بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای پوتین، رئیس جمهور محترم فدراسیون روسیه، جناب آقای اردوغان، رئیس جمهور محترم ترکیه، خانم‌ها و آقایان

در ابتدا مایلم از جناب آقای پوتین به مناسبت برگزاری این اجلاس مهمّ در شهر زیبای سوچی صمیمانه قدردانی نمایم. جای بسی خشنودی است که کمتر از یک سال پس از آغاز فرایند آستانه توسط سه کشور جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه، تلاش‌های گسترده در زمینه رویارویی با تروریسم و افراط‌گرایی و فراهم سازی مقدمات حل سیاسی بحران سوریه به ثمر نشسته و چشم انداز نوینی برای پایان بحران سوریه گشوده شده است. بسیار خرسندیم که سه کشور ضمن تاکید بر تمامیت ارضی، حاکمیت، استقلال و وحدت کشور سوریه، متعهدند  در جهت ایجاد صلح و ثبات در سوریه از نزدیک همکاری کنند.

بحران سوریه از ابتدا با دخالت مستقیم خارجی، از جمله از طریق استقرار، تجهیز و تسلیح و حمایت همه جانبه از جنگ طلبانی همراه بود که متعاقبا بدنه داعش و النصره را تشکیل داده و در جهت توسعه آتش تروریسم و افراط گرایی در آن دمیدند و همین خود به مهمترین عامل طولانی شدن بحران تبدیل شد. خوشبختانه اکنون در شرایطی هستیم که پایه های داعش فرو ریخته و بقیه گروه های تروریستی نیز در سراشیبی فروپاشی قرار گرفته اند.

این پیروزی بی شک مرهون رشادت‌ها و فداکاری‌های مردم عراق و سوریه و داوطلبان، سربازان و جوانان دلیری است که دژهای اهریمنی تروریسم را در هم کوبیدند و شراره های آتش را خاموش کردند. آنها  پیشگامان جامعه جهانی در ستیز با بربریت نفرت انگیزی هستند که به تهدید تمدن بشری برخاسته بود.

ضروری است تداوم مبارزه با تروریسم تا ریشه کنی آخرین هسته‌های تروریست‌های تکفیری در سوریه یابد تا مردم سوریه دیگر هیچگاه تحت سلطه تروریسم و عملیات تروریستی قرار نگیرند. 

اگر ملت‌ها و کشورهای منطقه امروز می‌بایست درسی از بحران ساختگی سوریه بگیرند این است که بدانند بعضی از قدرت‌های مدعی مردمسالاری و حقوق بشر برای نیل به اهداف کوته بینانه خود در منطقه ما از هیچ اقدامی، حتی استفاده گسترده از تروریسم و خشونت، فروگذار نمی‌کنند. درسی که این قدرت‌ها نگرفته اند این است که آثار و تبعات تروریسم و افراطی‌گری در یک منطقه محصور نمی‌ماند و به اقصی نقاط جهان از این پدیده شوم در امان نخواهد بود.

اینک منطقه در آستانه شرایط جدیدی از خشونت زدایی قرار دارد و ایجادکنندگان تروریسم با نگرانی و هراس از شکست داعش و انتقال افراطی‌گری خشن به داخل کشور خود می کوشند با بحران آفرینی و ابهام افزایی نسبت به تلاش‌های ثبات زای کشورهای منطقه از جمله ایران، با اقدامات نیروهای مقاومت و از جمله جمهوری اسلامی ایران مقابله نمایند.

مردم سوریه در طول بیش از شش سال گذشته با تروریسم کور تکفیری که با حمایت وسیع مالی،  تسلیحاتی و اطلاعاتی بیگانگان مواجه بوده و در این مصاف نا برابر نیازمند حمایت دولت‌ها و ملت های دوست برای جلوگیری از سلطه ترورسیت‌ها و حامیانشان بر سرزمین عربی و اسلامی خود بوده اند. 

جمهوری اسلامی ایران اولین دولتی بود که به ندای ملت و دولت سوریه برای کمک به رویارویی با تروریست‌ها باسخ مثبت داد و با دعوت دولت قانونی سوریه و با هدف مقابله و نابودی تروریست‌ها و جلوگیری از تکرار الگوی بی ثبات ساختن کشورهای منطقه نظیر آن چه در افغانستان و عراق شروع شد، کمک های خود را به مردم سوریه برای بازگشت به زندگی با صلح و امنیت به کشورشان آغاز کرد.

ایران پیش از این هم در افغانستان و عراق هر چه در توان داشت برای تأمین امنیت و بازسازی این دو کشور و مبارزه با تروریسم انجام داده و در این کار با نمایندگان قانونی و دولت این کشورها همکاری کرده است. ما در مبارزه با تروریسم بین المللی جدی هستیم و آماده ایم در صورت درخواست دیگر کشورهای منطقه، به آنها نیز در این مسیر کمک کنیم.

متأسفانه برخی کشورها در منطقه ما به تأسی از آمریکا و رژیم صهیونیستی در پی ایجاد اختلاف و دودستگی بین ملت‌های منطقه بوده که مسئولیت نتایج سیاست های بدخواهانه خود از جمله در زمینه گستراندن فرقه گرایی و قوم‌گرایی خواهد بود.

