سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارشها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژههای مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامههای کشور قرار میدهیم. در این ویژهنامه، نگاهی به آخرین مواضع جناحهای سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته میشود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافتهای مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
**********
روزنامه های امروز پنج شنبه ۳ شهریورماه در حالی چاپ و منتشر شد که برخی اعتقاد دارند که توافق هستهای نزدیکتر شده است و برخی دیگر از روزنامهها نیز معتقدند عملیات کور و تروریستی سنتکام مانعی برای توافق خواهد شد. یک سالگی دولت نیز باعث شده است تا برخی روزنامهها با تهییه ویژه نامه به استقبال دستاوردهای دولت رئیسی بروند.
روزنامه آرمانملی در سرمقاله خود به تحلیل توافق پرداخته و نوشته است:
هنوز شرایط حساس است و هنوز اسرائیلیها و مخالفان دیگری هستند که بخواهند از فرصت استفاده کنند و جلوی توافق را بگیرند. هر چند که به نظر میرسد همه چیز آماده است اما باز هم شرایط حساس است و به هیچ عنوان نباید تاخیری صورت گیرد و افکار عمومی هر چند در این مرحله دغدغههای زیادی در خصوص مسائل داخلی دارند و مسائلی که شاید انتقاداتی به آنها وارد باشد اما در این پرونده و در این موضع باید تیم مذاکره کننده حمایت شود تا موضوع رفع تحریمها به قول تیم مذاکره کننده و برجام به نتیجه برسد؛ نتیجه آن اعلام شود و کشور و مردم از ثمرات مثبتش استفاده کنند.
روزنامه اعتماد نیز در گزارشی با تیتر « وین در انتظار بازگشت مذاکرات برجامی» مینویسد:
حتی هواداران توافق در ایالات متحده هم دیگر از عبارت توافق «طولانیتر و قویتر» که در ابتدای مذاکرات، بهار سال گذشته به کار میرفت، استفاده نمیکنند. دولت بایدن با فشار شدید سیاسی از سوی مخالفان برای جلوگیری مواجه است و بسیاری از نمایندگان چه از حزب دموکرات و چه جمهوریخواه همچنان قانع نشدهاند که بازگشت به برجام امنیت ملی امریکا را تأمین کند. تد کروز، سناتور تگزاس و از جمهوریخواهان تندروی مخالف برجام میگوید: من در مقابل اجرای این توافق فاجعهبار به صورت نظاممند مبارزه میکنم و در اقدام مشترک با همکارانم اطمینان حاصل میکنم که جلوی آن گرفتهشود و در ژانویه ۲۰۲۵ [زمان شروع به کار دولت بعدی] نهایتاً برچیده شود.
روزنامه شرق با تیتر «حمله در مرز توافق» اقدام کور ارتش آمریکا در دیرالزور را مانع از رسیدن به توافق خوانده و نوشته است:
خبر حمله نظامی آمریکا به مواضع نیروهای همسو با ایران در سوریه در حالی منتشر شده است که به نظر میرسد واشنگتن تصمیم خود را درخصوص جواب ایران به متن پیشنهادی اروپا در برجام گرفته است. اگرچه تا لحظه تنظیم و نگارش این گزارش خبری از پاسخ آمریکایی مخابره نشد، ولی آنطورکه مقامهای کاخ سفید به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفتهاند که انتظار میرود پس از پاسخ ایالات متحده به نظرات تهران پیرامون متن پیشنهادی اتحادیه اروپا دور دیگری از مذاکرات در وین برای نهاییکردن جزئیات توافق احتمالی در دستور کار طرفین قرار بگیرد.
