سرویس جهان مشرق - پایگاه دیلی بیست آمریکا که یکی از لیبرال‌ترین پایگاه‌های خبری و تحلیلی آمریکا محسوب می‌شود، در گزارشی با اشاره به انتشار اخباری در خصوص احتمال خرید پهپادهای ایرانی توسط روسیه نوشت: جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده اخیراً خبر حیرت‌انگیزی را اعلام کرد: روسیه صدها پهپاد از ایران دریافت می‌کند و پس از چند هفته آموزش، کار با آنها را آغاز خواهد کرد.
مخاطبان گرامی، آنچه در ادامه می‌خوانید صرفاً ترجمه گزیده گزارش‌ها و مقالات مذکور است و محتوا و ادعاهای مطرح‌شده در این گزارش صرفاً جهت تحلیل و بررسی رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌ها، مؤسسات مطالعاتی و رسانه‌های غربی منتشر شده است و هرگونه ادعا و القائات احتمالی این مقالات هرگز مورد تأیید مشرق نیست.
مقامات ایالات متحده از همکاری کشورهایی مانند روسیه و ایران وحشت دارند
در این گزارش آمده است: یک دشمن بزرگ ایالات متحده که مجموعه‌ای از پهپادها را به دشمن دیگری می‌فروشد، موضوع بسیار مهمی است. اما آیا این اقدام به روسیه امتیازی خواهد داد که برای تغییر اساسی مسیر جنگ خود در اوکراین لازم دارد؟ همانطور که پنتاگون و مقامات ایالات متحده از همکاری کشورهایی مانند روسیه، ونزوئلا، ایران، کره شمالی و کشورهای دیگر وحشت دارند، ماهیت این توافق بیشتر به معنای فرصت‌طلبی ایران و ضعیف و درماندگی روسیه است تا آغاز همکاری‌های بزرگ ایران و روسیه.
صنعت پهپادی روسیه ضعیف است
صنعت پهپادی داخلی روسیه ضعیف بوده و این صنعت به دنبال جایگزینی تجهیزات ازدست‌داده خود است و اسرائیل، شریک سنتی روسیه در حوزه پهپاد، در حال فاصله گرفتن از هر دو طرف درگیری اوکراین است. با توجه به اینکه تولیدکنندگان پهپاد همسو با ایالات متحده همانند ترکیه بعید هستند که به روسیه پهپاد بفروشند، تنها ایران، علاقه‌مند به توسعه و فروش پهپادهای خود است و هیچ نگرانی‌ای در مورد واکنش‌های سیاسی برای این اقدام ندارد.
تنوع و دامنه حملات پهپادی ایران افزایش یافته است
دیلی بیست ادامه داد: انتقال صدها پهپاد به جنگ اوکراین نگران‌کننده است، اما اینکه چه پهپادهایی قرار است صادر بشوند اهمیت زیادتری دارد. ایران ده‌ها نوع پهپاد مختلف از پهپادهای کوچک انتحاری گرفته تا پهپادهای بزرگ تهاجمی تولید می‌کند که اکثر مردم وقتی به جنگ پهپادی فکر می‌اندیشند، آنها را در ذهن خود تصور می‌کنند.
بررسی اجمالی توانمندی‌های نظامی ایران توسط آژانس اطلاعات دفاعی ایالات متحده در سال ۲۰۱۹ میلادی نشان داد که پهپادها دارای سریع‌ترین قابلیت هوایی ایران بوده و پهپادهای آنها می‌توانند اطلاعات، نظارت و شناسایی انجام دهند، به سوی اهداف، بمب شلیک کرده و یا با هدف برخورد نموده و منفجر شوند. در هفته‌های اخیر، ایرانی‌ها توانایی پرتاب پهپادها را از روی شناورهای سطحی نشان داده‌اند که دامنه حمله آنها را افزایش می‌دهد.
در گزارش سالیوان، نکاتی در مورد انواع پهپادهایی که ایران ممکن است به روس‌ها عرضه نماید، ارائه شده است. مقام‌های آمریکایی ادعا کرده‌اند که ایران در ماه ژوئن، پهپادهای شاهد-۱۹۱ و شاهد-۱۲۹ را برای یک هیئت روسی به نمایش گذاشته است. برخلاف پهپادهای ساده انتحاری ایران که به هدف خود برخورد کرده و منفجر می‌شوند، شاهدهای ۱۹۱ و ۱۲۹ قادر به اجرای مأموریت‌های اطلاعاتی، نظارتی و شناسایی و شلیک بمب هستند که این قابلیت دوم شبیه پهپاد معروف آمریکایی‌ام کیو-۱ پردیتور است.
