به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، توان موشکی جمهوری اسلامی ایران از تقریبا دو دهه پیش تا به امروز، همواره یکی از کابوس های بزرگ دشمنان کشورمان از جمله آمریکا و رژیم صهیونیستی بوده و علی رغم تلاش ها و طراحی های مختلف آنها، هنوز هم هیچ راه حل مطمئن و واقعی، برای مهار این قدرت بومی به دست دشمنان ملت ایران نیفتاده است و جدیدترین سامانه های آنها، در سالهای اخیر مقهور این موشکهای متنوع شده اند.

به موازات بحث توسعه توانایی موشکی و پرنده های بدون سرنشین در جمهوری اسلامی ایران، در سالهای اخیر شاهد قراردادهای گرانقیمت برخی کشورهای غربی با حکام منطقه برای فروش تعداد قابل توجهی سامانه های پدافندی ضد موشک بوده ایم؛ درآمدی که تا به امروز ادامه داشته و حالا به نظر می رسد وارد فازی جدید شده است.

بیشتر بخوانید:

امارات جایگزین عربستان برای دوشیده شدن توسط آمریکا و فرانسه شد/ خریدهای میلیارد دلاری حتی یک ماه جلوی پهپادهای یمن مقاومت نکردند +عکس

حرص و ولع فراوان غرب برای نسل جدید کروزها و پرنده‌های بدون سرنشین/ از فرانسه تا آمریکا؛ دنیا هنوز دنیای موشک‌هاست! +عکس

ناکارآمدی ارتش امارات با «اف ۱۶ آمریکایی و آواکس سوئدی» در برابر پهپادهای یمنی/ «اسپارتای کوچک» با تاد و پاتریوت هم تسلیم ابابیل شد +عکس

بر اساس این طرح جدید که به نظر می رسد در قالب سفر رییس جمهور آمریکا به منطقه غرب آسیا، وارد فاز اجرایی شود بحث برنامه ریزی و طراحی یک سیستم دفاع موشکی دریا پایه بین آمریکا، برخی کشورهای عربی منطقه و مشارکت دادن رژیم صهیونیستی است.  طرح این بحث البته فعلا در مراحل اولیه قرار داشته و مشخصا در صورت تصویب هم پروسه ای طولانی خواهد بود، ولی صرف مطرح کردن آن نیز سوالات و بحث های فراوانی را در خصوص توان فعلی دفاع موشکی در منطقه و البته هزینه های مربوط به تغییر این روند به یک توان دریاپایه ایجاد می کند.

فاکتورهای سنگین برای چه اقداماتی صادر می شود؟

تلاش دشمنان برای مهار موشک های بالستیک و کروز ایرانی، از سالها پیش به عنوان یک اولویت برای برخی از دولت های متجاوز منطقه و رژیم صهیونیستی، با کمک آمریکا مطرح بوده است. از مسئله شبکه کردن سیستم های دفاع موشکی این کشور ها تا خریدهای بسیار سنگین در این بخش، همه قطعات پازلی بوده که در مقابل توان موشکی ایران قرار گرفته است.  برای نمونه اولین سفر در دوران ریاست جمهوری ترامپ به عربستان سعودی و همچنین سفر محمد بن سلمان به واشنگتن و ماجرای خرید بسیار سنگین نظامی سعودی ها از آمریکا و همچنین بحث وسط کشیده شدن پای داماد ترامپ برای تخفیف کردن از شرکت لاکهید مارتین برای خرید موشک های پدافندی سری تاد، از جمله اتفاقات مهم سالهای اخیر در این بخش بوده است.

رژیم صهیونیستی نیز در تقریبا دو دهه اخیر همواره - چه در دوره رییس جمهور های دموکرات و چه جمهوری خواه - دسترسی های ویژه به کمک های اقتصادی و البته تکنولوژیک در بحث دفاع موشکی داشته و سامانه هایی مثل پیکان، فلاخن داوود یا گنبد آهنین هم که امروز شاهد استقرار آنها در سرزمین های اشغالی هستیم، مشخصا بدون کمک های مالی و فنی آمریکا هرگز به این مرحله نمی رسیدند.

