مقامات آمریکا که اغلب پالس های رضایت بخش خودشان، را هنگام حضور تیم ایران در «نیویورک» هزینه کرده بودند، بلافاصله بعد از تماس تلفنی رؤسای جمهور ایران و آمریکا و بخصوص با سفر «نتانیاهو» به «واشینگتن دی. سی» و حضورش در «کاخ سفید»؛ مسیر متمایزی را در پیش گرفتند. آنها بطور کامل نشان دادند که سکّه دیپلماسیِ نوین ایران- آمریکا، روی دیگری هم دارد، روی دیگری که نقش رژیم صهیونیستی بر آن تصویر شده است. به همین دلیل، مقامات بلندپایه در «تهران» نسبت به تعامل های نهان و آشکار اسرائیل با آمریکا در ارتباط با پرونده ایران؛ حسّاسیت ویژه ای دارند.

چندی پیش یک پایگاه معتبر داخلی بخشی از این حسّاسیت را خبری کرده و نوشت: «برخی منابع مطّلع گفتند: دیپلمات ها در «وزارت خارجه» و نهادهای دیگر مأمور شده اند، تا نوع تعامل مقام های آمریکا با صهیونیست ها را؛ به عنوان "شاخصی از صداقت آمریکا" در تعامل با ایران رصد کرده و به مقام های عالی نظام گزارش کنند.»[1]. حال که دیپلماسی هسته‌ای و خارق‌العاده دولت جدید با آمریکایی‌ها، به اوّلین آزمون عملی اش در «ژنو سوئیس» نزدیک می شود؛ جلسه آزمون آمریکایی ها هم شروع می شود.

خطوط قرمز کشور به همه سیاستمداران رده بالای کشور تفهیم شده و بی تردید آمریکا حدّاقل به بخشی از آنها که رسانه ای شده، اشراف دارد. بنابر این خطوط قرمز و غیرقابل مذاکره ای ترسیم شده اند و حتّی اگر آمریکایی ها از همه آنها با خبر نیستند! پای میز مذاکره آنها را خواهند شنید.

«محمّدجواد ظریف» طیّ مصاحبه با «News ABC» گفته بود: «حقّ غنی سازی قابل مذاکره نیست.»[2]. همینطور «خبرگزاری دویچه وله آلمان» از اصرار دکتر «روحانی» بر حفظ غنی سازی هسته ای در خاک ایران خبر داد و نوشت: «رئیس جمهور ایران، روز یکشنبه (۳۱شهریور) در سخنانی در «سالروز جنگ ایران و عراق»، گفت: «ملّت ایران آماده مذاکره با غرب و سخن گفتن است، البتّه به شرط آنکه پیش شرطی نباشد ... (در مذاکره) باید منافع متقابل مطرح باشد و همه حقوق حقّه مردم ایران از جمله حقوق هسته ای و غنی سازی در خاک کشور در چارچوب مقرّرات بین المللی را بپذیرند.»[3].

گذشته از این، «محمّداسماعیل کوثری» - از اعضای متنفّذ «کمیسیون امنیت ملّی مجلس» و فرمانده سابق «قرارگاه ثارا... تهران»- بعد از بازدید «کمیسیون امنیت ملّی» از «تأسیسات سرّی فردو» اعلام کرده بود: «به هیچ عنوان (تعلیق فُردو)، مورد قبول «جمهوری اسلامی» قرار نخواهد گرفت.»[4].

مسئله، مسئله واقعاً پیچیده ای نیست، برای دولت ایران در موضوع هسته ای که تنها دستورکار مذاکرات آتی است، دغدغه های فنّی هست؛ که حاضر نیست از آنها عدول کند. در داخل ایران، به این امور فنّی در حدّ "غرور ملّی" نگریسته می شود[5]. "غروری" که از نظر مقامات رژیم جعلی اسرائیل، ارزشی ندارد و باید حذف شوند. اینجا نشان خواهیم داد که در چند روزه اخیر، رسانه های صهیونیستی چه تصویری از «مذاکرات ژنو» داده اند.

