انی از نخستین شرکت های بزرگ بین المللی بود که اندکی پس از توافق از برنامه خود برای بازگشت به صنعت نفت و گاز ایران سخن گفت. در آذرماه سال 1392 که هنوز پیشرفت مذاکرات در این حد قابل پیش بینی نبود، پائولو اسکارونی، مدیرعامل وقت انی در جریان سفر زنگنه به وین به دیدارش رفت و درباره همکاری های دوجانبه پس از لغو تحریم ها مذاکره کردند. این بار نیز کلودیو دسکالزی که بیش از یک سال قبل و از ماه می 2014 سکان هدایت "انی" را در دست گرفته است زودتر از خیلی از مدیران رقیب در روزهای پایانی هفته گذشته به تهران آمد تا در مذاکرات رودر رو با مدیران ارشد صنعت نفت ایران، نقشه راه بازگشت این شریک قدیمی به پروژه های مشترک را ترسیم کند.
دسکالزی 60 ساله که متولد 1955 در میلان است از 27 سالگی و در سال 1981 به عنوان مدیر پروژه در میادین نفت و گاز به انی پیوست و از آن زمان تاکنون مدیریت زیرمجموعه های این شرکت در کشورهایی همچون کنگو، نیجریه و دفتر انی در آفریقا، خاورمیانه و چین را برعهده داشته است. دسکالزی که نخستین اروپایی است که در بخش نفت و گاز موفق شده مدال طلا را از سوی انجمن مهندسان نفت در سال 2012 از آن خود کند، در حاشیه سفر دوروزه خود به تهران رودر روی خبرنگار ایسنا قرار گرفت تا به سئوالات مختلف درباره آینده حضور این غول ایتالیایی در ایران پاسخ بگوید.
دسکالزی که همچون بسیاری از هموطنانش بسیار خونگرم و راحت سخن می گفت، در برخی زمینه ها هم از ارائه اطلاعات سر باز زد تا مبادا رقبایش در ایران برنامه های انی را برهم بزنند.
به دنبال دریافت طلبمان از ایران هستیم
دسکالزی با تاکید بر این که "انی از نخستین شرکت هایی بود که پس از توافق وین از تمایل به حضور در ایران سخن گفت"، ادامه می دهد: صادقانه باید بگویم ما اول به دنبال وصول طلبمان از ایران هستیم و بعد هم مایلیم در ایران فعالیتمان را از سر بگیریم. فکر می کنم آن چه در گذشته وجود داشته، گذشته و اکنون زمان صحبت درباره شرایط حال و آینده است. اکنون فضای مذاکرات کاملا دوستانه است؛ هیچ تنشی وجود ندارد و فضای جدیدی برای همکاری ترسیم شده است.
مدیرعامل انی با یادآوری سابقه ای از فعالیت های شرکتش در ایران، می گوید: ما در عملیات توسعه فازهایی از پارس جنوبی حضور داشته ایم، در دارخوین و برخی دیگر از پروژه های ایران فعال بوده ایم و بنابراین در هر دو زمینه نفت و گاز با ایران سابقه همکاری داریم. حتی در دورانی که به دلیل آغاز زمزمه تحریم ها، خیلی از پروژه های ایران رها شده بود، این پروژه ها روند توسعه خود را ادامه دادند. اکنون صحبت درباره آینده همکاری ها با ایران تاحدودی ناپخته است و باید دید شرایط دولت ایران برای پروژه های این کشور چگونه است.
وی می افزاید: حالا که توافق حاصل شده و به امضا رسیده، هرچند هنوز به مرحله اجرایی نرسیده؛ مراحل مقدماتی برای حضور در ایران از جانب دولت ایتالیا شروع شده و ما که همواره حضورمان را در ایران حفظ کرده ایم، همچنان در ایران خواهیم بود. اکنون که شرایط برای ادامه همکاری فراهم است سعی می کنیم در جلسات مشترک بیشتر از شرایط و نیازهای یکدیگر مطلع شویم. ما در مدت پنج ماه سه بار با ایرانی ها ملاقات داشتیم که این دیدارها دوبار این جا و یک بار در وین برگزار شده است.
هنوز قراردادهای جدید ایران را ندیده ایم
دسکالزی درباره زمینه های حضور شرکتش در ایران پساتحریم می گوید: سیستم ایران خیلی به سرمایه گذاری در بخش گاز، نفت و پتروشیمی نیاز دارد و ما امیدواریم ایران بررسی ها و مطالعات لازم را انجام دهد تا مشخص شود چه راه هایی برای جلب سرمایه گذاران در این زمینه ها پیاده می کنند. در مورد حجم و مقدار سرمایه گذاری در ایران هیچ صحبتی نشده و بیشتر زمینه های جلب سرمایه گذاران را مورد مذاکره قرار داده ایم. ایران کشوری خیلی بزرگ و با فرصت های تجاری زیاد است و برای همه کسانی که قصد حضور و سرمایه گذاری در ایران را دارند فرصت و زمینه فعالیت وجود دارد و زمینه های فعالیت به قدری زیاد است که حتی می توان این فرصت ها را میان چند سرمایه گذار و فعال اقتصادی به اشتراک گذاشت.
