به گزارش مشرق، در مدتی که بررسی علت افزایش طلاق توافقی بین زوج‌ها را آغاز کردیم، به سراغ کارشناسان و مسئولان مختلف رفتیم و علت را از دیدگاه آنها جویا شدیم و طبعاً نظرات مختلفی برای افزایش طلاق توافقی در جامعه ما بیان شد.
عده‌ای مشکل را در نبود مشاوره‌های قبل از ازدواج و ازدواج‌های بدون مشورت دختران و پسران جوان با یکدیگر می‌دیدند و معتقد بودند همان افرادی که بدون مشورت با والدین و بزرگترها برای ازدواج با هم توافق می‌رسند، همان‌ها نیز پس از گذشت مدتی از آغاز زندگی مشترک‌شان، طلاق توافقی می‌گیرند.
برخی کارشناسان نیز مشکل را در پائین آمدن آستانه تحمل زوج‌های جوان می‌دیدند؛ زوج‌هایی که در مواجه با کمترین ناملایمات زندگی مشترک، عنان از کف می‌دهند و چاره را فقط در جدایی می‌بینند و به برکت فرایند سریع طلاق توافقی در دادگاه‌ها، طلاق می‌گیرند.
اما برخی متخصصین امر نیز مشکل را در دادگاه‌های خانواده می‌دیدند؛ آنها معتقدند بودند به قدری فرایند طلاق توافقی در دادگاه‌های خانواده سریع است که گاهی اوقات زن و مرد از روی لج و لجبازی و عصبانیت لحظه‌ای، شب تصمیم به طلاق توافقی می‌گیرند و صبح تصمیم‌شان به منصه ظهور می‌رسد!!
در قانون حمایت از خانواده برای اینکه زوج‌های جوان خیلی راحت و سَرسَری از هم جدا نشوند و پرچم پایان زندگی مشترک‌شان را در همان کیلومترهای اولیه بالا نبرند، مراکز مشاوره در کنار دادگاه‌های خانواده پیش بینی و مقرر شد قضات بدون گواهی عدم امکان سازش این مراکز حکم به طلاق ندهند؛ اما نه تنها این مراکز هدف قانونگذار را تامین نکرد بلکه بعد از چند سال خود به یکی از دلایل اصلی افزایش طلاق‌های توافقی تبدیل شد.
از سوی دیگر هم وقتی منتقدین انگشت اتهام را به سمت قضات بردند که چرا پرونده‌های طلاق توافقی را سریع رسیدگی می‌کنند و در نوبت نمی‌گذارند؛ برخی مسئولان قضایی از جمله معاون پیشگیری از وقوع جرم دستگاه قضا پاسخ دادند که دادگاه‌های خانواده به قدری شلوغ هستند که قضات نمی‌‌‌رسند روی پرونده‌های طلاق توافقی وقت بگذارند.
به طور قطع طلاق توافقی علل و عوامل مختلفی دارد و نمی‌توان مشکل را فقط در دستگاه قضا جست‌وجو کرد؛ دستگاهی که حلقه آخر این زنجیره است و زوجین برای عملی کردن تصمیم خود به آن مراجعه می‌کنند. بنابراین برای بررسی ریشه‌ای این مشکل باید به قبل از اتخاذ چنین تصمیمی و حتی قبل از ازدواج رجوع کرد. باید دید چه اتفاقی می‌افتد که زوج‌های جوان ما که قبل از ازدواج برای هم می‌مُردند، خیلی زود تب عشق‌شان فروکش می‌کند و بعد از چند وقت خیلی توافقی طلاق می‌گیرند.
با همه اینها، دستگاه قضایی برای اینکه به عنوان حلقه آخر زنجیره طلاق توافقی بتواند جلوی رشد این پدیده ناخوشایند را که نهاد خانواده به عنوان اصلی‌ترین نهاد اجتماعی را روز به روز تهدید می‌کند، بگیرد، تصمیم گرفت مراکز مشاوره پیش بینی شده در کنار دادگاه‌های خانواده را اصلاح و تخصصی کند تا با ورود زوجین به این مراکز، ابتدا مشکل‌شان شناسایی و سپس برای آنها راهکار ارائه شود؛ آن هم راهکاری که دوباره به زندگی مشترک‌شان برگردند.
