گروه اقتصادی مشرق- از یکی دو سال قبل، مسئولان دولت یازدهم آمار و ارقام متفاوتی درباره پول‌های بلوکه شده کشور در بانک‌های خارجی بیان می‌کردند که از 100 تا 180 میلیارد دلار را در بر می‌گرفت.

اما با امضای توافق هسته‌ای، مسئولان دولتی اعلام کردند ارقام قبلی درست نبوده و پول‌های بلوکه‌شده حدود 32 میلیارد دلار است.

سرانجام با اجرای برجام، ولي‌اله سيف رئيس کل بانک مرکزی در برنامه گفتگوي ويژه خبری شبکه دو سيما گفت: با رفع تحريم‌ها ۳۲ ميليارد و ۶۰۰ ميليون دلار از منابع بلوکه کشورمان آزاد می‌شود.

وی با بیان اینکه ۲۸ ميليارد و ۱۰۰ ميليون دلار از اين ميزان متعلق به بانک مرکزي و ۴ ميليارد و ۵۰۰ ميليون دلار متعلق به دولت است افزود: در دوران تحريم شرايط بسيار سختي را پشت سر گذاشتيم و بيش از ۳۰ ميليارد دلار از منابع کشور قابليت استفاده نداشت.

وی با بیان اینکه به محض اجرايي شدن برجام و لغو تحريم‌ها، محدوديت‌ها از منابع ارزي کشور برداشته شد عنوان کرد: بانک مرکزي از اين منابع براي ثبات در بازار ارز، ايجاد اشتغال و توسعه صادرات استفاده خواهد کرد.

این در حالی است که مسئولان ارشد دولتی از جمله حسن روحانی و محمدباقر نوبخت درآمد نفتی دولت در سال جاری را حدود 25 میلیارد دلار عنوان‌ کرده‌ اند. 

بر این اساس، می‌توان گفت در صورت آزاد شدن 32 میلیارد دلار پول‌های بلوکه‌شده در 27 دی‌ماه و با اجرای برجام، در چند هفته اخیر رقمی بیشتر از کل درآمد نفتی امسال، نصیب دولت و بانک مرکزی شده است.

بنابراین انتظار می‌رفت چنین حجم عظیمی از دلارهای آزادشده، تاثیر خود را بر بازار کشورمان نشان دهد.

اگر واقعا از 27 دی‌ماه  28 میلیارد دلار پول بلوکه‌شده بانک مرکزی در اختیار این بانک قرار گرفته بود، بانک مرکزی به راحتی می‌توانست با تزریق بخشی از آن به بازار تشنه داخل، قیمت دلار را پایین بیاورد.

این در حالی است که در این مدت، قیمت دلار رسمی افزایش هم یافته و قیمت دلار در بازار آزاد در سطح اندکی کاهش یافته است.

پیشتر، سیف گفته بود بانک مرکزي از پول‌های آزادشده براي ثبات در بازار ارز، ايجاد اشتغال و توسعه صادرات استفاده خواهد کرد. اما فعلا در بازار داخل هیچ خبری از تزریق دلار تازه‌نفس نیست و اوضاع همچون دوران تحریم‌ها است.

به نظر می‌رسد خبرهای غیررسمی که درباره عدم لغو تحریم‌های بانکی منتشر شده، واقعیت داشته باشد و واقعا 32 میلیارد دلاری که وعده داده شده بود، هنوز به دست بانک مرکزی کشورمان نرسیده است.

اظهارات کلی ظریف، صالحی و لاریجانی در هفته گذشته که از عدم تعهد طرف غربی برای لغو کامل تحریم‌های بانکی سخن گفتند و البته به جزئیات آن اشاره نکردند، نیز مؤید همین گزاره است.

آنطور که فعالان بانکی و اقتصادی گفته‌اند، ایران همچنان تحت تحریم‌های دلاری از جانب آمریکا است و به همین دلیل امکان نقل و انتقال دلارهای ایران در بانک‌های بین‌المللی وجود ندارد.

با توجه به این حقایق، می‌توان گفت آزاد شدن پول‌های بلوکه‌شده نیز به جمع لغو تحریم سوئیفت و ال.سی پیوسته که با بدعهدی طرف غربی مواجه شده است. با این حال، گویا مسئولان دولتی و تیم مذاکره‌کننده ترجیح می‌دهند این این حقایق فعلا برملا نشود.