سرویس سیاست مشرق - روزانه میتوان از لابهلای گزارشها و عناوین خبری رسانههای مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابلتوجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که میتواند برای مخاطبین قابل استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژههای مشرق" نکات و تأملات قابلاستخراج از رسانهها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژههای مشرق» همراه شوید.
******
** رئیسی بدون توقع و مستقیم با آمریکا مذاکره کند
روزنامه شرق در یادداشتی نوشت: «پیشنهادهایی به تیم جدید دستگاه دیپلماسی کشور است و آن اینکه...برای احیای توافق هستهای ضروری است اولا، ایران و آمریکا مستقیم و بدون واسطه مذاکره کنند؛ ثانیا، خواستههای حداکثری را کنار بگذارند و ثالثا، قاعده برد-برد را که منطق مذاکرات موفق برجام بود، مبنای مصالحه قرار دهند. در این موضوع خاص و دیگر موضوعات سیاست خارجی، بحث «اعتماد» مطرح نیست و هدف سیاست خارجی هر کشور تأمین حداکثری منافع ملی با توجه به توان خود در عرصه بینالمللی است».
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «بیان دردمندانه ظریف کاملا گویای این امر بود که "هیچ توافقی برای هیچیک از طرفهای آن توافق بینقص نیست... لازمه رسیدن به توافق، درک این واقعیت است که بدون توجه به حداقل قابل قبولی از نگرانیها و مطالبات همه طرفها، امکان مصالحه وجود ندارد. گرایش حداکثری تنها به مذاکرات فرسایشی و بیپایان میانجامد".».
روزنامه شرق در ادامه تصریح کرد: «به نظر میرسد زمان آن فرا رسیده که موضوع کاهش تنش با آمریکا و نه لزوما برقراری روابط، در دستور کار دولت جدید قرار گرفته و از دریچه «منافع ملی» به آن نگریسته و تصمیمات راهبردی اتخاذ شود».
برای بخشی از جریان اصلاح طلب، مسئله لغو تحریم ها اصلا موضوعیت ندارد. این جریان می گوید که ما باید با آمریکا مذاکره کنیم تا ببینیم واشنگتن چه دیکته ای می گوید و درباره چوب حراج زدن بر مولفه های قدرت کشورمان جه دستوری دارد!
از دیدگاه این طیف، اگر ما بگوییم که آمریکا باید تمامی تحریم های ظالمانه را لغو کند، زیاده خواهی و خواسته ای حداکثری است ولی اگر آمریکا بگوید که ایران باید در صنعت موشکی و دفاعی خود بتن ریخته و در مقابل گروهک های تکفیری تروریستی در منطقه خلع سلاح شود، این تنش زدایی و معامله برد - برد است.
واقعیت این است که برجام دچار اشکلات متعددی است و دولت روحانی در اجرای برجام به ۲۸ شرط ابلاغی عمل نکرد. برای نمونه، تیم مذاکره کننده هسته ای در دولت روحانی لغو تحریم های کاتسا، ایسا، سیسادا و تحریم چرخه دلار را در برجام نگنجاندند و یکی از علت های اصلی لغو نشدن تحریم ها علیرغم بتن ریزی در قلب راکتور هسته ای، همین مسئله می باشد.
همچنین یم مذاکره کننده هسته ای به ریاست ظریف در برجام پذیرفت که تحریم چرخه دلار(U-TURN) باقی بماند. همین مسئله باعث شد برخی از درآمدهای ارزی، حتی پس از برجام نیز در دسترس ایران قرار نگیرد. چراکه آن درآمد برای اینکه در اختیار ایران قرار بگیرد ابتدا باید به دلار و بعد به سایر ارزها تبدیل می شد، که امکان این کار وجود نداشت.
دولت رئیسی باید با بکارگیری دیپلماسی مقتدرانه، از انفعال و ضعف در مقابل زیاده خواهی آمریکا و تروئیکای اروپا پرهیز کند.