برای رسیدن به همین منظور، دستورالعملی اجرایی از سوی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه‌قضائیه تدوین و برای تائید و تصویب نهایی به رئیس قوه قضائیه ارسال شد؛ دستورالعملی که گفته می‌شود اگر اجرایی شود درصد بسیاری از وقوع طلاق توافقی کاهش می‌یابد و حتی گفته می‌شود در برخی استان‌ها که این مراکز به صورت خودجوش راه‌اندازی شدند، کاهش طلاق توافقی بسیار چشمگیر بوده است.
پس از همه این حرف‌‌ها و حدیث‌ها، تصمیم گرفتیم علت افزایش طلاق توافقی در ایران را از دیدگاه مردم جویا شویم؛ مردمی که شاید دیدگاه‌هایشان علمی نباشد اما قطعاً به دلیل مواجه عینی با واقعیت‌ها، حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشند.
خوشبختانه نظرسنجی با اقبال خوب مخاطبان مواجه شد و نظرات مختلفی را در خصوص علت افزایش طلاق توافقی دریافت کردیم؛ نظرهایی که برخی‌شان حتی موافق طلاق توافقی بودند و برخی نیز مشکل را در مسائل اقتصادی و فرهنگی و تغییر نگرش دختران و پسران امروزی به مقوله ازدواج می‌دیدند.
برخی مخاطبان نیز معتقدند بودند که در این رابطه اصلاً نباید به قوه‌قضائیه خرده گرفت زیرا دستگاه قضایی وقتی زن و مرد برای جدایی از هم به توافق رسیدند، کاری نمی‌تواند بکند و اگر هم طلاق نگیرند، شاهد پدیده‌هایی همچون طلاق عاطفی خواهیم بود.
برخی از نظرهای مردم را در زیر می‌خوانید:
فردی که خود را ناشناس معرفی کرده گفته است: بسیار خوب است. دلیلی ندارد دو نفر در حبس هم باشند و طولانی شدن زندگی ناخوشایند برای دو نفر می‌تواند ناراحتی‌های روانی در پی داشته باشد. البته راه برگشت در اسلام باز گذاشته شده تا در صورت تنبه بتوانند با هم زندگی کنند.
سیدعباس: اگر در تاریخ صدر اسلام هم نگاه کنید طلاق و ازدواج دوباره افراد بسیار آسان بوده و با طلاق گرفتن و ازدواج دوباره اتفاق خاصی در جامعه اسلامی نمی‌افتاده اما در جامعه امروز ما سایه ارتباطات گذشته افراد با جنس مخالف بر روی زندگی‌هایشان بسیار پر رنگ است و تنوع طلبی و مقایسه کردن همسر با افرادی که قبلاً با آنها ارتباط داشتند، بدترین آفت در زندگی مشترک است.
سجاد حیدریان: سه سال است زیر بار طلاق نرفتم و اکنون نیز همسرم به زور مهریه می‌خواهد طلاق توافقی بگیرد.به نظر من که بارها دادگاه رفتم، مشکل اول قوانین دادگستری است زیرا کسانی که مسئول هستند برای اینکه از مشغله کاری خود بکاهند، زوجین را به طلاق توافقی تشویق می‌کنند. دوم اینکه دید مردم نسبت به طلاق عوض شده و فساد اخلاقی و خیانت در این مملکت بیداد می‌کند. مسئولان از خواب بیدار شوند.
فرد دیگری هم که خود را «مردم» معرفی کرده گفته است: هر موقع فساد در رده‌های بالای مملکت درست شد روابط زناشویی مردم هم درست می‌شود. جوانی که با هزار هدف و انگیزه زندگی مشترک خود رو آغاز می‌کند و فسادها و فیش‌های حقوقی آنچنانی رو می‌بیند و می‌شنود با چه امیدی ادامه بدهد؛ همون بهتر که بدون هزینه و توافقی جدا می‌شوند.
محمد: با سلام باید اقدامات پیشگیرانه بیشتری انجام شود و البته آموزش در دروس آخر دبیرستان و دانشگاه و گنجاندن دروس مرتبط برای زندگی مشترک و سبک زندگی و تمام پیش نیازهای زندگی ضروری است.
فرید: طلاق توافقی چیز خوبی می‌تواند باشد. وقتی دونفر باهم ازدواج می‌کنند و بعد از ازدواج می‌فهمند که واقعاً به درد هم نمی‌خورند و وجه اشتراکی در زندگی ندارند و پس از جدا شدن به کسی ضربه روحی وارد نمی‌شود.
ناشناس: به نظر من قانون مسخره و یک طرفه به نفع زن است. زن می‌رود ازدواج می‌کند و فردایش طلاق می‌گیرد و بعد می‌رود سراغ فرد دیگری تا جیبش را پر کند. به نظر من نباید به ازدواج‌های زیر سه ماه طلاق بدهند.
