به گزارش مشرق، موضوع معیشت یکی از اصلی ترین دغدغه های مردم و جامعه کارگری طی سال های  متمادی بوده و هست، چرا که هیچ گاه حقوق و دستمزد نیروی کار مطابق واقعیت و تورم موجود افزایش پیدا نکرده است.

 دستمزد کارگران و مشمولان قانون کار هر ساله به گونه ای تعیین می شود که حدوداً یک سوم هزینه های معیشتی است. یعنی کارگران برای تأمین معیشت خود حدود 2 سوم کسری درآمد دارند و برای تأمین این میزان کسری به ناچار به سراغ شغل های دوم و سوم می روند.

بسیاری از کارشناسان اقتصادی علت بالانرفتن دستمزد کارگران را رکود حاکم بر بازار می داند. هر چقدر هم که فعالان اقتصادی می‌گویند حاضرند رونق را به بهای چند درصد تورم بالاتر بپردازند، دولت زیر بار نمی‌رود و رکود را بر افزایش تورم ترجیح می‌دهد.

اکنون نه خبری از رونق واحدهای تولیدی هست و نه مردم اوضاع معیشتی مناسبی دارند. در حالیکه حسن روحانی در همان روزهای ابتدایی روی کارآمدنش، آن زمان که موضوع مذاکرات در پرونده هسته‌ای ایران با 1+5زیاد مطرح بود، اعلام کرد که "سانتریفیوژ باید بچرخد، چرخ اقتصاد و زندگی مردم هم باید بچرخد". موضوعی که اکنون، شک و تردیدهای زیادی راجع به تحقق آن وجود دارد، آمارها حکایت از این دارد که سانتریفیوژها تعطیل شد و چرخ اقتصاد هم نچرخید.

آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار از میزان قیمت ها و هزینه کرد سبد خانوار تأکید کننده این موضوع است که همیشه هزینه ها از درآمدها بیشتر است. چندی پیش بانک مرکزی خلاصه‌ای از نتایج بررسی بودجه خانوار در مناطق شهری ایران سال 1395 را منتشر کرد. بر اساس این گزارش، در سال مورد بررسی متوسط تعداد افراد خانوار 3.33 نفر بود که نسبت به سال قبل کاهش داشته است. از کل تعداد خانوارها، خانوارهای 4 نفره با 29.4درصد بیشترین و خانوارهای 10 نفر و بیشتر با 0.1 درصد، کمترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند.

*هزینه ناخالص

بر اساس نتایج این بررسی متوسط هزینه ناخالص سالانه یک خانوار حدود 393006 هزار ریال (ماهانه حدود 32750 هزار ریال) بوده است. هزینه مزبور که شامل ارزش اجاری خانه شخصی نیز می باشد، نسبت به سال 1394 معادل 11.4 درصد افزایش داشته است. از کل هزینه های ناخالص خانوار به ترتیب، 35.5 درصد به «مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت ها»، 22.9 درصد به «خوراکی ها و آشامیدنی ها»، 10.6 درصد به «حمل ونقل»، 8.4 درصد به «کالاها و خدمات متفرقه»، 5.9 درصد به «بهداشت و درمان»، 4.3 درصد به «پوشاک و کفش»، 4.0 درصد به «لوازم، اثاث و خدمات مورد استفاده در خانه»، 2.1  درصد به هر یک از دو گروه «ارتباطات» و «رستوران و هتل»، 1.9درصد به هر یک از دو گروه «تفریح و امور فرهنگی» و «تحصیل» و 0.3 درصد به «دخانیات» اختصاص داشته است.

*درآمد ناخالص

" متوسط درآمد ناخالص" سالانه یک خانوار در سال 1395 حدود 392373 هزار ریال (ماهانه حدود 32698 هزار ریال) بوده که نسبت به سال 1394 معادل11.3 درصد افزایش داشته است. 69.3 درصد از کل درآمد ناخالص را درآمد پولی ناخالص و 30.7درصد را درآمد غیرپولی (شامل ارزش اجاری خانه شخصی) تشکیل داده است.

*مردم از اوضاع بد معیشتی می گویند

یکی از عمده‌فروشان موارد خوراکی می‌گوید: قیمت ها در برخی از کالاهای مورد نیاز مردم از جمله برنج و روغن و حبوبات به شدت افزایش داشته و نسبت به سال چند سال گذشته بیش از 50 درصد گران شده است. حتی باید گفت که در هفته های گذشته، قیمت نسبت به سال گذشته بالغ بر 30 درصد افزایش داشته است و می توان گفت که برنج در دولت فعلی، بالای 40 درصد گران شده و قیمت برخی انواع برنج، حتی دو برابر هم شده است.

وی  می‌افزاید: حتی برخی مردم که برنج‌های نیم دانه را می خریدند و با برنج‌های سالم مخلوط کرده و استفاده می کردند هم اکنون دیگر نمی‌توانند برنج سالم بخرند و مجبورند فقط برنج نیم دانه که البته قیمتش هم چندان ارزان نیست و برای برخی انواع برنج های ایرانی، بین 9 تا 11 هزار تومان است، خریداری کنند. اوضاع اقتصادی مردم افتضاح‌تر از این است که دولتمردان می‌گویند.

 در همین میان،  مردی میانسال که برای خرید حبوبات مراجعه کرده است، می‌گوید: قدرت خرید مردم به شدت کاهش یافته و مشاهده می‌شود که برخی به جای خرید اقلام غذایی به خریدهایی رو آورده‌اند که واقعاً صحبت کردن از آن، شاید همه را ناراحت کند. مسئولان باید فکری به حال مردم کنند.