چهارشنبه گذشته، «آژانس خبری یهود»[6] (News Agency JTA) طیّ خبری نسبت به پیشنهادات احتمالی ایران در «ژنو» واکنش منفی نشان داد. این خبرگزاری کاهش سطح غنی سازی در ایران را کافی ندانست و در خبری تحت تیتر: "طبق گزارش ها: ایران پیشنهاد کاهش سطح غنی سازی را می دهد، نه قطع غنی سازی"، نوشت: «بنابر گزارش ها، ایران پیشنهاد خواهد کرد که در ازای تعدیل تحریم ها، فقط سطح غنی سازی را کاهش دهد؛ نه حذف کامل غنی سازی. چهارشنبه، «وال استریت ژورنال» به نقل از مقامات دیپلماتیک گفت که، «جواد ظریف» - وزیر خارجه ایران- در مذاکرات هفته آینده «5+1» در «ژنو» با بسته ای حاضر خواهد شد که شامل: کاهش سطح غنی سازی از 20 درصد به 3.5- 5 درصد، کاهش تعداد سناتریفیوژهای فعّال و احتمالاً بسته شدن راکتور مستحکم و زیرزمینی در (فُردو) قم؛ می شود. ضمناً، پیشنهاد احتمالی «ظریف»، چیزهایی که [مابقی] قدرت های غربی برای رسیدن به توافق نهایی لازم می بینند، را در بر دارد. اسرائیل با هرگونه توانایی غنی سازی در ایران مخالف است، اسرائیل می گوید که حتّی سطوح پایین غنی سازی به ایران اجازه می دهد که به قابلیت تسلیحات اتمی خیلی نزدیک باقی بماند و خروج ناگهانی ایران از «NPT» (بعد از اعلام بمب هسته ای) محتمل است.»[7].

همزمان با این خبر، «آژانس خبری یهود» (JTA) دیدار «چاک هیگل» (وزیر دفاع آمریکا) و «موشه یلعون» (وزیر جنگ رژیم صهیونیستی) را با عنوان: "هگل در دیدار با یلعون، ضمانت کرد که در برابر ایران بایستند"، مورد توجّه قرار داد و نوشت: «وزرای دفاع آمریکا و اسرائیل برای سومین بار در 6 ماهه گذشته با هم در ساختمان «پنتاگون» دیدار کردند. طبق گزارش «وزارت دفاع آمریکا»، «هگل» گفت: «مقامات آمریکا در نظر دارند، چشم انداز راه حلّ دیپلماتیک درباره ایران را آزمایش کنند. چشمان ما درباره چالش های پیشرو، باز خواهند ماند و از سیاست های اصلی مان مبنی بر جلوگیری از رسیدن ایران به تسلیحات هسته ای؛ متزلزل نشده ایم.». «یلعون» هشدار داد که کاهش تحریم ها علیه ایران به ذهن برخی از قدرت های غربی خطور کرده است، که به فروریختن قدرت شان منجر خواهد شد. به نقل از «هاآرتص» او همینطور گفت که، تهدید معتبر نظامی و وضع دشوار واقعی علیه «بشّار اسد» باعث شد که او، تحویل تسلیحات شیمیایی اش را بپذیرد.»[8].

«AIPAC» (کمیته روابط عمومی اسرائیل آمریکا)، نیز برای افزایش فشارها به ایران وارد عمل شد. بر این اساس، «خبرگزاری فارس» نوشت: «78 نفر از نمایندگان دو حزب کنگره از «اوباما» خواستند تا از تمام تحریم های مصوّب کنگره علیه ایران استفاده کند. قانونگذاران با ادّعای اینکه تغییری در سیاست هسته ای ایران نمی بینند ... مدّعی شده اند که: "ما آماده استفاده از زور در صورت لزوم هستیم". نامه تحت حمایت «آیپک» نوشته شده است.»[9].

