پرهیز از شعارزدگی

مسلما وقتی کارگردانی می‌خواهد سکانداری کاری را به عهده بگیرد، دلایل خودش را دارد. وقتی این سؤال را از داریوش یاری، می‌پرسم که چطور شد به سمت ساخت یک کار مذهبی برای ایام اربعین و آن هم با نام مجلس حیرانی رفته، به جام‌جم می‌گوید: شناسنامه من در این حوزه روشن است و کارهایی همچون تله‌فیلم حبیب، سریال هاتف، اثر سینمایی کربلا جغرافیای یک تاریخ و ... ساخته‌ام. این آثار نشان می‌دهد نسبت به چنین حوزه‌ای دغدغه دارم و دوست دارم کارهایی که می‌سازم به اندازه فضای عاشورا عمق داشته باشد. این ادعای بزرگی است، اما دوست دارم با شناخت و معرفت زیادی ساخته شود.

البته آثاری که با محوریت عاشورا ساخته می‌شود، گاهی به سمت شعار حرکت می‌کند و برخی مواقع هم سازندگان آثار نمایشی یا برنامه‌های تلویزیون ناخودآگاه به این سمت حرکت می‌کنند. به همین دلیل مفاهیم تکراری می‌شود، حتی این تکرار در زبان کارشناسان هم رخ می‌دهد. انگار که همه آنها در یک مدرسه این موارد را یاد گرفتند. این در حالی است که ما باید با شناخت و معرفت در این حوزه حرکت کنیم. اینها صحبت‌های یاری، کارگردان است.
 

انتخاب‌های ساختارشکن

یاری در بخشی دیگر از صحبت‌هایش می‌گوید: بنابراین ما در مجلس حیرانی به سمت تکرار حرکت نکرده‌ایم و این سریال در جست‌وجوی این است که چگونه می‌شود عاشورا برای ما هم شکل بگیرد؟ اگر دقت کرده باشید قدیم‌ها مادران گاهی می‌گفتند که دلم عاشورایی است. این جمله معنای عمیقی دارد. بنابراین ما برای تک تک افراد قصه که برای حسین (ع) سینه‌زنی می‌کنند، عاشورا را شکل می‌دهیم و شخصیت‌ها باید بین واقعیت و حقیقت و منفعت فردی یکی را انتخاب کنند.

این کارگردان به دلیل تجربه خوبی که با بیژن امکانیان در سریال خانه‌ای روی تپه داشته، او را برای نقش حاج مرتضی انتخاب کرده است. او نمی‌خواست برای این نقش به سراغ میانسالان تلویزیون و سینما برود که همیشه نقش حاجی‌ها را بازی می‌کنند، بلکه می‌خواست ساختارشکنی کند، به همین دلیل امکانیان را برای این نقش انتخاب کرد. همچنین دیگر بازیگران این سریال همچون امین زندگانی، عباس غزالی و ... هم نقش‌های متفاوتی بازی می‌کنند.  یکی دیگر از نقش‌های مهم قصه، نقش فاطمه، همسر حاج‌مرتضی بوده و یاری برای این شخصیت به انتخاب افسر اسدی رسیده و او نقش یک بانوی تمام عیار قصه را بازی می‌کند. این مجموعه تلویزیونی در ده قسمت به سفارش سیما فیلم ساخته می‌شود و ایام اربعین روانه آنتن می‌شود.



