاندرکاران صنعت خودرو با بازگشت شرکای سابق و حضور خودروسازان جدید، هنوز اتفاق ملموسی که وعده آن را مدیران شرکتهای خودروساز به مشتریان داده بودند، نیفتاده و ظاهرا باید همچنان منتظر اتفاقات بعدی یعنی توافق کامل هستهای و به دنبال آن لغو تحریمها باشیم.
بر این اساس برخلاف اظهارات برخی از خودروسازان که عنوان میکنند سرمایهگذاران خارجی دیگر به تحریمها توجهی ندارند و با نادیده گرفتن محدودیتها بهزودی در ایران مستقر خواهند شد، ظاهرا همه چشم به نتایج نهایی مذاکرات هستهای دارند؛ بهطوریکه روز گذشته مدیرعامل شرکت پژو – سیتروئن در گفت و گو با نشریهای آلمانی عنوان کرده بود که این شرکتمذاکراتی را برای همکاری با ایران در صورت لغو تحریمهای اعمال شده ضد جمهوری اسلامی ایران انجام داده است.
* شرق
- واردات گسترده فرش چینی
این روزنامه نسبت به افزایش واردات فرش از چین به کشور هشدار داده و نوشته است: با اینکه ورود فرش دستباف خارجی به ایران ممنوع است اما انگار برای چین و چینیها دروازههای کشور ما باز است. چند صباحی است که زمزمه ورود فرشهای دستباف چینی به کشور غوغایی عظیم به پا کرده؛ اگرچه هماینک فرشهای دستباف چینی بهصورت نمونهوار و قاچاق وارد کشور میشود، اما با ادامه وضع موجود و نادیدهگرفتن این موضوع تا چندی دیگر در فرشفروشیهای کشور بهصورتی انبوه فرش چینی دیده میشود.
خطر آنجاست که فرشهای دستباف چینی را بهجای فرش معتبر دستباف ایرانی به تاجران قالب کنند و آرامآرام وجهه فرش ایرانی از ناکجاآباد سر در بیاورد. رکود حاکم بر اقتصاد ایران موجب شده رقبا برای بهدستگرفتن بازار بکر فرش ایران دندان تیز کنند. انگار دیگر باید از چین و چینیها در کشور ترسید که با کپیبرداری و تقلید به جانِ فرشهای دستباف ایران افتادهاند. دولت در این یک سال و اندی نشان داده از حوزه هنر فرش ایرانی هم با صادرات قابلتوجهی که میتواند برای کشور به ارمغان بیاورد، بسی غافل است.
چندی قبل رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف ایرانی ضمن هشدار به ورود فرشهای دستباف چینی، هندی و پاکستانی به کشور خبر داد که باوجود ممنوعیت واردات فرش دستباف خارجی به ایران، این فرشها هماکنون بهصورت قاچاق وارد کشور میشود...
او در گفتوگویی با «شرق» به این نکته اشاره کرد که ما منتظر بودیم دولت یازدهم در این حوزه ورود کند اما انگار همچنان توجه دولت روی بحث سیاست خارجی است و بیتوجه از کنار موضوعات مهم عبور میکند. وی ضمن تأیید خبرِ ورود فرشهای چینی به ایران گفت: فرشهای چینی، هندی و پاکستانی بهصورت قاچاق وارد کشور میشود اما هنوز بهصورت انبوه وارد کشور نشده است. وی ضمن بیان اینکه فرش دستباف ایرانی بهعنوان یک کالای هنری از شهرت زیادی در جهان برخوردار است، گفت: خطری که فرشهای دستباف ایرانی را تهدید میکند، این است که بعضا فرشهای چینی را بهجای فرشهای دستباف ایرانی به فروش میرسانند.
وی با اشاره به ناخالصیهای فراوان و کیفیت نامطلوب فرشهای دستباف چینی هشدار داد: ممکن است بهتدریج این فرشهای چینی را بهجای فرشهای دستباف ایرانی به تاجران قالب کنند.
سایر مطالب اقتصادی مهم روزنامهها در ادامه آمده است.