همچنین این لابی، در نامه جداگانه ای که رأساً به «کنگره» ارسال کرده بود، در صورت پیشرفت هسته ای ایران حین مذاکرات؛ خواهان افزایش تحریم ها شد. «روزنامه صهیونیستی هاآرتص» در این مورد نوشت: ««آیپک» در نامه ای که دوشنبه جاری به کنگره فرستاد و آن را در اختیار خبرنگاران قرار داد، مدّعی شد: آمریکا باید برای جلوگیری از سوءتفاهم در ایران، صراحتاً نشان دهد، تا زمانیکه ایران به شیوه ای اثبات کردنی، برنامه هسته ای اش را به حالت تعلیق در نیاورد، آمریکا کاهش تحریم ها را بررسی نخواهد کرد. اگر فعّالیت های هسته ای ایران ادامه داشته باشد، آمریکا و جامعه بین الملل باید تحریم ها را شدّت بخشند و گزینه معتبر نظامی که «اوباما» گفت را تقویت کنند ... (آیپک) صرفاً خواستار تعلیق غنی سازی به عنوان مبنایی برای مذاکرات شد.»[10].

بر اساس گزارش ها، رژیم صهیونیستی نسبت به شتاب اروپایی ها برای تجدید روابط اقتصادی با ایران که اخیراً بسیار بالا گرفته است؛ حسّاسیت ویژه ای نشان می دهد. اسرائیل نگران است که اروپایی ها بخصوص لابی های صنعتی و انرژی در «آلمان» و «فرانسه» از تحریم ها خسته شده باشند و اینکه با نواخته شدن کوس تعدیل تحریم ها بسرعت خواهان آن باشند.

از منظر رژیم غاصب، "پروژه تحریم جمهوری اسلامی" جواب داده و لذا سعی می کنند تا نتیجه بخشی نهایی پروژه؛ مذاکرات بین ایران و قدرت های غربی را به وقت اضافه بکشانند. آنها منتظرند تا یک سال آینده، اقتصاد ایران بطور کامل ورشکسته شود و از این حیث تلاش می کنند، تعدیل تحریم ها به این زودی رُخ ندهد.

برای نمونه، «باراک راوید»[11] طیّ یادداشتی در «روزنامه صهیونیستی هاآرتص» از نگرانی های «نتانیاهو» درباره اقدامات احتمالی کشورهای اروپایی در «مذاکرات ژنو» پرده برداشت. «راوید» نوشت: «در یکسری از مصاحبات مطبوعاتی، «نتانیاهو» از کشورهای اروپایی خواست که سرعت ایران برای رسیدن به بمب هسته ای را متوقّف کنند؛ این در حالیست که اسرائیل منزوی نیست و بر خواسته اش پافشاری می کند. 8 روز قبل از اینکه ایران و «5+1» گفتگوهای «ژنو» درباره برنامه هسته ای ایران را آغاز کنند، «نخست وزیر نتانیاهو» سعی کرد که افکار عمومی اروپاییان را در مخالفت با تعدیل تحریم های تهران؛ بسیج کند. پنج شنبه، «نتانیاهو» با چند رسانه پیشتاز که در سه کشور اروپایی عضو مذاکرات (بریتانیا، فرانسه و آلمان)، روی آنتن می روند؛ مصاحبه هایی ترتیب داد. در «انگلیس» وی با «روزنامه فایننشال تایمز» و «شبکه تلویزیونی اسکای نیوز»، در «فرانسه» با «روزنامه لِموند» و «خبرگزاری فرانس 24» و در «آلمان» با «روزنامه فرانکفورتر آلگمانیه» و «شبکه ARD»، گفتگو کرد. بیانیه منتشر شده توسّط دفتر مطبوعاتی نخست وزیری، اعلام کرد که «نتانیاهو» در این مصاحبه ها، از کشورهای اروپایی خواست، در حالیکه هنوز وقت هست؛ سرعت ایران برای رسیدن به بمب هسته ای را متوقّف کنند.