بدترین سناریو برای اوکراین چیست؟
در حالی که بدترین سناریو برای اوکراین این است که ایران توانمندترین پهپادهای خود را به صورت انبوه به روسیه منتقل کند، احتمال بیشتری وجود دارد که تهران بخواهد جدیدترین سیستم‌های خود را حفظ کرده و به جای آن پهپادهای انتحاری بیشتری صادر کند. در بیانیه ایالات متحده اعلام شده است که برخی از این پهپادها دارای قابلیت حمل سلاح (همانند پهپادهایی که ایران به شورشیان حوثی در یمن می‌دهد) است. حوثی‌ها از پهپادهای ارائه شده توسط ایران برای حمله به اهداف نظامی در یمن، تلاش برای ترور رهبران در مراسم عمومی و حمله به تأسیسات نفتی عربستان سعودی استفاده چشمگیری کرده‌اند.
بر اساس گزارش سازمان ملل، سامانه‌های اصلی مورد استفاده حوثی‌ها، خانواده‌های ابابیل و صماد هستند که هر دو دارای قابلیت اطلاعاتی، نظارتی و شناسایی و انواع انتحاری هستند، اما به اندازه پهپادهای شاهد-۱۹۱ و ۱۲۹ که می‌توانند مأموریت‌های اطلاعاتی، نظارتی و شناسایی و پرتاب بمب را انجام داده و برای استفاده مجدد برگردند، توانایی ندارند.
اگر ایران از سال‌ها پیش این سامانه‌های ارزان‌تر را به میزان انبوه تولید می‌کند تا آنها را به حوثی‌ها عرضه کند، در این صورت فروش تعداد بسیاری از این پهپادها و تعداد کمتری از پهپاد شاهد ۱۹۱ و ۱۲۹ برای تهران دشوار و یا دارای ریسک نخواهد بود.
کمک پهپادها به حملات توپخانه‌ای روسیه
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: سؤال کلیدی این است که آیا خریداری پهپادهای ایران نشان‌دهنده کمبود روسیه در تأمین پهپادهای مورد نیاز خود است؟
توپخانه، کلید پیشروی ارتش روسیه است و هواپیماهای بدون سرنشین با قابلیت حمله از راه دور به روسیه اجازه می‌دهد تا اهداف را تعیین کرده و آتش توپخانه را به صورت لحظه‌ای تصحیح کند. بر اساس برخی تخمین‌ها، روسیه تاکنون در جنگ اوکراین، ده‌ها فروند پهپاد اطلاعاتی، نظارتی و شناسایی خود همانند اورلان-۱۰ را از دست داده است. در عین حال، پهپادهای ایرانی احتمالا در برابر سامانه‌های ضدهوایی اوکراینی فاقد توانایی نفوذ بوده و این سؤال را پدید آورده که چقدر بیشتر از اورلان‌های استفاده‌شده در این جنگ دوام خواهند آورد.
مؤثر بودن حملات ترکیبی پهپادی و موشکی در حمله‌های دوربرد
همچنین این امکان وجود دارد که پهپادهای خریداری‌شده از ایران، گزینه‌های حمله‌های دوربرد روسیه را تکمیل کرده تا سلاح‌های دوربرد خود را مؤثرتر نمایند. حوثی‌ها بارها ادعا کرده‌اند که در حملات خود از ترکیب پهپادها و موشک‌ها استفاده می‌کنند تا احتمالاً دفاع هوایی عربستان سعودی را سردرگم کنند. به نظر می‌رسد روس‌ها در پهپادهای انتحاری مورد نیاز خود کمبود داشته و پهپادهای آنها فاقد برد مورد نیاز برای حمله به اهداف در عمق خاک اوکراین هستند. پهپادهای انتحاری می‌توانند برای پدافند هوایی اوکراین مشکل‌ساز شوند، به ویژه هنگامی که از خط مقدم عبور کنند.
تغییر معادلات در صورت انتقال پهپادهای پیشرفته و موشک‌های ایرانی به روسیه
این پایگاه آمریکایی در پایان هشدار داد: در مجموع، اوکراین حق دارد نگران این باشد که روسیه اکنون می‌تواند پهپادهای بیشتری را از خارج تهیه کند، اما محدودیت‌هایی برای میزان آسیب‌رسانی تاکتیکی آنها به احتمال زیاد وجود داشته باشد. اما اگر ایران شروع به انتقال پهپادهای پیشرفته‌تر کند، در قاچاق قطعاتی که روسیه در مورد آنها کمبود دارد، کمک کند و یا شاید در مورد فروش سایر تسلیحات تهاجمی همانند موشک‌ها با مسکو مذاکره کند، همه محاسبات و معادلات برای اوکراین و حامیانش تغییر خواهد کرد.