تحویل کنیستر موشکی سامانه پیکان ۳ ساخته شده در آمریکا به نمایندگان رژیم صهیونیستی

بر اساس بخشی از این قرارداد و حمایت های خاص آمریکا، ارتش سعودی طی قراردادی به ارزش نزدیک به ۱۵ میلیارد دلار، ۴۴ پرتابگر، ۳۶۰ تیر موشک، ۱۶ واحد متحرک کنترل و فرماندهی و ۷ دستگاه از رادارهای ۲ -AN/TPY برای ارتقاء بخش پدافند موشکی دریافت خواهد کرد. تحویل این سامانه ها به عربستان سعودی از سال ۲۰۲۳ میلادی آغاز و تا سال ۲۰۲۶ میلادی نیز به طول خواهد انجامید.

بازدید محمد بن سلمان از نمونه ای از موشک تاد در تاسیسات شرکت لاکهید مارتین

یا برای نمونه در سالهای اخیر کشور کویت برای خرید سامانه پاتریوت پک ۳ از آمریکا اقدام کرده و در قراردادی به ارزش ۸۰۰ میلیون دلار برای ۸۴ تیر موشک خریداری می کند که تقریبا به معنی ۹.۵ میلیون دلار برای هر موشک است.

سوای بحث گران فروشی های عجیب آمریکا خصوصا در دوره ترامپ که هر موشک یا جنگنده یا به صورت کلی هر سامانه دفاعی را با سودهای ۱۰۰، ۲۰۰ و حتی ۳۰۰ درصد به کشورهای منطقه می فروخت، بحث های کمک به رژیم صهیونیستی از جیب آمریکایی ها نیز ارقام جالب و قابل توجهی دارد.  برای این که به یک رقم کلی و تصویر جامع از وضعیت روابط دو طرف برسید کافی است که بدانید قرار است حجم کمک های نظامی آمریکا به رژیم صهیونیستی که از سال ۲۰۱۹ آغاز شده و دوره مصوب آن تا سال ۲۰۲۸ میلادی است به رقم نهایی ۳۸ میلیارد دلار در این دوره تقریبا ۱۰ ساله برسد.

سامانه دفاع موشکی کوتاه برد گنبد آهنین

یا در نمونه جالب دیگری در اواخر تابستان سال گذشته بود که مجلس نمایندگان آمریکا یک بودجه ۱ میلیارد دلاری برای ساخت، خرید و انبار کردن موشک های سامانه گنبد آهنین را برای صهیونیست ها در نظر گرفت.

چرا آمریکا و متحدانش، این بار به دریا نگاه می کنند؟

بحث دفاع موشکی دریا پایه یک موضوع کاملا جدید نبوده و برای نمونه، در بحث سپر دفاع موشکی برای سرزمین آمریکا و اروپای غربی و در عین حال بخش هایی از شرق آسیا یک مسئله عملیاتی برای مدت زمانی قابل توجه است اما در منطقه غرب آسیا و با افزایش روز افزون قدرت موشکی ایران، این بار آمریکا و برخی حکام منطقه، واقعا به ضعف خود در مقابله با موشک های ایرانی پی برده اند.

سیستم های پدافند ضد موشک غربی -با هر نوع عملکرد یا توانایی که داشته باشند - به سیستم های راداری هشدار دهنده اولیه متکی هستند که عمدتا از نوع زمین پایه بوده و روی زمین یا به صورت کلی بسیار بزرگ و ثابت هستند و یا با وجود داشتن تحرک در زمان عملیات بایستی در یک محل ثابت قرار بگیرند.  در سالهای اخیر تصاویر ماهواره ای بسیاری از محل های نصب و قرارگیری این سامانه ها حتی در فضای مجازی نیز منتشر شده و امروزه حتی یک شخص غیر نظامی علاقمند به این مسائل نیز می تواند محل قرارگیری بسیاری از این سامانه ها را کشف کند.

رادار AN/TPY-۲ در امارات متحده عربی

از طرف دیگر نقطه زنی موشک های ایرانی و پرنده های بدون سرنشین ساخت کشور مان خصوصا در مدل های انتحاری، در برابر اینگونه اهداف سالهای سال است که به اثبات رسیده و حتی در مرداد ماه سال ۱۳۹۹ و در جریان رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۴ بحث هدف قرار دادن یک نمونه اندازه واقعی از رادار  AN/TPY-۲ سامانه تاد نیز توسط سپاه مورد آزمایش موفق قرار گرفت.