* آفتاب یزد
- باز هم خبر از حضور سرمایهگذاران غربی در ایران
روزنامه اصلاح طلب آفتاب یزد از اشتیاق شرکتهای خارجی برای حضور در صنعت نفت ایران گزارش داده است: گفتگوهای خبرنگار آفتاب یزد با برخی از نمایندگان شرکتهای خارجی در نمایشگاه نفت و گاز حکایت از علاقه مندی فراوان آنها برای سرمایه گذاری در ایران دارد به گونه ای که شماری از آنها مذاکرات تجاری با ایران را آغاز کرده اند هرچند که برای امضای قرار دادهای تجاری میخواهند تا زمان امضای توافقنامه جامع صبر کنند.
شاید دیگر این جمله که «سرمایه گذاران خارجی برای مراودات تجاری با ایران و سرمایه گذاری در کشورمان بسیار علاقه مند شده اند» عجیب نباشد. بیش از یک سال و نیم از آغاز به کار دولت یازدهم میگذرد و عوامل مختلفی خارجیها را به سرمایه گذاری در ایران ترغیب کرده است. رویکارآمدن دولتی که شعارش اعتدال و تعامل سازنده با جهان بوده و در سیاست خارجی ، مذاکرات هسته ای را از منظر عزت و مصالح عالیه نظام جمهوری اسلامی دنبال میکند چشم انداز دور جدیدی از سرمایهگذاری خارجی در ایران را روشن تر کرده است اما نباید از یاد برد که هر سرمایه گذار خارجی فقط تحت تاثیر مذاکرات حاضر نیست سرمایه اش را به ایران بیاورد بلکه تحولات اقتصادی کشورمان هم در نگاه و تصمیم او اثرگذار است.
گذشته از آمارهای داخلی، گزارشهای صندوق بین المللی پول و بانک جهانی، کاهش بسیار محسوس تورم در ایران را تائید کرده بر آغاز روند خروج اقتصاد ایران از رکود تاکید کرده اند. در مهمترین و اساسی ترین صنعت کشور که همان صنعت نفت و گاز میباشد علاقه سرمایه گذاران خارجی دو چندان شده است. بیستمین نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی در شرایطی روز گذشته به کار خود پایان داد که مدیران و کارکنان صنعت نفت عزم خود را برای محقق شدن اهداف بلند نظام در این بخش جزم کرده اند.
* ابتکار
- بیانیه لوزان بیتاثیر بود؛ نارضایتیها از وضعیت بورس تهران به اوج خود رسید
این روزنامه حامی دولت درباره بورس نوشته است: گویا وضعیت بورس قرار نیست به این زودیها درست بشود. از زمانی که بیانیه سوییس منتشر شد زمزمهها و اخبار مبنی بر بهبود وضعیت تالار شیشهای مخابره شد اما تا کنون به نظر میرسد نه تنها رونقی در معاملات حاصل نشده بلکه روز به روز نیز بر وخامت اوضاع افزوده میشود به طوری که ریزش شاخص بورس نگرانیهای سهامداران را افزایش داده و گلایهها و انتقادات فعالان بازار سرمایه را به اوج رسانده و در این شرایط برخی فرصت طلبها دست به کار شدهاند.
بازار سرمایه که در اولین روزهای سال جاری شرایط مثبتی را داشت و سهامداران را نسبت به آینده بازار در سل ۹۴ خوشبین کرده بود، پس از اینکه حدود دو هفته از سال جاری گذشت با روندی کاهشی مواجه شد و روزهای بسیار سخت و طوفانی را به خود دید، گرچه این روزهای سخت تا حدودی تعدیل شده است، اما شرایط بازار به اعتقاد سهامداران خوشایند نیست.بورس که در سال گذشته به ویژه در نیمه دوم روزهای خوشی را نداشت، به سال ۹۴ امیدوار شد و سهامداران در انتظار جبران زیان های خود بودند و در نهایت گرچه بورس تهران در فروردین ماه بازدهی ۷.۲ درصدی را داشت تا حدودی نسبت به بازارهای رقیب خود سوددهی را نصیب سرمایه گذارانش کرد، اما در نهایت با افت های پی در پی سهامداران را دوباره در نگرانی فرو برد و حال با گذشت یک ماه و نیم از سال جاری بورس به روزهای افول سال ۹۳ ادامه می دهد.