جوک نیست: همسایه ما سه ماه نیست عروسی کردند. ریسه‌های عروسی هنوز جلوی در روشن است اما رفتن برای طلاق توافقی اقدام کردند. پیدا کنید اسم پرتغال فروش را. یکسال هم عقد بودن یعنی از هم شناخت پیدا نکردند؟ چی شد تا زیر یه سقف رفتن میخوان طلاق بگیرند
سحر: من طلاق توافقی گرفتم خیلی هم خوب است. وقتی دیدیم نمی‌توانیم با هم کنار بیاییم رفتیم توافقی جدا شدیم. اینکه جوانها از هم شناخت ندارند حرف است. فرهنگ‌مان تغییر یافته. طرف توقع دارد هم زن قانونی داشته باشه اما بیرون از خانه با چند نفر دیگر نیز باشد. به نظر من علت افزایش طلاق تغییر نگاه جوانها به زندگی زناشوئی است. دیگر مثل قبل نیست که طرف اعتقاد داشته باشه خدا یکی زن هم یکی. الآن می‌گویند خدا یکی زن 10 تا.
m.m: طلاق یکی از پررنگ‌ترین آسیب‌های اجتماعی کشور ماست. جای تعجب داره که از این طریق و به ویژه طلاق توافقی بنیان خانواده‌ها در حال فروپاشی است اما مسئولان ما کار در خوری انجام نمی‌دهند. از یک‌سو می‌گویند فکری به حال افزایش جمعیت یا ازدواج جوانان بکنید اما از یک سو به راحتی آب خوردن یک خانواده از هم می‌پاشد.
m.m: نگاه رفعی برای حل این معضل اجتماعی قطعا نتیجه‌ای نداشته و شاید هم حاصل عکسی به همراه داشته باشد. این که چرا طلاق توافقی حاصل می‌شود صورت مسائل مختلفی را می‌توان فرض کرد که همه نظرات هم با اعمال ضریب خطا در تعیین درصد عوامل، کاملا می‌توانند صحیح باشنداما سوای همه معضلات اقتصادی و فقر محسوس فرهنگی که ریشه‌های عمیق آن به عنوان دلایل اصلی این بحران نوظهور و به شدت غیراسلامی غالبا قلمداد می‌شوند بنظر این مخاطب این پدیده بیش از هر آسیب‌شناسی عملی نیاز به یک مطالعه عمیق از سوی مسئولان فرهنگی کشور دارد و اون هم این که بیاییم پیدا کنیم چرا این امور همچون بسیاری دیگر از امورات امروزمان برایمان قبیح نیستند . تفریح دخترانمان قلیان می‌شود و عکس پروفایل پسرانمان معیت در کنار همین افراد. تحقیر تدین یک پرستیژ قلمداد می‌شود و هرزگی زنان و بی غیرتی مردانمان یک مد.
بنده خدا: وقتی سن کارشناس و مشاور، اندازه عمر مشترک یه زن و شوهر نیست یا حتی وقتی بعضی از این مشاورا خودشون زندگی مشترک رو تجربه نکردن و مجرد هستن چه توقعی دارید؟ وقتی خیلی از مشاوران و روان‌شناس‌های ما صرفا براساس آموخته‌های آکادمیکی که مربوط به فرهنگ غربه و خیلی به اصول ما ربطی نداره، قواعد زندگی رو ترسیم می‌کنن چه توقعی دارید؟ وقتی خیلی از این آدما شیوه زندگی خانواده‌های ما براساس سبک اسلامی و حتی ایرانی رو قبول ندارن و خودشون هم بعضا مشوق بعضی از تنوع‌طلبی‌ها و روابط فراتر از زناشویی هستن، چه توقعی دارین؟
شیما: خواهر من در یک اقدام عجولانه و با لجبازی کامل از طریق طلاق توافقی از همسرش جدا شد. الان هم پشیمونه و هم افسرده شده. هر چند ما در خانواده خیلی سعی کردیم جلوی این اتفاق را بگیریم اما واقعا جای تاسف داره که خیلی راحت و بدون اطلاع خانواده و حضور بزرگترها در عرض سه روز طلاق صادر می‌شود.
