سرویس جهان مشرق- نشست اقتصادی داووس فرصتی شد تا دوباره بحث نقش شبکه‌های اجتماعی در ناآرامی‌های اجتماعی برجسته شود، اما این بار نه از سوی ایران یا روسیه، بلکه بریتانیا که خود در سال‌های نه چندان دور دچار شورش‌های سراسری و البته مقطعی از سوی جوانانی شده که با بکارگیری شبکه‌های اجتماعی فعالیت‌های آشوبگرانه خود را هماهنگ کرده و پلیس را به دردسر انداختند.

«ترزا می» نخست وزیر بریتانیا در نشست داووس در برابر رهبران و خبرگان جهانی گفت: «شرکت‌های فناورانه همچنان نیاز دارند تا گام‌هایی را در جهت تقویت مسئولیت‌پذیری در قبال فعالیت‌های برخطِ خرابکارانه و غیرمجاز بردارند. او گفت شرکت‌ها نمی‌توانند صرفاً تماشاگر باشند وقتی می‌بینند عده‌ای از پلت‌فرم آنها برای ترویج «کودک‌آزاری، برده‌داری مدرن یا گسترش تروریسم و محتوای افراط‌گرایانه» بهره می‌گیرند. وی مشخصاً به تلگرام اشاره کرد و آن را «خانه تبهکاران و تروریست‌ها» خواند. او گفت این پلت‌فرم های کوچکتر باید اصلاحاتی را صورت دهند و تهدید کرد در غیر این صورت به عنوان «پلت‌فرم تروریست‌ها و اپلیکیشن کودک‌آزاران» معروف خواهند شد.

وی در ماه مه سال گذشته در نشست گروه هفت که با حمله به سالن منچستر و کشته شدن ۲۲ نفر همزمان شده بود، در همین مورد اعتراض کرده بود و گفته بود دولت‌ها باید شرکت‌های فناورانه را مجاب کنند فعالیت‌های برخطِ افراط‌گرایانه را سرکوب نمایند زیرا جنگ با داعش «از میدان معرکه به اینترنت منتقل شده است». وی از شبکه‌های اجتماعی خواسته بود با بکارگیری نوآوری‌های فناورانه، محتوای خرابکارانه را به صورت خودکار حذف کنند، حساب‌های کاربری که محتوای افراط‌گرایانه منتشر می‌کنند ببندند و برنامه‌هایی را که می‌دانند قطعاً مشتمل بر اقدام خرابکارانه است، از پیش به دولت‌ها گزارش کنند. در آن زمان به کشته شدن ۲۲ نفر انجامیده بود. 

می در آن جلسه در سیسیل خبر داده بود «در بریتانیا ما تا به حال با شرکت‌ها وارد همکاری شده‌ایم تا گسترش محتوای افراط‌گرایانه و تبلیغات مروّج نفرت (علیه این گروه دینی یا آن گروه نژادی) را متوقف کنند زیرا این محتواها موجب انحراف در ذهن جوانان می‌شود». وی حالا در داووس با تکرار درخواست خود، خواهان پیشبرد قدم‌ها با بکارگیری بهترین مغزهای جهان برای رسیدن به این هدف شد که محتوای مجرمانه به صورت خودکار، شناسایی و حذف شود.

تهدید کمیسیون اروپا علیه شبکه‌های اجتماعی

در ماه جاری میلادی کمیسیون اروپا به شرکت‌های مرتبط با شبکه‌های اجتماعی هشدار داد اگر هر چه زودتر سامانه‌های شناسایی و حذف خودکار محتوای مجرمانه را فعال نکنند، این کمیسیون قوانینی را علیه آنها در سطح اروپا تنظیم خواهد کرد. البته عده‌ای از تحلیلگران هشدار دادند اقدام کمیسیون اروپا در این باره ممکن است موجب سلب آزادی بیان شود. البته فیس‌بوک، گوگل و توییتر طبق آخرین گزارش کمیسیون اروپا «پیشرفت مستمری» را در این زمینه داشته‌اند.

چه نقشه‌ای؟

ترزا می در نشست سیسیل یک پیشنهاد داده بود که به نظر می‌رسد امکان سوء‌استفاده از آن بسیار زیاد است. وی گفته بود یک کارگروه «بین‌المللی» از شرکت‌های فناورانه با ابتکار گروه هفت تشکیل شود تا صدای «تروریست‌ها» را در فضای مجازی قطع کنند.

همانطور که می‌دانیم تعریف تروریسم از نظر کشورهای غربی با آنچه مردم خاورمیانه از نزدیک لمس می‌کنند، متفاوت است. از نظر آنها حزب‌الله لبنان و حماس تروریست هستند و هیچ بعید نیست پس‌فردا سپاه پاسداران را نیز در همین فهرست قرار دهند. در واقع هیچ بعید نیست با ایجاد یک هیمنه رسانه‌ای در دنیا به نام مقابله با تروریسمِ آنلاین، همان سوء‌استفاده‌ دولت‌های غربی از برچسب تروریسم ادامه یابد و با بسیاری از فعالیت‌های آزادی‌خواهانه و ضداستکباری نیز مقابله شود.

منابع:

https://www.gov.uk/government/speeches/pm-statement-at-the-g۷-summit-in-sicily-۲۶-may-۲۰۱۷

https://www.theguardian.com/uk-news/۲۰۱۷/may/۲۵/two-more-men-arrested-over-manchester-bombing

https://techcrunch.com/۲۰۱۸/۰۱/۲۵/telegram-and-social-media-giants-spanked-in-uk-pms-davos-speech

http://www.ibtimes.co.uk/davos-۲۰۱۸-theresa-may-attacks-encrypted-app-telegram-calling-it-home-terrorists-۱۶۵۶۶۵۴