به گزارش مشرق، بازی‌دراز ارتفاعاتی صعب‌العبور و حساس با قله‌های بلند و شیب‌های تند و بریدگی‌های ممتد است که دامنه شمال آن بر شهرهای سرپل ذهاب، قصرشیرین و همچنین دشت ذهاب، پادگان ابوذر و منطقه ریخک و دامنه جنوبی آن بر محور مواصلاتی گیلانغرب - قصرشیرین، دشت قلعه‌شاهین و دیره تسلط کامل دارد.
بلندترین قله‌های بازی‌دراز که شامل قلل ۱۱۵۰، ۱۱۰۰ شمالی و جنوبی و ۱۰۵۷ در شرق این ارتفاقات قرار دارد و هر چه به سمت غرب برویم شیب این ارتفاقات ملایمتر می‌شود .
در روزهای اول حمله عراق شهید محمد بروجردی فرمانده سپاه منطقه ۷ برای حفظ این ارتفاقات تعدادی از رزمندگان را روی آن مستقر کرد اما به دلیل نداشتن جاده تدارکاتی و کمبود مهمات و غذا ارتش بعثی عراق در ۵۹/۷/۱۵ این ارتفاقات را اشغال کرد و سپس به منظور بهره‌برداری از مزایای دید و تیر این ارتفاعات صعب‌العبور با انجام فعالیتهای مهندسی شبانه‌روزی جاده‌ای آسفالت به طول شش کیلومتر در دامنه جنوبی آن احداث کرد و ضمن استقرار یگان‌هایی به استعداد یک تیپ و یک گروهان، تانک بر روی آن، استحکاماتی نیز برای دیده‌بانی ایجاد کرد که بعدها به دیدگاه صدام معروف شد.
برای گرفتن این امتیاز مهم از دشمن و پس از سه ماه شناسایی قرارگاه مقدم غرب سپاه و ارتش نخستین عملیات نیمه گسترده را در این منطقه در قالب طرح عملیات محسن طرح‌ریزی کردند که یکی از اولین تجربه‌های بزرگ همکاری مشترک سپاه و ارتش در سایه بی‌اعتمادی روزافزون به شخص بنی صدر بود که با نام عملیات بازی‌دراز در بامداد ۶۰/۲/۲ در چهار محور و در منطقه عملیاتی بازی‌دراز به وسعت ۳۰ کیلومتر مربع آغاز شد و ۷ روز به طول انجامیدو طی آن نیروهای خودی و دشمن بارها به تک و پاتک متقابل پرداختند.
بازی
دشمن با استفاده از پشیتبانی هوایی و جاده‌های مواصلاتی یگانهای خود را حمایت می‌کرد اما رزمندگان از جاده، و حمایت هوایی کافی و پشتیبانی آتش محروم بودند، در نتیجه نتوانستند روی تمام هدفها مستقر شوند و علیرغم آزادسازی قلل جنوبی بازی‌دراز شامل ۱۰۵۰، ۱۱۰۰ گچی و ۶ قله دیگر (از ۶۷۵ تا ۷۹۵ متر) در تثبیت قله ۱۱۵۰ (تلاش اصلی) و قله ۱۱۰۰ شمالی ناکام ماندند.
عدم آزادسازی بخش شمالی بازی‌دراز باعث شد تا نیروهای ایران برای کاهش تلفات از بخشی از غرب دشت ذهاب عقب‌نشینی کنند.سروان حسین ادبیان فرمانده گردان مالک اشتر که در مهار بحران سقز در سال ۱۳۵۸ نقش مهمی ایفا کرده بود پس از بال‌برد و فرود شجاعانه در بین قله ۱۱۵۰ و ۱۱۰۰ شمالی به شهادت رسید.
در این عملیات هوانیروز ارتش نقش بسزایی ایفا کرد که در طی آن خلبان دلاور «علی‌اکبر شیرودی» به شهادت رسید. در ادامه عملیات محدود ۱۳۶۰ و به منظور تکمیل اهداف عملیات بازی‌دراز این منطقه بار دیگر موردبررسی قرار گرفت و قرارگاه مقدم سپاه و ارتش در غرب عملیات بازی‌دراز دو را در قالب طرح عملیاتی با نام شهید ادبیان، در دستور کار خود قرار داد و منطقه وسیع‌تری شامل ارتفاعات «قراویز»، «بنه‌دستک» و «کوره‌موش» را به محدوه عملیات افزود تا امکان مانور احاطه‌ای برای تسهیل در آزادسازی مرتفع‌ترین قله بازی‌دراز شود.
این عملیات با یگانهای سپاه پاسداران و تیپ سه لشکر زرهی ارتش در ۱۱ شهریور سال ۱۳۶۰ در سه محور به اجرا درآمد.اهداف عملیات در محور شمالی ارتفاعاه کوره‌موش و در ارتفاع میانی ارتفاعات بنه‌دستک و قراویل و در محور جنوبی قله‌های ۱۱۵۰ و ۱۱۰۰ بود.
عملیات ۵ روز ادامه داشت و در این مدت بخشی از کوره‌موش و چند قله قراویل آزاد شد و ارتفاع ۱۱۵۰ چند بار دست به دست شد اما دشمن با ۱۴ بار پاتک سنگین مانع از تسخیر منطقه شد و در نتیجه نیروها به مواضع قبلی بازگشتند.این ارتفاعات در طی عقب‌نشین دشمن پس از فتح خرمشهر آزاد شد.
در این عملیات غرورآفرین ۵۴ تانک و نفربر دشمن، ۳ فروند هواپیما، دو چرخبال و دو دستگاه ادوات مهندسی دشمن منهدم و ۱۲ دستگاه تانک و نفربر و ۵ دستگاه ادوات مهندسی آنان به غنیمت گرفته شد.در عملیات حماسه‌ساز بازی دراز همچنین یک هزار و ۵۰۰ نفر از لشکر دشمن کشته و زخمی شد و ۷۰۰ نفر از آنان به اسارت رزمندگان اسلام درآمدند.آزادسازی ارتفاعات راهبردی و بسیار مهم بازی‌دراز به نمادی از شهامت و اقتدار رزمندگان اسلام در غرب تبدیل شد آنگونه که شهید بهشتی در وصف این مجاهدت می‌گوید: «عرفان واقعی خانقاهش بازی‌دراز است».
حالا پس از گذشت بیش از ۳۰ سال از آن رشادت و حماسه این ارتفاعات میزبان پیکر شهدای گمنام شده است تا هر ساله در اولین پنجشنبه و جمعه نزدیک به سالروز این عملیات و شهادت شهید علی اکبر شیرودی ده ها هزار زائر راهیان نور از سراسر کشور با حضور خود در این یادمان و منطقه عملیاتی یاد و خاطره مجاهدت ها و رشادت های شهدای بازی دراز را گرامی بدارند.
امسال نیز این مراسم در هفتم و هشتم اردیبهشت ماه در این یادمان با حضور پرشور زائران راهیان نور برگزار خواهد شد.