* اعتماد
- با اين وضع راه رفتن دولت به هيچجا نميرسيم
این روزنامه در یادداشتی درباره وضعیت اقتصادی کشور و تاثیر آن بر بورس نوشته است: از سال گذشته تاكنون، هر چند در حرف شعار دفاع از توليد داخلي داده شده اما همهچيز گران شده است. از گاز تا نيروي كار، از ماليات تا جريمههاي محيط زيست. از قضا تمام اين اتفاقات با شعار بهبود وضعيت توليد انجام گرفته است. از قضا همه اين اتفاقات در حالي ميافتد كه توليدكننده حتي اجازه افزايش قيمت محصولات خود را هم ندارد.
بهطور مثال محيط زيست در حالي به جريمه واحدهاي توليدي، زير عنوان آلايندگي دست ميزند كه زمانيكه اين واحدهاي توليدي ساخته شد، فاصله زيادي با شهر و محل سكونت شهروندان داشت. حال شهرها بزرگ شدند، اما تاوان آن را نه شهرداري و نه نهادهايي كه عامل افزايش جمعيت شهرها و كوچ مردمان هستند، نميپردازند بلكه اين كار را واحدهاي توليدي و توليدكنندگان انجام ميدهند...
متاسفانه وضعيت به وجود آمده در بازار سرمايه سرنوشت ما است. اين سرنوشت هم ناشي از تصميمات مسوولان دولتي و نمايندگان مجلس است كه بهطور مثال به اسم كيفيسازي پالايشگاه ضربه بزرگي به اين بخش وارد كردند. آقاي نيلي در حالي به انتقاد از بانكها دست ميزنند كه گويا فراموش كردند كه قرار بود زمانيكه بانكها وارد بورس شدند، بدهيهاي قبلي آن توسط دولت پرداخت شود اما حالا ميگويد كه سود تقسيم نشود.
با كمال تاسف بايد گفت سيستم مالياتگيري در ايران بيش از هر زماني شبيه خراجگيري شده است. خراجي كه هيچ انصافي پشت آن وجود ندارد و اين باعث ميشود كه خدا هم از ما ناراضي باشد. در شرايطي كه نفت در بازارهاي جهاني با كاهش چشمگير روبهرو شده، توليدكننده هزينهاي كه بابت انرژي ميپردازد هيچ تغييري نكرده است.
در هفتههاي گذشته چندين اتفاق مهم افتاد تا مجددا وضعيت بازار بد شود. يكي از اين اتفاقات نقش مخربي است كه صندوق حمايت از بازار انجام داد و تمام كارهايي كه انجام داد به ضرر بازار شد. از طرف ديگر هم عرضههاي اوليه بهجاي اينكه با يك مكانيسم درست وارد بورس شوند، بر اساس تصميمات شخصي و پشت پرده اين كار صورت گرفت و شكست خورد.
در نهايت ميتوان گفت وضعيت بازار ايران به كف گرفتاريهاي خود رسيده و همه اينها كه بيان شد درددل بخش خصوصي است... ما هنوز نوع راه رفتن و سرعت راه رفتن دولت را درك نكردهايم، از اين رو دچار سرگشتگي ميشويم. با اين وضع راه رفتن دولت به هيچجا نميرسيم.
* تعادل
- وامدهی بانکها نسبت به دولت دهم تغییری نکرده است
روزنامه اصلاحطلب تعادل در نقد سیاستهای پولی دولت یازدهم نوشته است: با وجود اعلام برنامه انضباط مالي، اصلاح ساختار اقتصاد و سياستهاي پولي و بانكي در دولت يازدهم با هدف حمايت از توليد، اقتصاد مقاومتي و رشد سرمايهگذاريهاي توليدي، آمارها نشان ميدهد كه در فاصله اسفند سال91 تا آذرماه سال93 تغيير محسوسي در سهم عقود بانكي از مانده تسهيلات بانكها رخ نداده و سهم عقود مشاركت مدني و فروش اقساطي نهتنها كاهش نداشته بلكه در اين دوره 19ماهه به ميزان 6دهم درصد بيشتر شده و به حدود 69درصد كل تسهيلات بانكي رسيده است.
به گزارش «تعادل» سهم عقود مبادلهيي نيز در اين دوره نهتنها با افزايش مواجه نشده بلكه با كاهش اندك همراه بوده و عقود قرضالحسنه، اجاره به شرط تمليك، سرمايهگذاري مستقيم، سلف و مضاربه با كاهش سهم از مانده تسهيلات مواجه شدهاند.
