به گزارش مشرق، با
وجود اينکه نشانههاي مربوط به سقوط هواپيماي روسي بر فراز شرمالشيخ از
سوي داعش يا يکي از زيرشاخههاي اين گروه در هالهاي از ابهام قرار دارد؛
اما باراک اوباما، رئيسجمهوري آمريکا اعلام کرد که اين احتمال هست که
تروريستها با کار گذاشتن بمب باعث سقوط هواپيما شده باشند. او در مصاحبه
با « دِيو راس» از شبکه CBS ميگويد: «فکر ميکنم اين احتمال هست که بمبي
در هواپيما کار گذاشته شده باشد.» اوباما با اشاره به اينکه اطلاعات فعلي
دقيقا علت حادثه را نشان نميدهد، افزود: «بايد وقت زيادي صرف شناسايي علت
حادثه شود. نيروها و جامعه اطلاعاتيمان در حال ارزيابي علت ماجرا هستند
اما اين احتمال هست که بمب کار گذاشته شده باشد.»
به گزارش سيانان، دولت آمريکا طي 14 سال گذشته و از زمان وقوع 11 سپتامبر به بعد شهروندانش را از حملات تروريستي مصون نگه داشته است اما اگر اين احتمال درست باشد که داعش باعث سقوط هواپيماي روسي بوده است، در اين صورت پتانسيل جديدي براي حملات ويرانگر به آمريکا فراهم شده است. اگر چنين گروههايي از ظرفيت حمله به ايرلاينهاي غيرنظامي برخوردار باشند، بيترديد حملات آينده ميتواند جتهاي آمريکايي را هدف قرار دهد. به گزارش سيانان «استفن کولينسون» مينويسد ميتوان مدعي يک تئوري در اينباره شد: نبرد داعش با غرب وارد فاز جديدي شده است. آنها علاوه بر نبرد در ميدان جنگ و انجام عمليات نظامي و تحريک پيروان به ادامه جنگ قصد دارند جنگ را وارد «فاز نرم» کنند يعني هواپيماهاي مسافري و اهداف غيرنظامي را بهصورت گسترده و ناگهاني مورد حمله قرار دهند.
البته سيانان «تهديد جهاني» بودن داعش همچون القاعده را نميپذيرد اما مينويسد اوباما در مصاحبه خود استدلال کرده که «حوادث يک دهه گذشته نشان داد که واشنگتن ظرفيت محدودي براي ديکته کردن پيامدها در خاورميانهاي دارد که با ستيز از هم گسسته است؛ منطقهاي که در آن مرزهاي سنتي و ايده «ملت بودن» در نزاعهاي فرقهاي در حال از هم گسستن است. با اين حال، هر گونه تاييدي مبني بر اينکه اين هواپيما از سوي داعش و در واکنش به حملات روسيه در سوريه ساقط شده است تبعاتي براي روسيه و البته آمريکا خواهد داشت. در صورت تاييد فرضيه تروريستي بودن اين حادثه، تبعات آن براي پوتين فشار گسترده بر او خواهد بود تا در آغاز راه مبارزه با داعش در استراتژي خود بازنگري کند. اگرچه مسکو پس از جنگ سرد کوشيده به هر وسيلهاي از شهروندان خود در خاورميانه حمايت کند اما ممکن است در مبارزه با گروههاي افراطي متحمل جديترين ضربهاي شده باشد که حيثيت پوتين و کرملين را خدشهدار کند. اين احتمال هست که اگر تروريستي بودن اين حادثه اثبات شود، نيروهاي داعش جمهوريهاي روسيه را آماج حملات خود قرار دهند.
در گذشته پوتين در واکنش به فشارهاي داخلي و فرار از پاسخگويي به افکار عمومي کشورش به «مليگرايي روسي» متوسل شده و سعي ميکرد توجهات را «به خارج از کشور» معطوف کند. به گزارش سيانان، اين اقدام در ستيز با منافع آمريکا است. بنابراين براي آمريکا بسيار دشوار است که دقيقا پيشبيني کند که واکنش روسها چه خواهد بود. يک گزينه براي پوتين اين خواهد بود:افزايش شمار نيروهاي خود در حمايت از اسد و افزايش حملات خود به مواضع گروههاي تندرو در سوريه. اين باعث ميشود احتمال دوم مطرح شود که همان سرشاخ شدن بيشتر با آمريکا و متحدانش در سوريه است. احتمال ديگر اين است که داعش به عمد ميکوشد روسها را وارد ميدان سوريه کند تا به اين وسيله درگيري ميان روسيه- آمريکا را دامن زده و خود در پناه درگيري اين دو قدرت به افزايش توسعه سرزميني ادامه دهد.
در همين زمان، اين باور در روسها تقويت شده است که داعش به همان ميزان که دشمن روسيه است، دشمن آمريکا هم هست. با اين حال بر خلاف احتمال بالا، استفن کولينسون، تحليلگر سيانان مينويسد از آنجا که هدف مشترک روسيه و آمريکا در سوريه، داعش است بنابراين ميتوان اميدوار بود که دو کشور به اشتراکاتي در سوريه برسند و همگرايي ميانشان در مبارزه با داعش تقويت شود. کولينسون مينويسد اگرچه منابع متعدد غربي سخن از احتمال تروريستي بودن سقوط هواپيماي روسي به ميان ميآورند اما روسها وقعي به آن نمينهند. با توجه به اينکه روسها در قضيه سقوط هواپيماي مالزيايي در اوکراين (که گفته ميشد نيروهاي هوادار روسيه آن را ساقط کرده بودند) احتمال تروريستي بودن را رد کرد، در قضيه سقوط اخير هواپيما هم اين فرضيه را رد خواهد کرد.
تبعات سقوط هواپيماي روسي براي آمريکا هم طنينانداز شده است. بسياري از سياستمداران آمريکايي از چپ و راست ميگويند در صورت بيميلي اوباما براي ورود نظامي قاطعانه به سوريه ممکن است ايرلاينهاي آمريکايي و شهروندان اين کشور را در معرض خطر از سوي داعش و زيرشاخه هايش قرار دهد. بر همين اساس جمهوريخواهان ميگويند اعزام 50 نيروي ويژه آمريکا به سوريه کار چنداني پيش نخواهد برد و اين کشور بايد براي ريشهکن کردن داعش با تمام قدرت وارد سوريه شده و امکان مانور مخالفان منطقهاي آمريکا را سلب کند.
منبع: دنیای اقتصاد