سرویس سیاست مشرق - شواهد تاریخی گذشتهی بسیار نزدیک به وضوح پیش روی ما قرار دارد که در سال 91، حکومت حزب دموکرات آمریکا به رهبری باراک اوباما بود که تحریمهای هوشمند را علیه کشورمان کلید زد. در نگاه خصمانه دمکراتها همین بس که حتی وقتی برجام با دولت دمکراتها بسته شد و ایران تعهدات خود را بی کم و کاست و پیش انجام دادیم، به دستور اوباما بیشترین سنگاندازی سر راه روابط بانکی ما و همکاری تجاری ما با خارجیها انجام گرفت.
حال از گوشه و کنار شنیده میشود که بخشی از بدنه دولت و مدیران اجرایی، که تا قبل از این همه امور کشور را به «برجام» گره زده بودند و هیچگونه تدبیری برای خروج احتمالی امریکا از آن نیاندیشیده بودند، حال در محافل خصوصی و نیمه خصوصی صحبت از این می کنند که باید تا «انتخابات نوامبر» آمریکا صبر کنیم. در ماه نوامبر قرار است انتخابات میاندورهای کنگره آمریکا صورت بگیرد و بنا بر گمانهزنیها، دمکراتها بخت بالایی برای در اختیار گرفتن اکثریت کنگره دارند.
برای نمونه، علی اکبر مهرابی، اقتصاددان و فارغ التحصیل اقتصاد از دانشگاه مون پلیه فرانسه و استاد اقتصاد دانشگاه تهران، در مصاحبه با سایت «90 اقتصادی» (3 مهر) گفت:
" شنیدهام که در برخی جلسات خصوصی دولتیها گفته شده است بگذارید ببینیم در انتخابات آتی کنگره آمریکا چه اتفاقی می افتد ... مسئولین نباید یک اشتباه را دوبار تکرار کرده و بار دیگر در انتظار انتخابات کنگره آمریکا باشند، منوط کردن مسائل کشور به نتیجه انتخابات کنگره آمریکا کار اشتباهی است، زیرا حتی اگر دموکراتها هم بر سر کار بیایند برای ما فرقی ندارد."[1]
این استاد اقتصاد تاکید کرد:
" در سیاست خارجی آمریکا یک مرکز فرماندهی وجود دارد که آن هم خارج از دولت آمریکا است و همگی باید از آن تبعیت کنند، تنها فرقش این است که آقای ترامپ زمختتر از بقیه است."
مهرابی در نهایت توصیهای را کرد که سالهاست منتقدان دولت فریاد زدهاند:
" ما نباید دست روی دست بگذاریم تا ببینیم که نتیجه انتخابات کنگره چه خواهد شد بلکه باید خودمان دست به کار شده و تصمیمات درست بگیریم، در این صورت اگر نتیجه انتخابات خوب بود بهره برداری خود را میکنیم در غیر این صورت هم ضربهای نخواهیم خورد."
این در حالی است که «محمود سریعالقلم»، که از او به عنوان مشاور ارشد سیاسی روحانی و یکی از تاثیرگذارترین چهرههای فکری بر روحانی نام برده می شد، در اوایل تیرماه امسال، در مصاحبه با نشریه «اندیشه پویا» گفت:
" همزمان با مذاکرات ایران و قدرتهای جهانی، فضایی در کشور ایجاد شد که میگفت اگر برجام شکل بگیرد، تحریمها برداشته میشود، سرمایهگذاری خارجی فوراً شروع میشود و همه مشکلات حل خواهد شد. این تصور از برجام از ابتدا اشتباه بود. من متعجبم که چرا موضوع به جامعه دقیق منتقل نشد؟ چرا خیلی صریح به افکار عمومی گفته نشد که ما با آمریکا چندین مسئله اختلافبرانگیز داریم و چرا نگفتیم که خیلی از این مسئلهها را نمیتوانیم حل کنیم اما مسئله هستهای را میتوانیم حل کنیم؟ "[2]
او هم به عنوان کسی که سالها در آمریکا تحصیل و پژوهش کرده و سیاست آمریکایی را می شناسد، درباره سیاستهای کلی امریکا چنین گفته است:
" اگر کسی آمریکا را بشناسد میداند که در سیاستگذاریهای دولت و حاکمیت آمریکا نسبت به ایران و منطقه خاورمیانه، جایگاه یهودیان آمریکا بسیار تعیین کننده است و موضع آنها در بیست سال اخیر ثابت بوده است. آنها میگویند که آمریکا و ایران نمیتوانند مسائلشان را در حوزههای هستهای، اقتصادی و تاریخی مثل بیست و هشتم مرداد و گروگانگیری حل کنند و به مسئله اسرائیل نپردازند آنها مدعیاند که هیچ کدام از این موضوعات حل نمیشود مگر این که آن موضوع مدنظر آنها هم حل شود."
این مشاور سیاسی سابق روحانی، تلویحا رییس جمهور و وزیر خارجه را نسبت به سیاست آمریکا ناآگاه دانست:
" سادهانگارانه بود که تصور میکردیم اگر در مسئله هستهای با آمریکا توافق کنیم، آمریکاییها اعم از خزانهداری و کاخ سفید و کنگره آمریکا دیدگاهشان را نسبت به ما تغییر میدهند و تحریمها تخفیف پیدا میکند، این دیدگاه رومانتیک شاید ناشی از فقدان شناخته آمریکا بود."
البته محمود سریعالقلم را با هیچ عنوان نمی توان با برچسب «دلواپس» تخطئه کرد و او را به «جهنم» حواله داد!
لازم به ذکر است که در 24 شهریور، که «مایک پمپیو» در سخنرانی خود گفت که «جان کری» در آخرین دیدار خود با ظریف به او گفته " صبر کنید تا این دولت کنار برود. " این موضوع تا الان از طرف ظریف یا وزارت خارجه تکذیب نشده است. [3]
اما در کمال تاسف، با توجه به اظهارات دکتر مهرابی و سایر گزارشهایی که می رسد، همچنان دولت به درِ اعتماد به آمریکا دخیل بسته است و شاید از همین رو شاهد نوعی سستی، کُندی و اهمال از طرف دولت در مقابله با تروریسم اقتصادی آمریکا هستیم، آن هم با این امید واهی که شاید روی کار آمدن دموکراتها به عنوان اکثریت در کنگره، ورق دشمنی ایالات متحده علیه ما را برگرداند.
روحانی، ظریف و عراقچی و سایر دولتیانی که چنین دیدگاهی دارند، باید همین یک سوال ساده را جواب بدهند که همین حالا، دموکرات های حاضر در کنگره، اگر مخالفت جدی با اقدامات نامشروع و غیرقانونی ترامپ در بازگرداندن تحریمهای ثانویه داشتند، چرا ما هیچ خبری از مخالفت جدی یکی از نمایندگان دمکرات کنگره در مخالفت با تحریمهای ایران ندیدهایم؟
در شرایط «تعلیق» نگه داشتن مملکت به امید آزمودن آزمودههای شکستخورده و مکرّر، قطعا تبعات و عواقب سنگینی بر ملت ایران تحمیل می کند. در شرایط جنگ اقتصادی، دیگر هیچنوع اهمال و سستی که مبنای آن «اعتماد» به دشمن است، به هیچ دلیلی پذیرفته نیست. اکنون وقت عمل است.