به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، ۱۳ آذر ۱۳۹۰ را شاید را بتوان یکی از نقاط عطف در تاریخ نیروهای مسلح کشور و شاید تاریخ پرنده های بدون سرنشین در دنیا دانست. در این روز یک فروند هواپیمای بدون سرنشین RQ-۱۷۰ در شرق ایران، در تور پدافندی نیروهای مسلح کشورمان گیر کرد و در وضعیت تقریبا سالمی به دست نیروهای سپاه پاسداران افتاد. در این سالها صحبت ها و تحلیل های زیادی درباره آنکه چه بر سر جانور قندهار در آن روز آمد یا این که چه سامانه هایی بر روی این پهپاد نصب شده بود مطرح شده است. نکته جالب اینجاست که این پهپاد از نظر آمریکایی ها هنوز جزو یکی از دارایی های محرمانه تلقی شده و اطلاعات زیادی از آن را مطرح نمی کنند.

پیش از مطالبی درباره سیستم های اپتیکی، استفاده از رادار سار، یا سیستم های ارتباط ماهواره ای RQ-۱۷۰ منتشر شده بود اما اخیرا در جریان کنفرانسی در آمریکا، سندی مربوط به سال ۲۰۱۷ به نمایش درآمده است که به دو سیستم خاص و مدرن ارتباطی RQ-۱۷۰ اشاره کرده است.

**نگاهی به جانور قندهار

Link ۱۶** ستون فقرات ارتباطی ناتو

یکی از این سامانه ها لینک ۱۶ نام دارد. این سیستم ارتباطی بر روی اکثر هواپیماهای نظامی غربی نصب شده و وظیفه آن دریافت و ارسال ارتباطات به صورت امن، مقاوم در برابر اخلال، کد گذاری شده و با سرعت بالا بین پلتفرم های مختلف است. این لینک در فرکانس ۹۶۰ الی ۱۲۱۵ مگاهرتز فعالیت می کند. از جمله هواپیماهایی که از این سامانه استفاده می کنند می توان به رافال، تایفون، گریپین، اف ۱۶، اف ۱۵، F-۳۵، E-۲، E-۳ و EA-۱۸ اشاره کرد. این لینک انتقال داده به طول معمول اطلاعات را با سه نوع سرعت ۳۱.۶، ۵۷.۶ یا ۱۱۵.۲ کیلو بایت بر ثانیه ارسال می کند.

این سامانه نه فقط بر روی هواپیماها بلکه در بسیاری از پلتفرم های نظامی غربی نصب شده و از آن برای انتقال اطلاعات خاص و مهم نظامی استفاده می شود که آرکیو ۱۷۰ نیز به علت حساسیت بالای عملیات های آن و نقش مهمی که در ارکان جاسوسی آمریکا داشت، از این سیستم بهره می برد.

SADL: سیستم کمتر شناخته شده ارتباطی در اختیار جانور قندهار

سیستم ارتباطی Situation Awareness Data Link یا به صورت اختصاری SADL لینک داده آگاهی از وضعیت نام دارد که سیستمی ضد اخلال برای انتقال و به اشتراک گذاشت اطلاعات تاکتیکی به صورت زمان زمان واقعی بین نیروهای مختلف است. این سامانه را می توان در چند حالت مختلف مثل ارتباط هوا به هوا، هوا به زمین و ارسال و دریافت دو طرفه اطلاعات مورد استفاده قرار داد. بیشتر این پلتفرم ارتباطی در نقش ارسال ارتباطات در عملیات های مشترک زمینی و هوایی و در عملیات های پشتیبانی نزدیک هوایی CAS مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله هواپیماهایی که از این سیستم استفاده می کنند می توان به پرنده پشتیبانی نزدیک A-۱۰، AC-۱۳۰ و بالگردهای فرماندهی عملیات ویژه ارتش آمریکا اشاره کرد.

دو لینک ارتباطی که در بالا به آن اشاره شد در حال عملیات استاندارد از قابلیت های رهگیری پنهانکار برخوردار نیستند اما به نظر می رسد بر اساس برخی شواهد و تحلیل ها، آنتن ارتباط ماهواره ای RQ-۱۷۰ از قابلیت های خاصی برای ماموریت در شرایط خاص بر خوردار بوده است. همچنین بر اساس اطلاعات منتشر شده، سیستم ارتباط ماهواره ای پهپاد مورد نظر از تشعشعات مایکرویو در حالت غیر فعال استفاده کرده و از نوع سامانه های با احتمال رهگیری پایین LPI برخوردار است.

این سامانه ها معمولا با توان ۵۰۰ مگاهرتز فعالیت کرده و در یک فرکانس بیش از ۲ ثانیه فعال نیستند و به همین دلیل کشف و رهگیری آنها بسیار مشکل است.  هواپیماهایی مثل B-۲ و اف ۲۲ از فناوری LPI بهره می برند.

**دو سامانه امن در اختیار ایران

جانور قندهار بر فراز ایران و در زمان انجام عملیات اطلاعاتی کشف شده و توسط اقدامات الکترونیکی متقابل نیروهای مسلح ایران، به سلامت به زمین نشست. این خود یکی دیگر از نشانه های توان بالای جنگ الکترونیکی ایران در برابر این هواپیمای بسیار پیشرفته بوده که اصولا برای نفوذ در محدوده های هوایی حفاظت شده طراحی شده بودند.

با شکار این پهپاد پیشرفته و گران قیمت آمریکایی، این دو فناوری هم در کنار بسیاری دیگر از فناوری های شناخته شده همچون رادار سار و مواد پیشرفته برای پنهان ماندن این پرنده، در اختیار جمهوری اسلامی ایران و بازوی آن در این شکار یعنی سپاه پاسداران قرار گرفت. با توجه به این اسناد جدید، مشخص است که هنوز سامانه ها و تجهیزات مهمی روی این پهپاد وجود دارند که برای همگان نشده و می تواند نه فقط پهپادهای ایرانی بلکه بخش بسیار بزرگتری از توان ارتباطات نظامی ما را متحول کند و در عین حال، امکان ورود و کشف اطلاعات از ارتباطات یگانهای رزمی آمریکا و ناتو را در اختیار نیروهای مسلح ایران قرار دهد.

شاید آن روز که برخی رسانه های ضد انقلاب و کارشناسان کم سواد شبکه های فارسی زبان در خارج از کشور، به این کد اطلاعاتی سردار حاجی زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه نقد و شبهه وارد می کردند که «سپاه به مرکز کنترل فرماندهی امریکایی‌ها نفوذ کرده و می دیدیم کجا را می بینند و کجا را می زنند و از کنار چه چیزهایی عبور می‌کنند و چگونه از داعش حمایت می‌کنند. اگر روزی اجازه انتشار داشته باشیم امریکایی‌ها مفتضح خواهند شد. » تصور نمی کردند به این زودی، سندی مبنی بر یکی از دهها راه ورود نیروهای متخصص ایرانی به شبکه تبادل اطلاعات نیروهای امریکایی و اروپایی، رونمایی شود.