جواد: از شما به خاطر طرح و پیگیری این موضوع مهم تشکر می‌کنم. واقعیت این است که همه مسئولان باید فکری بکنند تا جلوی فروپاشی خانواده‌ها گرفته شود. واقعاً چرا همینطور دست روی دست گذاشته‌اند و اقدامی برای کاهش طلاق توافقی انجام نمی‌دهند؟ در خبرها خواندم که در عرض نصف روز از هم جدا می‌شوند. باور کنید در آن دنیا باید جواب بدهیم.
فتانه: اینقدر نگویید قوه قضاییه قوه قضاییه . آخه به قوه قضائیه چه ربطی داره دو نفر میخوان از هم جدا بشن خب قاضی که نمی‌تونه در زندگی افراد دخالت کنه. پس سهم جاهای دیگه مثل سازمان نظام روان‌شناسی و آموزش پرورش و ... چی میشه
فرهاد: مشاوره در قوه قضاییه ضعیف عمل می‌کند. به همین دلیل طلاق توافقی خیلی راحت انجام می‌شود. باید فکری کرد . کار قاضی که فقط امضای درخواست طلاق توافقی نیست.
فاطمه: نگاهی به گذشته این حقیقت را اثبات می‌کند که آن زمان آمار طلاق خیلی پایین‌تر از حالا بود. یکی از دلیل‌هایش این است که طلاق گرفتن مثل آب خوردن نبود. قوه قضاییه فقط دم از بودجه می‌زند. آخر این که جلوی طلاق توافقی را بگیریم چه ربطی به بودجه دارد. شما را به خدا نگذارید جوون‌ها اینقدر از همدیگه زود جدا بشن. می‌دانید تامین یک جهیزیه چقدر هزینه دارد. مخارج ازدواج هم به کنار
محمدحسین: قوه قضاییه باید جلوی طلاق توفقی را بگیرد. تجربه نشان داده که اگر زمان کافی برای زوجین وجود داشته باشد بسیاری از آنان از طلاق صرفنظر می‌کنند.
امیر: طلاق توافقی همین طوری بد نیست. در یک سری موارد واقعا خوبه. وقتی دو نفر نمیتونن با هم زندگی کنن راه حل فقط طلاق توافقیه بدون جنگ و کشتار. اما باید دید چرا جوونایی که خیلی زود از هم خسته میشن زیاد شدن؟ چرا همونایی که قبل از ازدواج برای همدیگه میمردن و طرف حتی حاضره مهریه آنچنانی بده تا به اصطلاح عشقش برسه بعد از چند سال زده میشه؟ نکته دیگه اینایی هستن که سر کل کل از هم جدا میشن. اینا با اینا بشینین صحبت کنین میبینین سر یه چیز خیلی کوچیک مثلا کی طرفارو بشوره با هم دعوا کردن بعد به کل کل کشیده و بعد هم از سر لجبازی میخوان توافقی جدا بشن. اگه به اینا یه مشاوره خوب داده بشه دست از طلاق برمیدارن
محمد: با احترام به نظر سایر هموطنان. بنده چهار سال هست ازدواج کردم و تا الان برخی مشکلات رو باهاشون دست و پنجه نرم کرده‌ام و الحمدلله تا الان سربلند بیرون اومدم. به نظر من مشکل اساسی عدم ادامه زندگی کم طاقتی در برابر مشکلات، عجله و در نتیجه اتخاذ تصمیم نادرست، عدم درک درست از شرایط صحیح زندگی و شروع زندگی با نوعی رؤیا در حالی که زندگی مشترک فیلم هندی نیست و پست و بلندی زیاد داره. بحث طلاق توافقی هم ناشی از همین میشه. به نظر من زن و شوهر باید سعی کنند قبل از استفاده از بدترین راه بیان راه های دیگه رو امتحان کنن مثل استفاده از بزرگترهای فامیل که قبلا جواب خودش رو پس داده.