شرق در ادامه مینویسد:
با وجود آنکه بهطور قاطع نمیتوان میان حمله انجامشده به سوریه، آنهم با دستور مستقیم جو بایدن و احیای برجام و پاسخ مثبت واشنگتن ارتباطی برقرار کرد، با این حال کارشناسان، تحلیلگران و ناظران امر معتقدند حمله شب چهارشنبه میتواند دالی بر این مسئله باشد که کاخ سفید در یک چارچوب کلی با پاسخ ایران همراه است و در ادامه با انجام برخی نشستها در وین خواهان نهاییکردن توافق است؛ بنابراین پیش از اعلام رسمی پاسخ مثبت خود به انجام این حمله به دنبال تعدیل فضای انتقادی بوده است. مبین و مؤید این مسئله هم به اظهارات جان کربی بازمیگردد.
روزنامه کیهان نیز در سرمقاله خود به بررسی توافق با آمریکا پرداخته و نوشته است:
سخن از تضمین آمریکا مبنی بر اینکه از برجام خارج نشود! یک گزاره کاملاً انحرافی است زیرا برجام برای آمریکا یک سند طلایی است و هرگز از آن خارج نمیشود (به علت خروج ترامپ اشاره شد). آمریکا باید تضمین بدهد که به تعهداتش عمل میکند و تحریم جدیدی تحت هر عنوان دیگر وضع نمیکند. پاسخ ما به بدعهدی آمریکا باید در حوزه اختیارات خودمان باشد چرا که آمریکا نشان داده است به هیچ عهدی پایبند نیست و حتی از نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که تضمین برجام بود نیز امتناعی ندارد. ما میتوانیم و باید در صورت نقض عهد آمریکا، در مرحله اول تمام بازرسیهای آژانس را متوقف کنیم و در مرحله بعد با استناد به بند یک ماده ۱۰ NPT از این پیمان خارج شویم.
کیهان در ادامه عنوان کرده است که:
تیم هستهای کشورمان که اقتدار و هوشمندی آنها در طول مذاکرات وین مثالزدنی بوده است به یقین با همان هوشمندی و اقتدار منافع ملی ایران اسلامی را پی میگیرند و چنانکه پاسخ آمریکا تامینکننده نظرات و خواسته قانونی کشورمان نباشد به آن تن نخواهند داد و بیتردید و برخلاف قبلیها به آمریکا اجازه نمیدهند خرش از پُل بگذرد و به ما بخندد!
روزنامه خراسان نیز با تحلیلی از دریافت پاسخ آمریکا به نظرات ایران نوشته است:
طی روزهای گذشته رسانههای جریان اصلی و برخی خبرنگاران غربی شناخته شده در اقدامی هماهنگ با انتشار خبرهای غیر رسمی و جهتدار فعالیت همه جانبهای را برای القای عقب نشینی ایران در مذاکرات لغو تحریم ها آغاز کردند که از زوایای مختلف قابل توجه است. به نظر میرسد علت اصلی این اقدامات که بیشتر مصرف داخلی دارد، تلاش برای کاهش فشارهای شدید مخالفان و لابی صهیونیستی است و قابل درک است. هیچ یک از محدودیتهای پذیرفته شده از سوی ایران در خصوص درصد غنیسازی، تعداد سانتریفیوژها و میزان ذخایر اورانیوم که رسانههای غربی از آن ها به عنوان عقبنشینی کشورمان یاد کردهاند خارج از تعهدات برجامی ایران نیست.
کارنامه دولت یک سال پس از آغاز
روزنامه وطن امروز به مناسیت پایان یکسالگی دولت رئیسی مینویسد:
دولت سیزدهم برای نیل به اهداف و بازسازی امید در جامعه مسیر دشواری را پیش روی خود دارد و نیازمند آن است که برای پیمودن این مسیر، موقعیت خود در میان مردم را بیش از پیش تقویت کند. حجم ویرانی به جا مانده از ۸ سال ناکارآمدی دولت روحانی موضوعی نیست که قابل انکار باشد و دولت سیزدهم باید بتواند ضمن برنامهریزی برای بهبود شرایط اقتصاد کشور و معیشت مردم، انتظارات عمومی جامعه از دولت را کنترل کند.