** عبدی: مردم مأیوس هستند و امیدی به دولت رئیسی ندارند
«عباس عبدی» فعال سیاسی اصلاح طلب در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت: «نظرسنجیهای انجام شده از مردم نشان داده است که متناسب با نزدیکی و دوری انتخابات نسبت به خواست عمومی، مردم پس از انتخابات با رویکرد امید و خوشبینی همراه شدهاند و این در فضای کلی جامعه بسیار موثر بوده است. امروز که مدیریت اجرایی در حال انتقال است، تا چه حد شاهد این شور و نشاط عمومی یا امیدواری نسبت به آینده هستیم؟ ».
عبدی در ادامه نوشت: «گرچه نمیتوانم نظر قطعی دهم، ولی معتقدم اگر نظرسنجی شود مردم زیادی پیگیر این رویداد نیستند و درکی از آنچه پس از این رویداد رخ خواهد داد، ندارند. حتما عدهای پیگیر هستند و تصورات مثبتی از آینده دارند، ولی این تعداد به اندازهای نیست که شور و امید را در دل جامعه و مردم عمومی و برجسته و به عنوان انرژی برای موتور دولت بتواند عمل کند. اتفاقا تعداد قابل توجهی از مردم هم هستند که گمان میکنند اوضاع یا تغییری نمیکند یا نهتنها بهتر نمیشود که احتمالا بدتر هم میشود این همان نامیدی و یأسی است که در جریان انتخابات هم دیده شد».
این فعال سیاسی اصلاح طلب در ادامه تاکید کرد: «قصدم این است که به آقای رییسی و دیگر همفکران یا دوستان اصولگرای آنان بگویم که وضعیت برای آغاز کار اصلا مساعد نیست. البته این را خودتان انتخاب کردید و وعدههایی هم دادهاید که طبعا انجام شدنی نیست».
یاس آفرینی و ناامیدکردن مردم بخشی از دستورالعمل دائمی جریان تندرو اصلاح طلب است. جریانی که خود مسبب و بانی اصلی وضع موجود است ولی بجای عذرخواهی و تلاش برای جبران خسارت ها، بذر ناامیدی پاشیده و طوری القاء می کند که گویی هیچ روزنه امیدی وجود نداشته و اداره کشور با بن بست مواجه شده است.
بانیان برجام و حامیان مفسدان اقتصادی و مدیران نجومی، خود را نماینده اکثریت مردم جا زده و مدعی هستند که امیدی به بهبود اوضاع وجود ندارد.
رهبر معظم انقلاب در بخشی از بیانیه گام دوم انقلاب تاکید کردند: «در طول این چهل سال - و اکنون مانند همیشه - سیاست تبلیغی و رسانهای دشمن و فعّالترین برنامههای آن، مأیوسسازی مردم و حتّی مسئولان و مدیران ما از آینده است. خبرهای دروغ، تحلیلهای مغرضانه، وارونه نشان دادن واقعیّتها، پنهان کردن جلوههای امیدبخش، بزرگ کردن عیوب کوچک و کوچک نشان دادن یا انکار محسّنات بزرگ، برنامه همیشگی هزاران رسانه صوتی و تصویری و اینترنتی دشمنان ملّت ایران است؛ و البتّه دنبالههای آنان در داخل کشور نیز قابل مشاهدهاند که با استفاده از آزادیها در خدمت دشمن حرکت میکنند».
حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی رئیسجمهور، در مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری سیزدهم با بیان اینکه سند ماندگار بیانیه گام دوم، مستند اقدامات دولت خواهد بود، عنوان کرد: «در این سند که رهبری فرزانه انقلاب آن را بسیار حکیمانه نوشتند، هم وضع موجود به خوبی تبیین شده است و هم وضع مطلوب. ما باید وضع موجود و مطلوب را دقیق ببینیم و فاصله وضع موجود و مطلوب را کمتر و کمتر کنیم و بتوانیم به وضعیت مورد انتظار مردم یعنی تحقق فرازهای بلند بیانیه گام دوم برسیم».