لحظاتی قبل از هدف قرار گرفتن ماکت رادار AN/TPY-۲ در جریان رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۴

لحظاتی قبل از اصابت پهپاد انتحاری سپاه به هدف استوانه ای در رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۷

حالا و با افزایش هر چی بیشتر توان موشکی و پهپادی ایران از لحاظ کمی، تنوع، دقت و قدرت تخریب، مشخصا این مسئله برای استراتژیست های غربی مشخص شده که در جریان یک رویارویی تمام عیار، مشخصا سامانه های دفاع موشکی و البته رادارهای های هشدار دهنده و کنترل آتش آنها جزو اهداف اولیه ایران خواهد بود و دوامی نیز در برابر این یورش فوجی نخواهند داشت. این اهداف بزرگ و مشخص توان تحرک خاصی نداشته و مشخصا شکار آنها برای تجهیزات دقیق ایرانی، امری راحت است.

موشک پدافندی استاندارد ۶

در اینجاست که استراتژی دفاع موشکی دریا پایه و تلاش آمریکا برای دوشیدن برخی کشورهای منطقه به بهانه آن، به میان می آید. بر اساس این استراتژی بایستی چه سامانه های راداری و هشدار دهنده و چه موشک های پدافندی تا جای ممکن روی یک پلتفرم شناور متحرک سوار شده تا از تیررس موشک های ایرانی دور شوند. برای این ماموریت، مشخصا دو پلتفرم اصلی فعلی نیروی دریایی آمریکایی یعنی ناوشکن های کلاس آلری برک و رزم نام های کلاس تیکاندروگا مجهز به رادارهای سری SPY، سامانه مدیریت تسلیحاتی و میدان رزم ایجیس و البته موشک های استاندارد خصوصا در مدل های ۶ و ۳ مد نظر خواهد بود.

بهانه جدید برای صدور فاکتورهای گرانقیمت سازش

زمانی که حرف از سیستم های دریا پایه برای دفاع موشکی زده می شود - خصوصا برای مقابله با آنچه تهدید موشکی ایران عنوان می شود - باید گفت که نیاز به شناورهای سنگین یعنی حداقل ۵ هزار تن به بالا، سیستم های راداری و موشکی بسیار پیشرفته است که بایستی در یک پلتفرم فشرده و کوچکتر جمع شده و در عین حال نیاز به زیر ساخت های پشتیبانی و نگهداری بسیاری نیز دارد.

تقریبا هیچ کدام از کشورهای منطقه ما سابقه داشتن شناورهایی در این کلاس را نداشته و عمدتا در حد ناوچه های موشک انداز یا ناوهای محافظ در کلاس وزنی ۳ الی ۵ هزار تن را در اختیار داشته اند.

شناور الریاض به وزن حدودی ۴۷۰۰ تن ساخت فرانسه متعلق به عربستان سعودی

ایجاد زیر ساخت ها، خرید خود شناورها، آموزش خدمه و تعمیر نگهداری آنها در خود کشورهای سازنده هم جزو موارد پر هزینه است و قطعا فروش آنها در این منطقه نیازمند هزینه بسیار سنگین از طرف خریداران است.

البته باید توجه داشت همان طور که در ابتدا نیز اشاره شد طرح آمریکا برای بحث توسعه یک سیستم دفاع موشکی دریا پایه فعلا در حد نظریات بوده و مشخص نیست تا چه زمانی به صورت عملی فعال شود. در صورت عملی شدن نیز همان طور که در بالا به آن اشاره شد با پروسه ای طولانی و هزینه بر رو به رو هستیم که برای طراحی کلی مفهوم، ساخت شناورها، تمرین خدمه ... در نظر گرفته شده است.

اما در مقابل این طرح مشخصا و با توجه دارایی های فعلی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، بحث استراتژی ضد دسترسی و ایجاد فاصله و توان ضربه زدن در مسافت های دور از خانه در دریا در دستور کار نیروهای مسلح خواهد بود. توسعه موشک های کروز ضد کشتی با برد ۲ هزار کیلومتر، افزایش برد موشک های بالستیک ضد کشتی و همچنین استفاده از پرنده های بدون سرنشین، خصوصا با ماموریت انتحاری از جمله گزینه های قابل دسترسی فعلی برای جمهوری اسلامی ایران است.

*خبرنگار: مجتبی خاجی