نكته قابل توجه اين است كه مانده تسهيلات بانكها و همچنين عقود مختلف بانكي، متناسب با تورم رشد كرده و قدرت خريد تسهيلات فروش اقساطي در مقايسه با تورم در اين دوره افزايش يافته و قدرت خريد ساير عقود بهخصوص عقود مبادلهيي در اين دوره با كاهش قدرت خريد در مقايسه با تورم همراه بوده است.
بر اين اساس، ميتوان تحليل كرد كه با وجود تلاش دولت و بانك مركزي براي حمايت از توليد، تقويت توان تسهيلاتدهي بانكها و تغييري در تركيب تسهيلات در راستاي حمايت از توليد، هنوز تغيير محسوسي رخ نداده و مانده تسهيلات در مقايسه با تورم بيشتر نشده و سهم عقود مختلف از مانده تسهيلات نيز تغيير چنداني نداشته است و همچنان تمايل بانكها و متقاضيان وام به دريافت و پرداخت عقود مشاركتي نظير مشاركت مدني و فروش اقساطي روبه افزايش است.
مقايسه ميزان رشد تسهيلات بانكي به تفكيك عقود در دوره اسفند 91 تا آذر 93 يعني مقايسه عملكرد بانكها و موسسات اعتباري در پايان دولت احمدينژاد با عملكرد بانكها و موسسات اعتباري در آذر 93 يعني حدود يك سال و نيم بعد از شكلگيري دولت روحاني، نشان ميدهد كه تغيير ملموسي در سهم عقود تسهيلات بانكي رخ نداده است.
- طرح جامع مسكن؛ كاربردي يا شعاري؟
این روزنامه طرح جديد وزارت مسكن و شهرسازي را بررسي كرده و متذکر شده است: پس از 8سال چشم انتظاري طرح جامع مسكن رونمايي شد. انتشار اين سند ملي كه از ماهها پيش از سوي مسوولان وزارت مسكنوشهرسازي وعده داده شده بود روز گذشته رونمايي شد تا بدين طريق مسير اصلي دولت درحوزه مسكنوشهرسازي مشخص شده و چشمانداز بازار مسكن در سالهاي آتي ترسيم شود...
عليرضاخسروي، عضو كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي طرح جامع مسكن را طرحي غيركاربردي دانست و به «تعادل» گفت: اين طرح برنامه مشخص و كاربردي در حوزه مسكن ندارد به عبارت ديگر در اين طرح، تكليف بازار مسكن درسالهاي آتي مشخص نشده است. خسروي افزود: به عنوان نمونه دراين طرح تعداد واحدهاي لازم، زمان تحويل اين واحدها و... مشخص نشده به عبارت ديگر اين طرح بيش از اينكه كاربردي باشد ،شكل نظري به خود گرفته است.
وي ادامه داد: با توجه به شرايط ذكر شده نميتوان انتظار داشت كه اين طرح تاثير چنداني در بازار مسكن داشته باشد زيرا اين بازار ازسوي كارشناسان حوزه مسكن رصد ميشود و تغييرات و تحولات اين بازار از سوي اين افراد اعمال ميشود. اين عضو كميسيون عمران مجلس درپايان نمره نظري اين طرح را خوب اعلام كرد و گفت: اين طرح شرايط بازار مسكن را بهخوبي تشريح كرده اما در اين طرح چگونگي دستيابي به شاخصهاي بازار مسكن توضيح داده نشده است و اين طرح درحوزه برنامههاي كاربردي قرارنمي گيرد.
* جوان
- بدهی 5.3 میلیارد دلاری مشابه پرونده بابک زنجانی
روزنامه جوان از وجود پروندهای مشابه بابک زنجانی گزارش داده است: با وجود سكوت مديران وزارت نفت در قبال ماجراي بدهي 3/5 ميليارد دلاري يك شركت اماراتي به ايران، محسن قمصري مدير امور بينالملل شركت ملي نفت ايران براي نخستين بار نسبت به اين موضوع واكنش نشان داد و گفت: «اين شركت مشتري ماست نه دلال.»
به گزارش «جوان»، قمصري در نشستي خبري با بيان اين مطلب به زواياي ديگري از اين پرونده اشاره كرد: «بدهي شركت اماراتي بابت خريد ميعانات گازي از ايران 3/5 ميليارد دلار است و خريدار اين محمولهها ميعانات گازي را براي پالايشگاههاي اماراتي برده است، بنابراين خريدار مستقيم ميعانات گازي محسوب ميشود نه واسطه. از سال ۲۰۱۴ با تغيير سياست شركت ملي نفت ايران به بدهيهاي نفتي اين شركت اماراتي افزوده نشده است. در مورد تسويه اين رقم بدهي نيز بايد بانك مركزي اعلام كند.»