Amin: اگر سن ازدواج پایین آید و جوانان تنها راه ارضای فکری و جسمی خود را در همسریابی ببینند علی‌رغم مشکلات زیاد زندگی طعم شیرین آن اجازه نمی‌دهد که اصلا به طلاق آن هم طلاقی مثل طلاق توافقی تن بدهند... به نظر من مشکل اصلی اشتباه اساسی در مسئله ازدواج است که منجر به طلاق توافقی می‌شود. اگر واقعاً دو طرف همدیگر را از ته قلب بخواهند و کسی که شریک زندگیشان است اولین و آخرین نامحرمی باشد که با او ارتباط برقرار می‌کند مشکلات و سختی زندگی نیز برایشان شیرین می‌شود. مرسی بابت نظرخواهیتون
امین: بحث طلاق توافقی به کنار؛ حوانان ما امروزه در ازدواج مشکل دارند ... کسانی که ازدواج می‌کنند اولاً که سنشان زیاد است دوماً ممکن است خوشی‌های ازدواج را با کسانی تجربه کرده باشند که اصلاً با آنها سنخیتی نداشته باشند لذا پس از ازدواج لذتهای درون آن را حس نمی‌کنند چرا که قبلا آن را به صورت کاذب تجربه کرده‌اند
فرشته: طلاق توافقی دیگر چه صیغه‌ای است؟ همه می‌دانند که زن و شوهر همیشه نظرات موافقی درباره یک موضوعی با هم ندارند و بی شک بر سر موضوعاتی با هم اختلاف نظر پیدا می‌کنند، در اینجا شاید جر و بحث پیش می‌آید و ممکن است آنقدر حاد شود که کار به دادگاه و ... کشیده شود. با توجه به اینکه این کار از سر عصبانیت یا لجبازی است قطعا هر دو خیلی زود پشیمان می‌شوند. اما با این صیغه طلاق توافقی همان اول همه چیز تمام می‌شود و پشیمانی دیگر سودی نخواهد داشت.
حسین: اینقدر به طلاق توافقی گیر بده تا یه روز کار خودت بهش گیر کنه و بفهمی چقد چیز خوبیه وقتی نمی خوای به زندگی با یکی ادامه بدی
علی: کاملا با طلاق توافقی موافقم . دیگران حتی قانون حق ندارند در امری که مربوط به دو نفر بالغ و رشید می باشد و قرارداد مدنی بین آنها جاری است، دخالت کنند و برای آنها تصمیم بگیرند.ادامه ازدواج بسته به رابطه عاطفی فی ما بین است با اصرار دیگران که رابطه عاطفی بوجود نمی آید. مشاورین خانواده هم نباید دخالت کنند.
حسن: جلوگیری از طلاق توافقی ممکنه امار طلاق رو پایین بیاره ولی اصل مشکل رو حل نمیکنه ازدواج های این دوره اکثرا از ریشه مشکل دارن
سامان: طلاق توافقی اگر مشکل یا حذف بشه تبعات اجتماعی به مراتب زیانباری خواهد داشت باید کار فرهنگی انجام شه....اخلاق گم شده امروز جامعه ماست..وضعیت اقتصادی جامعه ممکن است اصلاح شود اما ایجاد اخلاق و فرهنگ مناسب اجتماعی اگر نابود شد قابل اصلاح نیست البته به اسانی.پیامبر صلى الله علیه و آله: إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاقِ. براستى که من براى به کمال رساندن مکارم اخلاق مبعوث شده‌ام. در کشور یه چیزایی رو به زحمت به دست میاریم و همه توجهات و انرژیمون میره سمتش و غافل میشیم از اثرات زیانبار اقتصادی که بیکاری به بار میاره.
مرتضی: آموزش؛ آموزش؛ آموزش آموزش و پرورش ما اصلا هیچ روند آموزشی برای بچه ها و همینطور وزارت علوم برای دانشگاهی ها در عرصه ازدواج نداره / فقط بلدن یه کلاس نصفه و نیمه تنظیم خانواده برگزار کنن همین میشه که طرف دختر و چه پسر هیچ آمادگی ای برای ازدواج نداره میرن تو ماجرا و مسئله حاد میشه حالا بیا جمعش کن اینه که تصمیم میگیرن راحت از هم جدا بشن
الف رسول‌پور: مهم‌ترین دلایل میتونه اینها شاید باشه: 1- نفرت بیش از اندازه طرفین از همدیگر 2- ترجیح دادن طلاق توافقی به جلسات طولانی و بی‌نتیجه دادگاه‌ها 3- سوءاستفاده برخی از وکلا از این موارد که گاه تمام حق یکی از طرفین را به شخصه غصب می‌کنند به عنوان حق‌الزحمه و به ندرت طلاق برا ترجیح وضعیت به نفع دو طرف. ولی بیشتر همونه که اغلب زوجین از کش و قوس‌های بیهوده و طولانی و درآمدزایی دادگاه دلخوشی ندارند.
ناشناس2: از رفتن به دادگاه و اطاله اوقات ملت و درنهایت گرفتن چندحکم جلب وسالی دو سه تا سکه بهتره اینقدر هم راهروهای دادگاه خانواده محیطش چندش آور نمیشه .اگرگذشت درفرهنگ ما لذت محسوب میشه چراکه نه!!!!!!!
