به گزارش مشرق، روانشناس آمریکایی، «گای وینچ» در مطلبی با عنوان «چرا استفاده از فیسبوک ممکن است حس بدی در شما بهوجود آورد»، به تبیین علت واقعی حس ناخوشایندی که بسیار از اوقات پس از استفاده از فیسبوک در کابران به وجود میآید، پرداخته است. او بر این باور است که آنچه در فیسبوک انجام میدهیم، مهم است و بر احساس ما تأثیرگذار. در ادامه مطلب وینچ ارائه شده است:
مطالعات متنوع نشان داده است که استفاده از فیسبوک میتواند با ایجاد افسردگی و یا احساس تنهایی، به حالت روانی و سلامت عاطفی افراد آسیب وارد کند (برای نمونه، عدم پذیرش در فیسبوک به اندازه وازنش در دنیای واقعی صدمه میزند). این یافتهها دو سؤال مطرح میکند:
الف) چرا استفاده از فیسبوک در بعضی از افراد موجب اُفت سلامت عاطفی/ هیجانی میشود؟
ب) کاربران فیسبوک برای اجتناب از احساس نامطلوب چه میتوانند انجام دهند؟
ظاهراً بررسیهای جدیدی که در نشریه علمی «Experimental Psychology» منتشر شده، پاسخ به این پرسشها را یافته است.
پژوهشگران به ۸۴ مشارکتکننده دوره کارشناسی در ۱۰ دقیقه استفاده از فیسبوک را آموزش دادند. آنان به یک گروه استفاده فعالانه از فیسبوک را آموختند، یعنی مبادله مستقیم با دیگران مانند ارسال یا به اشتراکگذاری لینکها و بهروزشدهها، و پاسخگویی یا اظهار نظر درباره پستهای دوستان یا پیامهای خصوصی. اما، به گروه دوم استفاده غیر فعالانه از فیسبوک آموزش داده شد: استفاده بهصورتی بیتفاوت، شامل مصرف اطلاعات البته بدون تبادل مستقیم مانند، خواندن فیدهای خبری، دیدن تصاویر و پستهای دوستان، یا بالاوپایین بردن صفحات طرفداران است. به کاربران فعال گفته شد از استفاده غیرفعالانه اجتناب کنند و به کاربران غیرفعال گفته شده از استفاده فعالانه بپرهیزند.
محققان دریافتند که کاربران بیحال و منفعل فیسبوک در پایان روز، بهصورت قابل ملاحظهای حس بدتری بهلحاظ عاطفی و احساسی داشتند، درحالیکه کابران فعال فیسبوک دارای چنین حسی نبودند. آنان دریافتند که علت این حس بد و ناخوشایند، رشک و حسادت است.
پژوهشگران یادآور شدند که افراد در فیسبوک تمایل دارند خود را به شیوههایی دلنشین و خوشنما ترسیم کنند و بهروزرسانیها و تصاویر بسیار شادتر و مثبتتری ارسال کنند و نه موارد منفی؛ چراکه نمیخواهند تصویر بسیار معوجی از زندگیهایشان ایجاد کنند. در حقیقت، درحالیکه ۵۲ درصد از مشارکتکنندگان گفتند که آن ها از فیسبوک برای اشتراکگذاری چیزهای خوب با دوستانشان استفاده میکنند، تنها ۷ درصد اعلام کردند که از فیسبوک برای اشتراکگذاری دستآوردهای بد استفاده میکنند.
به نظر میرسد زندگیهای ظاهراً فریبندهای که توسط افراد ترسیم میشود، میتواند باعث ایجاد این حس در کاربران بیحال و منفعل اما مقایسهگر فیسبوک شود که زندگیشان مانند افراد مذکور نیست، بنابراین حس حسادت برانگیخته میشود که کاهش سلامت عاطفی را به دنبال دارد.
بنابراین، باید به کاربران فیسبوک توصیه کرد که هنگام استفاده از فیسبوک با رعایت سه دستورالعمل زیر، احتیاط کنند.
چگونه به شیوه عاطفی-احساسی سالمی از فیسبوک استفاده کنیم
الف) هنگام استفاده از فیسبوک، از توازن میان بالا و پایین بردن مطالب (با اسکرول موس) و کاربرد فعالانه مانند پست کردن یا بازنشر مطالب دوستانتان، اطمینان حاصل کنید.
ب) هنگامیکه احساس افسردگی، بیحوصلگی، غم و تنهایی میکنید، از کاربرد بیهدف و غیرفعالانه فیسبوک بپرهیزید؛ چون استفاده غیرهدفمند احتمالاً حالتان را بدتر میکند.
ج) مجموعه در حال افزایشی از پژوهشها نشان میدهد که استفاده از فیسبوک میتواند کیفیت اعتیادآوری داشته باشد. همین موضوع ممکن است تبیینگر این مسأله باشد که چرا افراد حتی وقتی فیسبوک حال آنان را بدتر میکند، همچنان به استفاده از این شبکه اجتماعی ادامه میدهند. اگر حس کردید که به شدت به صفحه فیسبوک وابسته شدهاید، برای یک هفته به خود استراحت دهید و ببینید آیا حال بهتری دارید یا نه. در زندگی، با افراد در تماس باشید، اما از سایر ابزارها مانند ایمیل، متن، صحبت تلفنی با آنان یا ملاقات چهرهبهچهره هم استفاده کنید.
ترجمه: رضا دانشمندی