رئیسی در بخش دیگری از اظهارات خود تاکید کرد: «در این تحول ضروری، لازم است همه فرهیختگان، اندیشمندان، مسئولان و دغدغه مندان نقش آفرینی کنند و همه مردم مشارکت کنند و به میدان بیایند، این کار انجام شدنی است. ما حتماً به دنبال رفع تحریمهای ظالمانه خواهیم بود اما حتماً سفره مردم و اقتصاد را شرطی نخواهیم کرد».
وی در ادامه اظهار داشت: «ما یک برنامه تحولی آنی و فوری، کوتاه مدت با نگاه به مسائل پیش رو تنظیم کردیم...مسائل شناسایی شده است و به مردم امیدواری میدهم که هم مسأله خوب شناسایی شده و هم از راهکارهای مسائل از نگاه کارشناسان و خبرگان بهره مند شدیم و ان شاءالله این کار با قوت و به صورت فوری و آنی دنبال میشود».
** تحریمهای داخلی بیشتر از تحریمهای خارجی بر اقتصاد اثر گذاشت
روزنامه ایران در مطلبی نوشت: «به واقع همه مشکلات اقتصادی کشور مربوط به تحریمهای بینالمللی نیست؛ تحریمهای داخلی هم باعث شد تا مشکلات بخش اقتصاد مضاعف شود. برخیها تمایل دارند که تمام گرفتاریهای اقتصادی را به تحریم گره بزنند...درست است که بهخاطر تحریم، درآمد نفتی کشور کم شد و این امر به صورت مستقیم باعث افزایش قیمت ارز و تورم شد. ولی اگر آییننامهها، مقررات و بخشنامهها مرتب تغییر نمیکرد، شاید سرعت افزایش تورم مانند آن چیزی که اتفاق افتاد، نمیبود. به طور قطع در کنار تحریمها امکان کنترل بیشتر تورم، نرخ ارز و رشد اقتصادی وجود داشت».
ارگان رسانه ای دولت در ادامه نوشت: «متأسفانه سیاستهای دولت به خوبی اجرا نشد و همین امر سبب شد که تحریمهای داخلی بیشتر از تحریمهای خارجی بر حوزه اقتصاد اثر بگذارد».
چندی پیش «بهمن آرمان» کارشناس اقتصادی حامی دولت روحانی با انتقاد از ادعای فعالین اصلاح طلب در حواله دادن تمامی مشکلات اقتصادی به تحریم ها، گفته بود: «اگر به بحران به وجود آمده در بورس توجه کنیم این بحران بیش از آنکه به سیاست خارجی ارتباط داشته باشد به ندانمکاری و نداشتن مدیریت کافی مدیران ارتباط پیدا میکند. ساختن مسکن و آزادراهها در کشور که متأثر از تحریمها نیست».
بنابر تاکید کارشناسان، ۷۰ الی ۸۰ درصد مشکلات کشور ناشی از سوءمدیریت در دولت است. چندی پیش محمود نبویان، نماینده مردم تهران در مجلس گفته بود: «کمتر از ۲۰ درصد مشکلات کشور زیر سر تحریمها است و ۸۰ درصد مشکلات کشور زیر سر مسئولین اجرایی، فساد مسئولین اجرایی و ناکارآمدی مسئولین اجرایی کشور است، چرا که تقریباً ۹۰ درصد اختیارات و پول دست دولت است».
نبویان در ادامه به یک نمونه اشاره کرد و گفت: «نهادههای دامی که وارد نشود یعنی شما اگر فرض کنید ۵۰ درصد نهادههای دامی وارد میشود، خوراک دام طیور را، وقتی ۵۰ درصد به مرغداریها، نهادههای دامی را بدهید، نتیجه این میشود که او ۵۰ درصد جوجهریزی میکند، نتیجه این میشود که ۵۰ درصد مرغ در جامعه داریم، یعنی گرانیها، یعنی نبود مرغ».