به گزارش مشرق، پیمان سه جانبه آمریکا، انگلیس و استرالیا موسوم به «آکوس»، که مقامهای پاریس آن را خنجری به پشت فرانسه توصیف کردند، با هدف ارائه زیردریاییهای هستهای به استرالیا، پیمان «ان پی تی» را به صورتی جدی به خطر میاندازد.
به گزارش «گلوبال تایمز»، عنصر کلیدی ائتلاف امنیتی و اتحاد نظامی آکوس، کمک «واشنگتن» و «لندن» به «کانبرا» برای توسعه زیردریایی هستهای است.
اقدام آمریکا و انگلیس، دو کشور دارنده سلاح هسته ای، مبنی بر حمایت مخفیانه و ارائه تسلیحات کشتار جمعی، فناوری و مواد هستهای به استرالیا، به عنوان کشوری آنگلوسفیر (آمریکا، انگلیس، استرالیا، کانادا، نیوزیلند، ایرلند) و فاقد تسلیحات هستهای، است.
ظاهرا این اقدام، با اهداف و تعهدات اصلی تعیین شده توسط پیمان منع اشاعه تسلیحات هستهای «ان پی تی» به دلایل زیر در تناقض است.
نخست؛ اقدام آکوس منجر به گسترش حامل تسلیحات کشتار جمعی (WMD) در جهان میشود.
اگرچه زیردریایی هستهای خودش سلاح هستهای نیست، اما پتانسیل حمل سلاح هستهای را دارد.
همچنین سکویی مهم برای حمل سلاحهای کشتار جمعی است.
تنها شش کشور در جهان از جمله چین، آمریکا، روسیه، انگلیس، فرانسه و هند که همگی دارای سلاح هستهای نیز هستند، زیردریایی هستهای دارند و واضح است که زیردریاییها و سلاحهای هستهای پیوندی ناگسستنی با یکدیگر دارند.
دو؛ آکوس سبب توزیع مواد شکافت پذیر مورد استفاده در ساخت سلاحهای هستهای میشود.
این در حالی است که بند دو ماده سه «ان پی تی» بیان میکند که هر یک از اعضای طرف معاهده متعهد میشود که مواد شکافت پذیر خاص را به هیچ کشوری که سلاح هستهای ندارد، ارائه ندهد؛ مگر اینکه تحت ضمانتهای مختلف قرار بگیرد.
آژانس بین المللی انرژی اتمی نظارتی بر مواد هستهای زیردریاییها به دلیل عدم پیامدهای نظامی آنها ندارد.
سه؛ مشارکت انگلیس، استرالیا و آمریکا ممکن است به گسترش فناوری غنی سازی اورانیوم منجر شود.
در حالی که زیردریاییهای واشنگتن و لندن با اورانیوم بسیار غنی شده کار میکنند، کانبرا سرشار از ذخایر اورانیوم است.
اگر آمریکا و انگلیس فناوری غنی سازی اورانیوم را به استرالیا منتقل کنند تا به خودکفایی در سوخت هستهای برسد، بازار سیاه بین المللی هستهای مانند اوایل دهه ۲۰۰۰ ایجاد میشود.
چهار؛ پیمان آکوس بر رژیم منع گسترش سلاحهای هستهای بین المللی تاثیری منفی خواهد گذاشت؛ از آنجایی که استرالیا میتواند با توسعه زیردریاییهای هستهای به طور آشکار به مواد هستهای دست پیدا کند، سایر کشورهای دارای سلاح هستهای نیز ممکن است از این روش پیروی کنند و در نتیجه خطرات بی پایان گسترش سلاحهای هستهای در سراسر جهان ایجاد شود.
مدیر برنامه سیاست هستهای در بنیاد «کارنگی»، اقدام اخیر این سه کشور را «یک روند وحشتناک» نامید؛ و سرانجام، مشارکت امنیتی سه جانبه تقریباً سبب به راه افتادن مسابقه تسلیحاتی منطقهای میشود.
استرالیا سابقه خوبی در منطقه هند و اقیانوس آرام ندارد؛ نظامیان استرالیایی در جنگهای ناعادلانه در کشورهایی مانند کره، ویتنام و افغانستان شرکت داشتند.
بنابراین، افزایش قابلیت حمله از زیر آب استرالیا، خبر خوبی برای همسایگانش نیست که احتمالا ناچارند برای محافظت از امنیت ملی خود وارد یک دور باطل از رقابت تسلیحاتی شوند.
با نگاهی به آخرین تغییرات در سیاستهای هستهای آمریکا و انگلیس، نیازی به گفتن نیست که آنچه این کشورها انجام داده اند، جهان را ناامید کرده است.
«جو بایدن»، رئیس جمهور آمریکا، در کارزار انتخاباتی خود برای مدعی کاهش نقش سلاحهای هستهای در سیاست امنیتی آمریکا شده بود؛ با وجود این، کمتر از هشت ماه پس از ورود به کاخ سفید، وی در حال نقض وعده انتخاباتی خود است.
همین امر در مورد انگلیس نیز صادق است؛ انگلیس در ماه مارس سال جاری، استراتژی هستهای خود را تنظیم کرد و در کنترل تسلیحات هستهای خود گامی مهم به عقب برداشت.
این کشور نه تنها کلاهکهای هستهای خود را از ۱۸۰ عدد به ۲۶۰ عدد افزایش داد، بلکه در مسیر کاهش آستانه استفاده از سلاحهای هستهای حرکت کرد.
صلح، توسعه و عدم اشاعه هستهای چیزی است که بیشتر کشورهای جهان مشتاق آن هستند؛ اقدامات آمریکا، انگلیس و استرالیا برای به چالش کشیدن خط پایان عدم اشاعه هستهای، برای جهان خوشایند نخواهد بود.