به گزارش مشرق به نقل از فارس، علیرضا کمری، مسئول واحد پژوهش دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری با بیان اینکه تاریخ شفاهی رویکرد و شیوهای نو در تاریخ پژوهیست، گفت: درست است که تاریخ شفاهی از طریق اعاده و احیای خاطرات شخصی افراد فراهم میآید، اما نباید آن را با خاطرهنگاری یکسان انگاشت؛ آنچه به تاریخ شفاهی تعیّن و تشخّص میبخشد، فرایند شکلگیری آگاهانه و ارادی «تاریخ» از گذر خاطرات و سنتهای شفاهیست که میان ۳عنصر مصاحبه کننده (مورخ شفاهی)، مصاحبه شونده (راوی) و مخاطب حادث میشود و جریان مییابد.
این متخصص تاریخ پژوهی در توضیح مطلب گفت: تاریخ شفاهی در دل مثلث مورخ شفاهی، راوی و مخاطب امکان وقوع مییابد. بنابراین خاطره صرف، تاریخ نیست و آنچه موجب تبدیل خاطرات به تاریخ میشود «گفتوگو»ی میان مورخ شفاهی و صاحب خاطره است. از این نظر «گذشته» در تاریخ شفاهی به معنای «گذشته»ای ست که اکنون در «مباحثه» و «محادثه»ای که میان دو طرف گفتوگو در جریان است، رخ میدهد، و نه صرفا امری ماضی که درگذشته است؛ به همین خاطر تاریخ شفاهی تاریخ حاضر است، نه تاریخ گذشته.
این پژوهشگر و نویسنده گفت: تاریخ شفاهی همان تاریخ است که در بازشناخت وقایع، به جای رجوع به اسناد، به اصوات (اظهارات شفاهی آگاهان، نقش پردازان، یا شنوندگان آن وقایع) رجوع میکند و آنها را به عنوان مبدا و منبع تاریخ پژوهی محل توجه و اعتنا میداند.
علیرضا کمری در پاسخ به پرسشی درباره نسبت تاریخ شفاهی و ادبیات، با تاکید بر اینکه تاریخ شفاهی، مستقل و بینیاز از دیگر رشتههای دانش نیست و ماهیتی میان رشتهای دارد، گفت: بازشناسی ادبیات و پدیدارها و جریانهای مختلف ادبی میتواند موضوع مطالعات تاریخی قرار گیرد و بدین ترتیب تاریخ شفاهی میتواند ارائه دهنده راهبرد و رویکرد برای مطالعه ادبیات باشد؛ همچنان که پیش از این نیز سنت تاریخ ادبیات به شیوه خاص خود، از منظری تاریخی ادبیات را مورد مطالعه قرار داده است.
این نویسنده و تاریخ پژوه درباره زمینه ظهور حوزه تاریخ شفاهی در کشورمان گفت: خاطرهنگاری به معنی جدی و جامع، تحت تاثیر واقعه انقلاب اسلامی و جنگ در ایران به ظهور رسیده و به تبع این رویداد است که مقوله تاریخ شفاهی شکل گرفته و شناخته میشود.
او همچنین گفت: علت شکوفایی و ظهور این عرصه جدید در تاریخ و فرهنگ ایران این است که هویت فردی «من» در جامعه و تاریخ معنی مییابد و نقش و نشان لایهها و تودههای مردم در رویدادها و تحولات اجتماعی و فرهنگی محقق میشود.
نویسنده و تاریخپژوه کشور درباره زمینه ظهور حوزه تاریخ شفاهی در کشورمان گفت: خاطرهنگاری به معنی جدی و جامع، تحت تاثیر واقعه انقلاب اسلامی و جنگ در ایران به ظهور رسیده و به تبع این رویداد است که مقوله تاریخ شفاهی شکل گرفته و شناخته میشود.