وی می‌افزاید: کافی است مسئولان سری به میادین میوه و تره بار بزنند تا متوجه شوند که مردم چطور میوه های گندیده ارزان را با حرص و ولع خریداری می‌کنند و چند قدم آنطرف تر می‌ایستند تا آن را کمی مرتب کرده و بعد به خانه خود ببرند و به فرزندانشان دهند. اوضاع و احوال معیشتی مردم اصلاً خوب نیست. برخی کالاها واقعاً از سبد مصرفی مردم خارج شده است و این انصاف نیست.

براساس آمارهای جدید وزارت صنعت، قیمت پیاز در مرداده ماه امسال هم رکورد افزایش 177 درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته ثبت کرده است. علاوه بر این قیمت سیب قرمز 76.6 درصد ، گوجه فرنگی 37.9 درصد، سیب زرد 48.3 درصد، میلگرد (نمرده 14 ) 41.2 درصد، تیر آهن (18) 72.5 درصد و تیرآهن (14) 62.2 درصد رشد قیمت را  تجربه کرده است.

از میان کالاهای اساسی در مردادماه امسال فقط قیمت تعدادی از کالاها از جمله موز 14.4 درصد، شکر سفید 15.6 درصد و ذرت داخلی 8 درصد کاهش داشته است.

در فاصله صحبت با این مرد میانسال، خانوم نسبتاً جوانی  گلایه از هزینه های زندگی به خصوص هزینه های تحصیل دارد و می گوید: بخش زیادی از حقوقم هزینه تحصیل فرزندان می شود. از ترس نگرانی برای آینده فرزندان حاضر هستم از سفره خانواده دریغ کنم اما در شرایطی مطلوب فرزندانم تحصیل کنند.

این خانم جوان بیان کرد: در زمان انتخابات روحانی گفته بود یارانه نقدی قطع نمی شود اما هر روز خبری جدید به گوش می رسد که زمزمه های قطع یارانه ها نزدیک است. در حوزه مسکن نیز وعده های زیادی داده شده بود ولی هیچ کدام محقق نشد و حتی دولت تلاش می کند مسکن مهر که یکی از کارهای خوب دولت قبل بوده را نیز متوقف کند.

وی می گوید: مشکل مردم تنها  کوچک شدن سفره هایشان نیست. بیکاری مسئله مهم دیگری است که برای بسیاری از خانواده ها به بحران تبدیل شده است. آمار بیکاری روز به روز افزایش می یابد و دولت طرح های قدیمی را تکرار می  کند. معیشت تنها خوراک نیست. بیکاری خود فقر و تنگی معیشت را به دنبال دارد.

شهروند62 ساله دیگری که بازنشسته فرهنگی است، گلایه نسبت به معیشت و و وضعیت زندگی دارد می گوید: جوانان دهه 30 بسیار راحت تر از جوانان امروز شغل پیدا می کردند. درحال حاضر تمام فارغ التحصیلان دانشگاهی مسافرکش یا خدماتی یا مشاغل کاذب دارند. این برای کشور مطلوب نیست. ایران با این همه ظرفیت و پتانسیل می تواند برای جوانان شغل ایجاد کند. چگونه است در کشوری مانند چین با  این تعداد بالای جمعیت بیکاری معنا ندارد؟ باید از تجارت کشورهای دیگر در اصلاح فرهنگ کار و ایجاد اشتغال بهره گرفته شود. نه اینکه تنها با یک الگو برداری برنامه های اشتغالی روی کاغذ ها رقم بخورد.

وی بیان می کند: پسرم فارغ التحصیل کامپیوتر است. هر کجا می رود تا مرتبط با رشته اش مشغول فعالیت شودمی گویندکه بازار کار خراب است و به نیرو نیاز ندارند.  اولین گام دولت دوزادهم می بایست رونق تولید و رفع رکود می بود.

 شهروند دیگری که در یک سوپرمارکت در حال خرید است، وقتی مشاهده می‌کند با دقت قیمت محصولات را نگاه می‌کنم، می‌گوید: دولت حقوق کارگران را 14 درصد افزایش داده است اما توجه به بازار کالاهای اساسی ندارد.

وی بیان کرد: میوه های فصل کیلویی 9هزار تومان با حقوق مردم فاجعه است. حقوق کارگران در ماه 113 هزار تومان افزایش یافته اما هزینه‌ها در ماه حدود 500هزار تومان افزایش یافته است. دخل و خرج با هم نمی‌خواند، اما هیچ‌کدام از مسئولان متوجه این موضوع نیستند. دولت با افتخار می‌گوید حقوق کارگران 14درصد افزایش یافته، چرا نمی‌گوید چقدر محصولات چقدر گران شده است؟

روند افزایش قیمت انواع کالاهای مهم و اساسی همچنان در بازار ادامه دارد و هر ماه مردم با تغییرات قیمتی تعدادی از کالاها مواجه می شوند. این در حالی است که هر ماه وضعیت زندگی مردم نسبت به ماه عقب دچار عقب ماندگی مزدی می شود و مردم به جیب خود بدهکار می شود. در شرایطی که مسئولان مدعی بهبود شرایط اقتصادی هستند گلایه مشترک مردم  گلایه از کاهش قدرت خرید و روند رو به رشد بیکاری است.