حسنی: تا موقعی که زنای متاهل به خودشون اجازه می‌دن با آقایون مجرد دوستی کنن و تا موقعی که اقایون متاهل به خودشون این جسارت را می‌دهند با خانمای مجردی رابطه عاطفی برقرار کنند، برای زوجین (!!!!!) طلاق توافقی عین آب خوردن است...
majid: منشأ طلاق توافقی عدم مشاوره های واقعی در دوره پیش از ازدواج است. بهترین راهکار مشاوره قبل از ازدواج و شناخت همه جانبه دو طرف از هم بسیار مفید است. در ازدواج باید همه مسائل در همان ابتدای خواستگاری و دوره نامزدی بازگو شود. همه خواسته ها باید به صورت روشن مطرح شود. هرگونه شک و تردیدی اگه هست یا باید برطرف شود یا طرفین از وصلت خودداری کنند. در زندگی زناشویی دلسوزی های بی مورد خوب نیست. اگر طرفین در دوره نامزدی به این نتیجه رسیدند که به درد هم نمی خوردند واقعا از هم جدا شوند. زیرا بعد از ازدواج واقعا کار سخت و بحرانی می شود.
بنده مطلع: به نظر من ابتدا باید توقعات را از زندگی کم کردوباکمبودها علی الخصوص مالی درزندگی ساخت ونهایتا اگربه نتیجه منجرنشد طلاق رادنبال کرد ولی بعنوان یک مرد باسابق بیست سال تاهل بیشتر مقصر خانمها هستند بخاطر کمبود های مالی
صادق: به نظر من عندالمطالبه بودن مهریه اولین دلیل افزایش طلاق در ایرانه.چون اکثر جوانان ما به خاطر مشکلات اقتصادی خانواده ها دچار یه جور عقده بی پولی شدن.بعد یه دختر میبینه به راحتی مقدار زیادی پول بدست بیاره.پس چکار میکنه مهریه اش میزاره اجرا.پس رفتن به دادگاه.باعث 100 درصد شدن طلاق میشه
ناشناس: وقتی دونفردرکناریکدیگرآرامش ندارند چرابه زندگی زیریک سقف ادامه بدهند؟ خیلی اززوجین گرفتارطلاق عاطفی هستند وفقط زن وشوهرشناسنامه ای هستند شماکاری کنید که قبح ازدواج با مطلقه برداشته شود بعداز یکی دوبارتجربه زندگی باهمسرجدید بالاخره یک زندگی نسبتاقابل تحمل که آرامش زوجین رافراهم سازد؛ شکل می گیرد.
ناشناس: مشکلات اخلاقی-اقتصادی+اعتیاد احیای اسلام ناب تنها راه نجات
عاطفه: بهتره دادگاه ها مشاوره های خیلی طولانی رو برای زوجین در نظر بگیرند چون اگه پایه ازدواج بر مبنای عشق باشه صد در صد دوباره به هم برمیگردن.
فرزاد: چرا طلاق توافقی در کشور زیاد شده ؟ واسه اینکه مشکلات مالی و فرهنگی زیادشده 2-برای کاهش آن چه باید کرد؟ -بحث طولانی میخواد از جمله ارتقای وضعیت مالی که به عوامل زیادی بستگی داره -ارتقای سطح فرهنگی و اخلاقی که اونم مقوله ای برای خودش. اما به شخصه خودم با طلاق توافقی موافقم بنا به خیلی از دلایل چون کسی که به این نتیجه رسیده که باید طلاق بگیره دیگه به آخر خط رسیده پس بهتره تا تو مشاجره یا زندان بیفته یا با بی رغبتی به زندگی ادامه بده.
محمداسماعیل سعیدی: 1-تاثیرشبکه های ماهواره ای که مستقیمابنیان خانواده را هدف قرار داده اند 2-سایت‌های مخرب 3-شبکه‌های مجازی رها شده و بی دروپیکر 4-بی مبالاتی خانواده‌ها و فرافکنی مسئولیت 5- اجباری نبودن آموزش و مشاوره قبل از تشکیل زندگی مشترک 6-از بین رفتن قبح روابط خارج از قاعده 7-بالارفتن سن ازدواج و در نتیجه بروز ارتباطات قبل از ازدواج و تأثیرات بعدی آن بر روابط بعد از ازدواج 8- بیکاری و مشکل اشتغال 9- اعتیاد و پائین آمدن سن اعتیاد و تأثیر آن بر روابط خانوادگی و.......