اين سخنان قمصري در حالي راهي خروجي رسانهها شد كه نگاهي عميقتر به اين پرونده به خوبي مؤيد اين مطلب است كه پرونده فوق شبيه پرونده بابك زنجاني است؛ هر دو طرف نفت ايران را دريافت كردهاند و پولي بابت آن به حسابهاي بانك مركزي واريز نكردهاند اما مدير امور بينالملل شركت ملي نفت آن را رد ميكند.
- ضرر 64 هزار ميلياردي سهامداران در دولت يازدهم
روزنامه جوان از شرايط وخيم سهامداران بورس هم گزارش داده و نوشته است: ارزش بازار سهام كه در پايان دولت دهم در محدوده بيش از 350 هزار ميليارد تومان قرار داشت، هماكنون كه 22ماه از دولت تدبير و اميد ميگذرد با 64هزار ميليارد تومان افت به رقم 286هزار ميليارد تومان نزول كرده، اين در حالي است كه افت ارزش بازار در اثر افت سهام پديد ميآيد، بدين ترتيب اهالي بازار سرمايه ايران در دولت روحاني بيش از 60 هزار ميليارد تومان ضرر كردهاند.
به گزارش «جوان»، كاهش قيمت سهام زمينه كاهش ارزش بازار سهام را به همراه دارد، اين در حالي است كه از زمان روي كار آمدن دولت يازدهم تاكنون 64 هزار ميليارد تومان از ارزش روز بازار بورس تهران كاسته شده است كه اين رقم معادل دو سال بودجه عمراني عملياتي شده كشور ميباشد.
در روزهاي پاياني دولت دهم ارزش بورس بيش از 350 هزار ميليارد تومان برآورد ميشد، اما هماكنون كه حدود 22ماه از روي كار آمدن دولت حسن روحاني ميگذرد ارزش بازار سهام در محدوده 286هزار ميليارد تومان قرار گرفته است.
گفتني است شاخص كل بازار سهام كه انعكاسدهنده بازدهي بازار است، هم اكنون در محدوه 63 هزار واحد قرار گرفته، اين در حالي است كه اين نماگر اقتصادي با در نظر گرفتن ميانگين رشد خود در دولتهاي نهم و دهم روزگاري رؤياي 90هزار واحد و حتي 100هزار واحد را در سر ميپروراند اما نحوه مديريت اقتصاد كلان كشور و همچنين بيتجربگي مديران متولي مديريت بازار بورس اين بازار را به كما برده است.
لازم به ذكر است از ابتداي سال 93 تاكنون بازدهي بازار حدوداً منفي بوده است، طوري كه اين بازار منفيترين بازدهي را در ميان بازارهاي رقيب كسب كرده است.
خوشبيني حاصل از روي كار آمدن دولت يازدهم مدتهاست در بازار بورس فروكش كرده، اين در حالي است كه بورس به عنوان آينه تمام نماي اقتصاد به طور معمول دگرگونيها را در اقتصاد زودتر درك ميكند، از همين رو كارشناسان اقتصادي با در نظر گرفتن شرايط فعلي بورس، حال و روز اقتصاد ايران را وخيم معرفي ميكنند و براين باورند كاهش تورم و رشد اقتصادي اسمي است و در عالم واقع شرايط چندان مطلوب نيست.
به نظر ميرسد وعده و وعيدهاي دولت يازدهم ديگر بازار بورس را در مسير صعود قرار نخواهد داد، اين در حالي است كه اهالي بازار سرمايه در دولت يازدهم بسيار ضرر ديدهاند و حدود64 هزار ميليارد تومان از ارزش بازار به باد رفته است كه اين امر يعني متضرر شدن تعداد زيادي از سهامداران بازار سهام.
* جهان صنعت
- هیات نفتی آمریکایی، اروپایی از آب درآمد!
روزنامه اصلاحطلب جهان صنعت افشاگری جالبی کرده و نوشته است: هفته گذشته خبری مبنی بر سفر هیات نفتی آمریکایی به تهران منتشر شد که قرار بود این هیات با تعدادی از مسوولان و سازندگان صنعت نفت ایران دیدار و گفتوگو داشته باشند.