در ادامه این گزارش آمده است:
اما مسیری که دولت رئیسی باید برای رسیدن به موفقیت طی کند، چندان هم هموار نیست. اصلاحطلبان که به خاطر حمایت از روحانی در جامعه ایران بلاموضوع شدهاند و مقبولیت خود را از دست دادهاند، در تلاشند با اقدامات متعدد فضای جامعه را به سمت رادیکالیسم ببرند تا بلکه با این شیوه دولت را در پیگیری اهداف خود ناکام بگذارند. از همین رو دولت سیزدهم باید با هوشیاری بیشتری رفتار خودش را مدیریت کند.
پشت پرده فساد در یک رسانه ضد انقلاب
روزنامه جوان به نقل از یک عضو بریده از گروهک منافقین نوشته است:
مسعودخدابنده محافظ سابق رجوی درباره وضعیت کار در شبکه سعودی اینترنشنال میگوید: «یکی از مجریان بیبی سی به من گفت که اینها اول به من گفتند که ما سه برابر بیبیسی به تو پول میدهیم و بیا اینجا. به آنجا رفتم. بعد از چند هفته دیدم طرف نصفشب زنگ میزند، میگوید ساعت ۱۱ برو فلان غذا را بگیر، بیا فلانجا، دخترت را هم بیار!، گفتم اینجا نمیشود کار کرد.
خدابنده میگوید: «شبکه ایران اینترنشنال شبکه ناشناختهای نیست، من با برخی از آنها ارتباط دارم. این شبکه صاحبش و شرکتش، قبلاً برنامه مجاهدین خلق را پخش میکرد. وضعیت عربستان سعودی بهگونهای است که پول نفتی که میرود باید به غرب برگردد؛ حال بهصورت شبکه ایران اینترنشنال یا حتی فرستادن دانشجو. عربستان به لندن دانشجو میفرستد و ماهی ۵ هزار پوند به آنها میدهد، اما آنها حق ندارند آن ۵ هزار پوند را ذخیره کنند، بلکه باید در لندن خرج کنند؛ یعنی پول باید برگردد.»
خدابنده ادامه میدهد: «ایران اینترنشنال وقتی که شروع کرد، ابتدا منکر شد که عربستانی و وابسته است، اما زمختی عربستان سعودی بیرون میزند. یکی از نفرات آنجا که اخیراً جدا شده است و در آنجا برنامه اجرا و قبلاً در بیبیسی کار میکرد، میگفت؛ «اینها اول به من گفتند که "ما سه برابر بیبیسی به تو پول میدهیم و بیا اینجا". من هم گفتم که عاشق چشم و ابرو این و آن نیستم، برای پول کار میکنم، در نتیجه به آنجا رفتم. بعد از چند هفته دیدم که اینها حقوق نمیدهند، طرف نصفشب زنگ میزند، میگوید "ساعت ۱۱ برو فلان غذا را بگیر، بیا فلانجا، دخترت را هم بیار! "، گفتم اینجا نمیشود کار کرد". الآن دیگر نه در بیبیسی کار میکند و نه جای دیگری.»
او سپس درباره رابطه عربستان و سازمان منافقین توضیحاتی میدهد: «رابطه عربستان سعودی و سازمان مجاهدین خلق به زمان صدام برمیگردد، همان موقع ارتباط قوی داشتند، بسیاری از مخارج سازمان را عربستان میداد که خودم چند بار از عربستان طلا و پول آوردم، چیز پنهانی نیست. ترکی الفیصل رئیس استخبارات عربستان بود. او واسطه بود. بعد هم در آلبانی گفت که "مسعود رجوی مرده است". مجاهدین جدای از دستگاه عربستان سعودی نبوده است، اما بعد از صدام تغییراتی ایجاد شد که آن دستگاه صدام ـ مجاهدین که یک دستگاه تروریستی ـ نظامی بود به یک دستگاه تبلیغاتی ـ اطلاعاتی مریم رجوی و ترکی الفیصل تبدیل شد. فیصل بازنشسته شده است، اما کارش را همچنان انجام میدهد.»