سیاست‌های ایران، که حضور فعال در فرایند آستانه یکی از جلوه های آن است، در نقطه مقابل تفرقه افکنان و آشوب طلبان است. راهبرد ایران در منطقه پیرامونی اش بر اساس همکاری نه رقابت، هماهنگی نه تقابل، همراهی با اراده ملتها نه پیروی از دولت های بیگانه و صلح طلبی نه جنگ افروزی بنا نهاده شده است.

من در اینجا اعلام می کنم که تمامی تلاش های جمهوری اسلامی ایران  منطبق بر اصول و موازین بین المللی و منشور ملل متحد بوده و از طریق توسعه همکاری‌های مشروع در جهت حمایت از منطقه باثبات سامان گرفته است. تعاملات ما در این اجلاس نیز نشان می‌دهد که چگونه سه کشور با تعامل و دوستی و همکاری، جرثومه فساد ترور و وحشت را از خاک سوریه برانداخته و سایه گسترده داعش را از این کشور زدودند و چشم انداز آینده روشنی را برای منطقه به تصویر کشیدند.

در شرایط کنونی رسالت بزرگ ما نه تنها مبارزه با تروریسم، بلکه تلاشی بزرگ برای ریشه کنی اشکال تبعیض، فقر و خشونت در سراسر منطقه است. از همین روست که باید ارتباطات و نهادسازی منطقه ای را تعمیق بخشیده و تقویت کرد. با این رویکرد می توان به توسعه مشترک و به شکل گیری منطقه قوی تر و بهره بردن از برکات آن را مد نظر قرار دهیم.

اکنون که در آستانه برگزاری کنگره گفتوگوی سوری – سوری قرار داریم لازم میدانم بر نکات زیر به عنوان راهکارهای اساسی در حل بحران سوریه تاکید نمایم :

1- جنگ با تروریسم هنوز ‍پایان نیافته است . به هیچ وجه نباید پیروزی اخیر علیه داعش ما را از تداوم خطر تروریست های تکفیری در سوریه و منطقه غافل کند. لذا ضروری است به مردم سوریه کمک کنیم تا با انسجام لازم تا شکست کامل تروریسم در کشور خود به مبارزه خود با این پدیده شوم ادامه دهند در این مبارزه احترام به حاکمیت ملی سوریه غیرقابل خدشه است . و اکنون هیچ بهانه ای برای حضور نظامی بیگانگان در خاک سوریه بدون توافق دولت مشروع آن کشور وجود ندارد .

2- بعد از سال‌ها مبارزه با تروریست‌ها و حامیان آنها ، مردم سوریه در وضعیتی قرار دارند که با بهره گیری از شرایط جدید میتوانند آینده خود که در آن آزادی های اساسی  مردم تضمین شده ، تنوع قومی مورد احترام قرار گرفته و مردم سالاری تثبیت شود را بسازند . مردم سوریه به بیگانگان اجازه دخالت در امور داخلی خود را نمی دهند و با هر اقدامی که به تمامیت ارضی، حاکمیت ملی کامل؛ وحدت و استقلال آن کشورخدشه وارد کند مقابله خواهند کرد.

3- نقش جامعه بین المللی در آینده سوریه باید معطوف به کمک به مردم این کشور در جهت دستیابی به ثبات؛ رفع آلام انسانی و بازسازی این کشور بوده و بدنبال مداخله و یا تحمیل دیدگاه های خود بر مردم سوریه نباشند. در این مسیر اقدامات فراگیر انسان‌دوستانه بدون ملاحظات و دستور کار سیاسی و صرفاً به منظور کاهش آلام مردم سوریه باید در صدر برنامه‌ها باشد. ایجاد محیط امن برای بازگشت داوطلبانه آوارگان و پناهندگان به موطن اصلی خود ضرورت دارد که همکاری کشورها و سازمان های بین المللی را می طلبد.  بازسازی سوریه و توسعه اقتصادی آن کشور نیازمند مشارکت فعال و همه جانبه جامعه جهانی با توجه ویژه به بازسازی زیرساخت های آسیب دیده و احیای ظرفیت های تولیدی سوریه از طریق مشارکت منطقه ای است.

جلسه امروز ما آغاز این مرحله نوین است. تلاش مشترک ما در 11 ماه گذشته نشان دادکه تنها با همکاری و هماهنگی سیاسی و میدانی در مسیر انجام توافقات توانسته ایم به توفیقات قابل توجهی برای توقف درگیری ها در سوریه نایل آییم. مرحله جدید تسهیل گفتگوی ملی نیز همانند روند موفق آستانه نیازمند تداوم مشورت ها؛ هماهنگی ها و همکاری ها میان سه کشور در سطوح مختلف است.

در پایان از ملت و دولت قزاقستان برای میزبانی نشست های آستانه، از دولت ترکیه و رئیس جمهور اردوغان، و از دولت روسیه و رئیس جمهور پوتین بخاطر همکاری و همراهی در چارچوب روند آستانه صمیمانه تشکر می‌کنم. امیدوارم ادامه این همکاری سه جانبه و سازنده، زمینه حل هر چه سریعتر بحران سوریه و پایان این منازعه فرساینده را فراهم کند.