ایران که از ضعف قراردادهای نفتی سابق خود مطلع بود، این بار با بازنگری اساسی در فرمت قراردادهای جدید نفتی انتظار جذب سرمایه قابل توجهی از سوی شریکان خارجی را می کشد، اما درحالی که بارها گفته شده بود که ایران پیش نویس قراردادهای جدید نفتی خود را برای بررسی و اعلام پیشنهادات جدید در اختیار شرکت های بزرگ نفتی قرار داده، دسکالزی در این زمینه تصریح می کند: ما هنوز قراردادهای جدید نفت ایران را ندیده ایم و شروط و ابعاد جدید قراردادهای نفتی ایران در اختیار ما قرار نگرفته است و امیدواریم که این اتفاق در آینده برای انی هم رخ دهد. فکر می کنم که تا پایان سال میلادی و اوایل سال آینده مراسم معرفی قراردادهای جدید از جانب ایران برگزار شود و امیدواریم که قبل از آن این فرصت را داشته باشیم که این قراردادها را بررسی کنیم. ما همواره در ایران بودیم؛ هیچ گاه ایران را ترک نکردیم؛ دفتر ما همیشه در ایران باز بوده و آماده هستیم که همکاری های سابق را بسط و توسعه بدیم و براساس قراردادهای نوینی که در سطح بین المللی معرفی خواهد شد، آماده ازسرگیری همکاری های نفتی با ایران هستیم.
در زمینه میادین خزر، ازدیاد برداشت و افزایش ضریب بازیافت همکاری می کنیم
نوبت به اظهارنظر درباره جزییاتی از مذاکرات دوروزه در تهران می رسد. دسکالزی که در این مدت با مدیرعامل شرکت ملی نفت و وزیر نفت گفت وگو کرده در تشریح جزییاتی از این مذاکرات می گوید: ما تنها درباره آینده محتمل همکاری میان دوطرف صحبت کردیم و موضوع یا پروژه مشخصی در مذاکرات مورد توجه قرار نگرفت. چون مباحث و جزییات فنی پروژه ها در مذاکرات مورد بحث قرار نگرفت؛ اما محدوده اصلی مورد علاقه همکاری به بحث گذاشته شد که در این زمینه می توان به مواردی همچون همکاری در مناطق فراساحل دریای خزر، پروژه های ازدیاد برداشت نفت (EOR) و افزایش ضریب بازیافت و حضور در میادین قدیمی نفتی اشاره کرد؛ ولی هیچ پروژه یا میدان مشخصی در این سفر مورد مذاکره دوطرف قرار نگرفت.
بازار ایران را مطالعه کرده ایم
دسکالزی که بارها در طول این گفت وگو تاکید دارد شرکتش هیچ گاه حتی در طول تحریم ایران را ترک نگفته است، می گوید: در طول سال های گذشته شرایط و پتانسیل های همکاری در ایران را مورد مطالعه قرار داده ایم و ایده های مشخصی برای حضور در ایران داریم. اما باید در نظر داشت که رقبای مشخصی در ایران داریم، بنابراین نمی توانم به طور شفاف اعلام کنم که اهداف دقیق انی از حضور در ایران چیست. اما درباره این که برای حضور در ایران "نفت" اولویت ماست یا "گاز"؟ باید بگویم که اولویت بندی خاصی در این زمینه نکرده ایم. در این منطقه بازار و پتانسیل خوبی هم برای نفت و هم برای گاز وجود دارد و به همین دلیل زمینه همکاری در هر دو بخش وجود دارد.
صادرات گاز ایران به اروپا توجیه پذیر نیست
او در پاسخ به این سئوال مشخص که آیا انی همکاری با ایران برای فروش نفت و گاز به بازار اروپا را در دستور کار خود دارد یا نه؟ نیز صراحتا می گوید: باید بگویم در بخش نفت قطعا چنین برنامه ای را در ذهن داریم؛ نفت خام ایران نفت خوبی در بازار است و می توانیم با حل مشکلات سوئیفت بار دیگر شاهد بازار خوبی برای نفت ایران باشیم. اما نمی توانم به طور مشخص بگویم در این زمینه قراردادهای بلندمدتی امضا خواهد شد یا خرید و فروش نفت در بازار اسپات یا کوتاه مدت خواهد بود. اما از سوی دیگر در بخش گاز به نظرم ایران می تواند در منطقه مشتریان با قیمت بهتری را در نظر بگیرد. درست است که برخی از ایران به عنوان آلترناتیوی به جای روسیه برای تامین گاز اروپا نام میبرند، اما ایران برای صادرات گاز با خط لوله خیلی به مقصد استفاده از گاز دور است و بهتر است که در بازار اطراف خود فعالیت انتقال گاز خود را متمرکز کند تا هزینه انتقال گاز را پایین می آورد. درباره ال.ان.جی هم بهتر است که برنامه ها را از وزیر نفت ایران بپرسید، اما مذاکره ای در این سفر با ایران درباره ال.ان.جی نداشته ایم.
وی درباره این که چه زمینه هایی از همکاری ممکن است در آینده بین انی و ایران رخ دهد که پیشتر تجربه نشده است، میگوید: ما در مورد آینده صحبت کرده ایم ؛ ایران یکی از کشورهای بسیار مهم در زمینه نفت و گاز است؛ هرچند که ما یک دیدگاه جدید را به مقام های ایرانی مطرح کرده ایم و از نظر ما در ایران فرصت های زیادی در زمینه توسعه میادین جدید (Green Fields) مطرح است که این مساله به خصوص در حوزه دریای خزر بیشتر مورد توجه ما قرار دارد. ایرانی ها در حال کار در این زمینه هستند و ما نیز دیدگاه های خود را در این زمینه به ایرانی ها انتقال می دهیم تا نظر ما را هم در این خصوص داشته باشند.