خلاصه پیام «نتانیاهو» این بود: «رژیم ایران می خندد و می گوید: "می دانید قضیه چیست؟ به ما اجازه دهد که غنی سازی اورانیوم را ادامه دهیم، اجازه دهید که طرح های پلوتونیوم خود را حفظ کنیم، و ما به شما امتیازهای منحصر بفردِ تاکتیکی و تزیینی خواهیم داد؛ و شما تحریم ها را تعدیل کنید". ولی اگر تحریم ها تعدیل شوند، کلّ پروژه تحریم فرو خواهد پاشید. آنها می خواهند به هر چه که می خواهند، برسند و در مقابل، همه ما دسته جمعی؛ چیزی بدست نیاوریم. به من نگویید که به شما هشدار ندادم. قوم یهود برای 4000 سال است که پراکنده است. آنها بارها و بارها کوشیدند که ما را نابود کنند، ولی موفّق نشدند و این ما بودیم که به مردمی چون آخوندها اجازه موفّقیت ندادیم. این نکته مهم است که، این تهدید فقط مسئله اسرائیل نیست، این تهدید شما را هم تحت تأثیر قرار خواهد داد.». «نتانیاهو» در مصاحبه ویژه اش با «فرانس 24»، از «فرانسه» خواست که محکم بایستد و در مقابل "حمله خنده ای روحانی"، او (نتانیاهو) را همراهی کند. «نتانیاهو» گفت: «من مشکلی ندارم که حقیقت را بگویم، حتّی اگر حقایق تلخ باشند. بنابر این، من منزوی نشده ام، اسرائیل منزوی نیست. همه کشورها در جهان عرب با موضع ما موافق هستند، فقط بعضی آشکارا و برخی پنهان تر می گویند. در حوزه عربی فقط یک کشور هست که موافق این موضع ما نیست: سوریه اسد، البتّه به این خاطر که از طرف ایران برای کشتار دسته جمعی زنان و کودکانش پشتیبانی می شود. وی همچنین تجدید روابط بریتانیا و ایران را که چند روز پیش، «ویلیام هیگ» اعلام کرده بود را مورد توجّه قرار داد. «نتانیاهو» به «فایننشال تایمز» گفت: تا زمانی که ایران از برسمیت شناختن اسرائیل امتناع می کند و تمایل به نابودی آن را اعلام می کند، بریتانیا نباید ارتباط اش با تهران را ادامه دهد.»[12].

همچنین «پایگاه تحلیلی دبکافایل» - مرتبط با نهادهای امنیتی اسرائیل- طیّ گزارشی غافلگیرکننده، از هماهنگی های آمریکا با این رژیم، درباره مقدّمه سازی تعدیل برخی تحریم ها در «مذاکرات ژنو» خبر داد. «دبکافایل»، به نقل از منابع مطّلع در «بیت المقدّس» و «واشینگتن» نوشت: ««اوباما» به «نتانیاهو» اطّلاع داده که دولت وی به زودی تسهیل تدریجی بخش هایی از تحریم های ضدّایرانی را آغاز می‌کند. کاهش تحریم ها اگرچه فاحش نخواهد بود امّا در تحریم های مهم صورت خواهد پذیرفت. اسرائیل تنها متّحد آمریکاست که در جریان موضوع قرار گرفته و همچنین در جریان دقیق تفاهماتی قرار می گیرد که «تهران» و «واشینگتن» به آن دست خواهند یافت. این احتمال وجود دارد که مصالحه فی مابین از «ژنو» آغاز شود. یک مقام بلندپایه آمریکایی به دبکا گفت که، کیک ایران و آمریکا مدّتی است که در اجاق است و نیم پز شده.»[13].

«دبکا» خبر فوق را مشخّصاً به این دلیل، علنی می کرد که نشان دهد اگر هم توافقاتی وجود دارد؛ در هماهنگی کامل با رژیم صهیونیستی است.

ارزیابی های اسرائیلی ها ممکن است بر تاکتیک مذاکراتی آمریکایی ها و اروپایی ها با ایران اثر بگذارد. شاید آنها بخواهند مذاکرات را به وقت اضافه – دوره ای که از نظر اسرائیل ایران فلج می شود- بکشانند، بر این مبنا؛ آنها ممکن است سعی کنند مذاکرات را طولانی تر کنند. اگر ارزیابی صهیونیست ها، چنین اثر مخرّبی بر مذاکرات ژنو بگذارد، این یک زنگ خطر جدّی برای «ظریف و تیم مذاکره کننده ایران» خواهد بود.