یکی از خبرگزاریهای کشور اعلام کرد که عباس شعریمقدم، معاون وزیر نفت ضمن تایید خبر سفر هیات نفتی آمریکایی به تهران گفته است: «پیشبینی میشود با سفر این هیات نفتی آمریکایی به تهران و در صورت لغو تحریمهای صنعت نفت در آینده شاهد حضور شرکتهای بزرگ بینالمللی نفت و گاز آمریکا در ایران باشیم.»
اما پس از انتشار این خبر نخستینبار سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا این خبر را تکذیب کرد. جف راتکه با بیان اینکه تجارت با ایران هنوز زود است، تصریح کرد در صورتی که هر اقدامی مغایر با تحریمهای ایران توسط افراد یا شرکتهای آمریکایی انجام شود، دولت آمریکا در این خصوص دست به اقدام خواهد زد و تاکید کرد که موضع واشنگتن این است که هنوز تجارت در ایران آزاد نیست.
راتکه در ادامه گفت: تایید این خبر دشوار است و در خبر منتشر شده به نام هیچ فرد یا شرکتی که از جمله اعضای این هیات باشند اشارهای نشده است.
بیژن زنگنه، وزیر نفت نیز در حاشیه بیستمین نمایشگاه نفت و در پاسخ به سوالی مبنی بر ورود هیات نفتی آمریکایی به کشور گفت: ورود هیات نفتی آمریکایی را من هم شنیدم ولی نه تایید میکنم و نه تکذیب و در جریان آن نیستم.مهندس علیاکبر شعبانپور، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس در پاسخ به سوال خبرنگار «جهانصنعت» مبنی بر اینکه آیا تاکنون مذاکراتی با هیات نفتی آمریکایی داشتهاند یا خبر گفت: طی چند روز اخیر و همزمان با برگزاری بیستمین نمایشگاه نفت مراجعات زیادی از طرف شرکتهای اروپایی یا کرهای در حد صحبت صورت گرفته ولی با آمریکاییها تاکنون مذاکراتی صورت نگرفته است.موضوع حضور هیات نفتی آمریکایی به دلیل تاییدها و تکذیبهای مختلف به نوعی گنگ مانده بود تا اینکه دیروز عباس شعریمقدم در نشست خبری که در آخرین روز بیستمین نمایشگاه برگزار شد ضمن گلایه از برخی رسانهها که صحبتهای وی را متناقض منتشر کردند، گفت: من درباره حضور شرکتهای آمریکایی صحبتی نکرده بودم اما گفته شد که من اعلام کردم قرار است شرکتهای آمریکایی در هفته منتهی به نمایشگاه نفت در ایران حضور داشته باشند که این موضوع کذب محض بود.
شعریمقدم گفت: من در دیداری با یک شرکت اروپایی متوجه شدم که آنها یک شریک آمریکایی دارند و در واقع شریک آمریکایی از طرف اروپایی خواسته است تا ضمن حضور در بازار ایران برای حضور در پروژههای مختلف نوبت بگیرند اما از صحبتهای من اینگونه برداشت شد که قرار است هیاتی از آمریکاییها به ایران بیایند که این موضوع به طور کامل دور از واقعیت است.
* دنیای اقتصاد
- وعده بازگشت خودروسازان خارجی پس از توافق ژنو، محقق نشد
این روزنامه حامی دولت درباره نتایج توافق ژنو بر صنعت خودروی کشور نوشته است: پس از برگزاری دومین همایش بینالمللی صنعت خودرو در تهران که همزمان با لغو تحریمهای خودرو از سوی آمریکا و همچنین روند رو به مثبت مذاکرات هستهای در سال گذشته بود، اظهاراتی در مورد ورود زود هنگام شرکای پیشین و خودروسازان مطرح دنیا به کشورمان در رسانههای مختلف شنیده یا دیده میشد.
در این بین برخی از مسوولان صنعتی کشور و حتی مدیران عامل شرکتهای خودروساز با تایید حضور دوباره خودروسازان، به عقد قراردادهایی اشاره میکردند که گویای ورود زود هنگام شرکای سابق به صنعت خودرو بود. این در شرایطی است که بازگشت یا ورود خودروسازان خارجی به ایران در آذرماه 92 یعنی بعد از اولین توافق هستهای کلید خورد حال آنکه از آن سال تاکنون تنها شاهد اظهارنظرهای مختلف مسوولان صنعتی و حتی مدیران شرکتهای خودروساز در این زمینه هستیم، ولی تا امروز شاهد حضور خودروساز خارجی در کشورمان نبودهایم.
