گروه اقتصادی مشرق- یکی از اشکالات مهم مسئولان اقتصادی دولت قبل، مخفی ساختن آمارهای منفی اقتصادی بود زیرا آنها تصور میکردند انتشار چنین آمارهایی سبب تقویت جبهه مخالفان دولت خواهد شد.
عدم انتشار یا انتشار با تاخیر آمارهای اقتصادی به یکی از ویژگیهای دولت سابق تبدیل شده بود؛ اقدامی که با هدف جلوگیری از افشای عملکرد نامناسب اقتصادی دولت در آینه آمارها و شاخصها صورت میگرفت.
اما با تغییر دولت، مسئولان بانک مرکزی در دولت یازدهم از همان ابتدا وعده دادند که دیگر رویکرد دولت سابق در پنهان ساختن آمار یا انتشار با تاخیر تکرار نخواهد شد.
بدین ترتیب مسئولان دولت اقدام به انتشار آمارهای پنهان دوره سابق کردند؛ مثلا رشد منفی 6.8 درصدی در سال 1391 از جمله این آمارها بود که دولت دهم هیچگاه آن را منتشر نکرد.
در حالی که تا مدتی پیش بانک مرکزی به وعده انتشار منظم آمارها، پایبند بود اما چند ماهی است که آمارهای خاصی که مورد توجه منتقدان دولت قرار دارد، منتشر نشده است که در ادامه به نمونههایی اشاره میشود.
* نماگرهای اقتصادی
در گزارشهای سهماهه بانک مرکزی که با عنوان نماگرهای اقتصادی منتشر میشود، یک بخش مربوط به ارقام تولید و صادرات نفت است. آخرین آمار اعلامشده از سوی بانک مرکزی درباره تولید و صادرات نفت کشور مربوط به سهماهه چهارم سال 1392 است. یعنی بیش از یک سال است که آمار مربوط به تولید و صادرات نفت کشور منتشر نشده و جلوی آن خالی گذاشته شده است.
این در حالی است که همزمان مسئولان وزارت نفت بارها از افزایش چشمگیر تولید و صادرات نفت کشور سخن میگویند؛ اما برخی اعضای کمیسیون انرژی مجلس معتقدند این ارقام اعلامی درست نیست. بنابراین همگان چشمانتظار انتشار رسمی آمار تولید و صادرات نفت هستند تا درباره اظهارات مسئولان نفتی قضاوت کنند.
* گزارش اقتصادی و ترازنامه
آخرین ترازنامه بانک مرکزی که منتشرشده مربوط به سال 1390 است که آن هم در دولت یازدهم منتشر شده است. با این حال، انتظار میرود گزارش اقتصادی و ترازنامه بانک مرکزی مربوط به سالهای 1391، 1392 و 1393 زودتر منتشر شود. این گزارش حاوی اطلاعات مهمی در خصوص شاخصهای مختلف اقتصادی کشور است که مورد استفاده کارشناسان و اهل فن قرار میگیرد.
* گزارش وضع مالی و بودجهای دولت
گزارش ماهانه مربوط به عملکرد مالی و بودجهای دولت هم چند ماهی است بهروز نشده است. آخرین گزارش منتشرشده در این حوزه مربوط به آذرماه سال گذشته است. بدین ترتیب با گذشت حدود 5 ماه از آخرین گزارش وضعیت مالی و بودجهای دولت، هنوز آمار این بخش بهروز نشده و نمیتوان درباره عملکرد دولت در اجرای بودجه سال 93 به درستی قضاوت کرد.
* آمارهای پولی و بانکی
گزارش ماهانه مربوط به آمارهای پولی و بانکی نیز همچون گزارش بودجهای دولت، حدود 5 ماه است بهروز نشده است.
البته بگذریم از این که در متن گزارشهای ماهانه پولی و بانکی، مدتها است شاخصهای مهمی همچون رقم معوقات بانکی سانسور میشود.
گزارش سپردهها و تسهیلات بانکی نیز که با وجود سیستمهای آنلاین کنونی به راحتی و در اسرع وقت قابل استخراج است، 5 ماهی است منتشر نشده است.
با توجه به حقایق فوق، تاخیر در انتشار آمارهای رسمی از سوی بانک مرکزی در ماههای اخیر موجب شائبههایی شده است.
لازم به یادآوری است آمارهای سال گذشته بانک مرکزی درباره رشد اقتصادی کشور با واکنش شدید نمایندگان مجلس و کارشناسان مواجه شد که صحت این آمار را زیر سوال بردند. نمایندگان مجلس معتقدند نرخ واقعی رشد اقتصادی کشور را باید مرکز آمار منتشر کند. این در حالی است که مرکز آمار تاکنون این رقم را اعلام نکرده و بر گمانهزنس ها در این باره افزوده است.