معمولاً دیپلمات های غربی خیال می کنند، ایرانی ها در مذاکرات از تاکتیک "دست بالا گرفتن و تخفیف بیشتر" استفاده می کنند. «نشریه فارین پالیسی» اخیراً جزئیات محرمانه ای از مذاکرات تیم «مک فرالین» با «تیم روحانی» در سال 1986 م. در «هتل آزادی تهران» را فاش کرد. «فارین پالیسی» در بُرشی از اوّلین شب این مذاکرات می نویسد: «زمانیکه در نهایت آنها مذاکرات را در هتل آغاز کردند، ایرانی ها یکی در میان مهمان نواز بودند و یا "پارانویا" داشتند! «مک فارلین» طیّ تلگرافی به «جان پویندکستر» (مشاور امنیت ملّی کاخ سفید) در اواخر همان شب گفت: اساساً آنها{مذاکره کنندگان ایران} "تاجر فرش" هستند. ما نیاز داریم که برای انجام هر گونه توافق، فراتر از اختیارات حرکت کنیم.»[14]. شاید همیشه اینگونه نباشد، شاید اینبار "تاجران فرش" سر میز ننشینند، این امکان هست که با تغییر مذاکره کنندگان روش ها تغییر کند، اینجا حرف فقط از تغییر روش هاست نه تغییر در اصول غیرقابل چانه زنی.

با این وجود، لازم است که «نمایندگان اوباما»، حسن نیّت مورد انتظار تیم و ملّت ایران را روی میز نشان دهند و ثابت کنند که آنها «نمایندگان نتانیاهو» نیستند. همه بخصوص در ایران از شنیدن حرف های تکراری خسته اند، "اینکه اسرائیل با ماهیت غنی سازی در خاک «جمهوری اسلامی» مشکل دارد، بسیار شنیده شده است"؛ اگر آمریکایی ها نمی خواهند زیر میز بزنند بهتر است، حرف هایی غیر از حرف های مقامات صهیونیستی را به گوش تیم مذامره کننده ایران برسانند.

«حضرت علی ع» جمله باارزشی دارند با این مضمون که: «بادِرِ الْفُرْصَةَ، قَبْلَ أَنْ تَكُونَ غُصَّةً: فرصت را غنيمت شمار، پيش از آن كه [از دست برود] اندوه گلوگير شود»[15]، در حال حاضر «نظام جمهوری اسلامی» به پدیده دولت جدید و آراء 50.7 درصدی رئیس آن، نه به عنوان یک تهدید که به عنوان یک فرصت نگاه می کند. تا جاییکه امکان هست و اصول اساسی نقض نشده است، کلّیت نظام از روش های دولت ها حمایت می کند و فضای مورد نظر برای مانور آنها را ایجاد می کند؛ ولی این برای پیشبُرد یک توافق سازنده و دوطرفه کافی نیست.

چنانچه آمریکایی ها نیز به پدیده جدید به عنوان یک فرصت نگاه کنند، در خواهند یافت که زمان زیادی برای استفاده از آن وجود ندارد، دست هایی که اکنون دراز است؛ معلوم نیست فردا در جیب ها نباشند. نمره قبولی تیم آمریکا از "آزمون ژنو"، توجّه به خطوط قرمز ایران و بی اعتنایی به تمایلات بی اساس رژیم صهیونیستی است.

خیلی اوقات معاملات تجاری یا سیاسی در همان چانه زنی های ابتدایی، به راحتی و با یک غفلت کوچک به شکست می انجامند؛ این وقتیست که یکی از طرفین بدون برآورد درست از سطح انتظارات طرف دیگر، انتظاری را مطرح می سازد که بی معنی است، مثل اینکه برای خرید یک ماشین لوکس، یکصد دلار پیشنهاد کنید!

خیلی واضح است، ایران توانایی که فعلاً در داخل دارد و هزینه های بالایی برای آن کرده، را بخاطر "وعده های آبنباتی آمریکا" یا ترس از "حمله توهّمی نتانیاهو" نخواهد فروخت. الآن سال 1383 ه.ش نیست که تأسیسات هسته ای، رؤیاهایی باشند، آنها الآن روی زمین و واقعی هستند؛ بنابر این می شود روی سطح توانایی و میزان مانیتورینگ و بازرسی ها از این تأسیسات صحبت کرد، نه بر روی اصل موضوع.

با همه این تفاسیر، به نظر می رسد که اسرائیلی ها برای نرمش هایی جزئی به قدرت های غربی اجازه هایی داده باشند، هر چند که این اجازه ها جزء تحریم ها اصلی نمی شوند و احیاناً اعمال اجازه های اساسی تر با وقت کشی همراه خواهد بود.