جابه‌جا کردن نقش‌ها
عباس غزالی از آن دست بازیگرانی است که وسواس‌های خاص خودش را برای پذیرش کارهایش دارد، به همین دلیل سعی می‌کند نقش‌هایی را انتخاب کند که برایش چالش به همراه داشته باشد. خودش معتقد است مردم باید قضاوت کنند که تا چه میزان موفق بوده است. از سوی دیگر وقتی نام یک کار مناسبتی هم به میان می‌آید، غزالی به این موضوع توجه می‌کند که صرفا کار شعاری نباشد و مفاهیم عمیق برای مخاطب داشته باشد و قصه خیلی خوب روایت شود. وقتی داریوش یاری به او پیشنهاد بازی در سریال مجلس حیرانی را داد، سابقه همکاری قبلی او با یاری در ساخت تله‌فیلم حرف مردم که نقش اصلی را در کنار داریوش ارجمند بازی می‌کرد، تاثیر زیادی داشت. ضمن این‌که قصه این سریال را دوست داشت. نکته جالب این است که قرار بود او نقش بهروز، داماد حاج مرتضی را بازی کند، اما به گفته خودش این نقش را دوست نداشت و به یاری گفت که شبیه نقش بهروز را بازی کرده و در کارنامه هنری‌اش به ثبت رسیده است، به همین دلیل ترجیح داد که نقش امیرعلی را بازی کند.



کینه شتری!

غزالی درباره این نقش می‌گوید: نقش امیرعلی برایم متفاوت بود و جای خالی‌اش در پرونده کاری‌ام به چشم می‌خورد. این نقش از این لحاظ برایم جذابیت داشت که بعد از 30 سال به ایران برمی‌گردد و به دنبال کینه‌اش هم آمده است. اگر این شخص در ایران بود، اینقدر برایم مهم نبود، اما وقتی سال‌ها در خارج از ایران زندگی می‌کرد و کینه‌اش را فراموش نکرده، من را به چالش برای بازی دعوت می‌کرد. به قول معروف امیرعلی سعی می‌کند زهرش را بریزد. همه این موارد من را برای انتخاب نقش جذب کرد. به نظر این بازیگر، بهترین آثار نمایشی، آنهایی هستند که کارگردان و بازیگران تعامل خوبی با هم داشته باشند. وی ادامه می‌دهد: خوشبختانه در سریال مجلس حیرانی تعامل بسیار خوبی حاکم است و آقای یاری این اجازه را به بازیگران می‌دهد تا پیشنهادهای جذاب‌شان را که باعث می‌شود شخصیت حرکت به سمت جلو داشته باشد، بدهند. باید تاکید کنم که تمام پیشنهادها از فیلتر ذهنی آقای یاری رد می‌شود و او سعی می‌کند در یک فضای صمیمی کار را جلو ببرد.
 

زندگانی در لباس بازاری

شاید برایتان جالب باشد که امین زندگانی به چه دلیل تصمیم گرفت در سریال مجلس حیرانی بازی کند. مهم‌ترین دلیل این بازیگر برای ایفای نقش در این اثر، حضور داریوش یاری در کسوت کارگردان بود. او در این‌باره می‌گوید: آقای یاری نه‌تنها دوست قدیمی من، بلکه بسیار هم دوست‌داشتنی است و علاقه‌مند بودم با او کار کنم. آقای شاه‌بابایی، تهیه‌کننده هم جوان خوش‌آتیه‌ای است. وقتی نقش را خواندم برخلاف انتظارم نقش مثبتی نبود. البته منفی هم نیست؛ بلکه چرخش‌هایی دارد که همین شخصیت را برایم جذاب کرده است.
یکی دیگر از ویژگی‌های سریال «مجلس حیرانی» از نگاه زندگانی، مناسبتی بودنش است و این‌که حضور بازیگران حرفه‌ای همچون بیژن امکانیان، عباس غزالی، حدیث میرامینی و ... نویدبخش کاری با ریتم مناسب است که ارتباط خوبی هم با مخاطبان برقرار می‌کند. من هم در این سریال نقش بهروز را بازی می‌کنم که کارش در بازار است. توضیح بیشتری نمی‌توانم بدهم، چون قصه لو می‌رود!زندگانی معتقد است که داریوش یاری از آن نوع کارگردانانی است که می‌گوید کار برای همه است، نه این‌که فقط او سازنده کار است و به همین دلیل سعی می‌کند پیشنهاد بازیگران را هنگام بازی با ادله قبول یا رد کند.این بازیگر می‌گوید: مشتری هر اثر فرهنگی که ساخته می‌شود، مردم هستند. بنابراین باید به همه احترام گذاشت و کاری ساخت که بتوان از آن دفاع کرد.