ماجرای سفارش و تحویل سامانه اس 300 از ابتدا تا به امروز شاید در حدود 1 دهه به طول انجامیده و همواره یکی از موارد بحث در روابط بین روسیه و ایران و همچنین روابط روسیه با آمریکا بوده است.
در جریان دیدار روز گذشته فرماندهی کل قوا حضرت آیت الله خامنه ای با فرماندهان قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء ارتش جمهوری اسلامی ایران ایشان به نکات مهمی درباره این سامانه و خرید آن اشاره کردند. ایشان فرمودند: "سامانه اس۳۰۰ ابزاری دفاعی است نه تهاجمی، اما آمریکاییها تمام تلاش خود را کردند که جمهوری اسلامی از این امکان برخوردار نشود.
چرا اس 300 مهم است؟
سامانه پدافند هوایی اس 300 و خصوصا گونه PMU-2 آن که به ایران تحویل شده است یکی از پیشرفته ترین سامانه های دفاع هوایی حال حاضر در جهان محسوب می شود. ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی به خوبی می دانستند که با ورود اس 300 به سازمان رزم پدافند هوایی ایران، احتمال غافلگیری و حمله موفق هوایی بسیار کمتر می شود. برد و ارتفاع درگیری بالا، مقاومت بسیار مناسب در برابر جنگ الکترونیک، تحرک بسیار زیاد و همچنین قابلیت شبکه شدن با سایر سامانه های راداری و تسلیحات پدافندی، همه و همه از اس 300 یک مدافع نیرومند می سازد.
فردو: اولین پاسگاه اس300
روز گذشته و برای اولین بار تصاویری از استفرار موشک های اس 300 و همچنین یک سامانه راداری در نزدیکی سایت اتمی فردو در استان قم از رسانه ملی منتشر شد. اما چرا این تاسیسات؟
تاسیسات فردو که در عمق زمین و در جنوب شهر مقدس قم واقع شده است یکی از تاسیسات غنی سازی اورانیوم کشور ما است که اعلام وجود آن در سال 2009 بسیاری را شگفت زده کرد. بر اساس اعلام آژانس انرژی اتمی ایران در این تاسیسات به غنی سازی 20 درصدی مشغول بوده است.
پرتاب گر موشک های اس 300 در فردو
ساخت این تاسیسات در زیر زمین به دلایل مشخص امنیتی و حفاظتی باعث شد تا هیاهوی تبلیغاتی فراوانی ضد این مرکز در رسانه های غربی شکل گرفته و از طرفی نیز لفاظی های زیادی درباره توسعه مهمات نفوذ گر برای حمله به این سایت هسته ای در غرب انجام شد. این تاسیسات قرار است بر اساس توافق هسته ای به مرکزی برای انجام تحقیقات هسته ای بدل شود.
اما نکته مهم درباره حضور اس 300 در این نقطه را به نوعی می توان با نگاهی به برد این سامانه حدس زد. برد سامانه S-300PMU2 در حدود 200 کیلومتر هست و با استقرار در منطقه فردو می تواند بخش های بسیار مهمی از کشور را پوشش دهد.
شعاع پوشش 200 کیلومتری به مرکزیت فردو
همانطور که در تصویر مشخص است با استفرار این سامانه در آن نقطه، شهر اراک و تاسیسات آب سنگین اطراف آن، تهران به عنوان پایتخت کشور و همچنین شهر اصفهان که بخشی از تاسیسات اتمی ما در آنجا جضور دارد تحت پوشش این سامانه دفاعی قرار می گیرد.
کدام اجزاء اس 300 در فردو دیده شدند؟
بر اساس تصاویر منتشر شده از رسانه ملی پرتاب گرهای موشکی و همچنین رادار Big Bird یا «پرنده بزرگ» بود. لانچرهای موشکی مشخص شده در تصویر حامل دو کپسول موشکی بودند که البته این تعداد برای هر پرتابگر قابل ارتفاء تا عدد 4 نیز است.
همانطور که در بالاتر به آن اشاره شد موشک های سامانه S-300PMU2 تا برد 200 و ارتفاع 27 کیلومتری را پوشش می دهند. سرعت موشک های این سامانه بین 6 الی 7 برابر سرعت صوت است و می تواند بر علیه هواپیماهای رزمی، موشک های کروز و بالستیک تاکتیکی و پهپادها نیز وارد عمل شود.
رادار پرنده بزرگ به عنوان بخش دیگری که در تصاویر مربوط دیده شد یکی از اجزای مهم سامانه پدافند هوایی اس 300 محسوب می شود. این رادار که ملقب به «پرنده بزرگ» است به نوعی به عنوان سامانه ایجیس زمینی شناخته می شود و در حقیقت در کلاس رادار معروف نیروی دریایی آمریکا قرار دارد.
البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که میزان برون دهی این رادار در مقایسه با ایجیس آمریکایی 30 درصد بیشتر است. این رادار آرایه فازی از توان مقابله بسیار بالا در برابر جنگ الکترونیک برخوردار بوده و می تواند حدود 200 هدف را کشف کرده و همزمان هدایت موشک ها برای درگیری با 12 هدف را بر عهده بگیرد.
پرتاب گر موشکی اس 300 و رادار پرنده بزرگ در فردو
این رادار توان شناسایی تمام اهداف پرده اعم از هواپیماهای رزمی، پهپادها، موشک های کروز و بالستیک را نیز دارد. برد کشف هدف این سیستم در برابر هواپیماهای جدید با سطح مقطع پایین راداری در حدود 270 کیلومتر است.
با تاکتیک و برنامه ریزی قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیا و ستاد کل نیروهای مسلح، با یک گردان سامانه اس 300 هم اکنون بخش مهم و استراتژیکی از کشورمان تحت پوشش این سامانه قرار گرفته و قطعا با اضافه شدن عملیاتی سایر گردانها، اکثر نقاط جمهوری اسلامی ایران در این دایره سبز امنتر قرار می گیرد و در عین حال با اضافه شدن باور 373، آسمان و مرزهای ایران امن تر از همیشه معرفی خواهد شد.