به این ترتیب بهرغم مخالف برخی از نهادها، رسانهها و حتی نمایندگان مجلس و دستاندرکاران صنعت خودرو با بازگشت شرکای سابق و حضور خودروسازان جدید، هنوز اتفاق ملموسی که وعده آن را مدیران شرکتهای خودروساز به مشتریان داده بودند، نیفتاده و ظاهرا باید همچنان منتظر اتفاقات بعدی یعنی توافق کامل هستهای و به دنبال آن لغو تحریمها باشیم.
بر این اساس برخلاف اظهارات برخی از خودروسازان که عنوان میکنند سرمایهگذاران خارجی دیگر به تحریمها توجهی ندارند و با نادیده گرفتن محدودیتها بهزودی در ایران مستقر خواهند شد، ظاهرا همه چشم به نتایج نهایی مذاکرات هستهای دارند؛ بهطوریکه روز گذشته مدیرعامل شرکت پژو – سیتروئن در گفت و گو با نشریهای آلمانی عنوان کرده بود که این شرکتمذاکراتی را برای همکاری با ایران در صورت لغو تحریمهای اعمال شده ضد جمهوری اسلامی ایران انجام داده است.
* شرق
- واردات گسترده فرش چینی
این روزنامه نسبت به افزایش واردات فرش از چین به کشور هشدار داده و نوشته است: با اینکه ورود فرش دستباف خارجی به ایران ممنوع است اما انگار برای چین و چینیها دروازههای کشور ما باز است. چند صباحی است که زمزمه ورود فرشهای دستباف چینی به کشور غوغایی عظیم به پا کرده؛ اگرچه هماینک فرشهای دستباف چینی بهصورت نمونهوار و قاچاق وارد کشور میشود، اما با ادامه وضع موجود و نادیدهگرفتن این موضوع تا چندی دیگر در فرشفروشیهای کشور بهصورتی انبوه فرش چینی دیده میشود.
خطر آنجاست که فرشهای دستباف چینی را بهجای فرش معتبر دستباف ایرانی به تاجران قالب کنند و آرامآرام وجهه فرش ایرانی از ناکجاآباد سر در بیاورد. رکود حاکم بر اقتصاد ایران موجب شده رقبا برای بهدستگرفتن بازار بکر فرش ایران دندان تیز کنند. انگار دیگر باید از چین و چینیها در کشور ترسید که با کپیبرداری و تقلید به جانِ فرشهای دستباف ایران افتادهاند. دولت در این یک سال و اندی نشان داده از حوزه هنر فرش ایرانی هم با صادرات قابلتوجهی که میتواند برای کشور به ارمغان بیاورد، بسی غافل است.
چندی قبل رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف ایرانی ضمن هشدار به ورود فرشهای دستباف چینی، هندی و پاکستانی به کشور خبر داد که باوجود ممنوعیت واردات فرش دستباف خارجی به ایران، این فرشها هماکنون بهصورت قاچاق وارد کشور میشود...
او در گفتوگویی با «شرق» به این نکته اشاره کرد که ما منتظر بودیم دولت یازدهم در این حوزه ورود کند اما انگار همچنان توجه دولت روی بحث سیاست خارجی است و بیتوجه از کنار موضوعات مهم عبور میکند. وی ضمن تأیید خبرِ ورود فرشهای چینی به ایران گفت: فرشهای چینی، هندی و پاکستانی بهصورت قاچاق وارد کشور میشود اما هنوز بهصورت انبوه وارد کشور نشده است. وی ضمن بیان اینکه فرش دستباف ایرانی بهعنوان یک کالای هنری از شهرت زیادی در جهان برخوردار است، گفت: خطری که فرشهای دستباف ایرانی را تهدید میکند، این است که بعضا فرشهای چینی را بهجای فرشهای دستباف ایرانی به فروش میرسانند.
وی با اشاره به ناخالصیهای فراوان و کیفیت نامطلوب فرشهای دستباف چینی هشدار داد: ممکن است بهتدریج این فرشهای چینی را بهجای فرشهای دستباف ایرانی به تاجران قالب کنند.